26. Лазер сәулесінен қорғану.

Лазерлер техникада және медицинада кеңінен қолданылады. Лазерлердің әрекет ету принципі кванттық жүйенің қозу нәтижесінде туындайтын мәжбүрлі электромагнитті сәулеленуге негізделген. Лазер саулесі 0,2— 10мкм толқын ұзындығының диапазонында генерациялнатын электромагнитті сәулелену болып табылады, ол биологиялық әсеріне байланысты бірқатар спектр аймақтарына бөлінеді: 102 - 0,4 мкм —ультракүлгін аймақ; 0,4-0,7 — көріну аймағы; 0,75-1,4 мкм — жақын инфрақызыл; 1,4 мкм астам – ұзын инфрақызыл аймақ. Лазер сәулелерінің (сәулелену энергиясы, импульс энергиясы, сәулелену қуаты, энергия тығыздығы) негізгі энергетикалық өлшемдері, толқын ұзындығы.Лазерлік қондырғыларды пайдалану кезінде қызмет көрсетуші жұмысшылар бірқатар зиянды және қауіпті факторлардың әсеріне шалдығуы мүмкін. Тізу, таралған және шағылған сәулелер негізгі қауіпті туындатады. Лазерлік сәулеге ең сезімтал болып келетін оргаан – көз болып табылады, көз жанарының зақымдалуы аздаған қарқындылықта да туындайды. Лазерлік қауіпсіздік — деген лазерді пайдалану кезіндегі қызметкерлердің қауіпсізеңбек жағдайн қамтамасыз ететін техникалық, санитарлық-гигиеналық және ұйымдастырушылық шаралар кешені болып табылады. Лазерлік сәулелерден қорғану әдістері жеке және ұжымдық болып бөлінеді.

27. Еңбек шарты бойынша өндірістік объектілерді аттестациялау.

Еңбек шарты бойынша өндірістік объектілерді аттестациялау Қазақстанның Еңбек Кодексі бойынша кәсіпорындардағы жұмыс орындарын кезең бойынша аттестациялау, өндірістік объектілерді еңбекті қорғау талаптарын сәйкес сертификаттау, экологиялық қауіпсіздік жұмыс берушінің міндеті болып жүктеледі. Жұмыс беруші, сонымен қатар жұмысшыларға еңбек шарттары туралы бұрмаланбайтын ақпарат беруге міндетті.Кезеңдік аттестациялаудың бағдарламасы Еңбек шарттары бойынша жұмыс орындарын аттестациялаудың нормативтік негізі болып табылатындар:

- Еңбек қауіпсіздігінің қалыпты жүйесі; (ГОСТ СС БТ)

-санитарлық-гигиеналық нормативті материалдар (СанПин, ГН, СН);

-Еңбек шарттары бойынша жұмыс орындарын аттестациялаудың мақсаты (АРМ) – жұмысшылардың еңбек шарттарын қалпына келтіру және жақсарту.

Аттестациялық мәліметтер кәсіпорындағы еңбек шарттарының кешендік жоспарларын жақсартуды өңдеуге және іске асыруға мүмкіндік береді.Еңбек шарттары бойынша жұмыс орындарына өткізілген аттестациялаулардың нәтижелерін өлшеу мен мамандардың қорытындылары жұмысшыларға хабарланып отырылуы тиіс.Аттестацияның қорытындысы ауыр жұмыстарға және зиянды, қауіпті жерде жұмыс істейтін жұмысшыларға сыйақы және жеңілдік алуды растау немесе кері қайтару ресми құжаты болып табылады

28. Жұмыс орның еңбек шарты бойынша аттестациялау әдістемелері.

Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың өлшемі әдістемелері аккредиттелген зертханалардың қызметкерлері мен кәсіпорын мүшелерінен құралған комиссиясымен анықталады. Қауіпті және зиянды шаруашылық факторларының тізімі жұмыс уақытында жұмысшыларға 80 пайыздан кем әсер етуімен есептеледі. Еңбек шарттары бойынша жұмыс орындарын аттестациялау кәсіпорынның комиссиясы мүшелерінің жұмысы болып табылады.Барлық құжаттар комиссия мүшелері мен комиссия басшысының қолдарымен расталады. Комиссия жұмыс орындарындағы, аумақтағы және шаруашылық орындарында еңбек шарттарын жақсартуда шешім қабылдайды, бөлімшелердің еңбекті қорғау талаптарына сай сертификаттауға ұсыныс жасайды – өлшем жасалуға міндетті тұрақты және уақытша жұмыс орындары цехтың құрылыс-жабдықтары дайын өнімді шығаратын және өнімдерін беретін жоспарында көрсетіледі. Жұмыс орындарын аттестациялау жөніндегі комиссия өндірістің, цехтың зиянды шарттары бар мамандықтардың тізімдерін жасайды. Оларға мынадай құқықтар беріледі:

- қосымша демалыс және қысқартылған жұмыс күні

- жеңілдетілген зейнетақымен қамтамасыз ету.

- емдеу-алдын-алумен тегін алу мен азық-түлігін тегін алу

- кәсіпорынның жұмыс орнын аттестациялау комиссиясы.

- Әдістемелік басшылық жасау және жұмыстың барлық кезеңдеріне бақылау жасауды жүзеге асырады.

Аттестация жүргізу үшін қажетті нормативті-анықтамалар негізін құрайды және оның оқылуын ұйымдастырады және жұмыс жасаушылардың тәжірибе алуын қадағалайды. Комиссия мүшелерінің біліктілігіне мыналар байланысты:

- кәсіпорынның техникалық және технологиялық құжаттарының дұрыстығы.

- зертхана қызметкерлерінің құралдық өлшемдерінің жүргізуі.

- жұмыс орнын аттестациялау жобасы қорытынды құжатты толтыру.

- аттестация құжаттары бойынша қорытынды және шешім шығару.

Өндірістік факторлардың шудың, тербелістің ауыстырулары орындалады, ауадағы шаң мен газ, табиғи және жасанды жарық беру, өндіріс орнындағы микроклиматтың параметрі.Еңбек үрдісіндегі қиындықтар бағаланады, оның қуаты, жеке қорғау жабдықтары болуы қадағаланды. Осының барлығы кестеге кіргізілген.