Теориялық тапсырма

І. Теория

1 )"Тәрбие жұм теор мен әдістемесі" "Педагогика "курсының "Тәрбие "теориясының бір саласы ретінде

Педагогика көп салалы ғылым .Оның тарихы және әдістемесі бар.Соған орай теориясы қалыптасты."Теория "-зерттеймін дегенді білдіреді.Ол педагогика саласында тәрбие және оқытудың мәні,мақсаты,мазмұны жайындағы көзқарасты білдіреді. Бұл жүйе пдагогика теориясының құрылымынан тұрады.Теория педагогтарда әртүрлі жастағы адамдарды тәрбиелеу және білім беру процестерінің ерекшеліктері жайында кәсіби білім мен әр түрлі жағдайдағы жобалауға және оны жүзеге асыруға теория көмектеседі. Тәрбие теориясы бұл тәрбиенің негізгі заңдылықтары,принциптері және ұғымдары туралы білімдердің жүйесін құрайды.Педагогика ғылымында методиканың 2түрі бар :1,оқыту 2, тәрбие .Тәрбие әдістемесі тәрбие процесін оның мақсат-міндеттеріне сай ұйымдастырылған көптеген жиынтығы.Себебі тәрбие процесінде тәрбие жұмысы арқылы жүзеге асады. Ондағы мақсат - тиімді амал-тәсілдрден анықтап белгілеу.

2)Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесінің пәні,міндеттері мен ерекшеліктері. «Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесінің пәні – мектептің біртұтас педагогикалықпроцесінде оқушылардың тәрбие жұмысын ұйымдастырудың теориясы мен әдістемесі. Оның негізгі міндеті – болашақ мұғалімдерге оқушылардың сабақтан тыс уақытта тәрбие жұмыстарын ұйымдастыруға қажетті білімдер, біліктер мен дағдыларды меңгерту; тәрбие процесін және оны әртүрлі типтегі білім беру мекемелерінде нәтижелі ұйымдастыру жағдайын түсіндіру; тәрбие процесін ұйымдастырудың ең жетілген жаңа жүйелері мен технологияларын жасау. Олай болса, ұстаздарға қажетті тәрбие беру өнерін меңгерту арнаулы кәсіби орта және жоғары педагогикалық оқу орындарында жүзеге асырылады. Педагогикалық оқу орындарының студенттеріне тәрбие беру өнерін меңгертудің алғашқы кезеңі педагогика курсын оқып-үйренуден басталады. Ол көп сатылы болып келеді. Соның ішінде тәрбие жұмысының теориясы және әдістемесінің қызметі де айрықша. бұл оқу пәнінің мақсаты – педагогикалық оқу орындарының студенттеріне оқушылардың тәрбие жұмысының мазмұны мен ұйымдастыру әдістемесінің негізгі мәселелерін оқып-үйренуге, біліктіліктерін қалыптастыруға бағыт-бағдар беру және нақты көмек көрсету.

• 3)ТМВР Пәнінің негізгі ұғымдары.

Тәрбие жүйесі - мақсаттар, ұжымдық қатынастар, шығармашылық істер, тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың әр түрлі формалары мен тәсілдерінің бір-бірімен өзара тығыз байланысты жиынтығыретінде қарастырылады. Тәрбиелік қарым-қатынас – тәрбие жұмысында пайда болатын және рухани-адамгершілікке бағытталған адамдардың әртүрлі сипаттағы өзара әрекеттесуі.

Тәрбие жұмысы - тұлғаның толыққанды дамуына жағдай жасауға бағытталған үлкендер мен балалардың өмір сүру әрекетін ұйымдастыру процессі.

Тәрбие ісі – бұл тәрбие процесінде тәлімгерлердің нақты бір іс-әрекетін ұйымдастырудың және жүзеге асырудың түрі (форма). Оның негізгі бір ерекшелігі – қажеттілігі, пайдалылығы, жүзеге асырушылығы. Яғни, тәрбие процесі ешқашанда үзілмейтін тізбектелген тәрбие істерінен тұратындығы. Тәрбие шарасы – бұл бірыңғай тәрбиелік мақсатқа бағындырылған әр түрлі тәрбиелік ықпалдың жыйынтығы. Жекелеген сабақтардан тұратын оқыту процесі секілді тәрбие процесі тәрбиелік шаралардың негізінде қалыптасады. Яғни, шара – бұл тәрбие процесінің бір актасы (бөлігі).

4)ТМВР пәнінің басқа ғылым салаларымен байланысы. Тжмә пәні педагогиканың бір бөлімі тәрбие теориясымен өте тығыз байланысты.

Тжмә психологиямен тығыз байланысты. Тәрбие жүйесінің мәселелерін әр уақытта психологиялық ғылыми мәліметтерге сүйене отырып зерттейді.

Егер психология психикалық процесті (түйсік, қабылдау, зейін, ес, ойлау, т.б.) және адамның дербес ерекшеліктерін (темперамент, мінез, қабілет), демек, адам психологиясының даму заңдылықтарын зерттейтін болса, ал, тмжә пәні осы мәселелерді терең пайдалана отырып, адамды қалыптастыру үшін тәрбие мен оқыту және білім берудің тиімді әдістері мен құралдарын анықтап ашады.Мектептегі білім және тәрбие беру жүйесінің негізі жас ерекшелігі физиологиясы ғылымына байланысты. Мұғалім балалар ағзасындағы жоғары жүйке қызметін, тыныс алу және қан және жүрек-тамыр жүйесінің физиологиялық ерекшеліктерін жете білуі қажет. Ол осы мәліметтерге сүйеніп, тәрбие мен оқу процесін, әсіресе, дене тәрбиесінің практикалық және теориялық мәселелерін дұрыс шешу жолдарын іздестіреді Тжмә пәні тәрбиеге байланысты этнографиялық және археологиялық деректерді пайдаланады.

Жалпы алғанда тжмә пәні мектептегі барлық ғылымдармен байланысты, себебі білім беру мен тәрбие әрқашанда қатар жүреді.

5)Тәрбие процесі күрделі динамикалық жүйе ретінде .Тәрбие процесі -күрделі динамикалық жүйе.Өйткені ол үнемі үзіліссіз дамып,қозғалмалы жағдайда болады.Тәрбие процесінің үзіліссіз жағдайы қоғамның таабына сай. Қозғалмалылығы- бұл отбасы тәрбиесі,мектептегі әр тараптағы тәрбиелік шаралар ,мектептен тыс үйімелердің және балалардың қызығушылығын қарастырса жүзеге асады.Өзгермелілігі- оның жағдайларға мекен -жайға балалардың жас ерекшелігін жеке басының мүскіндіктеріне ескере отырып,сондай -ақ өмірдің әртүрлі жағдайларына т,т,с.тәуелді болумен қарастырылады. Жеке басының қалыптасуының дамуы бірыңғай үдемелі жүйе арқылы жүзеге асады.

6)Тәрбие жүйесі мәні ,құрылымы жәнне негізгі компоненттері,олардың өзара байланысы. Тәрбие жүйесі - мақсаттар, ұжымдық қатынастар, шығармашылық істер, тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың әр түрлі формалары мен тәсілдерінің бір-бірімен өзара тығыз байланысты жиынтығыретінде қарастырылады.Тәрбие жүйесі - бұл мектептегі оқушыларды тәрбиелеу ортасы. Зерттеуші Л.И. Новикова тәрбие жүйесі - бұ өзара байланыс жағдайында болатын элементтердің жиынтығы деген пікірді ұсынады.Ал қазақстандық зерттеуші Б.И.Иманбекованың анықтауынша тәрбие жүйесі - тұлғаның рухани-адамгершілік, шығармашылық дамуын қамтамасыз ететін әлеуметтік шындық құрауыштарының жиынтығы. Тәрбие жүйесінің құрауыштары: - мақсат - иедеялар; - іс-әрекет; - субъектілер; - қарым-қатынас; - игерілген орта; - басқару Тәрбие жүйесінің құрауыштарындағы мақсат - бұл мектептің тәрбие процесінің нәтижесін және тиімділігін арттыру. Тәрбие жүйесінің атқаратын негізгі қызметтері: - кіріктіруші - тәрбие ықпалдардың бірлігін қамтамасыз етеді;

- реттеуші - бұл тәрбие жүйесін басқаруға бағытталған қызмет;

- дамытушы - бұл тәрбие жүйесін үнемі динамикада, яғни- қорғау; - түзету; - компенсациялау.