Экология және тұрақты даму

ІІ-кредит, 300-сұрақ

1. Ішуге жарамды судың рН-ортасы қанша болу керек?

1. 7

2. 9

3. 5

4. 8

5. 4

2. Ақыл-ой сферасы деп мына сфераны айтқан:

1. Ноосфера

2. Гидросфера

3. Тропосфера

4. Атмосфера

5. Биосфера

3. Адамның әсерінен құрып кеткен жануарлар саны:

1. 150 түрден кем емес

2. 1000-нан астам

3. 250-ден астам

4. 500-1000 түр

5. 1000-ға жуық түр

4. Ақтау қаласында АЭС-ң базасында теңіз суын тұщыландыратын завод қай жылы іске қосылды?

1. 1981 ж.

2. 1983ж.

3. 1966 ж.

4. 1955 ж.

5. 1973ж.

5. Тірі ағзаның өзара және қоршаған ортамен тығыз байланыста бір территорияда өмір сүруін .... деп атайды.

1. экологиялық жүйе

2. биосфера

3. экосфера

4. биоценоз

5. популяция

6. Тірі ағзалар жүйесіндегі негізгі құрылым бірлігі:

1. Түр

2. Популяция

3. Геном

4. Особь

5. Ген

7. Ауа құрамындағы ең мөлшері көп элемент:

1. Азот.

2. Сутегі.

3. Аргон.

4. Oттeгi.

5. Алтын.

8. Атмосфераның метрологиялық факторлары арқылы ластануы:

1. Метрологиялық құбылыстармен процестердің әсер етуінен ластануы

2. Атмосфераның ластануына қарсы шаралардың жүйесі.

3. Метрологиялық факторлардын үлесімен атмосфераның ластануы.

4. Метрологиялық фактордың атмосфера ластануына әсері.

5. Атмосфераның табиғи процесстердің әсерінен ластануы.

9. Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

1. Суармалы жерлерге ағынды су көздерінен су алу

2. Ақаба сулармен ластану

3. Химиялық ластану

4. Табиғи тұз мөлшерінің артуы

5. Радиоактивті ластану

10. Атмосфералық жер бетінен 9-15 км қашықтықта орналасқан аумағы:

1. Трапосфера.

2. Гидросфера.

3. Мазосфера.

4. Стратосфера.

5. Ионосфера.

11. Атмосфераны корғаудың әлеуметтік нәтижелері

1. Халықтың денсаулығының жақсаруы

2. Атмосфера қорғау шығындарының үнемі

3. Өндіріс шығындарының қысқаруы

4. Табиғи ортаға зиянның азаюы

5. Табиғи ортаның тазаруы

12. Адамзат тіршілігіне қажетті табиғи қорлар:

1. Азык- түлік.

2. Шикізаттық.

3. Орман.

4. Энергетикалық

5. Экологиялық.

13. Антропогенді ландшафттар:

1. Агроөндірістік, техногенді, қалалық

2. Геохимиялық, қорғалатын, техногенді

3. Геохимиялык, элементарлы, қорғалатын

4. Элементарлы, қорғалатын, қалалық

5. Агроөндірістік, техногенді, элементарлы

14.Адам әрекеті нәтижесіндегі ластану былай деп аталады:

1. Антропогендік.

2. Физикалық .

3. Екіншілік

4. Табиғи.

5. Техникалық.

15. Алмастыруға болмайтын табиғи ресурстар

1. ауыз су

2. егістік жер

3. азықтық заттар

4. минералды тыңайтқыш

5. отын-энергетикалық ресурстар

16. Атмосфераның жерге жақын қабатының температурасы, оның құрамындағы көмірқышқыл газы мен кейбір басқа газдардың болуынан жоғарылауын қалай атайды?

1. Парниктік эффект

2. Ауа ортасының қарсылығы

3. Қышқылдық жаңбырлар

4. Энергетикалық стресс

5. Антропогенді стресс

17. Арамшөптермен күресу үшін қолданылатын химиялық зат:

1. Гербицидтер

2. Немотоциттер

3. Аскаридцидтер

4. Бактериоциттер

5. Инсектицидтер

18. Атмосфераның ластануы

1. Түрлі көздерден ластаушы заттар шығаруы нәтижесінде

2. Атмосфераны оттегімен ластану нәтижесінде

3. Өндірістік қалдықтардың ластануы нәтижесінде болады

4. Құрылыс жұмыстарының нәтижесінде

5. Атмосфераның фреонмен ластануы

19. Атмосфераның ассимилициялық потенциалы:

1. Ластаушыларды заласыздандыру

2. Табиғи сапасы, құрамы

3. Атмосфераның өздігінен қозғалуы

4. Ауа массасының қасиеттері

5. Ластаушы қосындылары

20. Тіpi және өлі табиғат элементтері арасындагы өзара тұрақты қарым-қатынас негізінде бірыңғай тұтастық құрайтын тірі ағзалар мен олардың мекендсу ортасынын қауымдастығы:

1. экожүйе

2. биоценоз

3. популяция

4. агроценоз

5. биосфера

21. Тірі ағза сыртқы ортамен биотикалық және абиотикалық қарым - қатынасын Ч. Дарвин қалай атады?

1. тіршілік үшін күрес

2. мониторинг

3. метаболизм

4. аменсализм

5. мутация

22. Туылу саны өлім-жітім санымен шамамен теңелсе популяция қалай аталады?

1. Тұрақты

2. Орын басқан

3. Өскен

4. Жанарған

5. Қысқарған

23. Табиғатты қорғау дегеніміз:

1. Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

2. Тазалағыш аппараттарды қолдана отырып қоршаған ортаны қорғау.

3. Қоршаған ортаның тазалығын айтамыз.

4. Экологиялық системада тепе-теңдікті сақтау.

5. Биосфера мен атмосфераны ластанудан қорғау.

24. Таралымның экспоненциалдың өсуі кандай теңдеумен көрсетіледі?

1. N_t = N₀ exp(rt)

2. ехр N₀ = rt/N_t

3. r_a = dN / (Ndt)

4. N_o = exp (rt) / N_t

5. exp(rt) =N_t/rt

25. Ауаның ластану жолдары

1. Табиғи, антропогенді

2. Табиғи, антропогендік, әлемдік

3. Әлемдік, антропогендік

4. Табиғи, жергілікті

5. Аймақтық, антропогенді

26. Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

1. Суармалы жерлерге ағынды су көздерін су алу

2. Табиғи тұз мөлшерінің артуы

3. Ақаба суларымен ластануы нәтижесінде болады

4. Радиоактивті ластану

5. Химиялық ластану

27. Атмосфералық ауаны негізгі ластаушы заттар:

1. Күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, қатты бөлшектер

2. Қышқыл жаңбырлар, мұнай өнімдері

3. Формальдегид

4. Радиоактивті изотоптар

5. Мұнай өнімдері

28. Атмосфераны ластаушы көздер былай бөлінеді:

1. Жасанды және табиғи

2. Газды және қатты

3. Табиғаттық және антропогендік

4. Тұрмыстық және ауылшаруашылық

5. Ұйымдасқан және ұйымдаспаған

29. Абиотикалық факторға жататындар:

1. Климатты, эдафогенді, орографиялық, химиялық

2. Фитогенді, эдафогенді, оргорафиялық, зоогенді

3. Орографиялық, фитогенді, эдафогенді

4. Климатты, зоогенді, антропрогенді

5. Антропрогенді, химиялық, зоогенді

30. Абиотикалық факторды атаңыз:

1. Климаттық фактор

2. Аменсализм

3. Жыртқыштық-құрбан қатынасы

4. Коменсализм

5. Тірі организмдердің өзара байланысу формасы

31.Алғаш рет «Биосфера» деген сөз мына ғалымның жұмыстарында жарық көрген:

1. 1875 жылы Э. Зюсстің.

2. 1911 жылы ғалым В.И. Вернадскийдің.

3. 1856 жылы Ч. Дарвиннің.

4. 1858 жылы ғалым Г.Д. Тороның.

5. 1826 жылы М.Д.Ломоносовтың

32. Таралымның немесе биомассаның аудан немесе көлем бірлігіндегі мөлшері калай аталады?