- •«Көлік құрылысы» кафедрасы
- •Алматы - 2013
- •«Көлік құрылысы» кафедрасы
- •Алматы - 2013
- •Кiрiспе
- •Тәжірибиелік сабақ №1
- •1. Жер төсемесінің құрылымдық қабаттары және олардын орналасуы
- •Жол қабаты мен жамылғының классификациясы
- •1.2 Жеңілдетілген типтегі жол қабатының құрылымы
- •1.3 Өтпелі типтегі жол қабатын құрылымдау
- •1.4 Негіздің қосымша қабаттарын құрылымдау
- •1.1 Сурет - Күрделі типті жол қабаты құрылымының үлгілері
- •1.2 Сурет - а3 топтағы есептік жүктемеде қолданылатын күрделі типтегі жол қабаты құрылымының үлгілері
- •1.3 Сурет – жеңілдетілген типтегі жол қабатының құрылымының үлгілері
- •1.4 Сурет - Өтпелі типтағы жол қабаты құрылымының үлгілері
- •. Қатты емес типтағы жол қабатын жобалау
- •2.1 Есептік жүктемелер
- •3 Топырақтың есептік сипаттамалары
- •Жіберілетін серпімді иілуге есептеу
- •5 Төсеме қабатта және аз байланысқан құрылымдық қабаттарда жол қабатын жылжуға тұрақтылығын есептеу
- •5.3 Кесте Қысқа мерзімді жүктемеде иілу кезіндегі созылуға есептеу кезінде асфальтбетондардың сипаттамасы
- •5.4 Кесте Ұзақ жүктеме кезінде жылжуға тұрақтылығын есептеу кезінде асфальтбетонның серпімділік модулінің есептік мәні
- •5 32 .1Сурет - жол қабатының жалпы қалыңдығынан τд жылжудың жүйелі кернеуін анықтау номограммасы
- •5.2 Сурет- Nt есептік келтірілген қарқындылықтан жүктелу әсеріне байланысты коэффициент
- •6 Негіздің құмды қабатында жылжуға тұрақтылық шарттары бойынша құрылымды есептеу
- •7 Иілу кезіндегі созылуда асфальтбетон қабаттарының шаршаудағы бұзылуларына қарсыласуына құрылымды есептеу
- •7.1 Сурет- екі қабатты құрылымның жоғарғы монолитті қабаттарында иілу кезіндегі созылу кернеуін анықтау номограммасы
- •8 Иілу кезіндегі созылуда негіздің монолитті қабатының шаршаудағы бұзылуларына қарсыласуына құрылымды есептеу
- •8.1Сурет - Жол қабатының аралық монолитті қабатында созылу кернеуін анықтау номограммасы
- •9 Құрылымды аязға төзімдікке есептеу
- •9.2.А сурет- Жер төсемесінің топырағының тоңазу тереңдігінің картасы
7 Иілу кезіндегі созылуда асфальтбетон қабаттарының шаршаудағы бұзылуларына қарсыласуына құрылымды есептеу
Есептеулерді келесі тәртіп бойынша жүргіземіз:
Құрылымды екі қабатты моделге келтіреміз, мұндағы төменгі қабат – құрылым бөлігі, асфальтбетон қабаттарының астында орналасқан, яғни, ценментпен бекітілген шағыл тасты, негіздің құмды қабаты және жер төсемесінің жұмыс қабатындағы топырағы. Моделдің төменгі қабатының серпімділік модулін номограмма бойынша (4.1сурет), екі қабатты құрылымның жалпы модулі ретінде анықтаймыз:
Ет
=
=124
МПа.
Жоғарғы қабатқа барлық асфальтбетон қабатын жатқызамыз.
Моделдің жоғарғы қабатының серпімділік модулін (7.1) формула бойынша анықтаймыз:
және
қатынастары
бойынша (7.1
сурет)
номограмма
көмегімен
2,90 МПа
анықтаймыз.
Есептік созылмалы кернеуді (7.2) формуласымен анықтаймыз:
МПа.
Шектік созылмалы кернеуді (7.3) формуласымен анықтаймыз:
=1,6
МПа кезінде
асфальтбетон пакетінің төменгі қабаты
үшін (5.3
кесте);
=
0,10; t=1,32
(3.2
кесте).
шаршау
коэффициентін (7.4)
формуласымен анықтаймыз,
Nt
= 252 авт/тәу
– соңғы
қызмет ету мерзіміндегі келтірілген
қозғалыс қарқындылығы приведенная
интенсивность движения на последний
год службы (жылжуға
есептеулерін қара);
ф
– теңдеу
параметрі,
тығыз
және кеуекті асфальтбетонға ф=0,16
тең.
(
6.5
кесте)
МПа
талаптыдан үлкен
=
0,94 (6.1 кесте).
7.1кесте
Берілген сенімділік деңгейінде жол қабатының беріктік коэффициенттерінің мәндері
Жол қабатының типтары |
Жол санаты |
сенімділік деңгейі |
Кбер беріктік коэффициенті |
Күрделі |
I, II |
0,95 |
1,0 |
III |
0,90 |
0,94 |
|
Жеңілдетілген |
III, IV, V |
0,85 |
0,90 |
Өтпелі |
IV, V |
0,60 |
0,63 |
Ескерту
- егерде
жобалау сатысында сенімділік деңгейі
0,95
жоғары берілсе,
онда
беріктік коэффициенті формула бойынша
анықталады: |
|||
Сонымен, қабылданған құрылым иілу кезіндегі созылуда асфальтбетон қабаттарының шаршау кезіндегі бұзылуларында беріктік критерилерін қанағаттандырады.
σr
σr
7.1 Сурет- екі қабатты құрылымның жоғарғы монолитті қабаттарында иілу кезіндегі созылу кернеуін анықтау номограммасы
8 Иілу кезіндегі созылуда негіздің монолитті қабатының шаршаудағы бұзылуларына қарсыласуына құрылымды есептеу
Есептеулерді келесі тәртіпте орындаймыз:
Құрылымды шамамен үш қабатты деп қабылдаймыз.
Жоғарғы қабаттың серпімділік модулі Е1 (2 қабат асфальтбетон жамылғысы) орташа есеппен (8.1) формуласымен есептейміз:
МПа
Екінші қабаттың серпімділік модулін 5.1кесте бойынша қабылдаймыз (Е2 = 600 МПа). Үшінші қабаттың серпімділік модулін 4.1 кесте бойынша қабылдаймыз (төсеме қабаттың үстіндегі серпімділік модулі Е3 = 63 МПа).
Асфальтбетонның серпімділік модулінің есептік мәндерін 6.1кесте бойынша +40 оС (IV ЖКЗ үшін) температурада қабылдаймыз;
қатынастары
бойынша,
және
(8.1сурет)
номограмма
бойынша
0,60
МПа
анықтаймыз.
Есептік созылу кернеуін (8.2) формуласымен анықтаймыз:
МПа.
Жіберілетін
созылу кернеуі (8.3)
формуласымен анықталады,
мұндағы
-
монолитті
қабаттың шаршау коэффициенті (8.4)
формуласымен
ф=0,06
болғанда
анықталады.
,
талаптыдан
жоғары
=
0,94 (7.1
кестені қара).
Сонымен, қабылданған құрылым барлық беріктік критерилерін қанағаттандырады.
