• +1,0 мкг/кг дозада левотироксин

• 2,3 Мкг/кг дозада левотироксин

! Гастроэнтеролог қабылдауына науқас М.38 жаста, мынандай шағымдармен келді: жалпы әлсіздік, шаршағыштық, дене салмағының төмендеуі (жарты жылда 20 кг), естен тануға, тәбетінің болмауы, жүрек айнуға. Объективті: терісі құрғақ, күңгірттенген, пигментациясы ерін айналасында, шынтақ, тізе, алақан қатпарларында айқын көрінеді. АҚ 90/60мм.с.б. Лабораторлы: гликемия-3,5 ммоль/л, плазмадағы калий-5,2 ммоль/л, қандағы аденокортикотропты гормонның деңгейі жоғарылаған.

Қандай ықтимал диагноз деп ойлайсыз?

* +Созылмалы бүйрек үсті безінің жетіспеушілігі

* Симондс синдромы

* Шихан синдромы

* Шиен синдромы

* Асқазандық диспепсия

! Науқас 40 жаста, 1 жылдан бері жүрек қағу ұстамасы мен АҚ 220/130 мм.с.б.на дейін жоғарылауы, дене қызуының 37,5°С көтерілуі, қорқыныш сезімі, бел аймағындағы ауру сезімі, жүрек айну, кейде құсу, бас ауруы және гиперсаливацияға шағымданады. Ұстамадан кейін көп мөлшерде зәр бөлінеді. В-блокаторларды тағайындағанда парадоксальды реакция байқалады. Ұстама кезінде гликемия 8 ммоль/л-ға дейін жоғарылайды. КТ-да: сол жақ бүйрек үсті безінің ұлғайғанын көреміз.

Қандай диагноз болуы мүмкін?

* Глюкостерома

* +Феохромоцитома

* Қант диабеті

* Артериалды гипертензия

* Нейроциркуляторлы дистония

! Қабылдау бөліміне 35 жастағы әйел адам жеткізілді. АҚ 300/130 мм.с.б. Криз қорқынышпен, тахикардиямен, полидипсиямен қатар жүрді. Гликемия -10 ммоль/л.

Диагнозды нақтылау үшін төмендегілердің қайсысын анықтау маңызды?

* Инсулинді

* 17 - ОКС

* Альдостеронды

* Қандағы калийді

* +Катехоламиндерді

! Науқас 26 жаста, хирургиялық бөлімде жатыр. Шағымдары: ішінің қатты ауру сезімі, құсу, бас ауруы, әлсіздік. Кенеттен басталған, айтуынша 2 апта бұрын тұмаумен ауырған. Қарау кезінде: жағдайы ауыр. Терісі бозғылт, тері және шырышты қабаттары дақты пиигменттер. Іші жұмсақ ауру сезімінсіз. АҚ 80/50 мм.с.б. пульсі 120 рет минутына, әлсіз.

Бірінші кезекте қандай емді жүргізген дұрыс?

* + Гидрокортизонның үлкен дозасын изотониялық ертіндімен трансфузия

* Адреналинді көктамыр ішілік енгізу

* Ауру синдромын жою үшін морфинді енгізу

* Көп мөлшерде сұйықтық беру, суық басу

* коргликон немесе строфантин енгізу

! Науқас 24 жаста, дауыс тембрінің төмендеуіне, кеуде және бетінің түктенуіне шағымданады. Болжама диагноз: андростерома.

Андростероманың клиникалық көрінісі неге байланысты?

* Эстроген және альдостерон секрециясының жоғарылауы

* Альдостерон және глюкокортикоидтардың секрециясының жоғарылауы

* Адреналин және норадреналин секрециясының жоғарылауы

* Эстрогендердің өндірілуінің жоғарылауы

* +Андрогендердің өндірілуінің жоғарылауы

! Науқас 35 жаста, жалпы әлсіздіктің, шаршағыштықтың үдеуіне, тәбетінің төмендеуі және жиі жүрек айнуына шағымданады. 2 айдан бері дене салмағының төмендеуіне байланысты аменореямен менструалды циклдың бұзылысы. Соңғы айда бірнеше рет естен тану болған. Анамнезінде туберкулездік зақымдануына байланысты нефроэктомия болған. Объективті: дене салмағының төмендеуі, ауыз қуысының тері және шырышты қабатының гиперпигментациясы. АҚ 70/40 мм.с.б. Қанда: гемоглобин-114г/л, аш қарында гликемия-2,9-ға ммоль/л.

Диагнозды нақтылау үшін қай тексеру әдісін жүргізу керек?

* Бүйрек үсті безінің КТ - сы

* Гликемиялық профиль

* +Кортизол және АКТГ-нің деңгейі

* Аналық бездің УДЗ

* ФСГ және ЛГ деңгейі

! Ер кісі 32 жаста, 1 жылдан бері бұлшықеттердің ауру сезіміне, полиурияға, бас ауруына шағымданады. Объективті: бойы 180 см, салмағы 76 кг. ЖСЖ 76 мин. АҚ 170/105 мм.с.б. Терісі қалыпты түстес. Ісіну жоқ. Гипокалиемия, гипернатриемия, гипохлоремия. Несептің тығыздығы 1007, реакциясы сілтілі, протеинурия 0,033 г/л.

Сәйкес келетін диагнозды табыңыз?

* +Конн синдромы

* Гиперпаратиреоз

* Гломерулонефрит

* Кушинг синдромы

* Пиелонефрит

! Дәрігер-эндокринолог урологиялық бөлімшеге шұғыл түрде шақырылды. Науқас М., 46 жас, бүйрек шаншуымен түсті. Инструменталды зерттеу кезінде есін жоғалтқан. АҚ 40/20мм.с.б. төмендеген. Анамнезінде: 6 жылдан бері глюкокортикоидтарды қабылдайды (ревматоидты артритпен ауырады). Соңғы 3 күн глюкокортикоидтарды қабылдамаған. Объективті: тежелген, терісі қалыпты түстес, ылғалды, жүрек тондары әлсіз, пульсі 100 рет минутына, толымы әлсіз, ритмді. Өкпе және іш қуыс ағзалары өзгеріссіз. Аяқ-қол буындары деформацияланған, ісіну және қызаруы жоқ.

Сіздің болжама диагнозыңыз?

* +Бүйрек үсті безінің жедел жеткіліксіздігі

* Кардиогенді шок.

* Аддисондық криз.

* Гиповолемиялықй шок.

* Анафилактикалық шок

! Әйел кісі 39 жаста, бас ауруына, әлсіздікке, аяқ-қолдарындағы парестезиялар және полиурияға шағымданады. Объективті: жүрек тондары тұйықталған, ЖСЖ 94 рет минутына, АҚ 190/105 мм.с.б. Гликемия-5,5 ммоль/л, плазмадағы натрий-151 ммоль/л, плазмадағы калий– 2,7 ммоль/л. Зәрдің меншікті салмағы 1012, белок-0,1г/л , реакциясы сілтілі, лейкоциттер 3-4 көру алаңында, эритроциттер 2-3 көру алаңында. Бүйрек үсті безінің КТ: Бүйрек үсті безінің гиперплазиясы.

Емін көрсетініз?

* ААФ ингибиторы

* кальций антогонистері

* альдостерон антогонистері

* +бета-адреноблокаторлар

* бір жақты адреналэктомия

! 32 жастағы науқасқа Конн синдромы деген диагноз қойылды. Біріншілік гиперальдостеронизмнің патогенезін анықта:

* Кортикотропиннің гиперсекрециясы бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының екі жақты гиперплазиясын шақырады;

* +Альдостерон секрециясының көп бөлінуі калийдің бүйрек каналдарымен реабсорциясын және экскрециясын жоғарлатады;

* Глюкокортикоидтар мен альдостеронның өнімінің төмендеуі артериалды гипертензияның туындауына әсер етеді;

* Гиперкалиемия нефропатияның дамуына, миокард пен бұлшықеттің дистрофиялық өзгеруіне әкеледі;

* Катехоламиндердің гиперсекрециясы тамыр тонусының және зат алмасуының бұзылуына алып келеді;

! Кортизол синтезделеді:

• +бүйрек үсті безінің шоғырлы бөлімінде

• бүйрек үсті безінің торлы бөлімінде

• бүйрек үсті безінің шумақты бөлімінде

• бүйрек үсті безінің милы қабатында

• бауырда

! Стриялар – бұл:

• қабақ терісінде холестериннің жиналуы

• инсулин инъекциясының орнында тері асты май қабатының өзгеруі

• +стероидты гормонның катаболикалық әсерінің нәтижесінде пайда болған, тері қатпарларына сәйкес келетін, тік және көлденең қуысы

• тері капиллярларының кеңеюіне байланысты бет, маңдай,жоғарғы қабақ аймағындағы қызару

• шырышты және тері қабатындағы гиперпигментация

! Бүйрек үсті безінің жедел жетіспеушілігінің негізгі клиникасының пайда болуы:

• +қызба, іштегі ауру сезімі, жүрек айну

• артериалды гипертензия

• полиурия

• гипергликемия

• полидепсия

! Иценко-Кушинг ауруында остеопороздың дамуы негізделген:

• минералокортикоиды заттардың жоғарылауына

• қалқанша безінің зақымдалуы және кальций алмасуының бұзылысы

• асқазан-ішек жолындағы кальций сіңірілуінің бұзылысына

• кальцийдің сүйек тініндегі адсорбциясының төмендеуі және зәрмен экскрециясының жоғарылауына

• +сүйектің ақуыз матрицасының бұзылысына

! Дексаметазонмен үлкен сынама қандай жағдайлардың ажырату

диагностикасы үшін қолданылады:

• гипоталамикалық синдром және Кушинг синдромы

• семіздік және Кушинг ауруы

• қалыпты жағдайлар және Кушинг синдромы

• +Кушинг ауруы және Кушинг синдромы

• Семіздік және гипоталамикалық синдром

! Конн синдромымен науқаста спиринолактон сынамасымен қандай нәтиже көреміз:

• + калий концентрациясының жедел түрде төмендеуі, АҚ төмендеуі;

• натрий концентрациясының жедел түрде төмендеуі, АҚ тұрақталуы;

• альдостерон деңгейінің томендеуі, АҚ жоғарылауы;

• калий концентрациясының жоғарылауы, АҚ төмендеуі;

• альдостерон деңгейінің жоғарылауы, АҚ жоғарылауы;

! Бүйрек үсті безінің жедел жетіспеушілігінің емдеу бағдарламасына кіреді:

• +кортизолдың стресстік дозасын парентералды қолдану;

• минералокортикоидтарды қолдану;

• инсулинотерапия;

• гипотензивті препараттарды қолдану;

• калий дефицитің қалпына келтіру.

! Катехоламин кризінің негізгі клиникасының пайда болуы:

• кенеттен басталуы, гипергидроз, жүрек соғуы, аштық сезімі

• +кенеттен АҚ жоғарылауы, бас ауруы, жүрек соғуы, терлегіштік, діріл

• біртіндеп басталуы,құсу,жүрек айну, іштегі ауру сезімі, ұйқышылдық

• біртіндеп басталуы, ыстықтау сезімі,терінің құрғауы,бас ауру

• бірітіндеп басталуы, брадикардия, гипотония, коматозды жағдай

! 34-жастағы әйелде бірінші рет АГ III сатысы анықталды, қан сарысуындағы калийдің деңгейі - 2,7 ммоль/л және гормон профилдерінің нәтижелері: жатқан қалыпта қан плазмасында альдостерон деңгейі - 55 нг/дл (қалыптыда 1-16), плазмадағы ренин 0,1 нг/мл/ч (қалыптыда 0,15-2,33), изотоникалық ерітінді NaCl құйғаннан кейінгі плазмадағы альдостерон деңгейі -54нг/дл (қалыптыда 1-8). Қандай диагноз болуы мүмкін?

• феохромоцитома;

• эссенциалды АГ;

• +Конн синдромы;

• Иценко-Кушинг ауруы;

• Пейдж синдромы.

! Науқас 26 жаста, 2 жыл бойына кенеттен АҚ үнемі 260/180 мм.рт.ст. жоғарылауы бақыланады, бұл жағдай бірнеше минуттан, бірнеше сағатқа созылады, сонымен қатар бірден бұл жағдайдың тоқтауы бақыланады; криз соңында науқаста гиперсаливация, профузды терлегіштік, 3-5 литр ақшыл зәрдің бөлінуі байқалады, науқас әлсіздікті сезінеді. Ауырған кезінен бастап 5 кг арықтаған. Ортостатикалық гипотензия бақыланады. Мүмкін болатын диагноз:

• +феохромоцитома;

• эссенциалды АГ;

• Конн синдромы;

• Иценко-Кушинг ауруы;

• Пейдж синдромы.

! 38 жастағы науқас, ІІІ дәрежелі аралас типтегі уытты зоб бойынша ота жасалынған. Отадан кейінгі 3 күні қысқа уақытқа созылатын тырысулар, 3-4 күндері парестезиялар пайда болған. Қарап тексергенде: терісі сәл ылғалды. Тілі таза, ылғалды. Жүрек тондары ырғақты, пульс 76 р/мин, АҚҚ - 130/70 мм с. б. Хвостек, Труссо, Шлезингер симптомдары - оң.

Ең тән диагнозды атаңыз:

* +Гипопаратиреоз

* Полинейропатия

* Астено-невротикалық синдром

* Гипотиреоз

* Гиперпаратиреоз

! Субтотальді струмэктомия жасалған науқаста 3 күні қол-аяқ бұлшықеттерінде, бетінде және диафрагмасында тырысулар пайда болған. Айқын парастезиялар және қол-аяқтарының ұюы байқалады. Бір рет естен танғаннан кейін күн сайын эпилептиформды ұстамалар дами бастады, ол кезде төмен АҚҚ тіркеледі.

Төменде көрсетілгендердің арасынан диагностикалаудың алғашқы қадамы болып не табылады?

* Электроэнцефалография

* ТТГ және бос Т4 деңгейін анықтау

* АҚҚ тәуліктік мониторлау

* +Қандағы кальций деңгейін анықтау

* Кортизол деңгейін анықтау

! 47 жастағы науқас 4 жыл бойы мына шағымдармен әртүрлі мамандарға қаралған: қол-аяқтарындағы әлсіздік, аяқ және арқа бұлшықеттерінің тұрақты ауру сезімі. Сүйектер рентгенограммасында остеопороз, кисталар, патологиялық сынықтар анықталынды. Қандағы кальций деңгейі жоғарылаған.

Төменде көрсетілген диагноздардың ішінен дұрысын табыңыз:

* +Біріншілік гиперпаратиреоз

* Миеломды ауру

* Остеобластома

* Постменопаузалық остеопороз

* Екіншілік гиперпаратиреоз

! Л. есімді науқасқа ІІІ дәрежелі диффузды уытты зоб бойынша ота жасалған. Отадан кейінгі 2 аптадан кейін қол-аяқ бұлшықеттерінің қысқа уақытты тырысулық жиырылуы және парестезия пайда болған. Тырысулар күніне 1-2 рет, жиі қимылдаған кезде дамиды. Қарап тексергенде: пульс 72 р/мин. АҚҚ-120/80 мм с.б. Ішкі ағзалар жағынан өзгерістер жоқ. Хвостек, Труссо симптомдары оң.

Қай тексеру әдісі диагнозды нақтылайды?

* Қалқанша маңы бездерінің УДЗ

* Тиреоидты гормондар деңгейін анықтау

* +Кальций, фосфор және паратгормон деңгейін анықтау

* Қалқанша маңы бездерінің биопсиясы

* Сүйектік денситометрия

! Қалқанша маңы безінің аденомасы мен гиперкальциемиялық кризі бар науқасты емдеуде қолданылады:

* +Массивті инфузионды терапия, форсирленген диурез, глюкокортикоидтар, кальцитонин, комплекс түзуші препараттар мен шұғыл оперативті көмек

* Глюкокортикоидтарды, кальцитонинді, фосфаттарды консервативті ем ретінде қолдану

* Қандағы кальций деңгейін қалыптандыруға бағытталған ем; 1-2 айдан кейін – оперативті ем

* Шұғыл аденомэктомия

* Форсирленген диурез негізінде оперативті ем

! Гипопаратиреозға тән емес:

• Қандағы жалпы және ионизирленген кальций мөлшерінің төмендеуі

• Қандағы органикалық емес фосфардың мөлшерінің жоғарылауы

• Зәрдегі фосфор экскрециясының төмендеуі

• +Зәрдегі кальций экскрециясының жоғарылауы

• Зәрдегі калий экскрециясының жоғарылауы

! Гиперпаратиреоздың қай формасында қалқанша маңы безінің автономды аденомасы кездеспейді?

• Біріншілік гиперпаратиреоз

• МЭН 1 құрамындағы гиперпаратиреоз

• Үшіншілік гиперпаратиреоз

• МЭН 2 құрамындағы гиперпаратиреоз

• +Екіншілік гиперпаратиреоз

! Гипопаратиреоз кезіндегі тырысуларда тағайындайды: