3.Электрлі-химиялық өңдеу үрдісін сипаттау кезінде қандай классикалық заңдылықтар қолданылады?

Электрохимиялық өңдеу əдістері электролизде болатын анодтық еру

құбылысына негізделген. Тұрақты тоқтың электролиттен өткен кезінде, электр

тізбесіне қосылған жəне анод болып келетін дайындаманың бетінде химиялық

реакциялар жүреді жəне металдың беткі қабаты химиялық біріктірулерге

айналады. Электролиз өнімдері ерітіндіге ауысады немесе механикалық

тəсілмен алынады (электрохимиялық, жылтырату, размерлік өңдеу, электроабразивтік жəне алмастық өңдеу)

Электрофизикалық (ЭФ) және электрохимиялық (ЭХ) тәсілдерді қиын өңделетін (өте тұтқыр, қатты және өте қатты, керамикалық, металкерамикалық) материалдардан жасалған дайындамалар беттерінің сырпішінін құру үшін қолданылады. ЭФ және ЭХ тәсілдері күрделі фасонды сыртқы және ішкі беттерді, кішкентай диаметрі бар тесіктерді, т. б. Өңдеуге мүмкіндік береді. ЭФ және ЭХ тәсілдерді қолданғанда, өңделетін бетке механикалық жүктеме аз болып түсетіндіктен, тәсілдер өңдеу дәлдігіне тәжірибелік әсер етпейді. Бұл тәсілдер кейбір жағдайларда аздаған ақауы бар қабатты береді, өңделетін бетте қақталманы құрмайды, ажарлаудан кейін пайда болатын күйікті жояды, беткі қабаттың пайдалану сипаттамасын (тозуға төзімділік, жегідегі төзімділік, беріктік) жоғарылатады. ЭФ және ЭХ тәсілдері білдектерінде қолданылатын кинематикалық тізбектің қарапайымдылығы сырпішінді құру процестерін дәл реттеуге және өңдеуді автоматтандыруға мүмкіндік береді. Барлық ЭФ және ЭХ тәсілдерін шарты түрде былай бөлуге

болады: электржелінді өңдеу (электрұшқынды, электримпульсті, электртүйіспелі); электрхимиялық өңдеу (электрхимиялық, анодты-механикалық); химиялық өңдеу (химиялық, химия- механикалық); импульсті-механикалық өңдеу (ультрадыбысты, электргидравликалық); сәулелі өңдеу (жарықсәулелі, электронды-сәулелі); плазмалы өңдеу; жарылысты өңдеу.

Электржелінді өңдеу

Электржелінді өңдеудің негізі болып электродтар арасынан электр тогының импульсін өткізген кезде, осы электродтардың қирауы (желіндеуі) саналады. Электродтар арасындағы электр разряды, газ ортасында немесе электродтар арасындағы аралықты диэлектрлік сұйықпен (керосин, минераль майы)

толтырған кезде пайда болады. Электродтардың желіндеуі сұйық ортада едәуір қарқынмен жүреді. Электр тізбегін тұйықтаған кезде элетродтар арасындағы кеңістік иондалады. Потенциалдардың межелік айырмасына жеткен кезде өткізу бунағы пайда болады. Осы өткізу бунағымен ұшқынды немесе доғалы разряд өтеді. 10-5...10-8 с уақыты ішінде токтың тығыздығы 8...10 кА/мм2 дейін жоғарылайды. Нәтижесінде дайындаманың – электродтың бетінде температура 10000...12000 оС дейін жоғарылайды. Осындай температураларда дайындама материалының элементарлы көлемі лезде балқып буланады. Токтың келесі импульсі электродтар арасындағы арақашықтық ең кішкентай болатын электродтар арасындағы аралықты жарып өтеді. Металдың

желіндеуі электродтар арасындағы арақашықтық межеліктен (0,01...0,05 мм) үлкен болғанша жүреді. Электродтар жақындаған кезде желіндеу процесі қайталанады. Дайындамаға жылулық әсермен бірге электрстатикалық, электрдинамикалық күштер және кавитациалық құбылыстар әсер етеді