XIII тарау

Жоғарғы жақсүйек қойнауының қабынуы (гайморит)……………….………..313

XIII.1. Жедел одонтогенді гайморит..............................................................321

XIII.2 . Созылмалы одонтогенді гайморит......................................................326

XIV.Тарау

Бет-жақсүйек аймағы қабыну қабыну ауруларының асқынулары…………….338

XIV.1. Бет көктамырларының тромбофлебиті.................................................339

XIV.2. Кеуекті қойнаудың (sinus cavernosus) тромбозы.................................345

XIV.3 Одонтогенді медиастенит......................................................................348

XIV.4. Сепсис.......................................................................................................357

XIV.5. Қолданылған әдебиеттер........................................................................377

Қысқартулар

КМК - қанның минуттық көлемі

ЖҚА - жүректің қан айналымы

ҚАСК - қан айналымының соққылық көлемінің

ҚТШҰС-қанның тамырішілік шашыраңқы(дессиминирленген)ұю синдромы

УЛИ - уыттанудың лейкоциттік индексі

ЭТЖ – эритроциттердің тұну жылдамғы

ҚАСК - қан айналымының соққылық көлемі

ОМСП - орта молекулалық салмақтағы полипептидтер

ҚСБҚ - қан сарысуының бактерицидтік қасиеті

ЭТЖ – эритроциттердің тұну жылдамғы

УКС - ультракүлгін сәулесі

АҚК - айналымдағы қан көлемімен

АМИКК - антибиотиктің микробтарды ингибирлеуші кіші концентрациясы

ВГО - вакуумгидрооксигенациялық

ӨЖВ - өкепенің жасанды вентиляциясы

ОКТҚ - орталық көктамыр қысымымен

ЖРА - жедел респираторлық аурулар

ДДҰ – дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы

б/е – бұлшықетке

РНҚ – рибонуклин қышқылы

ГБО – гипербариялық оттегімен өңдеу

УД – ультра дыбыс

АКТ – айналымдағы қан тапшылығы

ЖИТС – жүре пайда болған иммундық тапшылық синдромы

Оқулық Қарағанды мемлекеттік медицина

университетінің хирургиялық стоматология

кафедрасының ірге тасын қалаған ұстаз ағамыз, ғалым

Суманов Мақсат Бөкешұлының аруағына арналған

Алғы сөз

Кәзіргі таңда бет-жақсүйек аймақтарында өтетін хирургиялық инфекция ау-руларының ғылыми-тәжрибелік маңыздылығы арта түспесе, азаймағандығы кү-ман тудырмайды және әліде бет-жақсүйек хирургиясының басты мәселелерінің бірі болып қала бермек. Себебі, хирургиялық стоматология ауруларының жарт-ысынан көбін осы аймақтардың іріңді қабыну аурулары құрайтындығы белгілі. Бұ күнде іріңді қабыну процестерінің ағымы ауыр да жайылмалы түрлерінің кө-бейуі, науқастардың өміріне аса қауіпті асқынулар (кеуекті қойнауының тором-бозы, бас миының абсцесі, медиастенит және сепсис) тудыруы жиі кездесетін болды.

Өкінішке орай, осы саладан ана тілімізде шыққан оқулықтардың тапшылығы болашақ дәрігерлерімізді қинайтыны жасырын емес. Мемлекеттік тілінде шыға-рылған саусақпен санарлықтай оқулықтардың мазмұны тапшы, сапасы сын кө-термейтіндігі шындық.

Құрметті әріптестер! Қолдарыңыздағы оқулық, беттің және мойынның қабы-ну аруларына арнайы арналған еңбек, бірнеше жылдардан бері «тазалығына же-ткенше», сан рет тексеріліп, текшеленіп, «кебегінен» тазартылып жарық көрде. Бұл бет-жақсүйек аймақтарының қабыну ауруларына арналған алғашқы оқул-ық болғандақтан, оның кемшіліктері мен қателіктері жоқ, сапасы мүлтіксіз, ма-змұны толық деп кесіп айтуға, әрине болмайды. Жіберілген кемшіліктерін жас-ырмай, сын айтушыларға шын ниетіпен алғыс білдіремін.

Автор