Желдің бағыты орталықтан шетке қарай

Желдің жылдамдығы қандай құралмен өлшенеді: Анемометр

Желдің жылдамдығы секундына 17 метрден 33-35 метрге дейін баратын циклондарды қалай атайды: Тропиктік дауылдар мен құйындар

Желдің күшін балмен өлшейтін шартты шкала: бофорт шкаласы

Желдің пайда болуына әсер етуші фактор: атмосфералық қысым

Жер шарында неше географиялық белдеу бар: 13

Жер асты суларының бірінші су өткізбейтін қабат үстінде жатқан түрі: грунт сулары

Жер асты суларының топырақ қабатында жатқан түрі: топырақ сулары

Жер асты суының жер бетіне шыққан жері: бұлақ

Жер астынан атқылай шығатын қысымды су қалай атайды: Артезиан сулары

Жер астынан атқылай шығатын қысымды ыстық су көздері қалай атайды: Гейзер

Жер атмосферасындағы ауаның құрамы: Оттек-21 %, азот-78 %, көмір қышқыл газы-0,03 % және басқа газдар-1 %

Жер бедері қандай процестер нәтижесінде түзіледі: Эндогенді және экзогенді процестердің өзарa әрекеттесуінен

Жер бедерін өзгертуші экзогендік процестер: үгілу

Жер бедерін түзудегі экзогенді процесс: Өзен эрозиясы

Жер бедерініњ карстылы формасы пайда болады: Жер асты суы, Жер асты аѓынды суларынан.

Жер бедерінің қайсысының қалыптасуына жел негізгі фактор болып саналады: Аридті

Жер бедерінің қандай типі “абразия”деп аталады: Жағалық

Жер бедерінің қандай типі “дефляция” деп аталады: Эолдық

Жер бедерінің макропішіндері: Тау жоталары

Жер бедерінің мегопішіндері: Тау белдеулері

Жер бедерінің оң формалары: Бархан

Жер бедерінің планеталық пішіндері: Су асты орта жоталары

Жер бедерінің теріс пішіндері: Жыра

Жер бедерінің ірі оң пішіні: Материктер

Жер бедерінің эолды түрінің морфоскульптура түріне сәйкестігі: Бархандар және дюналар

Жер бетімен есептегендегі қандай қашықтықты планетааралық шекаралас деп атайды: 1000 – 1500 м

Жер бетінде бедер қалыптастырушы процестерді зерттейді: Геотектоника, Геоморфология

Жер бетіндегі барлық экзогендік процестердің активтілігі неге байланысты? Жылу энергиясының мөлшеріне

Жер бетіндегі белгілілі бір нүктенің ендігі мен бойлығы: географиялық координат

Жер бетіндегі ең ылғалды ендік: Экватор, Материктерді екі бөлетін ендік, Нөлден басталатын ендік.

Жер бетіндегі көптеген физикалық және химиялық үрдістердің күннің белсенділігімен байланысты екеніне алғаш рет назар аударған ғалымды атаңыз: А.Чижевский

Жер бетіндегі нүктенің бас меридианнан градус есебімен алғандағы қашықтығы: географиялық бойлық

Жер бетіндегі нүктенің экватордан градус есебімен алған қашықтығы: географиялық ендік

Жер бетіндегі территорияның қанша бөлігін жазықтық облыстар құрайды: 57 %.

Жер бетіндегі территорияның қанша көлемін (%) таулы облыстар құрайды: 43.

Жер бетіндегі тіршілік көзін қорғаушы “экран” рөлін атқаратын қабат қалай аталады: Озон қабаты

Жер бетіндегі физикалық, химиялық және биологиялық үрдістердің негізгі көзі не? Күн энергиясы

Жер бетіндегі ылғал алмасу процесі жүретінқ абықтар арасындағы тұйық процестер: Гидросфера, Атмосфера

Жер бетіне Ғарыш кеңістігінен келетін су мөлшері гидросфераның жалпы көлеміне әсерін тигізеді ме? Тигізеді, бірақ кейбір факторлардың әсерінен ол өз күшін жояды

Жер бетіне келіп түсетін тура радиациясының қанша пайызы қайтадан қайтарылады: 30%

Жер бетіннің белгілі-бір ауданына келіп түсетін күн радиациясының сандық көрсеткішін, яғни белгілі-бір уақыт аралығында келіп түсетін энергия шамасын қалай айтамыз? Радиация ағынының тығыздығы

Жер бетінің белгілі бір кеңістігіндегі ұқсас қасиеттеріне көңіл бөлетін әдіс, ол: Типологиялық әдіс

Жер бетінің жалпы ауданы қаншаға тең: 510 млн. км²

Жер бетінің жасыл өсімдік жамылғысы қанша жылда атмосфера және қанша жылда гидросфера қабаттарындағы көміртек қорын сіңіреді: 4 жылда атмосфера және 300 жылда гидросфера қорын

Жер бетінің шағылысу қабілеті қалай аталады: Альбедо шағылысуы

Жер гижросферасындағы тұщы су мөлшері қанша? 2%

Жер климатына көп әсер ететін антропогендік іс-шаралар: Ормандардың отырғызылуы, Батпақтардың құрғатылуы, Отынның жануы

Жер Күнге ең алғаш орналасатын 5 шілде күні олардың арақашықтығы қандай болады: 152 млн. шақырым

Жер Күнге ең жақын орналасатын 3 қаңтар күнгі олардың қашықтығын атаңыз: 147 млн.шақырым

Жер Күнді толығымен қанша уақыт аралығында айналып шығады? 365 күн 6 сағат 9 секундта

Жер қабығының мұхиттық түбінде кездеспейтін қабат: Граниттік

Жер қабықшасында ең көп қандай элемент: Оттегі.

Жер қозғалысын бүкіл әлемдік тартылыс заңына негіздей отырып математикалық тұрғыдан дәлелдеген ғалым: И. Ньютон

Жер құрлығының басым ауданы тән белдеулер: Оңтүстік тропиктік, Солтүстік тропиктік

Жер қыртысы құрамына кіретін: Әртүрлі құрамдағы тау жыныстары.

Жер қыртысы мен жоғарғы мантияның бір-бірімен әрекеттері салдарынан шамамен 700 км тереңдікке дейін тектоникалық қозғалыстар болып отырады, ол аралық қалай аталады? Тектоносфера

Жер қыртысы мен мантияның шекарасы: мохоровичич беті

Жер қыртысын қандай типтерге бөледі: Материктік және мұхиттық

Жер қыртысында ең көп тараған химиялық элемент? оттегі

Жер қыртысында кездесетін негізгі элементтер: Ca Mg

Жер қыртысындағы кең таралған химиялық элементтер: Темір, Кремний

Жер қыртысындағы тауларда, жарық жерлерде және бос қуыстардағы су: Жер асты сулары, Грунт сулары.

Жер қыртысының бөлімшелерінің жасын анықтау әдістері: Радиоктивті, Палеонтологиялық

Жер қыртысының вулкандық атқылаулары жиі-жиі жер сілкіністері қарқынды болатын аймақтарды қалай аталады: Геосинклиналь аймағы

Жер қыртысының жоғарғы қабаты: Вулканогенді-шөгінді қабат

Жер қыртысының қалыңдығы басым: Тау жүйесінде, Таулы массивте.

Жер қыртысының мұхиттық типінде қандай қабат жоқ? гранит

Жер қыртысының немесе литосфераның қалыңдығы қандай: 50 – 70 км

Жер қыртысының рифтілік типіне тән жер бедері: Мұхит су асты орта жоталары

Жер қыртысының салыстырмалы тұрақты бөліктері қалай аталады? Платформалар

Жер қыртысының терең тектоникалық жарығында орналасқан көл: Байкал

Жер қыртысының түрі: Мұхиттік, Геосинклинальды, Материктік

Жер қырытысының төменгі қабаты: Базальтты қабат

Жер массасы қандай: 5.975*10²¹

Жер меридианының ұзындығы: 40 008,5 км

Жер орбитасы қандай орбиталардың арасында орналасқан: Венера жғне Марс, Марсқа жақын, Екінші және төртінші орбитада.

Жер орбитасы қандай формаға ұқсас: Эллипс, Жұмыртқа тәріздес, Сопақша.

Жер орбитасының жалпы ұзындығы: 940 млн км

Жер орбитасының пішіні қандай: Элипсоид

Жер осінің еңіс бұрышының эллиптикасына түсуі: 66⁰ 33’.

Жер өз білігінен айналуы: Күн жарығының шығыстан батысқа ауысуын ескереді, Тәуліктік ырғақтылықты тудырады

Жер өз осін айналуының географиялық салдарын тап: кун мен түннің ауысуы

Жер планеталарының алып планеталардың айырмашылығы қандай: Беткі қабатында тектоникалық әрекеттің ізі байқалады

Жер планетасынан Күнге дейінгі ара қашықтықты атаңыз: 149.6 мың км

Жер планетасының көлемі, ауданы (км²): 510 млн.

Жер планетасының орташа тығыздығы(г/см3): 5,52

Жер планетасының серігін ата: Ай

Жер планетасының тығыздығы қандай? 4,0-5,5 г/см3

Жер пішіні геоид тәрізді деген терминді ғылымға тұнғыш рет енгізуші: И. Листинг

Жер пішінінің атауы: геоид

Жер сфераларының өзара әсер ететін «қабықтар» ұғымын анықтаған Географиялық қабықтағы жердің сыртқы сфералары жайлы тұжырымдаған, Жер қабықтарының өзара әсерлесуін көрсеткен

Жер сілкіну – бұл: Жер асты дүмпулері.

Жер сілкіну мен вулкан атқылау жиі байқалады: Литосфералық плиталар шекарасында, Плиталар шекарасында, Плиталар соғысқанда.

Жер сілкіну мен вулканизм қандай мұхиттық жағалауда жақсы сезіледі: Тынық мұхит, Шығыс бойлықта, Евразияның шығыс жағалауында.

Жер сілкінісі болмайтын құрлық: Антарктида

Жер типтес планеталар: Жер Марс

Жер типтес планеталарға қандай планеталар жатады: Жер, Сатурн, Марс, Шолпан, Меркурий

Жер тобы планеталарының құрамында қандай газдар жеткіліксіз: Сутек пен гелий

Жер фигурасы неге ұқсайды: Эллипсоид, Жұмыртқа.

Жер шары бойынша белдеулік уақыт саны: 24

Жер шарын белдеулік уақытқа бөлуде негізге алынған меридиан: гринвич меридианы

Жер шарын он үш климат белдеуіне бөлген ғалым: Б. Алисов

Жер шарын солтүстік және оңтүстік жарты шарға бөліп тұрған сызық: экватор

Жер шарында азонгальдықты анықтайтын фактор? рельеф

Жер шарында Кориолис күші ненің әсерінен жүзеге асады: Жердің өз білігінен (ось) қозғалуынан

Жер шарында неше негізгі климаттық белдеу бар: 7

Жер шарында неше өтпелі климаттық белдеу бар: 6

Жер шарында судың пайда болу себебі: Жердің мантиясынан

Жер шарындағы климаттық белдеулер саны: 13

Жер шарындағы басым желдер:

Жер шарындағы ең үлкен географиялық белдеу? Қоңыржай

Жер шарындағы ерекше қорғауға алынған аумақтар қалай аталады: Қорық

Жер шарындағы жауын-шашын мол түсетін аймақ: гумидті облыс

Жер шарындағы күн сәулесі жылына екі рет түсетін жер: экватор

Жер шарындағы қорғауға алынған, бірақ демалыс мақсатында пайдаланылатын аумақтар: Ұлттық саябақ

Жер шарындағы табиғат кешендерінің ең ірі түрі қалай аталады: Географиялық қабық

Жер шарының біршама орнықты орналасқан телімдері: Платформалар.

Жер шарының қай бөлігі құрлықтық, яғни құрлық басым? Солтүстік

Жер шарының пішіні: Геоид

Жер шарының үлкен шеңберінің ұзындығын кім бірінші болып анықтады: Ғалым, Эратосфен, Эратосфен.

Жергілікті уақыт дегеніміз не: Берілген меридиан уақыты

Жерде атмосфераның болуының себебі: Үлкен тартылыс күші

Жерде жылуды аз алатын жер: Поляр белдеуі, Арктика, Солтүстік Мұзды Мұхиты.

Жерде қанша негізгі климат фронттары бар? 6

Жердегі аумағы бойынша ең үлкен арал: Гренландия.

Жердегі биосфералық қабықтың пайда болуының негізгі себебі: Атмосфераның пайда болуы, Судың пайда болуы, Магнитосфераның пайда болуы

Жердегі бірдей қысымдарды біріктіретін сызықтар: Изобара.

Жердегі гидросферада тұщы су қанша % құрайды: 24.

Жердегі ең суық температура: Антарктида, Солтүстік полюсте, Оңтүстік полюсте.

Жердегі негізгі энергияның маңызды процесі болып не табылады: Күн, Күн сәулесі, Күн радиациясы.

Жердегі тұщы су қорының 69,3 %-ы Антарктида мен Арктика мұз жамылғысы мен таулы аймақтарында шоғыраланған. Бұл бүкіл Жер бетіндегі су қорының қандай үлесі? 1.78 %

Жерден 318 есе үлкен планетаны атаңыз: Юпитер

Жердің өз осінен айналу уақыты: 23 сағ. 56 м. 4 c

Жердің бұрыштық айналымы жылдамдығы жоғары ендік: Барлық ендіктерде бірдей

Жердіњ атмосфералық қуаты шамамен: 1000 км. астам, 1000 км.

Жердің беткі қабатының сумен шайылу процесі қалай аталады: Эрозия.

Жердіњ беті жылдамырақ салқындайды: Құрлықта, Материкте.

Жердің геологиялық даму тарихында қанша тау түзілу үрдісі болды? 5

Жердің геологиялық тарихындағы ең көп аралықты қамтитын кезең қайсы? Биогендік кезеңге дейінгі уақыт

Жердің геофизикалық өрісі: гравитациялық

Жердің даму тарихында қанша тау түзілу қатпарлығын жіктейді. 5

Жердің диаметрінің мөлшері: 12750 км

Жердің егістікке жарамды жерлері? 40 %

Жердің ең оңтүстік географиялық белдеуі: Антарктикалық.

Жердің жасы шамамен: 4,7 млрд.жыл.

Жердің жоғарғы қабатына төгілген магмалық жыныс: Эффузивтік

Жердің кеңеюі мен ұлғаю мүмкіндігі туралы еңбектердің авторлары:

Жердің күн маңын айналу жолы: жер орбитасы

Жердің Күнді айнала қозғалу уақыты: 365 тәулік 5 сағат 48 ^΄

Жердің күнді өзара айналуынан туындайтын географиялық қабықтағы үдерістер: Жыл мерзімдерінің ауысуы, Топырақ температурасының жылдық өзгеруі, Жартышарлардағы жыл бойы жыл мерзімдерінің ауысуының әртүрлі ұзақтығы

Жердің күннен ара қашықтығы жөнінен планеталар арасында нешінші орында: 3- ші, Екеуінен кейінгі үшінші

Жердің күннен арақашықтығының қашықтау құбылысы: афелий

Жердің қай бөлігінде әрқашан күн мен түн тең, ал күн жылына 2 рет тас тқбеде болады? экваторда

Жердің қай қабығы мұнай заттарымен өте көп ластанған? Гидросфера

Жердің қандай бөлігінде жер сілкінулер, вулкандар жиі болады: Материктің шеткі аймақтарында таулы аудандарда, Плиталар қиылысқан жерде, Ірі таулы аймақтарда.

Жердің қатты қабығы қалай аталады: Литосфера

Жердің нағыз геометриялық пішіні қалай аталады: Геиод

Жердің орташа радиусы мына көрсеткішке тең: 6371 км

Жердің өз білігін айналуға жіберген уақыт: тәулік

Жердің өз білігін айналудың географиялық салдары: Күн мен түннің ауысуы, Географиялық қабықта географиялық ырғық пайда болады

Жердің өз білігінен айналатынын дәлелдеген ғалым: Фуко

Жердің өз білігінен айналуы әсерінен туындаған ағыстарды қалай атайды: Геострафикалық

Жердің полярлық радиусы мынадай мөлшерге тең: 6356,8 км

Жердің полярлық сығылуы қай ғасырда белгілі болды: XVII ғ.

Жердің размерін б.э.д. III ғасырда кім есептеп шығарды: Эратосфен

Жердің саналы тіршілік қабаты: ноосфера

Жердің секріктері. Луна.

Жердің су қабатын зерттейтін салалық физикалық –географиялық ғылым: Гляциология, Құрлық гидрологиясы

Жердің су қабығы: Гидросфера

Жердің табиғатына атмосфераның қандай қабығы көбірек әсер етеді: Тропосфера, Тропосфера қабаты.

Жердің табиғи серігі: Ай

жердің тропиктік экваторы қайда орналасқан? 10 с.е

Жердің тіршілік қабығы қалай аталады: Биосфера

Жердің шар тәріздес фигурасы болуының негізгі географиялық салдары: Ендік зоналылық, Географиялық зоналдылық.

Жердің шар тәріздігі расталды: Аристотель болжамдарымен, Изотов А.А есептеулерімен, Эротосфен есептеулерімен

Жердің шартәрізді екенін дәлелдеген ғалымдар: Аристотель, Эратосфен

Жердің ыстықтық полюс орналасқан бөлігі: Сахараның солтүстігінде

Жердің ішкі күштерінің әсерінен пайда болады: Цунами және жерсілкіну, Мұхиттағы цунами, Жер сілкіну.

Жердің ішкі қабаттары: жер қыртысы, мантия, ядро

Жердің ішкі құрылысы: Жер қыртысынан, мантиядан және ядродан тұрады

Жердің экватор бойынша ұзындығы қанша: 40000 км.

Жермен салыстырғанда Күн жылуын 2 есе көп және 2,3 есе кем алатын екі планетаны атаңыз: Шолпан мен Марс

Жерорта теңізі жағалауында соғатын жергілікті желдер қалай аталады: Мистраль

Жерорта теңізі қандай мұхиттың бассейніне жатады: Атлант.

Жерортатеңіздік типке тән климат белдеу: субтропиктік

Жерсілкіну ошағы: эпицентр

Жертану ғылымының негізін қалаған ғалымдар мен уақыт аралықтары: 20 ғасырдың 2-жартысы А.Григорьев

Жиынтық радиация" дегеніміз не? Тура және шашыранды радиацияның қосындысы

Жиынтық радиациясының жер бетінің альбедосынан қалған бөлігін қалай атайды: Сіңген радиация

Жоғарғы және орта ендіктерде жаз мезгілінде қатты қызған теңіз бетінің төменгі қабатында температураның күрт өзгеру қабаты орналасқан, оны қалай атаймыз? Мезгілдік термоклин қабаты

Жоғарғы қысымды аймақтарда ауа массасының қандай қозғалысы байқалады? төмен түсуші

Жоғарғы палеозой қатпарлығы қалай аталады? герцін

Жоғарғы ярустағы бұлттар: Қазбауыр, қазбауыр-будақ, қазбауыр-қабатты

Жоғарлаған сайын атмосфералық қысым: Азаяды, Көтерілген сайын азаяды.

Жоңғар Алатауында соғатын жергілікті желдер қалай аталады: Ебі, Сайхан

Жұлдыз саны мен мөлшеріне қарай алып жұлдыздар жүйесі қалай аталады: Галактикалық

Жыл мезгілдерінің ауысуы географиялық қабықтың қандай заңдылығына байланысты: Ырғақтылық

Жыл сайын өнім алу үшін әлемде? Шикізаттың 20 % қолданылады

Жыл сайын белгілі бір маусымда байқалатын өзендегі судың биік деңгейге көтеруі – бұл: Судың жайылуы, Судың көтеріліп тасуы, Көтеріліп жайылу.

Жыл ішінде буланған судың мөлшері: 72 мың км³

Жыл ішінде жердің күнге жақын келу құбылысы: перигелий

Жылдық жауын-шашын мөлшері байқалатын тау: Азияда, Гималай, Евразияда.

Жылдың өтпелі кезеңінде (көктем, күз) жиі байқалатын құбылыс : үсік

Жылу балансы қандай компоненттерден түрады? Радиациалық баланс, турбуленттік жылу айырбасы, топырақ, су қабатымен жылу айырбасы, конденсация

Жылу балансының компоненттері: Радияциялық баланс, Топырақ

Жылу мен ылғалдың таралуына байланысты нені бөліп шығарады: Географиялық зоналарды

Жылу өткізушілік қасиеті мол: Су

Жылудың ең көп мөлшері қай ендіктерде таралған: Экваторлық ендіктерде

Жылы ауада барикалық деңгей қалай болады: Жоғары

Жылы су ағыстарына қайсысы жатады: Гольфстрим және Солтүстік Атлант

Жылы фронт" деген не? жылы ауаның суық ауаға ауысуы, Солтүстік ендіктегі ағыстар, Евразияның солтүстік батысындағы ағыс.

Жылына бағытын екі рет өзгертетін жел қалай аталады? муссон

Жылына бір рет күн зенитте (тал түсте) болатын ендік: Оңтүстік тропик, Экватор, Солтүстік тропик

Жыныстардың жинақталуынан құралған жер бедері пішіндері қалай аталады: Аккумуляциялы

ЗЗЗ

Зат пен энергия ағындарының механизмі туралы еңбектердің авторлары: В.И.Вернадский, А.И.Перельман

Заттар латериальды ағыны дегеніміз не? E. Горизонтальдық ағындар

Зоналды топырақ түрі: Каштанды (қызғылт)

Зонд архипелағындағы ең үлкен арал: Калимантан

Зонолық заңдылықты алғаш тұжырымдаған кім: Докучаев

Зілзала әсерінен пайда болатын толқын :сейсмикалық толқын

ИИИ

И.Ф. Крузенштерн 1803 жылы саяхаттаған жерлері: Копенгаген Англия

Изотерма дегеніміз не: Температурасы бірдей нүктелер

Интразональды топырақ түрін атаңыз: Ашық- қара қоңыр

Ионданған қабаттағы ауа массалары вертикальдық бағытта секундына қанша км жылдамдықпен қозғалды: 40 – 80 км

ККК

К.Кларк бойынша жер қыртысының негізгі шөгінді жыныстары: Саз және сазды тақтатас, Құмдақ тас

Кайнозойды сипаттайтын оқығалар: Адамның пайда болуы, Мезозой тауларының мүжілу үдерісі жүруі, Жас таулардың пайда болуы

Кап таулары қайда орналасқан: Африкада, Қара материктер

Карстылы рельефтің дамуы үшін қандай негізгі жағдайлар болу керек: Суда еритін тау жыныстары

Карта бетіндегі тереңдіктері бірдей нүктелерді қосатын сызықты қалай атайды: Изобат

Карта мен глобустағы меридиандар мен параллельдердің қиылысуынан пайда болған тор: градус торы

Картада ауа температурасы бірдей нүктелерді қосатын сызықты қалай атайды: Изотерма

Картадағы атмосфералық қысымдарды бірдей нүктелерді қосатын сызықтар қалай аталады: Изобара

Картадағы жауын-шашын мөлшері бірдей түсетін нүктелерді қосатын сызық қалай аталады: Изогиета

кезеңі деп

Кейбір ғалымдардың тұжырымы бойынша экзосерадағы температураның өлшемі қандай: 2000⁰С

Кембрий дәуіріне дейінгі және эпипалеозой платформаларында кеңінен тараған рельеф формасын атаңыз: жазықтар

Кемерлерімен шектелген, көтеріңкі жазықтықтар – бұл: Үстірт және қырат, Үстіртті қыраттар.

Кенеттен қысқа уақытта көтерілетін өзен суының деңгейі: Тасқын, Судың тасқынға айналуы, Судың тасып көтерілуі.

Кесекті тау жыныстары: Қиыршық тас, Құмтас

Килиманджаро жанартауының биіктігі қанша: 5895 м

Клавдий Птоломейдің “Руководство по географии” атты құнды еңбегі қанша кітап көлемінде жарық көрді: 8 кітап көлемінде

Клавдий Птоломейдің аса құнды еңбегінің бірін атаңыз: Руководство по географии