- •Бастың және мойынның қабыну аурулары
- •Мазмұны
- •II тарау
- •VI тарау
- •VII тарау
- •VIII тарау
- •IX тарау
- •X тарау
- •XI тарау
- •XII.Тарау
- •XIII тарау
- •XIV.Тарау
- •Қысқартулар
- •I тарау
- •Этиологиясы және патогенезі
- •Одонтогенді созылмалы инфекцияның өршу себептері
- •II тарау
- •I. Бастың ми бөлімінің төбесі
- •II. Бастың бет бөлімі
- •Беттің бүйір бөлімі
- •II. Мойынның тіласты сүйек астының бөлімі
- •III тарау қабыну процесінің патологиялық морфологиясы мен физиологиясы
- •Периодонтит, периостит, перикоронарит және жақсүйектердің остеомиелиті.
- •IV.1. Периодонтит.
- •IV.2. Жақсүйектердің жедел одонтогенді периоститі.
- •IV.3. Ақыл тістің кедергіленіп жарып шығуы.
- •IV.4.2 Жақсүйектері қабынуының патологиялық анатомиясы.
- •IV.4.4 Жедел одонтогенді остеомиелиттің клиникасы, диагностикасы және емі.
- •Ә. Жедел остеомиелиттің үстемділігі бәсеңдеген кезеңінде
- •Ә. Сүйек секвестрлері деморкациялануының (бөлінуі) аяқталу кезеңі
- •Б. Сүйек секвестрлері алынып тасталғаннан кейінгі кезең.
- •IV.5. Беттің одонтогенді теріасты гранулемасы.
- •V тарау
- •Ауруларының жалпы клиникасы
- •Дене қызуы мен қоршаған ортаның температуралық көрсеткішіне және тыныс алу жиілігіне байланысты ағзасын сұйықтық жоғалу мөлшері
- •VI тарау бастың және мойынның жедел іріңді қабыну ауруларының (абсцестер мен флегмоналар) анатомиялық және топографиялық орналасуына байланысты жергілікті клиникасы және хирургиялық емі.
- •Жергілікті клиникалық белгілері
- •Жедел одонтогенді қабыну ауруларының ағымын болжау.
- •1. Қантамыр соғуының жиілігі
- •II. Іріңді қабыну процесінің өту орнына, ағымының сипаты мен ж 7 кесте айылу аумағына қарай балмен бағалау
- •III. Ағымының болжамы
- •VI.3. Бастың ми бөлімінің төбесі
- •33 Сурет. Қабақтың абсцесінде тері тілігінің орны және бағыты.
- •38 Сурет. Мұрынның абсцесі мен
- •VI.5.1. Көзұясының абсцесі мен флегмонасы (region orbitalis)
- •40 Сурет. Көзұясы, regio orbitali (сагитальды кесіндісі)
- •VI.5.2. Мұрын қуысының абсцесі мен флегмонасы (cavum nasi)
- •VI.3.2.Жұмсақ таңдайдың абсцесі (palatinum moli)
- •VI.5.3.4. Тіл түбірінің абсцесі мен
- •VI..5.3.5. Тіласты аймағының абс-цесі (regio sublingualis)
- •VI.6.3. Құлақмаңы-шайнау аймағының абсцесі мен флегмонасы
- •Топографиялық анатомиясы
- •VI.7.4.Жұтқыншақ қабырғасының абсцесі (pharynx)
- •VI.7.5. Жұтқыншақарты шел кеңістігінің абсцесі мен флегмонасы
- •VII тарау мойын абсцестері мен флегмоналарының клиникасы және хирургиялық емі
- •VIII тарау лимфаденит және аденофлегмона
- •VIII.1. Лимфадениттер
- •Жедел одонтогенді лимфаденит
- •Созылмалы лимфаденит
- •Диагностикалық зертеу әдістері:
- •VIII.2 Аденофлегмона
- •Қабыну ауруларын кешенді емдеу
- •Антибиотиктердің микробтарды жою қасиетіне байланысты жіктелуі
- •9 Кесте
- •Белсенді дәрі-дәрмектермен емдеу
- •Қан орнына қолданылатын дезинтоксикациялық ерітінділері
- •Гемодинамикалық қасиеті бар ерітінділер
- •Электролиттердің ағзаға тәулік қажеттілігі
- •Дәрумендердің ағзаға тәулік қажеттілігі
- •11 Кесте
- •Қабыну аруларының қарқынды емі
- •XI тарау
- •Қабыну аурулары
- •XI.2Туберкулез.
- •XI.3. Мерез.
- •XII тарау
- •Қабыну аурулары
- •XII.1 Сыздауық
- •XII.5. Су жегі (нома)
- •XIII тарау
- •XIII.1. Жедел одонтогенді гайморит
- •Физиотерапиляқ ем
- •XIII.2. Созылмалы одонтогенді гай-морит
- •Жоғарғы жақсүйек қойнауының шырышты қабығының қатерлі ісік-тері
- •Одонтогенді және риногенді гаймориттердің ажыратпалы клиникалық белгілері.
- •12 Кесте
- •XIV тарау
- •Асқынулары
- •XIV .1. Бет көктамырларының тромбофлебиті.
- •XIV .2. Кеуекті қойнаудың (sinus cavernosus) тромбозы
- •XIV .3. Одонтогенді медиастенит
- •Медиастениттің түрлеріне және клиникалық белгілеріне қарай
- •XIV .4. Сепсис
- •Жүйелі қабыну реакция синдромын (жқрс/sirs) айқындайтын белгілер
- •Сепсистің балама (эмпериялық) антибактериалық емінің нұсқауы
- •16 Кесте
- •Қоданылған әдебиеттер
- •Бастың және мойынның қабыну аурулары
- •Құраш Амангелді Ғалымжанұлы
Құраш А.Ғ.
Бастың және мойынның қабыну аурулары
II
том
Алматы 2011
Мазмұны
Қысқартулар .........................................................................................................6
Алғы сөз...................................................................................................................7
I ТАРАУ
Бет-жақсүйек аймағы қабыну аруларының этиологиясы және патогенезі 8
II тарау
Бет-жақсүйек аймағы қабыну ауруларының жіктеліуі және жүйеленуі…17
II.1. Бет-жақсүйек аймағы қабыну ауруларының жалпы жіктелуі…..….…. 17
II.2 Анатомиялық және топографиялық ерекшеліктеріне, патоморфоло-
гиялық өзгерістерістері мен ағымына байланысты бет-жақсүйек
аймағының іріңді қабыну ауруларын.........................................................17
II.3. Жедел одонтогенді қабыну ауруларын жүйелеу......................................21
III ТАРАУ
Қабыну процестің патологиялық морфологиясы мен физиологиясы…….23
III.1. Іріңді жараның регенерациялану ерекшеліктері.....................................27
IV ТАРАУ
Периодонтит, периостит, перикоронарит және жақсүйек
тердің остеомиели………………………………………………………………..29
IV.1. Периодонтит...............................................................................................29
IV.2. Жақсүйектердің жедел одонтогенді периоститі.....................................42
IV.3. Ақыл тістің кедергіленіп жарып шығуы..................................................48
IV.4.Жақсүйектері остеомилиттерінің этиологиясы,патогенезі және
жіктелуі…………………………………………………………………..53
IV.4.1. Одонтогенді қабыну процесінің даму механизмі.................................58
IV.4.2. Жақсүйектері қабынуының патологиялық анатомиясы......................64
IV.4.3. Жедел одонтогенді остеомиелиттің патологиялық анатомиясы........66
IV.4.4. Жедел одонтогенді остеомиелиттің клиникасы, диагностикасы
және емі.......... .........................................................................................67
IV.4.5. Жақсүйектердің созылмалы одонтогенді остеомиелиттерінің клиникасы, диагностикасы және емі.....................................................74
IV.5. Беттің одонтогенді теріасты гранулемасы...........................................82
V ТАРАУ
Бет-жақсүйек аймағы жедел іріңді қабыну ауруларының
жалпы клиникасы……………............................................................................89
VI тарау
Бастың және мойынның жедел іріңді қабыну аурулары-ны (абсцестер мен флегмоналар) анатомиялық және топографиялық орналасуына байланысты жергілікті клиникасы және хирургиялық
емі………………………….……………………………………………………....101
VI.1. Бастың және мойынның жедел іріңді қабыну ауруларының
жергілікті клиникалық белгілері.........................................................102
VI.2. Жедел іріңді қабыну ауруларының ағымын болжамдау және
емін жоспарлау.....................................................................................107
VI.3 Бастың ми бөлімінің төбесі.................................................................113
VI.3.1 Бастың төбесінің бүйір бөлімінің (самай аймағының) абсцесі
мен флегмонасы......... ...........................................................................113
VI.4. Беттің алдынғы (ортанғы) бөлімінің беткей аймақтары.............. ...120
VI.4.1 Қабақтардың абсцесі мен флегмонасы................................................120
VI.4.2 Көзұяасты аймағының абсцесі мен флегмонасы ...............................121
VI.4.3 Ауыз аймағының (еріндердің) абсцесі мен флегмонасы ..................124
VI.4.4 Мұрын аймағының абсцесі мен флегмонасы.....................................125
VI.4.5 Иек аймағының абсцесі мен флегмонасы...........................................127
VI.5 Беттің алдынғы (ортанғы) бөлімінің терең аймақтары.....................128
VI.5.1 Көзұясының абсцесі мен флегмонасы.................................................128
VI.5.2 Мұрын қуысының абсцесі мен флегмонасы.......................................133
VI.5.3 Ауыз қуысының (cavum oris) абсцесі мен флегмонасы (қатты
және жұмсақ таңдай, тіл, жақсүйектері қабының).......................134
VI.5.3.1 Қатты таңдайдың абсцесі...................................................................135
VI.5.3.2 Жұмсақ таңдайдың абсцесі................................................................136
VI.5.3.3. Тіл абсцесі мен флегмонасы...............................................................137
VI.5.3.4. Тіл түбірінің абсцесі мен флегмонасы..............................................139
VI.5.3.5 Тіласты аймағының абсцесі...............................................................140
VI.5.4. Жақсүйек-тіл науа абсцесі...................................................................141
VI.5.5. Жақсүйектерінің альвеолалық өсінділері қырларының
сүйекқабы астының абсцестері (периоститтер)…………..…..…142
VI.6. Беттің бүйір бөлімінің беткей аймақтары.........................................144
VI.6.1. Бетсүйек аймағының абсцесі мен флегмонасы ................................144
VI.6.2. Ұрт аймағының абсцесі мен флегмонасы ........................................146
VI.6.3. Құлақмаңы-шайнау аймағының абсцесі мен флегмонасы.............152
VI.6.3.1 Құлақмаңы-шайнау аймағының теріасты шел тіндерінің
абсцес терімен флегмоналары ............................................................154
VI.6.3.2. Құлақмаңы аймағының абсцесі мен флегмонасы..........................156
VI.6.3.3. Меншікті шайнау бұлшықетасты кеңістігінің абсцесі мен
флегмонасы ........................................................................................157
VI 6.3.4. Төменгі жақсүйекарты шұнқырының абсцесі мен флегмонасы....161
VI.6.3.5. Құлақ маңы-шайнау аймағының бірнеше шел кеңістіктерін
қамтитын флегмона............................................................................163
VI.7. Беттің бүйір бөлімінің терең аймақтары...........................................166
VI 7.1. Самайасты аймағының (шұнқырының) абсцесі мен флегмонасы..167
VI.7.2. Қанат-жақсүйек кеңістігінің абсцесі мен флегмонасы....................170
VI.7.3. Жұтқыншақ маңы кеңістігінің абсцесі мен флегмонасы................176
VI 7.4. Жұтқыншақ қабырғасының абсцесі..................................................181
VI.7.5. Жұтқыншақарты шел кеңістігінің абсцесі мен флегмонасы..........182
