Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Ekonomika_ekzamen.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
319.06 Кб
Скачать

60. Ынталандыру және тежеуші салық саясаты. Лаффер қисығы.

Макроэкономикада салық саясаты ынталандырушы және тежеуші ажыратылады:

  1. Ынт.-шы фискалдық саясат (фискалдық экспансия)-бұл саясат қысқа мерзім кезеңде экономикадағы циклдық құлдырауды жою мақсатын қояды. Мұны жүзеге асыру үшін мемлекет шығындарды (G) өсіріп, салық мөлшерін төмендету арқылы н/се біріктірген, құрастырма шаралар арқылы жүзеге асырылады./ Ұзақ мерзімдік кезеңде салықты төмендету саясаты, өндіріс факторларының ұсынысын кеңейтуге және экон.-қ әлеуеттің өсуіне алып келуі мүмкін. Мұндай мақсаттардың жүзеге асуы кешенді салық реформасының жүргізілуіне байл.-ты болады. Бұл шаралардың орындалуы Орт.-қ банк жүргізетін тежеуші ақша – несие саясатымен ж/е мемл.-тік шығындарын оңтайландырумен байл.ты.

  2. Тежеуші фискалдық саясат (қазыналық шектеу) – экон.-ғы циклдық өсуді тежеу мақсатын көздейді. Бұл саясатты жүзеге асыру үшін мемл.-тік шығындар төмендеп (G), салық мөлшері (T) жоғарылайды н/се біріктірген, құрастырма шаралар арқ. жүзеге асырылады. Қысқа мерзімдік кезеңде бұл шаралардың нәт.-де, өндірістің құлдырауы ж/е жұмыссыздық деңгейінің өсуі салдарынан болған сұраныс инфляциясын төмендетуге мүмкіндік береді.

61. Экономикада ақша ұсынысы және ақшаға сұраныс. Монетарлық ереже. Ақша ұсыныс: ақша мультипликаторы көмегімен есептелінеді. Ақша мультипликаторы –бұл артықрезервтің бөлігі, оны айналымдағы ақша массасның және мерзімсіз салымдардың сомасыныңкөбеюі үшінжаңа зайымдар ұсыну жолымен коммерциялық банктер жүйесі қолдана алды. Ақша мультипликаторы, ақша базасының өзгеру жағдайына ақша массасы көлемнің неше рет өзгеретіндігін көрсетеді. Ақша мультипликаторы ақша ұсынысы және ақша массасын реттеудегі болжам үшін қолдалынады . Бұл процесте басты рольде –Орталық банк ойнайды. Нарықтағы ақша массасы және тауар мен қызмет көрсету массасының қатынасы ақшаны сатып алу қабілеттілігін анықтайды.Ақша нарығыныңекінші компаненті- сұраныс.Ақшаға сұранысты талдау кезіндегі әр түрлі теориалық тәсілдер кездеседі. Басынан, монетарлық тәсілді қарастырайық .Монетаризм (ағылшынша money- ақша )-экономикалық консепция, айналымдағы ақшаны қарастырады.Монетаризм 20 ғ. 50-ші жылдарындаболды, ал терминнің өзі К.Бруннердің «Ақшаның монетарлық саясаттағы ролі» деген еңбегінде алғаш рет найда болды.Осы бағыттың туынды бастаушысы –Гервинг Фишер.Монитаризмнің кең ауқымды таратылуы 70 жылдары қамтиды. Батыста қазіргі заманның монитаризм лтдері-М.Фридмэн ,ал Қазақстанда – О. Жандосов саясатта қолданды.Қысқаша айтқанда, монитаризм екі түрлі тезиске саяды. 1.Ақша экономикада басты ролді ойнайды.2.Орталық банк ақша ұсынысына, яғыни айналымдағы ақша санына әсер ете алады.Ақша массасы – қолма-қол және аударым ақша нысанындағы щаруащылықта бар барлық ақша құралының жиынтығы , ол сонымен қатар , қор жинау , төлем және айналым құралының қызметін атқарады.Басқа да рынок секілді , ақша рыногында да, ақшаға сұраныс пен ұсыныс болады.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]