- •«Тағам гигиенасы» пәні
- •1*Зат алмасу Обмен веществ и энергии в организме*1*136*2*
- •1*Органимдегі зат алмасу және энергия*2*77*1*
- •1*Организмдегі заттек және энергия алмасуы. *4*51*1*
- •2*Тиімді және үйлесімді тамақтану негіздері*1*62*1*
- •2*Тиімді және үйлесімді тамақтанудың негіздері*2*64*1*
- •2*Тиімді және үйлесімді тамақтану негіздері*4*40*1*
- •*!Адамның тағамдық заттектерге және энергияға қажеттілігінің физиологиялық нормалары келесілерді есепке ала отырып өңделеді
- •3*Азық-түліктің санитариялық-эпидемиологиялық сараптамасы*1*178*6*
- •3*Азық-түліктің санитариялық-эпидемиологиялық сараптамасы*2*182*4*
- •*Реализовать без ограничений
- •*Реализовать без ограничений
- •*Реализовать без ограничений
- •3*Азық-түліктің санитариялық-эпидемиологиялық сараптамасы *4*89*2*
- •4* Тағамдық токсикоинфекциялар *1*178*4*
- •*Протей
- •*Жануартекті өнімдер
- •*Сусындарды
- •*Пісіру құралдары
- •*Пісіру құралдары
- •4*Тамақтан улану*2*194*6*
- •*Бас ауру
- •4*Тағамдық токсикоинфекциялар*4*87*2*
- •4*Пищевые токсикоинфекции*4*87*2*
- •5*Мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау*1*174*3*
«Тағам гигиенасы» пәні
1*Зат алмасу Обмен веществ и энергии в организме*1*136*2*
#1
*!Ассимиляция үрдісі бұл
*организм тіршілігі мен өсіп-дамуына қолданылатын қажетті заттектердің түзілу үрдісі
*органикалық заттардың ыдырауы мен олардың түсуін қамтамасыз ету үрдісі
*заттардың ыдырауы, оның оттегімен тотығып, организмнен шығарылуы
*тәулік бойы энергияның түсуі мен жұмсалуының сәйкестігі
*ішкі ағзалардың жұмысына шығындалатын энергия
#2
*! Диссимиляция үрдісі бұл
*органикалық заттардың ыдырауы мен олардың түсуін қамтамасыз ету үрдісі
*заттардың ыдырауы, оның оттегімен тотығып, организмнен шығарылуы
*биохимиялық реакциялар үшін организмге қажет энергияның түзілуі
*тәулік бойы энергияның түсуі мен жұмсалуының сәйкестігі
*ішкі ағзалардың жұмысына шығындалатын энергия
#3
*!Заттек алмасудың айқын бұзылыстарына әкелетін факторлардың бірі
*сандық жағынан жеткіліксіз тамақтану
*физикалық жүктеме
*дене салмағы
*жынысы
*жас
#4
*!Ұзақ уақыт теріс энергиялық баланс нәтижесінде дамитын ауру
*маразм
*семіздік
*қант диабеті
*атеросклероз
*гипертониялық ауру
#5
*!Ұзақ уақытқа созылған оң энергиялық баланс нәтижесінде дамитын ауру
*алиментарлық дистрофия
*гипертониялық ауру
*квашиоркор
*пеллагра
*маразм
#6
*!Реттелінетін энергия шығыны бұл
*тағамның спецификалық-динамикалық әрекетіне кететін
*тіршілік етуге қажет жүйелердің қызметін ұстап тұратын
*бұлшық ет тонусы үшін қажет
*еңбек әрекетіне жұмсалатын
*негізгі алмасуға жұмсалатын
#7
*!Негізгі алмасуға әсер етеді
*бұлщықет жұмысының көлемі мен сипаты
*орталық жүйке жүйесінің жағдайы
*үй жұмысының әр түрлілігі
*еңбек қызметінің сипаты
*спортпен шұғылдану
#8
*!Көмірсуға бай тамақ қабылдауда негізгі алмасу жоғарылайды (пайызға)
*4-7
*10-14
*20-25
*30-45
*45-50
#9
*!Белокқа бай тамақ қабылдауда негізгі алмасу жоғарылайды (пайызға)
*4-7%
*10-14%
*20-25%
*30-40%
*45-55%
#10
*!Майға бай тамақ қабылдауда негізгі алмасу жоғарылайды (пайызға)
*1-2%
*4-14%
*20-25%
*30-35%
*45-50%
#11
*!Бір мезгілде жүретін заттек алмасудың үрдістерін көрсетіңіз
*белоктардың қышқылдануы мен шығарылуы
*ферменттердің синтезі мен ыдырауы
*көмірсулардың синтезі мен ыдырауы
*гормондардың синтезі мен ыдырауы
катаболизм и анаболизм
#12
*!Заттек алмасудың химиялық реакцияларының жылдамдығы реттеледі
*ассимиляция және диссимиляция үрдістерімен
*ферментті және жүйке жүйесі қызметімен
*эндогенді факторлардың әсерімен
*экзогенді факторлардың әсерімен
*гормондар синтезімен
#13
*!Тағамдық заттектер мен энергияға қажеттілік мөлшерін құрастыруда ескерілетін факторлар
*еңбек қызметінің сипаты мен түрлері
*жынысы, жасы және еңбек сипаты
*алмасу үрдістерінің қарқындылығы
*сыртқы орта факторларының әсері
*кәсіптік патология
#14
*!«Еңбекке жарамды ерлер үшін белоктар, майлар, көмірсулар және энергияның нормасы» Астана қ. 2012ж. бойынша қарастырылған кәсіби топтың саны
*2
*3
*4
*5
*6
#15
*!60 жастан кейін адамның зат алмасудағы кейбір үрдістердің басымдылық сипаты
*әр түрлі ауруларға бейімділігі
*макронутриеттердің жеткіліксіз түсуі
*зат алмасу интенсивтілігінің төмендеуі
*тиімді тамақтану ұстанымдарын сақтамау
*ас қорыту белсенділігінің функционалдық төмендеуі
#16
*!Тамақтыңөзінетәнспецификалық-динамикалықәрекетінежұмсалатын энергия шығыны болып табылады
*15-20% негізгі алмасудан
*10-15% негізгі алмасудан
*5-8% от суточной калорийности
*10-15% тәуліктік калориялығынан
*15-20% тәуліктік калориялығынан
#17
*!Теріс энергиялық баланс қандай заттектің жеткіліксіздігімен тығыз байланысты
*май
*белок
*көмірсу
*дәрумен
*минералдық заттар
#18
*!Спецификалық-динамикалықәрекетіне тән аз энергия шығыны болып табылады тағам.
*май
*белок
*көмірсу
*дәруменге бай
*минаралдық заттарға бай
#19
*!Заттек алмасудың химиялық реакцияларының жылдамдығы реттеледі
*ассимиляция және диссимиляция үрдістерімен
*ферментті және жүйке жүйесі қызметімен
*экзогенді факторлардың әсерімен
*эндогенді факторлардың әсерімен
*гормондар синтезімен
#20
*!Реттелінбейтін энергия шығына жатады
*спортпен айналысу
*белсенді демалу
*ақыл-ой еңбегі
*негізгі алмасу
*еңбек ету
#21
*!Реттелінетін энергия шығыны бұл
*жылу алмасу
*негізгі алмасу
*су-тұз алмасу
*жүйке-бұлшықет жұмысы
*тағамның спецификалық-динамикалық әрекеті
#22
*!Энергия шығынын анықтайтын кең таралған әдіс
*сұрау-өлшеу
*тікелей калориметрия
*кестелі-хронометражды
*тікелей емес калориметрия
*алиментарлық энергометрия
#23
*!Ересектердің тәуліктік рационындағы белок, май, көмірсудың (Б:Ж:У) оңтайлы ара-қатынасы
*1: 0,8: 4
*1: 1,2: 4,6
*1:1:3
*1:2: 5
*1:3:7
#24
*!Белогыхалықаралық эталон ретіндеәр түрлітағамдықбелоктардыңсапасынбағалайтын азық
*сиыр етінің белогы
*жұмыртқа белогы
*балық белогы
*сүт белогы
*соя
#25
*!Ересекадамның1 кг салмаққа белоктыңтәуліктікқажеттілігі
*0,3 г
*0,5 г
*1,0 г
*2,0 г
*3,0 г
#26
*!Ересектердетәуліктікрационындағы жалпы энергия құндылығынан ұсынылатын белок мөлшері
*8-10%
*12-14%
*16-20%
*25-30%
*40-45%
#27
*!Ересек еңбеккке жарамды халық үшін өсімдік тектес белоктардың жалпы мөлшері құрайды
*35%
*45%
*55%
*65%
*75%
#28
*!Ересек еңбеккке жарамды халық үшін жануар тектес белоктардың жалпы мөлшері құрайды
*35%
*45%
*55%
*65%
*75%
#29
*!Тәулігінде аралас тамақтану кезінде негізгі алмасу жоғарылайды
*40-50%
*10-15%
*20-25%
*30-40%
*45-55%
#30
*!Белокқа бай тамақ қабылдауда негізгі алмасу жоғарылайды (пайызға)
*40-50%
*10-14%
*20-25%
*30-40%
*45-55%
#31
*!Белоктың жеткіліксіз мөлшерде түсуінен ағзада қадағаланбайтын үрдістер күшейеді
*ағзаның әлсізденуі
*бой өсуінің кешеуілдеуі
*иммунитеттің төмендеуі
*зат алмасу бұзылыстары
*бауырға жүктеменің артуы
#32
*!Адамда белок жеткіліксіздігі пайда болады
*ішек шіру үрдісінің күшеюі
*бүйрек жүктемесінің артуы
*бауыр жүктемесінің артуы
*иммунитеттің төмендеуі
*жүйке жүйесінің қозуы
#33
*!Адам ағзасында лизиннің рөлі
*кальцийдің сіңуіне көмектеседі, сондықтан қалыпты сүйек қалыптастыру үшін қажет
*су балансының бұзылысына алып келеді
*ниацин биосиетезін қамтамасыз етеді
*ағзадан ауыр металдарды шығарады
*ми химиясына белсенді әсер етеді
#34
*!Фенилаланиннің антидепрессивті әсері
*аминқышқылдарының блоктаушы-препарат ретінде болуы
* су балансының бұзылысына алып келеді
*ниацин биосиетезін қамтамасыз етеді
*ағзадан ауыр металдарды шығарады
*ми химиясына белсенді әсер етеді
#35
*!Белоктың ағзадағы қорғаныс қызметі
*барлық клеткалық катализаторлар-белоктар
*1 г белок ыдырағанда 17 кдж энергия бөлінеді
*жиырылғыш белоктар барлық іс-қимылды тудырады
*қандағы гемоглобин белогы оттегімен қосылып қанға тасиды
*бөгде заттарды зиянсыздандыру үшін белоктың дене және антидене түзуі
#36
*!Ағза белоктарының рецепторлық қызметі
*1 г белок ыдырағанда 17 кдж энергия бөлінеді
*жиырылғыш белоктар барлық іс-қимылды тудырады
*қандағы гемоглобин белогы оттегімен қосылып қанға тасиды
*белки обеспечивают узнавание клеткой веществ и других клеток
*бөгде заттарды зиянсыздандыру үшін белоктың дене және антидене түзуі
#37
*!Ағза белоктарың іс-қимыл қызметі Двигательная функция белков организма
*бұлшықет жиырылуына миозиннің қатысуы миозин участвует в сокращении мышц
*1 г белок ыдырағанда 17 кдж энергия бөлінеді
*белки обеспечивают узнавание клеткой веществ и других клеток
*қандағы гемоглобин белогы оттегімен қосылып қанға тасиды
*бөгде заттарды зиянсыздандыру үшін белоктың дене және антидене түзуі
#38
*!Адам ағзасындағы белоктың энергетикалық қызметі
*бұлшықет жиырылуына миозиннің қатысуы миозин участвует в сокращении мышц
*1 г белок ыдырағанда 17 кдж энергия бөлінеді
*белки обеспечивают узнавание клеткой веществ и других клеток
*қандағы гемоглобин белогы оттегімен қосылып қанға тасиды
*бөгде заттарды зиянсыздандыру үшін белоктың дене және антидене
#39
*!Протеиндерге жатады
*нуклеопротеидтер, липопротеидтер, фосфопротеидтер, гликопротеидтер
*нуклеопротеидтер, липопротеидтер, глобулин, глютелин
*альбумин, фосфопротеидтер, гликопротеидтер
*альбумин, глобулин, глютелин, фосфотелин
*альбумин, глобулин, глютелин
#40
*!Протеидтерге жатады
*нуклеопротеидтер, липопротеидтер, фосфопротеидтер, гликопротеидтер
*нуклеопротеидтер, липопротеидтер, глобулин, глютелин
*альбумин, фосфопротеидтер, гликопротеидтер
*альбумин, глобулин, глютелин, фосфотелин
*альбумин, глобулин, глютелин
#41
*!Адам ағзадағы триптофанның рөлі
*калийдің сіңуіне қамтамасыз етеді
*ағзадан ауыр металлдарды шығарады
*ниацин биосинтезін қамтамасыз етеді обеспечивает с его участием биосинтез ниацина
*су балансының бұзылысына алып келеді
*обеспечивает с его участием биосинтез ниацина
#42
*!Тағамның толыққұндылығын анықтауда осы аминқышқылдарының «үштігі» есептеледі
*треонин, триптофан, метионин
*лизин, триптофан, метионин
*метионин, валин, цистин
*лизин, валин, гистидин
*валин, глицин, цистин
#43
*!Гликоген түзілу үшін ағзада тез және жеңілқолданылатын көмірсу
*клетчатка
*глюкоза
*крахмал
*лактоза
*пектин
#44
*!Сүт және сүт өнімдерінде ғана кездесетін көмірсу
*пектин
*лактоза
*глюкоза
*фруктоза
*клетчатка
#45
*!Бауырда көп мөлшерде кездесетін жануар тектес көмірсу
*гликоген
*фруктоза
*крахмал
*лактоза
*пектин
#46
*!Линол, линолен, арахидон қандай май қышқылдарына жатады
*көпқанықпаған
*моноқаныққан
*қаныққан
*тугоплавким
*қаныққан
#47
*!Лецитин жататын биологиялық белсенді заттар тобы
*белоктар
*стериндер
*фосфолипиттер
*қаныққан май қышқылдары
*қанықпаған май қышқылдары
#48
*!Ағзада холестериннің артық мөлшерінің жиналуына кедергі жасайтын заттек
*глобулин
*лецитин
*лактоальбумин
*қаныққан май қышқылдары
*қанықпаған май қышқылдары
#49
*!Зоостериндердің негізгі өкілі
*лецитин
*витамин
*ситостерин
*холестерин
*сфингомиелин
#50
*!Күкірт құрамдас аминқышқылы
*серин
*аланин
*тирозин
*триптофан
*метионин
#51
*!Қаныққан май қышқылдарына жатады
*арахидон
*линолен
*линол
*олеин
*май
#52
*!Глюкозаның негізгі қызметі
*гормондар синтезіне қатысады
*миға энергияны негізгі жеткізуші
*ішкі секреция безінің қызметін реттейді
*сүт қыщқылды бактерияларының дамуына қатысады
*клетка протоплазмасының негізгі құрамдық элементі
#53
*!Холестиринның тағамдық көзі
*саңырауқұлақ
*өсімдік майы
*жұмыртқа
*қара нан
*жеміс
#54
*!Эндогенді судың қосымша көзі бола алатын және организмде үнемді қолданылатын заттек
Вещество, которое может быть дополнительным источником эндогенной воды и способствовать экономному ее использованию в организме
*май
*белок
*көмірсу
*дәрумен
*минералдық заттар
#55
*!Көпқанықпаған май қышқылдарына жатады
*пальмитин, стеарнин, миристин
*стеарин, миристин, арахидон
*липоленовая, линоленовая,арахидон
*линол, линолен,арахидон
*липолевая, фолиевая
#56
*!Лецитинжатады
*белок
*стерин
*фосфолипидтер
*қаныққан май қышқылдары
*қанықпаған май қышқылдары
*#57
*!Гликоген түзілу үшін ағзада тез және жеңіл қолданылатын көмірсу
*лактоза
*пектин
*глюкоза
*крахмал
*клетчатка
#58
*!Сүт және сүт өнімдерінде ғана кездесетін көмірсу
*клетчатка
*глюкоза
*крахмал
*лактоза
*пектин
#59
*!Өсімдік және сүт өнімдерінде көмірсудың сіңімділігі (пайызға)
*30-40
*45-50
*65-70
*75-80
*85-98
#60
*!Азық – түлікте бос күйінде кездеспейтін моносахарид
*лактоза
*глюкоза
*крахмал
*сахароза
*галактоза
#61
*!Энергия көзі бола алмайтын және асқазан ішек жолдарында ыдырамайтын көмірсу
*клетчатка
*крахмал
*гликоген
*фруктоза
*лактоза
#62
*!1грамм көмірсу ыдырағанда түзілетін энергия
*4 ккал
*5 ккал
*7 ккал
*10 ккал
*25 ккал
#63
*!Өсімдік және сүт өнімдерінде көмірсудың сіңімділігі (пайызға)
*30-40%
*45-50%
*65-70%
*75-80%
*85-98%
#64
*!Қарапайым көмірсуларға жатады
*крахмал
*лактоза
*гликоген
*клетчатка
*пектиндік заттек
#65
*!Күрделі көмірсуларға жатады
*глюкоза
*фруктоза
*крахмал
*сахароза
*мальтоза
#66
*!Моносахаридтерге жататын көмірсу
*крахмал
*сахароза
*лактоза
*гликоген
*галактоза
#67
*!Гектозды көмірсуға жатады
*крахмал
*сахароза
*лактоза
*гликоген
*фруктоза
#68
*!Тамақтануда қолданылатын кең тараған моносахарид
*крахмал
*сахароза
*лактоза
*гликоген
*глюкоза
#69
*!Кондитерлік өнімдер мен сергіткіш сусындар шығаруда мақсатты қолданылатын көмірсу
*крахмал
*сахароза
*лактоза
*гликоген
*фруктоза
#70
*!Фруктозаның табиғи көздері
*рыба
*мясо
*крупа
*молоко
*фрукты и ягоды
#71
*!Дисахаридтерге жататын көмірсу
*фруктоза
*галактоза
*крахмал
*лактоза
*глюкоза
#72
*!Адам тамақтануында кеңінен қолданылатын көмірсу
*сахароза
*галактоза
*крахмал
*лактоза
*глюкоза
#73
*!Сахарозаның табиғи көздері
*ет
*сүт
*балық
*жарма
*бақша өнімдері және жемістер
#74
*!Ересек адамдар үшін көмірсудың орташа қажеттілігі
*100г
*200г
*300г
*600г
*400-500г
#75
*!Көмірсу жеткіліксіздігінің нәтижесінде дамиды
*қанда глюкоза деңгейінің төмендеуі
*бауыр қызметінің нашарлауы
*сүйек түзілуінің бұзылуы
*артық дене салмағы
*терідегі өзгерістер
#76
*!
С недостатком клетчатки в пище связывают значительное увеличение в некоторых странах заболеваний
*бауыр қызметінің нашарлауы
*сүйек түзілуінің бұзылуы
*тоқ ішектің қатерлі ісігі
*қант диабеті
*инфаркт
#77
*!Ағзаға тағам арқылы холестерин көп мөлшерде түскен сайын, ол аз синтезделеді
Чем больше холестерина поступает с пищей, тем меньше его синтезируется в
*өкпе
*асқазан
*бауырда
*көкбауыр
*ұйқы безі
#78
*!Дисахаридтерге жататын көмірсу
*сахароза
*галактоза
*фруктоза
*крахмал
*глюкоза
#79
*!Күшті липотропты әсері бар бауырды май басудан сақтайтын аминқышқылдар
*фениаланин
*триптофан
*метионин
*треонин
*лизин
#80
*!Энергияға сиымдырақ тағамдық заттек
*аминқышқылы
*витамин
*көмірсу
*белок
*май
#81
*!моноқанықпаған аминқышқылы
Мононенасыщенная жирная кислота
*линол
*олеин
* линолен
*арахидон
*миристин
#82
*!Адам ағзасында көмірсудің артық түсуінде қалыптасатын негізгі фактор
*тері өзгерістері
*артық дене салмағы
*алиментарлық дистрофия
*сүйек түзілуінің бұзылуы
*дене салмағының төмендеуі
#83
*!Кондитерлік өнімдер мен сергіткіш сусындар шығаруда мақсатты қолданылатын көмірсу
*лактоза
*крахмал
*гликоген
*фруктоза
*галактоза
#84
*!Холестериннің артық мөлшерін организмде жиналуына кедергі жасайтынзат
*белок
*КҚМҚ
*лецитин
*қаныққан май қышқылдары
*қанықпаған май қышқылдары
#85
*!Зоостериндер өкілі
*КҚМҚ
*дәрумен
*ситостерин
*холестерин
*май қышқылдары
#86
*!Ауыл шаруашылық жануарларының сүтінде лакозаның мөлшері (пайызға)
*4-6%
*10-15%
*20%
*38%
*54%
#87
*!Дән өнімдерінде кездесетін негізгі көмірсу
*гликоген
*фруктоза
*галактоза
*крахмал
*лактоза
#88
*!Дән өнімдеріндегі құрамы аса жоғары көмірсу
*гликоген
*фруктоза
*галактоза
*клетчатка
*лактоза
#89
*!Сахарозаның табиғи көздері
*ет
*сүт
*балық
*жарма
*бақша өнімдері және жемістер
#90
*!Қызылша құрамындағы сахароза мөлшері
*14-18%
*20%
*30%
*35%
*40%
#91
*!Қант құрағындағы сахароза мөлшері
*10-15%
*20%
*25%
*30%
*60%
#92
*!Көмірсу жеткіліксіздігінің нәтижесінде дамиды
*қанда глюкоза деңгейінің төмендеуі
*бауыр қызметінің нашарлауы
*сүйек түзілуінің бұзылуы
*артық дене салмағы
*терідегі өзгерістер
#93
*!Адам ағзасында көмірсудің артық түсуінде қалыптасатын негізгі фактор
*тері өзгерістері
*артық дене салмағы
*алиментарлық дистрофия
*сүйек түзілуінің бұзылуы
*дене салмағының төмендеуі
#94
*!
Углевод способный преобразовываться в присутствии кислоты и сахара в желеобразную и коллоидную массу в водном растворе
*пектин
*сахароза
*фруктоза
*мальтоза
*лактоза
#95
*!Қауіптіеңбекжағдайлары бар салалардаемдеу-профилактикалықмақсаттарүшiнпайдаланылатынкөмірсулар
*пектин
*сахароза
*фруктоза
*мальтоза
*лактоза
#96
*!Ішекперистальтикасынынталандыратынкөмірсу
*клетчатка
*сахароза
*фруктоза
*мальтоза
*лактоза
#97
*!Холестеринді ағзадан шығаруға ықпал ететін көмірсу
*клетчатка
*сахароза
*фруктоза
*мальтоза
*лактоза
#98
*!Пайдалы ішек микрофлорасын қалпына келтіруде маңызды рөл атқаратын көмірсу
*клетчатка
*сахароза
*фруктоза
*мальтоза
*лактоза
#99
*!Дән өнімдерінің тағамдық құндылығын аса жоғарлататын көмірсу
Пищевую ценность зерновых продуктов обеспечивает высокое содержание углевода
*гликоген
*фруктоза
*галактоза
*крахмал
*лактоза
#100
*!Дән өнімдеріндегі құрамы аса жоғары көмірсу
*гликоген
*фруктоза
*галактоза
*клетчатка
*лактоза
#101
*!С витаминінің тағамда мүлде болмауы дамуына алып келеді
*пеллагра
*бери-бери
*анемия
*цинга
*рахит
#102
*!Аскорбин қышқылының физиологиялық қызметі байланысты
*реттеуші қызметімен
*цистеиннен метионин түзілуіне қатысумен
*кальций мен фосфор теңгерімін ұстап тұрумен
*тотығу-тотықсыздану реакцияларына қабілеттілігімен
*жүйке және бұлшық ет клеткаларының ферментативті емес рөлімен
#103
*!Антигеморрагиялық витаминдерге жатады
*Е
*В1
*К
*В12
*Д
#104
*!Тиамин (В1) авитаминозы аталады
*рахит
*анемия
*скорбут
*пеллагра
*бери-бери
#105
*!Рибофлавин жеткіліксіздігінің клиникалық белгілері
*қызыл иектің қанағыштығы
*ангулярлы стоматит, хейлоз
*үдемелі жүрек жеткіліксіздігі
*мегалобласты анемияның дамуы
*дененің әр бөліктерінде ауру сезімі,тырысулар
#106
*!РРвитаминінің негізгі тағамдық көздері
*цитрусты жемістер
*сүт және сүт өнімдері
*балық майы, сары май
*сиыр бауыры, дәнді-дақылдар
*сары-сарғыш түсті көкөністер мен жеміс-жидектер
#107
*!Рахиттің көріністерінің бірі
*көру анализаторының қараңғыға бейімделу уақытын төмендету
*қаңқаның дұрыс дамымауы мен деформациясы
*организмнің иммунореактивтілігінің төмендеуі
*қорғаныс-бейімделу механизмдерінің әлсіреуі
* гепатобилиарлы жүйенің зақымдалуы
#108
*!Организмнің коллагенді құрылымымен байланысы бар витамин
*токоферол
*пиридоксин
*кальциферол
*пантатен қышқылы
*аскорбин қышқылы
#109
*!Фолий қышқылының негізгі тағамдық көздері
*шпинат, салат жапырағы
*сүт және сұйық сүт өнімдері
*кептірілген және балауса итмұрын
*ашытылған қырыққабат, тәтті бұрыш
*цитрусты және тропикалық жеміс-жидектер
#110
*!Тамақтануда А витаминінің көздері
*алма
*бауыр
*өсімдік майы
*астық өнімдері
*бұршақ тұқымдастар
#111
*!Тамақтануда тиаминніңнегізгі көздері
*итмұрын
*қара қарақат
*цитрустық жемістер
*бұршақ тұқымдастар
*жылтыратылған күріш
#112
*!Витаминдердің жалпы биологиялық қасиеті
*организмде қышқылды-сілтілі тепе-теңдікті реттейді
*биохимиялық үрдістердің катализаторы
*сүйек тіндерінің қалыптасуына қатысады
*пластикалық қызмет атқарады
*су-тұз алмасуына қатысады
#113
*!Токоферолдың биологиялық ролі
*протромбин өңдірілуін ынталандырады
*жыныс бездерінің қызметін реттейді
*көру қабілетінің қызметін реттейді
*сүйек түзу үрдісіне қатысады
*көмірсу алмасуына қатысады
#114
*!Фолий қышқылының жеткіліксіздігі әкеледі
*цинга
*пеллагра
*бери-бери
*гемералопия
*макроцитарлы анемия
#115
*!Витамингеқарсы қасиетке ие заттар
*лютеин
*кварцетиндар
*флавоноидтар
*чайкатехиндері
*авидин (шикі жұмыртқа)
#116
*!Алиментарлық витамин жеткіліксіздігінің алдын-алу шаралары
*рационда жануар текті азық-түлік үлесін азайту
*рационда көкөністер мен жемістерді ұлғайту
*витамин препараттарын қолдану
*санитарлық ережелерді сақтау
*тамақтану тәртібін сақтау
#117
*!Жараға қарсы әсері бар витамин тәрізді заттар
*холин
*карнитин
*коэнзим Q10
*витамин U
*пангам қышқылы
#118
*!Евитаминінің негізгі тағамдық көздері
*нан-бөлке өнімдері
*жеміс-жидектер
*өсімдік майы
*сүт өнімдері
*ет өнімдері
#119
*!Қышқылдық сипаттағы макроэлемент
*калий
*натрий
*магний
*кальций
*фосфор
#120
*!Сілтілі сипаттағы макроэлемент
*кальций
*марганец
*фосфор
*күкірт
*хлор
#121
*!Фосфордың аса жоғары мөлшері кездесетін азық-түлік
*балық, ірімшік, бұршақ
*кондитерлік өнімдер
*картоп, қырыққабат
*қияр, қызанақ
*алма
#122
*!Организмде фосфордың физиологиялық қызметі
*өт бөлінуін жоғарылатады
*қан ұюы үрдісіне әсер етеді
*гемоглобин синтезіне қатысады
*кальций алмасуымен тығыз байланысты
*ішек жиырылғыштығын ынталандырады
#123
*!Калийдің жоғары мөлшері кездесетін азық-түлік
*кептірілген жемістер,жеміс-жидектер
*қант, рафинадталған қант
*майдағы балық консерві
*кондитерлік өнімдер
*өсімдік майы
#124
*!Организмнің калийге деген қажеттілігін қамтамасыз ететін азық-түлік
*күріш жармасы
*өсімдік майы
*бұршақтар
*картоп
*қант
#125
*!Темірге бай азық-түлік
*кондитерлік өнім
*голланд ірімшігі
*өсімдік майы
*картоп
*бауыр
#126
*!Темірдің аса қиын сіңімділігі жүретін азық-түлік
*дән өнімдері
*көкөністер
*жемістер
*балық
*ет
#127
*!Минералды элементтердің жіктелуі
*способности вызывать электроотрицательные и электроположительные сдвиги
*белок молекуласымен байланысу қабілетіне байланысты
*Мендеелев кестесінде орналасуына байланысты
*организмдегі атқаратын қызметіне байланысты
*жүйке жүйесіне әсер етуіне байланысты
#128
*!Йодталғаназық-түліккөзі болып табылады
*су
*ет
*тұз
*сүт
*жарма
#129
*!Кальцийге бай азық-түлік
*кондитерлік
*сүт өнімдері
*көкөністер
*ет өнімдері
*соя
#130
*!ӘйелдерүшінҚазақстандаараласрациондатемірді тұтынудың орташамөлшері (мг/тәулік)
*1
*2-3
*3-5
*5-7
*11,6
#131
*!ЕрлерүшінҚазақстандаараласрациондатемірді тұтынудың орташамөлшері (мг/тәулік)
*1
*2-3
*3-5
*5-7
*13,8
#132
*!Организмде оңай сіңетін құрмында темір бар азық-түлік
*ет
*сүт
*балық
*жұмыртқа
*көкөністер
#133
*!Эндемиялық аурумен байланысты микроэлемент
*кальций
*магний
*фосфор
*йод
*сера
#134
*!ЕрлерүшінҚазақстандаараласрациондайодты тұтынудың орташамөлшері (мкг/тәулік)
*10
*20
*30
*50
*122
#135
*!Әйелдер үшінҚазақстандаараласрациондайодты тұтынудың орташамөлшері (мкг/тәулік)
*10
*20
*30
*50
*101
#136
*!Организмде темірдің сіңуін тежейтін азық
*тұз
*шәй
*ет
*қант
*дән өнімдері
