- •Кальций гидрооксиді негізіндегі материалдар:
- •Мырыш-эвгенолды цементтер:
- •Аралас емдік пасталар:
- •Официональды аралас емдік пасталар
- •Дәріханада жасалынатын, аралас емдік пасталар.
- •Кальций гидрооксиді құрамдас материалдар.
- •Материалдардың сипаттамасы
- •Мырыш-эвгенолды цементтер
- •Толықтырғышы бар беріктетілген мырыш-оксид-эвгенолды цементтер
- •Ортоэтоксибензой қышқылы (ева) бар мырыш-оксид-эвгенолды цементтер
- •Материалдардың сипаттамасы
- •Шыныиономерлі цементтер
- •Химиялық жолмен қатаятын шиц-тердің кемшіліктері:
- •1 Подтип – эстетикалық реставрациялар үшін
- •2 Подтип – жүктелген реставрациялар үшін
- •Түбір өзектерін обтурациялауға арналған шиц-тер 26
- •Металл құрамдас шиц-тер
- •Шыныиономерлі цементтермен жұмыс істеу қағидалары
- •Тісжегі қуысын егеп-тазалау.
- •Ұлпаны оқшаулау.
- •Беткейлік кондиционерлеу.
- •Тістің қатты тіндерін алып кептіру.
- •Ұнтақ пен сұйықтықты мұқият мөлшерлеу.
- •Операциялық алаңды оқшаулау.
- •Материалды араластыру.
- •Пломбаны алдын ала өңдеу (II тип материалдары үшін).
- •Пломбаны соңғы рет жылтырлату.
- •Гибридті шыныиономерлі цементтер
- •Компомерлер
- •Компомер құрамы
- •Шыныиономерлі цементтердің клиникалық қолданылуы
- •Тұрақты тістердің III және V класс бойынша тісжегі қуыстарын пломбылау
- •Жұмыс кезеңдері:
- •Уақытша тістерде барлық класс тісжегі қуыстарын пломбылау
- •Мойын аймағында орналасқан тістің қатты тіндерінің тісжегі емес ақауларын пломбылау
- •Тіс түбірінің тісжегісі
- •V. Тұрақты тістерді кейінірек түрде уақытша пломбылау
- •VI. Тістердің тісжегісін art-әдісін қолданып емдеу
- •VII. Сэндвич-техникасының әр түрлі нұсқауларын қолданғанда дентинді орынбастыру
- •Сауыты қатты бұзылған кезде тіс тұқылын протездеу алдында реконструкциялау
- •Іх. Қызыл иек рецессиясы кезінде сауыттардың маргинальды ақауларын толтыру
- •Х. Композитті материал, амальгама және керамикалық салмалар астына төсемдік материал
- •Хі. Салмалар, жасанды сауыттар, көпір тәрізді протез бен ортодонтиялық аппараттарды бекіту
- •Хіі. Өзекішілік және парапульпарлы метал штифтері мен тұқылды салмаларды бекіту
- •Хііі. Түбір өзектерін гуттаперчалы штифтермен пломбылау
- •XIV. Түбір ұшы резекциясын жасағанда түбір өзектерін ретроградты пломбылау
- •XV. Түбір қабырғасы мен бифуркация перфорацияларын жабу
- •Тест тапсырмалары
XV. Түбір қабырғасы мен бифуркация перфорацияларын жабу
Эндодонтиялық емнің бұндай асқынуларында ШИЦ-тер тіс қуысының герметизмін жеткілікті қамтамасыз ете алады.
Бифуркациялар аймағындағы перфорацияларды жапқанда реставрациялық беріктетілген және гибридті ШИЦ-терді қолданған тиімді.
Жұмыс кезеңдері:
Перфорацияны абайлап керіконусты бормен тереңдету
Қанды тоқтату, перфорациялық тесікті антисептикалық ерітіндімен өңдеу, жуып-шаю, кептіру
Эндодонтиялық аспаптарды немесе гуттаперчалы, үлкен көлемді қағаз штифтерін өзектер сағаларының цементпен толтырылуын алдын алу үшін түбір өзектеріне енгізу
Материалды араластыру және салу
Материалды қатайту (өздігінен немесе фотополимеризация)
Түбір өзектерінің кейінгі өңделуі мен обтурациясы
Егер перфорация ерте жасалынған болса,онда 6 айдан кейін стабилизация мен сүйек тінінің деструкция ошағын төмендегенін анықтау үшін контрольды рентген суретін түсіріп алу дұрыс болар. Егер де сүйектің сорылу ошағы сақталған немесе үлкейген болса,онда консервативті-хирургиялық емге жүгіну керек (мысалы, корона-радикулярлы сепарация немесе гемисекция).
Түбір қабырғаларының перфорацияларын консервативті жолмен жапқанда, қатаятын кальцийқұрамдас материалдарды қолдану тиімді болып есептеледі, бірақ та түбір өзектерін обтурациялауға арналған ШИЦ-терді де қолданады. Бұндай ем үшін жүктелген реставрацияларға арналған ШИЦ-терді қолдануға болады, бірақдегенмен жақсы нәтижелерді төсемдік және гибридті шыныиономерлер береді.
Тест тапсырмалары
№1 тапсырма
Тісжегістатикалық қасиетке ие:
Мырыш-фосфатты цементтер
Мырыш-оксид эвгенолды цементтер
Поликарбоксилатты цементтер
ШИЦ-тер
Силикатты цементтер
№2 тапсырма
Шыныиономер құрамындағы кварцтың жоғары болуы қамтамасыз етеді:
жоғары мөлдірлікті
жоғары беріктілікті
қышқылғатұрақтылықты
ұзақ уақыт қатаюды
механикалық беріктілікті
№3 тапсырма
Шыныиономер құрамындағы кальций фторидінің жоғары болуы қамтамасыз етеді:
жоғары мөлдірлікті
жоғары беріктілікті
қышқылғатұрақтылықты
ұзақ уақыт қатаюды
тісжегістатикалық эффектіні
№4 тапсырма
Шыныиономер құрамындағы алюминий оксидінің жоғары болуы қамтамасыз етеді:
жоғары мөлдірлікті
жоғары беріктілікті
қышқылғатұрақтылықты
қысқа уақыт қатаюды
тісжегістатикалық эффектіні
№5 тапсырма
Әдеттегі ШИЦ құрамындағы фтор иондарының орта мөлшері:
5-10%
10-15%
20-25%
30-50%
50% жоғары
№6 тапсырма
Шыныиономер полимері ретінде төмендегі қышқылдар комбинациясы қолданылады:
акрил қышқылы
ортофосфор қышқылы
итакон қышқылы
малеин қышқылы
пирожүзім қышқылы
№7 тапсырма
Шыныиономерлі цементтер келесі түрлерде шығарылады:
сулы жүйелер
сусыз жүйелер
жартылайсулы жүйелер
ұнтақ пен сұйықтығы бар капсулалар
базалықжәне каталитикалық пасталар комплекті
№8 тапсырма
Лютингті шыныиономерлердің қолдануы:
ортопедиялық конструкцияларды бекіту
фиссураларды герметизациялау
жүктелген реставрация
эстетикалық реставрация
аралық төсем материалы ретінде
№9 тапсырма
Лайнингті шыныиономерлердің қолдануы:
ортопедиялық конструкцияларды бекіту
фиссураларды герметизациялау
жүктелген реставрация
эстетикалық реставрация
аралық төсем материалы ретінде
№10 тапсырма
Лютингті шыныиономерлерге тән:
шыны бөлшектерінің кіші көлемі
жоғары механикалық беірктілік
жұмыс уақыты ұзақ
төмен механикалық беірктілік
төмен ерігіштік
№11 тапсырма
ІІ типтегі шыныиономерлердің қолдануы:
ІІІ класс тісжегі қуыстарын пломбылау
V класс тісжегі қуыстарын пломбылау
тісжегі емес ақауларды пломбылау
аралық төсем
фиссуралық герметик
№12 тапсырма
ІІ типтегі шыныиономерлер қышқылмен өңделе алады, егер материал қабатының қалыңдығы аз болмаса:
1мм
2мм
3мм
4мм
5мм
№13 тапсырма
Fudji-VII шыныиономерлі цементтің қолданылуы:
фиссураларды герметизациялау
мойын маңындағы тісжегі қуыстарын пломбылау
уақытша пломбылау
аралық төсем
кіші және үлкен азу тістердің шайнау беттеріндегі тісжегі қуыстарын пломбылау
№14 тапсырма
Түбір өзектерін обтурациялауға арналған шыныиономерлердің жұмыс уақыты:
1-3минут
5-10минут
15-20минут
30-40минут
50-60минут
№15 тапсырма
Металл құрамдас шыныиономерлі цементтер қалай аталады:
герметиктер
компомерлер
композиттер
керметтер
силандар
№16 тапсырма
Дентин ақауы жартылай немесе толығымен ШИЦ-пен, ал кіреуке – композитті материалмен жабылатын тісжегі қуысын пломбылау техникасы қалай аталады:
ламинирлеу
дентиннің тотальды резекциясы
жабық сэндвич
ашық сэндвич
АRT-тәсілі
№17 тапсырма
Қызыл иек астына жайылатын терең тісжегі қуыстарында қандай пломбылау әдісі тиімдірек:
ламинирлеу
дентиннің тотальды резекциясы
жабық сэндвич
ашық сэндвич
АRT-тәсілі
№18 тапсырма
Терең тісжегі қуыстары кезінде шыныиономерлі цемент салмасбұрын қандай емдік төсемді қолдану тиімдірек:
кальций гидрооксиді негізіндегі материалдар
мырыш-оксид эвгенолды цемент
сүйек-гепаринді паста
антибиотик пен кортикостероид композициясы
лизоцим-витаминді паста
№19 тапсырма
Төсемдік шыныиономерлердің орташа қатаю уақыты:
1-2минут
2-3минут
4-5минут
5-7минут
7-10минут
№20 тапсырма
ІІ типтегі шыныиономерден пломбаның алдын ала өңдеу ерекшелігі:
бірінші қабылдауда тек қана пломба артығы алынады
аспаптың пломбадан тіске қарай қозғалуы
аспаптың тістен пломбаға қарай қозғалуы
сулы спрейді қолдану міндетті түрде
сулы спрейді қолдану ұсынылмайды
№21 тапсырма
Шыныиономерден пломбаның бетін оқшаулау үшін нені қолдану тиімдірек:
1. копалды лак
2. фтор-лак
3. пластмасса мен ацетон негізіндегі лак
4. синтетикалық шайыр мен ацетон негізіндегі лак
5. синтетикалық шайыр мен хлороформ негізіндегі лак
№22 тапсырма
Компомерлердің қасиеттері:
ылғалға сезімтал
жеткілікті берік
жақсы эстетикалық қасиеттері
фтордың бөлінуі
жақсы биосәйкестілік
№23 тапсырма
Гибридті шыныиономерлердің қасиеттері:
тістің қатты тіндерімен байланысты екі әсерлі механизмнің болуы
фтортәуелді тісжегістатикалық эффект
ылғалға төзімсіз
эластикалық модулі төмен
тез арадағы тегістеудің мүмкіншілігі
№24 тапсырма
Гибридті шыныиономерлердің композиттерге қарағандағы артықшылығы:
эстетикалылығы
ылғалға тұрақтылығы
қажалуға тұрақтылығы
механикалық беріктілік
мөлдірлігі
№25 тапсырма
Компомерлерді қолдануға көрсеткіштер:
ІІІ және V класс тісжегі қуыстарын пломбылау
мойын маңындағы тісжегі емес ақауларды пломбылау
фиссураларды герметизациялау
түбір өзегін пломбылау
түбір өзегін ретроградты пломбылау
№26 тапсырма
Тоннельді егеп-тазалау техникасын орындау үшін жағдайлар:
шайнау тістің апроксимальды бетінің көлемді емес тісжегі зақымдануы
фронтальды тістің апроксимальды бетінің көлемді емес тісжегі зақымдануы
кіреукенің жиектік қырының сақталуы
көлемді окклюзиялық қуыстардың болмауы
тісжегі қуысының жанаспа пунктінен төмен орналасуы
№27 тапсырма
Тоннельді егеп-тазалау техникасын қолдана отырып, тісжегі қуыстарын пломбылауға арналған материалға қойылатын міндетті талаптар:
рентгеноконтрасттылық
эстетикалық
тісжегістатикалық белсенділік
дентинге жақсы адгезия
механикалық беріктілік
№28 тапсырма
Сэндвич-техникасының ашық әдісі бойынша тісжегі қуысын пломбылау үшін қандай материал қолдануға тиімді:
мырыш-оксид-эвгенолды цемент
мырыш-фосфатты цемент
поликарбоксилатты цемент
гибридті шыныиономер
беріктетілген шыныиономер
№29 тапсырма
Сәулемен қатаятын материал астына аралық төсем ретінде қолдануға тиімді:
мырыш-оксид-эвгенолды цемент
мырыш-фосфатты цемент
поликарбоксилатты цемент
лютингті шыныиономер
лайнингті шыныиономер
№30 тапсырма
Бифуркация аймағындағы перфорацияларды жабуға тиімді материал:
мырыш-оксид-эвгенолды цемент
беріктетілген шыныиономер
поликарбоксилатты цемент
гибридті шыныиономер
мырыш-фосфатты цемент
63
Тест тапсырмаларына жауаптар:
4
1,4
2,5
2,3,4
3
1,3,4
1,2,3
1
2,5
1,3,4
1,2,3
1
1,2,3,4
3
4
3
4
1
3
1,2,5
1
2,3,4,5
1,2,4,5
1,3,4
1,2,3,5
1,3,4,5
1,3,4
4,5
5
2,4
64
