2. Сілтілік сулану кезіндегі мұнайбергіштік ұлғаю механизмі.

Сілтілік су айдау

Қабаттарға сілтілік су айдау әдісі сілтілердің қабаттық мұнаймен және жыныспен әсерлесуіне негізделген. Сілтінің мұнаймен байланысуы кезінде оның мұнайдағы органикалық қышқылдармен әсерлесуі жүреді, нәтижесінде мұнай – сілті ерітінділері фазалары бөлімінің шекарасындағы фазааралық созылуды төмендететін ББҚ түзіледі.

Сілтілік ерітінділер даярлау үшін: күйдіргіш натр (каустикалық сода) NA OH; көмірқышқылды натрий (кальцинирленген сода) Na₂CO₃ ; аммони (аммиак) қышқылы гидратын NaH₄OH; натрий силикатын (еритін шыны) Na₂Si₃ қолдануға болады.

Олардың ішіндегі ең белсенділері күйдіргіш натр мен натрий силикаты.

Сілтілік ерітінділер кәдімгі сумен жылжитын, әртектілігіне байланысты қабат кеуектерінің көлемінің 10-25% құрайтын өлшемдегі жиек түрінде айдалады.

Әдістің негізгі кемшіліктері оның мұнайдың белсенділігі бойынша қолданылуының өте қатаң критерийлері болып табылады. Қабаттық және айдалатын судың минерализациясы мен жыныста саздардың көп мөлшерде болуы әдістің қолданылуын шектеуі мүмкін. Мұнайдың белсенділігінің жеткіліксіздігі, судағы тұз бен жыныстағы саздар мөлшері сілті шығынының артуына және кәдімгі су айдауға қарағанда мұнайды ығыстыру тиімділігінің нөлге дейін төмендеуіне алып келеді.

Сілтілік суландыру.

Сілтілік суландыру – ерітіндіден тұратын және сілтілік реакцияға ие болатын жұмыскер агентті қабатқа жүктеу, мысалы:

NaOH- күйдіргіш натр(каустикалық сода).

-кальцийленген сода.

- үшнатрийфосфат және т.б.

Сіліті жүктеу әртүрлі көлемдегі және концентрациядағы сулы ерітіндіні қолдану арқылы жүзеге асырылады. Сулы ерітіндінің жиегі жұмыскер агенттің көлемдік және массалық концентрациясымен сипатталады. Концентрация 0,05-5% -тен (төменгі концентрленген ерітінділерде)25-30 %-ке (жоғары концентрленген ерітінділерде)дейінгі аралықта өзгере алады. Жиектің өлшемі 10-25%-ке кезеңнің көлемін ала алады.

Мұнай қайтарылымының ұлғаюына әкелетін негізгі механизмдер:

• Беттік тартылудың шамасының тартылуы;

• Дымқылдандырғыштың шектік бұрышының өзгерісі;

• Мұнайды эмульгілеу.

Мұнай - еритін беттік пайдалану тиімдірек білім су басқан .

Қабаттардың мұнай беруін арттыру үшін негізгі тетіктері болып табылады:

1. Көлемінің үлғайтуының беттік тартылуы.

2. Қатты дененің беттік суланып өзгеруі.

Бұл әдістің негізгі кемшіліктері мыналар кіреді:

- Айтарлықтай шекара шиеленісті сақтау ;

- БАЗ дың тастың бетіне әсер ететін жоғары адсорбция ;

- БАЗ дың нашар биологиялық ыдырауы ;

- Су сапасына сезімталдығы ;

- высокая стоимость.