14)Жұмыстық дененің параметрлері өзгергендегі турбина арқылы өтетін газдың шығынын анықтау

Газтурбинасы арқылы өтетін жұмысшы дененің шығынын анықтау үшін, проф. Н.И.Белоконьның теңдеуі қолданылады.

(3.17).

мұндағы -жұмыс режіміне байланысты шығын коэффициенті =0,92.....0,99; F₁-ЖҚТ-ның бірінші сатысының бағыттаушы аппаратының шүмегінің (мойынының) ауданының қосындысы; Р₃ және Р_3'-сәйкесінше ЖҚТ-ның және ТҚТ-ның алдындағы газдардың абсолюттік қысымдары; Т₃-турбина алдындағы жану өнімділігінің абсолюттік температурасы; R-жану өнімділігінің газ тұрақтысы; ₃-газтурбиналарының өткізу қабілеттілігінің термодинамикалық сипаттамасы, төмендегідей жағдайлардың әсерін еске алатын: ағын процесін n=х, ағын режімін және турбинаның сатылық санын; ұлғаю процесінің көрсеткішін n; х-адиабатаның екінші орташа көрсеткішін.

Компрессорға кіре берістегі ауаның шығыны G_ауа материалды баланс теңдеуі бойынша табылуы мүмкін

G_ауа= G₁ - В₀+( G_сал+ G_ыс), (3.20)

мұндағы G_Г-турбина арқылы өткен жану өнімділігінің шығыны; В_о - жану камерасы бойынша отын шығыны; G_сал+ G_ыс салқындатуға және ысырапқа кеткен ауа шығыны.

15)Ауаны сатылы сығымдағыш және аралық салқындатқыш газтурбинасының жұмысы

1.4 – сурет. Ауаны сатылы сығымдаушы және аралық салқындатушы ГТҚ-ның принципалдық схемасы.

К1 – төменгі қысымды осьтік компрессор (ТҚК) (бірінші сығылу сатысы); К2- жоғары қысымды осьтік компрессор (ЖҚК) (екінші сығылу сатысы);Р – регнератор; ЖК – жану камерасы; ЖҚТ – жоғары қысымды турбина; ТҚТ – төменгі қысымды турбина; АС – ауа салқындатқыш; ПЖ – пайдалы жүктеме (айдағыш); ТҚТ (төменгі қысымды турбина).

16)Магистралдық газөткізгіш құбырларының режимдері және жұмыс көрсеткіштері

Магистралды газ құбырларында КС-лар екі түрге бөлінеді: бастылы (негізгі) клмпрессорлы станциялар (БКС) және тізбектілі компрессорлы станциялар (ТКС). Бастылы КС-ды тікелей газ кен орындарына жақын орнатады, ал тізбектілі КС-ды газқұбырлы трассаның бойынша 100 ...150 км бір бірінен өзара қашықтықа орнатады. КС-дағы қондырылған жабдықтардың түріне және технологиялық схемаларға тәуелсіз табиғи газды төмендегідей өңдеу қарастырылған: механикалық қоспалардан және дымқылдық тамшыдан тазарту; газды сығымдау; салқындату; БКС-да газды қосымша дымқылдан айыру, көмірқышылынан және күкіртік сутегіден тазарту, газды одоризациялау және өлшеу жүргізіледі. Сондай-ақ технологиялық схемада қондырғылар және маймен қамтамасыздандыру және майлау, сумен қамтамасыздандыру және салқындату, электрмен қамтамасыздандыру жүйелері қарастырылған.

Алғашқы кезеңде кен орындарын игергенде, қайсы кезде қабаттық қысым әлі үлкенде, БКС-ды іс жүзінде газ сығылуда керек етілмейді. БКС-ды негізінде газ кен орындарына жақын орналастыру тек қабаттық қысым төмендегенде болады, магистралдық құбырдағы сығылатын газдың қысымын керекті деңгейде ұстау үшін, үш сатылы сығымдаушы (компрессорлық цехтылы) бастылы КС-ның технологиялық схемасы 1.6 – суретінде көрсетілген. БКС-да сығылу процесін тізбектілі этапты ретінде қарауға болады. Бірінші этапта қысым тізбектілі КС-ға кірердегі қысымға теңестіріледі (сығымдаушы КС-ның жұмыс режімі), ал екінші этапта – магистралды газқұбырының есептелінетін қысымына теңестіріледі (тізбектілі КС-ның жұмыс режімі).

1.6 – сурет. Үш компрессорлық цехтылы КЦ – І, КЦ – ІІ, КЦ – ІІІ бастылы КС-ның технологиялық схемасы: 1-газ кен орны; 2 – газды аралық салқындату жүйелері; 3 – БКС-ға кірердегі газды салқындату жүйесі.

БКС-да газды айыру, кептіру, тазалау, салқындату, айдау, одоризациялау, өлшеу, тасымалдау жүргізіледі. БКС-ның негізгі мақсаты газ құбырлары арқылы айдалатын газ қысымын көтеру болып табылады.