Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Тест Морфология ЧалтикеноваДокумент Microsoft Word (2).doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
514.05 Кб
Скачать

##### Сан есімнің анықтамасын белгілеңіз

????? заттың санын, ретін білдіретін сөз табы.

????? заттың атын білдіретін сөз табы.

????? іс-әрекетті білдіретін сөз табы

????? заттың түрін, түсін білдіретін сөз табы.

????? мағынасы жоқ сөздер.

##### Етістік сөйлемде қандай мүше болатынын анықтаңыз

????? баяндауыш.

????? бастауыш.

????? анықтауыш.

????? толықтауыш.

????? пысықтауыш.

##### Түбір морфема мен негіздің анықтамасын белгілеңіз

????? әрі қарай бөлшектеуге келмейтін сөздің кішкене бөлігі.

????? толық мағынасы жоқ сөздер.

????? сөзден жаңа сөз тудырады

????? сөз түрлендіреді.

????? сөзге үстеме мағына береді.

##### Қалау райды белгілеңіз

????? барғым келеді.

????? барсам керек.

????? бармақ боламын.

????? бармақ едім.

????? бармақшымын.

##### Модальдылық категориясын белгілеңіз

????? айтып отыр.

????? оқығысы келеді.

????? барысы келмейді.

????? айта алмайды.

????? біліп тұр.

##### Жалпы есімдерді белгілеңіз

????? қауым, жұрт, ел.

????? М.Әуезов, Қ. Сәтпаев.

????? Ресей мемлекеті, Кисла өзені.

????? Гималай тауы, Ертіс өзені.

????? Мыңжапырақ, Түймедақ.

##### «Өлең- сөздiң патшасы» - дегсн сөйлемдегi өлең сөзiнiң грамматикалық тұлғасы:

????? атау тұлғадағы зат есiм

????? табыс септiк

????? есiмдiк

????? туынды тұлға

????? қос сөз

##### Тұйық етiстiктi сөздi көрсетiңiз?

????? ұшу;

????? болыпты-мыс;

????? айтыс;

????? қас.

????? окы, жиз.

##### Бiрiккен сөздің анықтамасын көрсетіңіз:

????? дыбыстық өзгерiске ұшырап және ұшырамай, бiрiгуi нәтижесінде жасалған;

????? екi сөздiң ықшамдалуы арқылы;

????? екi сөздiң жұптасуы арқылы;

????? екi сөздiң қысқаруы арқылы;

????? екi сөздің тіркесуi арқылы:

##### Етістіктің неше түрі бар?

????? төрт;

????? екi

????? үш

????? бiр

????? түрi жоқ.

##### Грамматикалық форманың ерсжесiн белгiлеңiз

????? белгiлi топтағы сөздердiң парадигма бойынша түрленуi;

????? грамматикалык мағыналарды бiлдiретiн амал-тесiлдер;

????? лексикалык жене грамматикалык мағыяалардың жиынтығы;

????? лексикалық мағына;

????? грамматикалық категория

##### Кiрiккен сөз дегенiмiз не?

????? екі сөздің дыбыстық өзгеріске ұшырап бірігуі арқылы жасалған сөздер

????? екi сөзлiң бiрiуi арқылы жасалған сөздер

????? екі сөздің косарлануы аркылы жасалған сөздср

????? екі сөздің қайталануы арқылы жасалған сөздер

????? сөздіердің бірігуі арқылы жасалған сөздер

##### Шылау қандай грамматикалық қызмет атқарады?

????? сөз бен сөзді байланыстырады, сөзге грамматикалық мағына қосады

????? жеке сұраққа жауап береді

????? толық мағыналы сөз болады

????? жеке тұрып түрлене алады

????? заттың санын білдіреді

##### Күрделі сөздің анықтамасы

????? семантикалық мағынасы жағынан да, грамматикалық қызметі жағынан да тұтас бір бүтін ретінде қалыптасқан тіркес

????? туынды сөз жасауға негіз болатын сөзжасам процесіндегі тірек сөз

????? түбір мен қосымшаға ажыратылытын сөзжасам проблемасының зерттеу обьектісі

????? кіріккен, туынды сөздер

????? қысқарған және қос сөздер

##### Субстантивтену қандай құбылыс?

????? зат есімге айналу

????? етістікке айналу

????? сын есімге айналу

????? сан есімге айналу

????? есімдікке айналу

##### Лексика - семантикалық тәсілмен жасалған үстеуді табыңыз

????? қазақша, өлердей, жасырың

????? қаір, әуелі, таман

????? басқа, арқа, шетінен

????? шалқасынан, етбетінен

????? аққудайын, сұңқардай

##### Өзге түркі тілдерінде жоқ септік

????? көмектес

????? шығыс

????? атау

???? барыс

????? ілік

##### Бейнелеуіш сөзді анықтаңыз

????? қобаң- қобаң

????? бала- шаға

????? сатыр- сұтыр

????? кеше- бүгін

????? жер- ана

##### Есімдіктер мағынасына қарай нешее бөлінеді?

????? 7

????? 4

????? 6

????? 2

????? 5

##### Демеулік шылау барын табыңыз

????? үйге барған-ды

????? шетелге саяхат

????? ағаш арасы

????? еш уақытта сенімнен айрылма

????? үйге дейін бару

##### Сөз таптарына таптастыру принціпіне толық сай келетінін белгіле

????? зат есім,етістік

????? сан есім, есімдік

????? сан есім, зат есім

????? еліктеу сөз, одағай

????? шылау, модаль сөз

. ##### Жіктелмейтін, шақтық мағынаны білдіретін етістікті көрсетіңіз

????? көсемше

????? есімше

????? етіс

????? тұйық етіс (қимыл есімі)

????? райлар

##### Болымды мағынаны бiлдіретiн етiстiктi атаңыз

????? келмей коймады

????? айтпай койды

????? окып бермеді

????? бармады

????? барған жок

##### Жұрнақты тап.

????? -ыс,-іс,-с

????? -қа -ке

????? -лар, -лер

????? -мен, -бен

????? -ның, -нiң

##### Белгісiздiк есiмдiктерiн керсетiңiз

????? бiреу, кейбiреу, бiрдсме

????? ешбiр, ешкiм, ештеңе

????? берi, барлығы, барша

????? мен, сен, ол

????? кiм, кандай, кай

##### Жасырын тұрған септiк жалғаулы сөздi белгiле

????? хат оқыды

????? хатқа салды

????? хат жазылды

????? хат келдi

????? хаттар жiберiлдi.

. ##### Түлкідейін түн катып - асты сызылған кай сөз табы?

????? үстеу

????? зат есiм

????? етістiк

????? сын есiм

????? сан есім.

##### Айттым сөзiндегi - т тұлғасы кандай тұлға?

????? жедел өткен шақ

????? табыс септік

????? келер шақ

????? өткен шақ

????? осы шақ

????? жiктiк жалгау

????? сөз тудырушы

????? барыс септiк

##### Сын есiмдер субстантивтене ме?

????? субстантивтенедіі

????? түрленбейдi

????? белгiсiз

????? етiстiк сияқты турленедi

????? көсемше сияқты түрленедi

##### «Ағасы кеттi бел асып”- деген сейлемдегі бел сөзiнiң грамматикалық тұлғасы

????? түбiр тұлға

????? жiктiк жалғау

????? шығыс септiк

????? көмектес септiк

????? табыс септiк

. ##### Жiктеу есімдігінің негiзгi қызметі қандай?

????? сөз бен сөздi жақ жағына байланыстыру

????? бiрнешс нәрсенi жалпыламалама көрсету

????? нерсенi, кубылысты нұсқап

????? меншіктi бiлдiру

????? мекендi бiлдiру

##### Етiстiктiн лексика-грамматикалық сипаты (А.Хасенова) еңбегінің жарық көрген жылы?

????? 1971

????? 1991

????? 1981

????? 2000

????? 2001

##### Кiрiккен күрделi етiстiктердi тап

????? әкел, апар,

????? алып кел, апарып бер

????? келе-келе, жылап-сықтап

????? әкеле жатыр, апарып бер

????? жәрдем ет, жеткiзіп Бер

##### Жатыс септік тұлғасындағы сөздi көрсетiңiз

????? үйіне

????? iнiсiн

????? тамаша

????? әжесінде

????? сенің

. ##### Сапалық сын есімдi табыңыз

????? кең

????? кеңшілік

????? кеуде

????? кеңіту

????? таулы

##### Аналитикалық жолмен жасалған сөздерді табыңыз

????? желаяқ, сәлемхат

????? куәгер

????? баспа

????? жүйрiк, айдар, айлық

????? оқушы, басшы , баспа

##### Қосымшаны тап

????? дың

????? бидай

????? егін

????? үшін

????? арқылы

##### Күрделі сөздердің қайсысы қос сөз?

????? құрт-құмырсқа

????? он бес

????? ҚазҰУ

????? қара торы

????? асық жілік

##### Туынды түбір қай сөз?

????? ойла

????? ойда

????? ойған

????? ойды

????? ойып

##### Түбір сөзге жұрнақ жалғау арқылы жаңа сөз жасау тәсілін көрсет

????? синтетикалық

????? аналитикалық

????? лексико-семантикалық

????? конверсикалық

????? аналитика-синтетикалық

##### Біріккен сөз қайсысы?

????? аққу

????? шыбын-шіркей

????? БҰҰ

????? темір жол

????? қызыл шырайлы

##### Септеулі сөздердің қайсысы мекендік мағынаны білдіреді?

????? жайлауда

????? Айнұрды

???? бабалардың

????? ұщақпен

????? көктемде

##### Түбірлес сөзді тап

????? білім-білгіш

????? ақылдың – ақылмен

????? әнге – әнді

????? өнердің-өнерге

????? барды – барған

##### Күшейтпелі шырайды тап

????? тап-таза

????? сұрғылт

????? үлкендеу

????? тым жақсы

????? сұйық

##### Ырықсыз етісті тап

????? сөйлет

????? жуынды

????? орылды

????? танысты

????? оқыт

##### Туынды етістікті тап

????? сұра

????? бөл

????? жырла

????? айт

????? көр

##### Септелетін есімдікті көрсет

????? осы

????? ешбір

????? барлық

????? әлдеқалай

????? қандай

##### Морфологиялық тәсіл арқылы жасалған зат есімді тап

????? жақсылық

????? көкпар

????? бәйтерек

????? бәйшешек

????? ақыл-айла

##### Көсемшенің жұрнағы қайсысы?

????? -а,-е-,ып,-іп

????? –атын, -етін

????? – са, -се

????? –ған, -ген

????? –ар, -ер

##### Тіл білімі қандай ғылым саласына жатады?

????? қоғамдық ғылымдар

????? жаратылыстану

????? философия ғылымы

????? логика

????? психология

##### Жай сөйлемнің дербес синтаксистік категория ретінде белгісі:

????? предикативтік

????? номинативтілік

????? қаратпа сөздер

????? диалогтар

????? монологтар

##### Лексикологияның сөздің көп мағыналылығын зерттейтін сала:

????? семасиология

????? фразеология

????? этимология

????? полисемия

????? ономасиология

##### Сөздердің морфологиялық құрылымының өзгеруі қандай жолмен жүзеге асқан? Сексен, апар, биыл:

????? сіңісу құбылысы

????? декореляция құбылысы

????? жылысу құбылысы

????? күрделену процесі

????? қос сөздер

##### Сөздің аналитикалық формалары:

????? оқып жүр, келе жатыр, барар еді

????? отыншы, киім, орақ

????? үйге, далада, қаламен

????? өнеркәсіп, асқазан

????? балдай, нұрлы, күндей

##### Тіл үндестігіне бағынбайтын қосымшалар:

????? –кеш, -паз, -қор

????? –қан, -ан, -жан

????? –ғалы, -гелі, -қалы

????? –ны, -ды, -ты

????? –тай, -дай, -мақ

##### Табу сөздерді табыңыз:

????? сылдырама, маңырама, ұлыма

????? біреудің ала жібін аттамау

????? қорыққанға қос көрінер

????? қосып айту, қолды болу

????? айдай сұлу, нұрдай шуақ

##### көмекші сөздер тәсілі арқылы грамматикалық мағыналардың берілуі:

????? сабақтай кейін, жаман-ақ, көрсе де

????? биыл, апар, әкел, бүгін

????? называть-назвать, собирать-собрать

????? бала-шаға, ыдыс-аяқ

????? ұйқы, ұйқыға, ұйқыны, ұйқыдан

##### Сөйлемге тән белгілердің бірі:

????? номинативті қызмет

????? атауыштық

????? лексикалық единица

????? интонация

????? екпін

##### Синонимдес аффикстер:

????? –шақ, -шек, -қыш, -ғыш

????? –н, ын, -ін

????? –ы, -гі, -қы, -кі

????? –т, -ыт, - іт

????? –т, -н, -қ, -к

##### Синекдохалы қолданысты табыңыз:

????? Сәкенді оқыдым

????? сұржылан адам

????? алыр курс

????? ушко иголки

????? көп сақалдар, домалақ бастар

##### Грамматикалық мағына берудің аналитикалық тәсілін табыңыз:

????? интонация

????? флексия

????? дыбыстардың алмасуы

????? префикс

????? аффикстік

##### Түркі тілдеріне тән грамматикалық мағына берудің көмекші сөздер тәсілі:

????? септеуліктер

????? предлогтар

????? конфикстер

????? артикль

????? екпін

##### Редупликация тәсілі арқылы жасалған тұлғаны анықтаңыз

????? ертелі-кешті

????? приду, сна

????? тұзсыз, тұзды

????? много, больше

????? үйге дейін

##### Сөзге релятивті мағына үстеп тұрған тұлғаны анықтаңыз

????? көлшік

????? құрылысшы

????? көлдерімізге

????? көлде

????? отырғыш

##### Сөздердің тұрақты сөз тіркесіндегі лексикалық мағынасы қалай аталады?

????? фразеологиялық байлаулы мағына

????? синтаксистік шартты мағына

????? номинативті мағына

????? морфологиялық мағына

????? ауыспалы мағына

##### Тілдің табиғатына тән ең басты қасиет

????? қатынас құралы

????? көңіл-күй, сезімді жеткізуі

????? ойды қалыптастыруы

????? жазу құралы

????? сөйлеу құралы

##### Үстеу:

????? сәл, әрмен, әдейі, көзбе-көз

????? барша, бәрі, түгел, бүкіл

????? ештеңе, ешкім, дәнеңе, ешбір

????? біреу, кейбіреу, әлдене, әрбір

????? қонымды, көтермелі, толық, алғыр

##### Морфологиялық принцип бойынша жазылған сөзді тап

????? жанбады

????? айтпады

????? жарысады

????? хат

????? қаhарлы

##### Мына сөздердің қайсысы тәуелдік мағына білдіреді?

????? баласы

????? қылымсы

????? күлімсі

????? қысқы

????? жазғы

##### Синоним сөздерді көрсет

????? абайлау, байқау, аңғару

????? балық, бағлан, бота

????? ойыншық, асық, арба

????? көру, келу, байқау

????? аңғару, жобалау, болжау

##### Орфоэпиялық нормаға сай айтылған сөзді тап

????? жүрөк

????? күрек

????? көбелек

????? жұлдыз

????? құндыз

##### Ауыспалы мағынадағы сөзді көрсет

????? суық хабар

????? ақылды адам

????? суық жел

????? суық хабар

????? қалың қар

##### «Ақылды» сөзінің антонимін тап

????? есті

????? зиялы

????? елгезек

????? ақымақ

????? топас

##### Болымсыздық есімдігін тап

????? ештеме

????? әркім

????? біз

????? бүкіл

????? бұл

##### Қазақ тілінде неше буын бар?

????? 3

????? 4

????? 3

????? 2

????? 6

##### Мына сөздердің қайсысына көптік жалғау жалғанбайды?

????? Темірқазық

????? тарақ

????? жәндік

????? қарындаш

????? құрбы

##### «Тамырына балта шабу» тіркесінің мағынасын бір сөзбен көрсет

????? құрту, жою

????? болдырмау

????? тоқтату

????? қайтару

????? алғызбау

##### Тұрақты тіркесті (фразеологизм) тап

????? үріп ауызға салғандай

????? әдемі камзол

????? шарды үрледі

????? білімді кісі

????? кәрі жілік

##### Екі буынды сөзді тап

????? қайық

????? тас

????? уық

????? қалалық

????? мамырлап

##### Тәуелдік жалғауды көрсет

????? - ін, ым, ің, ың, ы, і

????? ла, ле, да, те

????? ға, ге, қа, ке

????? бен, пен, мен

????? дық, дік, тық, тік

##### Көптік жалғауды көрсет

????? - лар, лер, дар, дер, тар, тер

????? -дан, ден, тан, тен

????? - дың, дің, ның, нің

????? -мыз, міз, быз, біз

????? -да, де, та, те

##### Жұрнақ жалғанған сөзді тап

????? айлы

????? кітабы

????? інісін

????? күзде

????? үйге

##### Негізгі зат есімді тап

????? ойыншық

????? дала

????? бала-шаға

????? өнерлі

????? ойлы

##### Септеулі сөздердің қайсысы мезгілдік мағынаны білдіреді

????? жазда

????? үйде

????? сөзге

????? оқудан

????? інінің

##### Шартты райлы етістікті көрсет

????? келсе

????? келді

????? келген

????? келмекші

????? келме

##### Негізгі сын есімді көрсет

????? жұқа

????? білгір

????? алғыр

????? бойшаң

????? ұйымшыл

##### Мына есімдіктердің қайсысы зат есім орнына жүреді?

????? әлдекім

????? әрқашан

????? мына

????? қайда

????? ешуақытта

##### Қайталама қос сөзді тап

????? үлкен-үлкен

????? ертелі кеш

????? ілгері-кейін

????? ата-ана

????? үлгі-өнеге

##### Барыс септіктегі жіктеу есімдігін көрсет

????? маған

????? әлдеқайдан

????? біреуге

????? өзіме

????? ешкімге

##### Туынды зат есімдерді анықтаңыз:

????? көмбе, төзім, жақсылық, өткірлік

????? достас, елдес, тірілк

????? ысқыр, алғыр, ұшқыр, білгір

????? ақылсыз, бала, төргі, пікірлес

????? баран, жазар, айтпақ, көрсе

##### Префикс арқылы жасалған туынды сөздерді табыңыз:

????? бейкүнә, исход

????? курсант, курсив

????? ассисент, агитатор

????? келмекші, кітап

????? пароход, письмо

##### Бір буынның ерекше күшті айтылуына негізделген екпін:

????? тоникалық екпін

????? логикалық екпін

????? динамикалық екпін

????? квантативті екпін

????? эмфазалық екпін

##### Сын есімдерге тән жұрнақтар:

????? –лы, -лі, -ғыш, -гіш

????? –шы, -ші, -ым, -ім

????? –ған, -ген, -қан, -кен

????? –ла, -да, -та, -те

????? – а, -е, -ар, -ер

##### Жаңа сөз қолданысты табыңыз

????? нарық, бәсеке, әкім

????? шек, шекпен

????? уық, кереге

????? бас, көз

????? жылдам, жарық

##### Грамматикалық мағына берудің синтетикалық тәсілін табыңыз:

????? аффикстік тәсіл

????? интонация тәсілі

????? көмекші сөздер тәсілі

????? тіркеу тәсілі

????? орын тәртібі тәсілі

##### Мына сөздердің ішінен заттық мағына беретін сөзді табыңыз:

????? сұңқар

????? аласа

????? мидай

????? қызыл

????? бару

##### Бір сөздің түрліше дыбысталуы қалай аталады?

????? фонетикалық вариант

????? морфологиялық варинат

????? фонетикалық вариант

????? синтаксистік принцип

????? лексикалық принцип

##### Атауыш (дербес сөздер)

????? зат есім, сын есім

????? жалғаулықтар

????? артикльдер

????? одағай, шылау

????? предлогтар

##### Жалпылау есімдігін көрсетіңіз

????? барлық, күллі, барша, бүкіл

????? сол, бұл, анау, ол, мынау

????? өз, ешбір, кім, біреу, бәрі

????? олар, біздер, сіздер, сендер

????? сол, соны, ол, менің

##### Синтаксистік сөз тіркесі:

????? келе жатыр, айтып жүр

????? көлге дейін, тауға қарай

????? үйге келді, үлгілі оқушы

????? кәрі жілік, көрі тышқан

????? мұртын балта шаппау

##### Сөз таптарының синтаксистік ерекшелігі қандай?

????? сөз тіркесінде және сөйлемде басқа сөздермен тіркеседі

????? сөз түрлендіру формалары

????? сөз тудыру формалары

????? аффикстер, жақ, шақ, септелу

????? буын жасауға қатысады

##### Лексикологияның жалқы есімдерді зерттейтін саласы:

????? антропонимика

????? этимология

????? лексикография

????? семосиология

????? ономасиология

##### Есім сөздердің орнына жүретін сөз табы ...

????? есімдік

????? етістік

????? үстеу

????? сын есім

????? зат есім

##### Есімшенің жұрнағын көрсет

????? – а - е, -й

????? – хана, - паз

????? - ып, - іп, -п

????? – шы, - ші, -ша, - ше

????? –атын, - етін, - йтін

##### Сөйлем мүшесі қызметін атқармайтын сөз таптарын ата

????? одағай, шылау

????? есімдік, үстеу

????? сан есім, сын есім

????? етістік, үстеу

????? зат есіме етістік

##### Жалпылау есімдігін көрсет

????? бүкіл, күллі

????? анау - мынау

????? мен, сен, ол

????? ешкім, ешбір

????? барлық, ешқайсысы

##### Етістіктің қанша категориясы бар?

????? 10

????? 3

????? 2

????? 4

????? 7

##### Қазақ тілінде грамматикалық форма арқылы берілетін мағына

????? грамматикалық мағына

????? категориялық грамматикалық мағына

????? жалпы категория

????? грамматикалық категория

????? грамматикалық форма

##### Жинақтық сан есімді көрсет.

????? екеу, жетеу

????? бір – бірден

????? екінші, оныншы

???? жүз, бес

????? жүздеген, ондаған

##### «Етістік» сөзіне алғаш термин ретінде пайдаланған ғалым кім?

????? А.Байтұрсынов

????? А. Ысқақов

????? М.Оразов

????? С.Аманжолов

????? І.Кеңесбаев

##### Шартты райдың жұрнағын тап.

????? – са, - се

????? – ған, - ген, - қан, - кен

????? – а, - е, - й

????? – ғы. – гі, - қы, - кі

????? – ып, - іп

##### Сан есім құрамына қарай нешеге бөлінеді?

????? 2

????? 4

????? 3

????? 5

????? 6

##### Зат есімнің тәуелдік жалғауы қанша тәсіл арқылы жасалады және қандай?

????? 2

????? 3.

????? 1

????? 4

????? 5

##### Егер түбірден әрі қарай тағы да екінші бір сөз жасалса, онда мұны қалай атайды?

????? туынды сөз

????? жұрнақ

????? негізгі түбір

????? түбір

????? туынды түбір

##### Сөзді сөз таптарына топтастыруында негіз болатын қанша ұстаным ұстанған?

????? 3

????? 5

????? 6

????? 2

????? 4

##### Сөйлемде есімдікті тап: Бүкіл бала атаулы осында көрінеді.

????? бүкіл

????? көрінеді

????? осында

????? бала

????? атаулы

##### Сан есімнің қанша мағыналық түрі бар?

????? 6

????? 5

????? 3

????? 4

????? 2

##### Заттың қимылын, іс - әрекетін білдіретін сөз табы.

????? етістік

????? шылау

????? зат есім

????? есімдік

????? одағай

##### Есім сөздерден етістік жасайтын жұрнақты көрсет:

????? –дат,-дет, -лат, лет

????? – са, - се

????? – ғалы, - гелі, - қалы, - келі

????? – ар, - ер, - р

????? – шы, -ші

##### Реттік сан есімдер араб цифрымен бірлесе, жұрнағының орнына не қойылады?

????? дефис

????? сызықша

????? нүкте

????? дұрыс жауабы жоқ

????? тырнақша

##### Зат есім қандай сұрақтарға жауап береді?

????? не? кім?

????? қалай?

????? не себепті?

????? кімге? неге?

????? не? неліктен

##### Тілде қанша есімдік сөзі бар?

????? 60- 70

????? 50 - 60

????? 80

????? 70– 40

????? 70 – 90

##### Сабақты етістік қандай сұрақтарға жауап береді?

????? кімді? нені?

????? кімге? неге?

????? қашан? не үшін?

????? қайдан? не үшін?

????? не себепті?

##### Қалау райдың жұрнағын көрсетіңіз

????? – ғы, -гі, -қы, қі

????? – шы, - ші

????? – са, -се

????? – ды, - ді, - ты, - ті

????? – ғай, - гей, - қай, - кей

##### Үстеудің қанша түрі бар?

????? 5

????? 4

????? 3

????? 6

????? 7

##### Іс - әрекет, қимылдың жүзеге асуын көрсететін етістіктерді ата

????? болымды, болымсыз

????? негізгі, туынды

????? күрделі, дара

????? есімше, көсемше

????? салт, сабақты

##### Етістік түбірінің қанша граматикалық ерекшеліктері бар?

????? 3

????? 4

????? 5

????? 7

????? 8

##### Сілтеу есімдігінің сұрағы:

????? қай?, қайсы?

????? қандай?

????? неліктен?

????? кім?, не?

????? қанша?

##### Қазақ тілінде қанша сөз табы бар?

????? 9

????? 10

????? 7

????? 4

????? 5

##### Тәуелдік жалғауды көрсет

????? -ы, -і, ым, -ім

???? - ла, -ле, -да, -те

????? -ман, мен, міні

????? - бен, пен, мен

????? - дық, дік, тық, тік

##### Септеулі сөздердің қайсысы мезгілдік мағынаны білдіреді?

????? жазда

????? үйде

????? сөзге

????? оқудан

????? өңінің

##### Есімдік қалай қолданылады?

????? .есім сөздердің орнына қолданылады

????? қолданылмайды

????? сұрақтарға жауап беру арқылы қолданылады

????? етістік сөздерінің орнына қолданылады

????? мұндай сөз табы жоқ

##### Мағыналарына қарай есімдіктер неше топқа бөлінеді?

????? 7 топ

????? 4 топ

????? 6 топ

????? 2 топ

????? топтары жоқ

##### Жіктеу есімдіктерін белгілеңіз:

????? оның , сіздер

????? туралы, үшін

????? ендеше, сондықтан

????? және

????? да, де, та, те

##### «Мен» жіктеу есімдігінің барыс септігінде түрленіп тұрғанын көрсетіңіз:

????? маған

????? менде

????? менімен

????? менің

????? мені

##### Сілтеу есімдігінің мағынасы нені білдіреді?

????? сілтеу, көрсету, нұсқау

????? іс- әрекетті

????? заттың атауын

????? көптелгенін

????? сандық ұғымды

##### Сұрау есімдігі қандай мағынаны тудырады?

????? сұрау

????? заттық

????? сандық мағынаны

????? іс- әрекет, қимыл

????? ешқандай

###### Өздік есімдігін табыңыз:

????? өзіміз, өзге

????? біреу, әркім

????? мен, сен

????? мынау, анау

????? бәрі, барлығы

###### «Біреу, әркім, әлдекім» сөздері қандай есімдікке жатады?

????? белгісіздік

????? болымсыздық

????? жалпылау

????? өздік

????? сұрау

##### «Ешқашан» сөзінің орыс тіліндегі баламасын көрсетіңіз:

????? никогда

????? никуда

????? нет

????? нельзя

????? ничего

##### Орыс тіліндегі « весь, все, всякий» сөздері қандай есімдікке жатады?

????? жалпылау есімдігі

????? белгісіздік

????? болымсыздық

????? өздік

????? .жіктеу

##### Шығыс септігінде тұрған есімдікті табыңыз:

????? менен

????? менің

????? мені

????? . менде

????? мен

##### «Өзің» есімдігі қай жағында тұр?

????? ІІ жақ, жекеше түрі

????? . ІІ жақ, көпше түрі

????? ІІІ жақ, көпше түрі

????? І жақ, көпше түрі

????? І жақ, жекеше түрі

##### «Мен оқушымын» сөйлеміне сұрақ қойыңыз:

????? . Мен кіммін?

????? Сен оқушы?

????? Неше оқушы?

????? Кімнің оқушысы?

????? Оқушылар ма?

##### Одағай сөздері нені білдіреді?

????? сөйлеушінің қөніл – күйін, сезім арқылы білдіретін сөздер

????? заттың атын

????? заттың санын

????? іс - әрекетін

????? жауабы жоқ

##### Одағай сөздерін табыңыз

????? Бәрекелді !. Өлеңді жақсы айттың

????? Өзіңше болма

????? Бекер отырма!

????? Бұл – оқушы

????? Мынау - әдемі қыз

##### Орыс тіліндегі « весь, все, всякий» сөздері қандай есімдікке жатады?

????? жалпылау есімдігі

????? белгісіздік

????? болымсыздық

????? өздік

????? жіктеу

###### «Қазақ тілін білу- өзіміз үшін керек», - деген сөйлемнің есімдігі қайсы:

????? өзіміз

????? үшін

????? білу

????? қазақ тілін

????? керек

##### Қай сөйлем сілтеу есімдігінен құралған:

????? Бұл кітапты мен оқимын!.

????? Кітап - білім бұлағы.

????? Кітап не үшін керек?

????? Менің кітабым таза.

????? Қазақ тілі кітабын таза ұста!

##### Ілік септігінде тұрған есімдікті табыңыз:

????? менің

????? меніен

????? мені

????? менде

????? мен

##### «Өзім» есімдігі қай жағында тұр?

????? І жақ, жекеше түрі

????? ІІ жақ, көпше түрі

????? ІІІ жақ, көпше түрі

????? І жақ, көпше түрі

????? І жақ, жекеше түрі

##### «Мен студенпін» сөйлеміне сұрақ қойыңыз:

????? Мен кіммін?

????? Сен оқушы?

????? Неше оқушы?

????? Кімнің оқушысы?

????/ Оқушылар ма?

##### Одағай сөздері нені білдіреді?

?????? сөйлеушінің қөніл – күйін, сезім арқылы білдіретін сөздер

????? заттың атын

????? заттың санын

????? іс - әрекетін

????? жауабы жоқ

##### Ауыспалы өткен шақтың болымсыз тұлғасындағы сөзді көрсетіңіз.

????? Сұрамақпын.

????? Сұрамайтын.

????? Сұрағанмын.

????? Сұрапты.

????? Сұрады.

##### Мақалды аяқтаңыз.

Мектеп – кеме,

Білім - … .

????? Теңіз.

????? Көл.

????? Көлшік

????? Өзен.

????? Мұхит.

##### Жұрнағы бар сөзді табыңыз.

????? Аурухана.

????? таулар.

????? Қара.

????? Доп.

????? Ала-құла.

##### Барыс септігіндегі зат есімді анықтаңыз.

????? Досыма.

????? Табиғатты.

????? Көктемде.

????? Қаладан.

????? Көлдің.

##### Сын есімі бар мақал-мәтелді табыңыз.

????? Жақсы сөз-жарым ырыс.

????? Мың сомың болғанша, мың досың болсын.

????? Еңбек етсең емерсің.

????? Басқа пәле тілден

????? Досы көпті жау алмас.

##### «Он төрт» - сан есімінің мағыналық түрін белгілеңіз.

????? Есептік.

????? Болжалдық.

????? Бөлшектік.

????? Жинақтық.

????? Реттік.

##### Тиісті есімдікті қойыңыз: ... сабақ оқыдым.

????? Мен.

????? Біреу.

????? Ол.

????? Кім.

????? Олар.

##### Қалау райлы сөйлемді табыңыз.

????? Кешкі қаланы аралағым келді.

????? Жақында әкем Ақтөбеге барды.

????? Осы жазда біз Бурабайға бармақшымыз.

????? Жазда тауға барамыз .

????? Апам ою ойып отыр.

##### Қарсылықты жалғаулық шылауды табыңыз.

????? Бүгін ерте шықтық, бірақ сабақтан сонда да қалып қойдық.

????? Ол кеше көп ойнаған, сондықтан бүгін демалды.

????? Олар біресе ойнайды, біресе отырады.

????? Біз кешке сабақ оқимыз және теледидар көреміз.

????? Олар не бүгін келеді, не ертең келеді.

##### Тура толықтауыштың сұрағын белгілеңіз.

????? Кімді? Нені?

????? Қанша? Неше?

????? Кіммен? Немен?

????? Кімнің? Ненің?

????? Қандай? Қай?

##### Атаулы сөйлемді табыңыз.

????? Таң мезгілі.

????? Киімін жинастырды.

????? Інісі бардың – тынысы бар.

????? Ел іші – өнер кеніші.

????? Ағасы бардың – жағасы бар.

##### Берілген сөз тіркестерінің дұрысын анықтаңыз.

????? Менің бос уақытым.

????? Менің бос уақыты.

????? Менің бос уақытымыз.

????? Менің бос уақытыңыз.

????? Менің бос уақытың.

##### Синонимдік қатарды көрсетіңіз.

????? Дәріс, сабақ.

????? Ашушаң, қанды ауыз.

????? Арып-талып, асығыс.

????? Тұңғыш, орташа.

????? Шаһар, қоғам.

##### Буын үндестігіне сай жалғанған қосымшаны табыңыз.

????? Баламен.

????? Апамдікі.

????? Ұлдарына.

????? Мұғалім.

????? Гүлзар.

##### Түбірлес сөздерді табыңыз.

????? Сулы, сушы.

????? Көрпе, көрші.

????? Аң, аңғар.

????? Кереге, керек.

????? Жүз, жүзік.

##### Септік жалғауы жалғанған сөзді табыңыз.

????? Парақты.

????? Оқыған-ды.

????? Барыпты.

????? Қалып қойды.

????? Сымбатты адам.

##### Күрделі сын есімді табыңыз.

????? Тұп-тұнық.

????? Жақсырақ.

????? Көгілдір.

????? Қызғылт.

????? Әдемі.

##### Сан есімді көрсетіңіз.

????? Отыз.

????? Жаса.

????? Көк.

????? Жарық.

????? Жұмсақ.

##### Жалпылау есімдігін көрсетіңіз.

????? Түгел.

????? Сендер.

????? Ештеңе.

????? Өзің.

????? Мынау.

##### Нақ осы шақты табыңыз.

????? Киноға бара жатыр.

????? Театрдан келді.

????? Концерттен кетіп қалды.

????? Театрға барсын.

????? Киноға қайтып барды.

##### Жалғаулық шылауды табыңыз.

????? Дос ( пен )қас.

????? Аяқ (пен) жүр..

????? Бас (пен) ойла.

????? Мұрын (мен) демал.

????? Қол (мен) ұста.

##### Сөйлемдегі бастауышты табыңыз.

Алматы қаласы – үлкен әрі көрікті қала.

????? Алматы қаласы.

????? Алматы.

????? Үлкен.

????? Қала.

????? Қаласы.

##### Туынды сөздер қатарын табыңыз.

????? Жақсылық, бөлім, оқулық

????? Емхана, ауылым, орманда

????? Ақылмен, ұшқыш, доссың.

????? Қалашық, сыныбымыз, балам.

????? Әнші, саласына, басшы.

##### Қалау райлы етістікті табыңыз.

????? Бірақ Асқардың Асанды көре кеткісі келді.

????? Оларға хабар жетпейтін болды!

????? Апырай, соншама ұзақ жатып қалғаным ба?

????? Содан бері ол біздің үйге келген жоқ еді.

????? Аға, еңбек пен еңбек иесін өлеңде, өнерде қадірлеу қажет дедіңіз.

##### Қыстырма сөзі бар сөйлемді табыңыз.

????? Шырағым, сен абыржыма.

????? Жыламашы, күнім.

????? Балалар, аманбысың, шырақтарым.

????? Жұмаш, бері келші, қалқам.

????? Меніңше, бұл – өте мықты адам.

##### Көңіл-күй одағайын табыңыз.

????? Моһ-моһ, жануар!

????? Паһ, неткен дауыс!

????? Кә-кә, келе ғой.

????? Ауқау-ауқау!

????? Тәйт, кет әрмен.

##### Еліктеу сөздің қызметін белгілеңіз.

Жылы пештің қасында жатқан мысық та пыр-пыр етеді.

????? Пысықтауыш.

????? Анықтауыш.

????? Толықтауыш.

????? Баяндауыш.

????? Бастауыш

##### Негізгі сын есімді көрсет

????? жұқа

????? білгір

????? алғыр

????? бойшаң

????? ұйымшыл

##### Шартты райлы етістікті көрсет

????? келсе

????? келді

????? келген

????? келмекші

????? келме

##### Болымсыздық есімдігін тап

????? ештеме

????? әркім

????? біз

????? бүкіл

????? бұл

##### Барыс септіктегі жіктеу есімдіггін көрсет

????? біреуге

????? әлдеқайдан

????? маған

????? өзіме

????? ешкімге

##### Мына есімдіктердің қайсысы зат есім орнына жүреді?

????? әлдекім

????? әрқашан

????? мына

????? қайда

????? ешуақытта

##### Негізгі зат есімді тап

????? ойыншық

????? дала

????? бала-шаға

????? өнерлі

????? ойлы

##### Туынды зат есімдерді анықтаңыз:

????? достас, елдес, жаңар, тіріл

????? көмбе, төзім, жақсылық, өтірік

????? ысқыр, алғыр, ұшқыр, білгір

????? ақылсыз, бала, төргі, пікірлес

????? баран, жазар, айтпақ, көрсе

##### Ерін үндестігі қай сөздерде байқалады?

????? мұғалім, мейірбан, саудагер, өнерпаз

????? бәтеңке, нөмір, бөрене, кәмпит

????? малшылар, дәптерге, ініміз

????? әрмен, ойпырмай, белбеу

????? төрелер, бөлтірік, жұлдызды

##### Префикс арқылы жасалған туынды сөздерді табыңыз:

????? бейкүнә, исход

????? курсант, курсив

????? агитатор, ассисент

????? келмекші, кітап

????? пароход, письмо

##### Сын есімдерге тән жұрнақтар:

????? -лы, -лі, -ғыш, -гіш

????? –шы, -ші, -ым, -ім

????? –ған, -ген, -қан, -кен

????? –ла, -да, -та, -те

????? –а, -е, -ар, -ер

##### Супплетивизм тәсілі арқылы жасалған тұлғаларды табыңыз:

????? хорошо-лучше

????? жақсы - өте жақсы

????? адам – адамдар

????? жата-жастана

????? Екібастұз, аққу

##### Грамматикалық мағына берудің синтетикалық тәсілін табыңыз:

????? аффикстік тәсіл

????? интонация тәсілі

????? көмекші сөздер тәсілі

????? тіркеу тәсілі

????? орын тәртібі тәсілі

##### Мына сөздердің ішінен заттық мағына беретін сөзді табыңыз:

????? сұңқар

????? аласа

????? мидай

????? қызыл

????? бару

##### Бір сөздің түрліше дыбысталуы қалай аталады?

????? фонетикалық принцип

????? морфологиялық вариант

????? фонетикалық вариант

????? синтаксистік принцип

????? лексикалық принцип

##### Жаңа сөз қолданысты табыңыз

????? нарық, бәсеке, әкім

????? шек, шекпен

????? уық, кереге

????? бас, көз

????? жылдам, жарық

##### Қатыстық сын есiм қайсы?

????? ауылдық кiтапхана

????? көк сандық

????? әдемi көйлек

????? биiк ағаш

????? көгiлдiр тау

##### Қос сөздi тап:

????? шөре-шөре

????? қара көк

????? қос құдық

????? мөлдiр бұлақ

????? мөлдiреген

##### Бiрiккен сөзден жасалған өсiмдiк атауын тап:

????? көкнәр

????? көкпеңбек

????? көкшiл

????? көгiлдiр

????? көк кептер

##### Туынды сөз қйсы?

????? басшы

????? басқа

????? баспен

????? басты»

????? баспа

##### Салыстырмалы шырайды тап:

????? кеңiрек, үлкендеу

????? өте ыстық, биiк

????? жылы үй, тамаша

????? қып-қызыл, сары

????? тым биiк, аласа

##### Сiлтеу есiмдiгiн көрсет:

????? бұл, сонау

????? кейбiреу, бiреу

????? әёлдене, ешкiм

????? бүкiл, күллi

????? өзiм, саған

##### Дерексiз зат есiм дегенiмiз не?

????? Оймен танылатын зат есiм атауы

????? Жер-су атаулары

????? Бiр түрлi көп заттың бiр атауы

????? Бiр түрлi көп заттың жеке атауы

????? көзбен көрiп, қолмен ұстауға болатын зат есiм

##### Көмекшi сөздер нешеге бөлiнедi?

????? 3

????? 2

????? 4

????? 5

????? 6

##### Зат есiмнен болған қос сөз қайсы?

????? қадiр-қасиет

????? көре-көре

????? бала-шаға

????? сарт-сұрт

????? кiрiп-шығу