Макро 441 NAZ
(1/rr) – коэффицентінің аталуы:+Банк мультипликаторы;+Ақша ұсынысы функциясының коэффиценті;+Депозиттік мультипликатор; +Ағым мен инъекция әдісі. +Қор мен ағымды ескеру әдісі
«»»»»»»»»»»
«Ағын» айнымалылары:+Бір жылдағы тұтынушы шығындпры;+Бір жылдағы инвестиция көлемі;+Бір жылдағы жұмыстан айрылғандар саны.
«Кіріс-шығыс» ағынына құйылатындар:+Елдің экономикасына шетелдік инвестиция салымы;+Үй шаруашылығына төленетін трансферттер; +мемлекеттік шығыстар
«Кіріс-шығыс» ағынынан жылыстап шығатын:+Мемлекетке төленетін салық төлемдері;+Шетелдік тауарларды сатып алуға кететін шығындар
ABCDEF
AD қисығының жылжуына әкеледі:+Инвестициялық шығындардың өзгеруі;+Мемлекеттік шығындардың өзгеруі
AS қисығының жылжуына әкелуші факторлар:+құқықтық нормалардың езгеруі,+нарық құрылымы,өндірістік ресурстардың баға деңгейінің өзгеруі;+тұтынушы табысының өзгеруі
AS қисығының кесінділері:+Кейнсиандық кесінді(қысқа мерзімді кезең);+Аралық кесінді;+Классикалық кесінді (ұзақ мерзімді кезең).
AS қисығының классикалық нұсқасына сәйкес ұзақ мерзімдегі жалпы сұраныстың өзгеруі: +Өнім көлеміне әсер етпейді;+Баға деңгейіне әсер етеді;+Жалақының көбейуіне әкеледі;+AS қисығы тік болады
AS қисығының көлденең кесіндісі: +Кейнсиандық кесінді;+ Қысқа мерзімді уақытты көрсетеді;+ Өндірілетін өнім жиынтық сұраныс көлеміне тәуелді болады;
AS қисығының тік кесіндісі: +Классикалық кесіндісі;+Ұзақ мерзімді уақытты көрсетеді;+Нарықтар бәсекелес болғанын көрсетеді;
I= e*dr инвестициялық функциясында:+ e-автономды инвестициялар;+ d-инвестициялауға деген шекті бейімділік;+ Пайыз мөлшерлемесі нөл болғанда инвестициялар е-ге тең;
I=e-dr инвестициялық функциясында:+e-автономды;
IS – LM үлгісінің сыртқы айнымалылары:+Ms;+G;+ t;
IS – LM үлгісінің ішкі айнымалылары: +Y; +t; +I;
IS – LM үлесінің ішкі айнымалылары: +Y;+I;+R;
IS қисығы графиктегі көлбеуі:+Оң көлбеулі,+Теріс көлбеулі,+Тармақтары жоғары бағытталған;
IS қисығы графиктегі көлбеуі:+Теріс көлбеулі;+Кему бағытында Тармақтары жоғары бағытталған.
IS- LM үлгісінің сыртқы айнымалылары: +Ms
IS кисығы нені анықтайды:+Табыс пен пайыздық қойылымның тепе-теңдік деңгейін;+Тауар нарығындағы тепе-теңдікті;+I=S орындалатын нүктелер жиынтығын;
IS қисығы анықтайды: +Игіліктер нарығындағы тепе-теңдікті; +Табыс пен пайыздық қойлымның тепе-теңдік деңгейі; +=S теңдігі орындалуы
IS қисығы анықтайды: +I=S орындалатын нүктелер жиынтығын
IS қисығы графиктегі көлбеуі: +Теріс көлбеулі+ Тіктеу болса, R аз өзгергенде, I мен Хhөте әлсіз өседі+ Кему бағытында.
IS қисығы графиктегі көлбеуі:+Горизантал,+Тіктеу болса,R аз өзгергенде,І мен Х өте әлсіз өседі,+Теріс көлбеулі
IS қисығы графиктегі көлбеуі:+Теріс көлбеулі; +Тіктеу болса, R аз өзгергенде, I мен Хhөте әлсіз өседі; +R мен Ү- ке тәуелді.
IS қисығы жатын болады егер: +Тұтынуға шеккті бейімділік жоғары болса; + Импорттауға шекті бейімділік жоғары болмаса
IS қисығы нені анықтайды: +I=S орындалатын нүктелер жиынтығын;+I=S орындалатын нүктелер жиынтығын;+Табыс пен пайыздық қойылымның тепе-теңдік деңгейін
IS қисығы нені анықтайды: +Тауар нарығындағы тепе-теңдікті,+I=S орындалатын нүктелер жиынтығы,+Табыс пен пайыздық қойылмның тепе-теңдік деңгейін
IS қисығы нені анықтайды:+Шекті шығындармен байланысты;+ I=S орындалатын нүктелер жиынтығын;+Табыс пен пайыздық қойылымның тепе-теңдік дейгейін;+ Тауар нарығындағы тепе-теңдік.
IS қисығы:+ Кез келген нүктесінде қор жинағы мен инвестицияның теңдігі көрінеді;+Тауар нарығында тепе-теңдікті көрсетеді;
IS үлгінің негізгі теңдеулері: +I= e-dr; +Y= C+I+G+XN. ;+C= a+b(Y-T).
IS-LM үлгісінің сыртқы айнымалылары: +G; +Ms;+ T
IS-LM үлгісінің ішкі айнымалылары: +I ;+Y; + R
LM қисығы анықтайды:+Ақша нарығындағы тепе-теңдікті,+Қаржы нарығының тепе-теңдігін білдіреді,+Тауар нарығындағы тепе-теңдікті,+Ақша қалдығының берілген деңгейіне сәйкес, жиынтық сұраныс (Ү) пен пайыз мөлшерлемесі ( R.) арасындағы байланысты
LM қисығы анықтайды: +Ақша ұсынысының берілген деңгейіне сәйкес,жиынтық сұраныс пен табыс арасындағы байланысты,+Қаржы нарығының тепе-теңдігін білдіреді,+Ақша қалдығының берілген деңгейіне сәйкес,жиынтьқ сұраныс (Y) пен пайыз мөлшерлемесі (R) арасындағы байланысты
LM қисығы графиктегі көлбеу жатыңқы болса:+Пайыз мөлшерлемесі икемді,+Пайыз мөлшерлемесі аз өзгергенде табыс көбірек өзгереді,+Оң көлбеулі,+Еңіс 0-ге тең;+Тармақтары жоғары бағытталған
LM қисығы: +Жиынтық табыс пен нақты процент ставкасының барлық комбинацияларын көрсетеді;+Нақты касса қалдықтарына сұраныс мөлшерімен ақша ұсыныс мөлшерінің теңдігін көрсетеді; +Ақша анрығындағы тепе – теңдікті көрсетеді
LM-қисығы анықтайды:+Қаржы нарығының тепе- теңдігін,+Ақша нарығындағы тепе теңдікті,+Номиналды ақша массасына сәйкес, жиынтық сұраныс пен пайыздық мөлшерлемесі арасындағы тікелей байланысты
M1 ақша агрегатын құраушы:+ Ағымдық шоттарға қаржы;+Қолма-қол ақша;+ Қолма-қол ақша, депозиттер.
SI қисығы нені анықтайды:+ I=S орындалатын нүктелер жиынтығын,+Табыс пен пайыздық қойылымның тепе-теңдік деңгейін,+Тауар нарығындағы тепе-теңдікті
Ааааааааа
Автономды инвестициялар кездері:+Үй шаруашылықтарының жинағы; Мемлекеттік бюджеттен қаржыландыру; +Технологиялық прогресс; +Ақша ұсынысы
Ағымдағы операциялар бойынша Қазақстан мемлекетінің балансында тапшылық болса, онда үкімет не істеуі тиіс:+ Фискалдық саясат жүргізу; +Экспорты қаржыландыру
Ағымдарға кірмейді:+Белгілі күндегі ақша сомасы; +Мемлекеттік бюджет; + Ұлттық байлық
Айналысқа қажетті ақша саны:+Ақша бірлігінің айналым жалдамдығына кері пропорционалды;+Номиналды ЖҰӨ көлеміне тікелей пропорционалды; +Баға деңгейіне тікелей порпорционалды
Айнымалы ағындар: +Бір жылдағы инвестиция көлемі;+Елдің ішіндегі бір жылдағы тұтыну шығыстарының көлемі;+Бір кварталда жұмыссыз қалған тұтыну шығыстарының көлемі
Ақша мультипликаторының мөлшері байланысты:+Өтімділікке,+Ақша ұсынысына,+Ақша базасына
Ақша жиынының өсу жолдары:+Резерв нормасын көбейту,+Мемлекеттік бағалы қағаздарды сату,+Тұтынуды жақсарту;+ банкноттар мен тиындарды эмиссиялау
Ақша – несие саясатының ақырғы мақсаттары:+ Экономикалық өсу; + жұмысбастылық; +Бағаны тұрақтандыру
Ақша – несие саясатының құралы: +Ашық нарықтағы операциялар
Ақша жиыны құрамын анықтау үшін қолданылатын ақша агрегаттары: +M2; +M3; +M1
Ақша мультипликаторының мөлшері байланысты:+ ақша базасына,+резервтерге,+ақша ұсынысына
Ақша –несие саясатының аралық мақсаты:+Айырбас курсы,+Ақша жиыны,+Пайыз мөлшерлемесі
Ақша саясатының құралдары:+Есеп мөлшерлемесін өзгерту;+Міндетті резервтер нормасын өзгерту; +Пайыздық қойылымның тікелей реттелуі.
Ақша сұранысын анықтайтын негізгі фактор:+ Табыс дәрежесі + Ақша айналымының жылдамдылығы
Ақша ұсынысы Ms құраушысы:+C-қолма-қол ақша,+C+D,D-депозиттер
Ақша ұсынысы ұлғаяды, егер: +Қолма-қол ақша мен депозиттер өссе; +Айналымға ақша мен құнды қағаздар шығарылса (эмиссия)
Ақша функциясы: +Қор жинақтау құралы; +Құн өлшемі; +Айырбас құралы.
Ақша функциясы: +Айырбас құралы; +Құн өлшемі;+Қор жинақтау құралы
Ақша: + Сауда саттықта қолданылатын қаржылық актив;+Инфляциялық процестерді талдауда қолданылатын негізгі макроэкономикалық категория; +Тауар өндіру мен оны айырбастау үрдісінде басқа тауарлардан бөлініп шыққан ерекше тауар
Ақшаға операциялық сұраныс мына түрде өзгеріп отырады: +Номиналды ЖҰӨ өскенде ол да өседі;+ Номиналды ЖҰӨ азайғанда төмендейді; +Пайыз ставкасы төмендегенде өседі
Ақшаға операциялық сұраныс мына түрде өзгеріп отырады: +Пайыз ставкасы төмендегенде өседі,+Номиналды ЖҰӨ азайғанда төмендейді,+ЖҰӨ динамикасына әсер етпейді
Ақшаға сұраныс ақшаның келесі қызметіне байланысты: +Төлем құралы,+Қорлану құралы,+Байлық жинау құралы
Ақшаға сұраныс ақшаның қызметіне байланысты:+Есептеу бірлігі; +Инфляция құралы;+ Өндірісті реттеу құралы.
Ақшаға сұраныс факторлары: +Пайыз мөлшерлемесі,+Ақша айналысының жылдамдығы,+Табыс деңгейі
Ақша-несие саласындағы Ұлттық банктің реттеу құралдары: + Мемлекеттік құнды қағаздарды сату және счатып алу;+Міндетті резерв нормасын өзгерту
Ақша-несие саясатының аралық мақсаты:+Ақша жиыны;+Айырбас курсы;+ Пайыз мөлшерлемесі.
Ақша-несие саясатының ақырғы мақсаттары:+ Экономикалық өсу + Бағаны тұрақтандыру + Толық жұмысбастылық
Ақша-несие саясатының жанама реттеу құралы: +Міндетті резервтер нормасын өзгерту;+Ашық нарықтағы операциялар;+Есеп мөлшерлемесін өзгерту.
Ақша-несие саясатының құралы: +Ашық нарықтағы операциялар; +Несие беру лимиті мен пайыз мөлшерлемесін тікелей реттеу; +Міндетті резервтер нормасының өзгеруі.
Ақша-несие саясатының негізгі түрі: +Ынталандырушы ақша-несие саясаты;+Рестрикциялық ақша-несие саясаты; +Экспансиялық ақша-несие саясаты.
Ақшаның ұсынысы ұлгаяды егер:+Ақша базасы артса,+Айналымға ақша мен құнды қағаздар шығарылса (эмиссия),+Қолма-қол ақша мен депозиттер өссе
Ақшаның сандық теориясы бойынша ақша массасы: +Баға деңгейіне тікелей пропорционалдық тәуелділікте
Ақшаның ұсынысы ұлғаяды егер:+Ақша базасы артады;+Пайыз мөлшерлемесі өссе;+ Қолма-қол ақша мен депозиттер өссе.
Атаулы ЖІӨ:+Өндірілетін өнімнің нақты көлемі әсер етеді;+Ағымдағы бағалармен есептелінеді; +Бағалар деңгейі әсер етеді
Ашық экономиканы реттеу саясаты:+Бюджет-салық саясаты,+Айырбас курсының саясаты,+Ақша-несие саясаты
Ашық инфляцияны топтастыру , жіктеу үшін пайдаланатын критерийлер:+Бағаның өсу қарқыны,+Әртүрлі тауар топтары бойынша бағаның өсуіндегі алшақтық деңгей,+Инфляцияны күту және алдын ала отыру мүмкіндігі
Ашық инфляцияны топтастыру, жіктеу үшін пайдаланатын критерийлер:+Тауардың санының тұрақтылығы;+әртүрлі тауар топтары бойынша бағаның өсуіндегі алшақтық деңгей;+инфляцияны күту және алдын-ала біліп отыру мүмкіндігі.
Ашық экономикада тепе-тендікті сақтауда келесі нарық ықпал етеді: +Тауар нарығы; +Валюта нарығы; +Ақша нарығы.
Ашық экономикада макроэкономикалық саясаттың мақсаты: +Жұмыспен толық қамтуға және төлем балансының нөлдік сальдосына қол жеткізу;+Экономиканы ықтимал шығарылым деңгейіне шығару
Ашық экономикалық реттеу саясаты:+Ақша несие саясаты,+Бюджет-салық саясаты,+Айырбас курсының саясаты
Ашық экономиканы зерттеу үлгісінің авторы:+Манделл – Флеминг; +М. Флеминг; +Р. Манделл.
ӘӘӘӘӘӘӘ
Әлеуетті (потенциалды) ЖІӨ:+ Бұл көрсеткіш әр түрлі мемлекеттерде ерекше +Өндіріс қуаттарын 100 пайыз қолданып өндірілген өнім
БББББББ
Баға индекстерінің түрлері: + Ласпейрес + Пааше + Фишер
Бағалар индексі қолданылады:+Өмір сүру құнының динамикасын бағалауда; +ЖІӨ дефляторын есептеуде; +Инфляция қарқынының өзгеруін бағалауда.
Бағалар индексі өскенде: +Өмір сүру деңгейі төмендейді;+ Нақты ЖІӨ кемиді; +Тұтыну «қоржынының» орташа бағалары өседі
Бағалардың орташа (жалпы) деңгейінің төмендеуі:+Дефляция;+Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныс арасындағы дисбалансты жоюға;+Тиімді экономикалық саясат нәтижесі.
Банк жүйесінің бірінші деңгейі: + Орталық банк;+Орталық немесе Ұлттық банк
Банк жүйесінің бірінші деңгейіне мыналардың қайсысы жатады: +Ұлттық банк;+ Орталық банк;+ Центр-Кредит банк.
Банк жүйесінің бірінші деңгейіне мыналардың қайсысы жатады:+Орталық немесе Ұлттық банк,+Ұлттық банк,+Орталық банк
Барлық табыстардың қосындысы:+ТҰӨ - жанама салықтар;+ЖҰӨ – амортизация-жанама салықтар.
Болжанбаған инфляция әдетте мыналармен қосыла жүреді: +Байлықты қайта бөлу;+ Табысты қайта бөлу; +Экономика тиімділігінің төмендеуі
Болжанбаған инфляцияның өсу қаупіне байланысты болатын реакция : + Адамдардың инфляция кезінде құнсызданбайтын өзінің ақшаларын активтерге салуға ұмтылысы; +Берілетін несие қаупіне байланысты банктер сыйлық тағайындайды