- •265 Методика сөзiнiң аудармасы?
- •280. Алғашқы қазақ тiлiнiң методикасы” атты оқулық қай жылы шықты?
- •284.Қазақ тiлiнiң жүйелi түрде оқытылуы мен ғылыми мазмұнын анықтау неге байланысты?
- •289. “Түсiндiрмелi салалас”, “бұйрықты сөйлем” деген тiлдiк терминдердi қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiне ұсынған лингвист ғалымдар?
- •293. Нағыз азамат етiп тәрбиелеуде дағды бiлiм және тәрбие беру қалай iске асырылады?
- •299. Қазақ тiлi пәнiнiң жалпы мазмұны, мiндетi, мақсаты қалай анықталады?
- •300. Грамматиканы оқыту жөнiнде пiкiр айтып, өз мақаласында арнайы тоқталған ғалым?
- •564. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiнiң зерттеу объектiсi неге байланысты?
- •565. Қазақ тiлiнiң бағдарламасы мен оқулықтары қай принцип арқылы жасалады?
-Қазақ тілін оқыту әдістемесі
1.Ғылым саласы ретiнде қазақ тiлiнiң әдiстемесi қай ғылым саласының құрамына енедi?
а) педагогика
b) социология
c) психология
d) философия
e) физиология
2. Нағыз азамат етiп тәрбиелеуде дағды бiлiм және тәрбие беру қалай iске асырылады?
а) түрлi ойындармен
b) баланы өз еркiмен жiберу
c) психология ғылымымен
d) қазақ тiлiн дұрыс оқыту арқылы
e) түрлi жарыс арқылы
3. “Түсiндiрмелi салалас”, “бұйрықты сөйлем” деген тiлдiк терминдердi қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiне ұсынған лингвист ғалымдар?
а) Құрманғалиева Р, П.Айтжанова
b) Ысқақов К, Хасенов
c) Аханов К, Хасенов
d) Хасенов, Әбiлқаев А
e) Ұйқыбаев, Ысқақов
4. Қазақ тiлiнiң жүйелi түрде оқытылуы мен ғылыми мазмұнын анықтау неге байланысты?
а) дидактикаға
b) психологияға
c) әдебиеттi оқыту бағдарламасына
d) қазақ тiлi бағдарламасы мен оқулығына
e) түрлi ғылыми еңбектерге
5. Алғашқы қазақ тiлiнiң методикасы” атты оқулық қай жылы шықты?
а) 1944
b) 1948
c) 1958
d) 1946
e) 1945
6. Методика сөзiнiң аудармасы?
а) әдiстемелiк бағыт
b) зерттеу барысы
c) зерттеу нысаны
d) зерттеу жолы
e) зерттеу бығыты
7. Қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесi қандай принциптерге сүйенедi?
а) әдiстемелiк принципке
b) психология ғылымына
c) теориялық принципке
d) дидактикалық принципке
e) дұрыс жауабы жоқ
8. Қазақ тiлi пәнiнiң жалпы мазмұны, мiндетi, мақсаты қалай анықталады?
а) бағдарлама арқылы
b) басқа пән арқылы
c) оқу жоспары арқылы
d) оқытудың мақсаты арқылы
e) барлық жауап дұрыс
9. Грамматиканы оқыту жөнiнде пiкiр айтып, өз мақаласында арнайы тоқталған ғалым?
а) А.Байтұрсынов
b) Ы.Алтынсарин
c) А. Құнанбаев
d) Қ.Басымов
e) А.Ысқақов
10. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiнiң зерттеу объектiсi неге байланысты?
а) тәрбиенi меңгертуге
b) бiлiмдi жетiлдiруге
c) дағдыны қалыптастыруға
d) ана тiлдi меңгертуге
e) сапаны жетiлдiруге
11. Қазақ тiлiнiң бағдарламасы мен оқулықтары қай принцип арқылы жасалады?
а) бiрiздiлiк принцип
b) көрнекiлiк принцип
c) саналық принцип
d) ғылыми принцип
e) жүйелiк принцип
12. Оқытудың қайсы принцип теориялық бiлiмдi, iс жүзiнде қолдана бiлуге дағдыландырылады?
а) саналық принципi
b) көрнекiлiк принципi
c) ғылыми принцип
d) теория және практика, өмiрмен байланыстыру принципi
e) жүйелiк принципi
13. Лексиканы оқыту қанша принципке сүйенедi?
а) 7
b) 8
c) 5
d) 4
e) 3
14. Қазақ тiлiн оқыту қандай ғылымдармен байланысты?
а) психология және физиология
b) социология, психология, тiл
c) философия, тарих
d) лингвистика, логика, педагогика, психология
e) социология, экономика
15. “Оқулық - жақсы сабақ берудiң iрге тасы” деген сөздiң авторы кiм?
а) Крупская
b) Ы.Алтынсарин
c) Павлов
d) Улинский
e) Каменский
16. Көрнекiлiк принципiн қалай қолданғанда тиiмдi болады?
а) барлық сабақтарда
b) жиi қолданғанда
c) мүлдем қолданба
d) +белгiлi тақырып мақсатында
e) барлығы дұрыс
17. Оқу материалдарының реті бойынша, бiр iзбен сатылай қүрылуы қай принцип?
а) бiрiздiлiк
b) көрнекiлiк
c) ғылымилық
d) жүйелiк
e) саналық
18. Қазақ тiлiнiң оқулықтарын жазу қай жылдардан бастап қолға алынды?
а) 1920
b) 1929
c) 1980
d) 1991
e) 1924
19. Қазақ тiлi сабағында қалыптастыру қандай мақсатта қолданылады?
а) оқушының дағдысын қалыптастыру
b) оқушының ойын дамыту
c) оқушының бiлiмiн дамыту
d) оқушының тiлiн дамыту
e) оқушының санасын қалыптастыру
20. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi қанша дидактикалық принципке бағынады?
а) 6
b) 5
c) 7
d) 8
e) 4
21. Қазақ тiлiнiң оқулықтарын жазу қашаннан бастап қолға алына бастады?
а) 1920 ж
b) 1925 ж
c) 1930 ж
d) 1922 ж
e) 1931 ж
22. Оқушыға сөз тiркесi, сөйлеммен жұмыс iстеу барысында қандай тапсырманы орындату пайдалы?
а) Сөз тiркесiмен келген мекеме, ұжым аттарын қай сөз тобында тұрғандығын табу арқылы орындату
b) Бастауышын табу арқылы орындату
c) Сөйлемдi талдау арқылы орындату
d) Шылауын табу арқылы орындату
e) Баяндауышты табу арқылы
23. Сөз тiркесi жасалу үшiн сөздер
а) өзара сабақтаса байланысады
b) өзара мазмұны арқылы байланысады
c) мағынасы арқылы байланысады
d) тақырыптар арқылы байланысады
e) мәтiн арқылы байланысады
24. Байланысқа түскен сөздердiң грамматикалық қарым-қатынасын қалай аталады?
а) лексико-грамматикалық, синтаксистiк қарым-қатынас
b) грамматикалық, синтаксистiк қарым-қатынас
c) морфологиялық қарым-қатынас
d) лексико-синтаксистiк қарым-қатынас
e) фонетикалық, лексикалық қарым-қатынас
25. Сөйлемнен сын есiмдi тап?
а) қызыл гүл
b) мұғалiм
c) 15 оқушы
d) кiтап
e) студент
26. «Қоңыр күз”, “қоңыр мата” деген сөз тiркесiнiң қандай мағынада тұрғандығын түсiндiр?
а) тура және ауыспалы мағынада
b) тура мағынада
c) ауыспалы мағынада
d) грамматикалық мағына
e) туынды мағынада
27. “Жылжымалы қондырғылар өттi” деген сөйлем сөз тiркесi бола алады ма?
а) жоқ
b) ия
c) мұмкiн
d) мүмкiн болуы тиiс
e) болмауы да мүмкiн
28. Зауыт, фабрика деген сөздер қай сөз табына жатады?
а) зат есiм
b) сын есiм
c) сан есiм
d) есiмдiк
e) етiстiк
29. Айтжан сабаққа келмедi деген сөйлемнен бастауышты тауып бер?
а) Айтжан
b) сабаққа
c) келмедi
d) сабаққа келмедi
e) айтжан сабаққа келмедi
30. Оқушыға бастауышты түсiндiру әдiсiн тап?
а) мысалмен байланыстыра отырып түсiндiру әдiсi
b) мағынасына байланысты түсiндiру әдiсi
c) тура мағынада ма, соны анықтау
d) сөйлемдi дұрыстап оқыту арқылы түсiндiру әдiсi
e) ауыспалы мағынада ма, соны анықтау
31. Ерғали да Ғани да жұмыс жасауда деген сөйлемдегi шылау сөздердi табу?
а) да
b) жұмыс
c) жасауда
d) Ерғали, Ғани
e) жұмыс жасауда
32. Сөз тiркесi оқушыны неге үйретедi?
а) +дұрыс сөйлем құруда
b) дұрыс сөйлеуге
c) дұрыс жазуда
d) дұрыс оқуға
e) дұрыс айтуға
33. Лексикалық толық мағыналы сөзден не құралады?
а) сөз тiркесi
b) +сөйлем
c) сөз
d) әрiп
e) альфавит
34. тiлiмiздегi сөз байлығын тексеретiн ғылым?
а) лексика
b) морфология
c) фонетика
d) +лексикология
e) барлығы дұрыс
35. Мектепте лексиканы оқыту неше принципке сүйенедi?
а) төрт
b) үш
c) алты
d) жетi
e) тоғыз
36. Сөздермен әртүрлi мағыналық байланыстарына лексикалық парадигма жасау қабiлетiне байланысты болатын қандай принцип түрi?
а) +семантикалық принцип
b) диахрониялық принцип
c) морфологиялық принцип
d) лексикалық принцип
e) фонетикалық принцип
37. Мектептiң қазақ тiлi бағдарламасы.
a) +мемлекеттiк құжат
b) дидактикалық материал
c) оқу бағдарламасы
d) жай бағдарлама
e) қазақ тiлiн ғана бағдарламасы
38. Қазақ тiлiнiң бағдарламасы қай принцип негiзiнде қарастырылады?
a) +ғылыми принцип
b) көрнекiлiк принцип
c) жұйелiлiк принцип
d) саналылық принцип
e) алдын ала болжау принцип
39. Мұғалiм өз жұмысын бағдарламаға сүйене отырып жоспарлауы тиiс пе?
a) +иә, өте қажет
b) жоқ
c) бағдарлама мұғалiмге керек емес
d) шебер мұғалiм болса қажет болмас
e) кейде керек болады
40. Бағдарлама мазмұны неден құралады?
a) +түсiнiк хат пен курс мазмұнынан
b) мақсаты мен пән мазмұнынан
c) түсiнiк хаттан
d) курс мазмұнынан
e) дұрыс жауабы жоқ
41. Түсiнiк хаттың мұғалiмге тигiзер пайдасы бар ма?
a) +иә, ол арқылы мұғалiм қалай жұмыс iстеу керектiгiне нұсқау алып отырады
b) құрылымдық тiлдiң жағын үйретедi
c) нәтижелi сабақ өте алмайды
d) мүлдем тигiзер пайдасы жоқ
e) барлық жауап дұрыс
42. Оқулықтың ең басты мiндетi
a) +оқушы бiлiмiн жетiлдiру
b) есте сақтау құрал ретiнде
c) дүниетанымды үйрету
d) мәнерлеп оқуға үйретедi
e) барлық жауап дұрыс емеc
43.Ғылым саласы ретiнде қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi қай ғылым саласының құрамына енедi?
а) педагогика
b) социология
c) психология
d)+педагогика
e) физиология
44. Нағыз азамат етiп тәрбиелеуде дағды бiлiм және тәрбие беру қалай iске асырылады?
а) түрлi ойындармен
b) баланы өз еркiмен жiберу
c) психология ғылымымен
d) +қазақ тiлiн дұрыс оқыту арқылы
e) түрлi жарыс арқылы
45. “Түсiндiрмелi салалас”, “бұйрықты сөйлем” деген тiлдiк терминдердi қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiне ұсынған лингвист ғалымдар?
а) Құрманғалиева Р, П.Айтжанова
b) Ысқақов К, Хасенов
c) Аханов К, Хасенов
d) +Хасенов ,Әбiлқаев А
e) Ұйққыбаев, Ысқақов
46. Қазақ тiлiнiң жүйелi түрде оқытылуы мен ғылыми мазмұнын анықтау неге байланысты?
а) дидактикаға
b) психологияға
c) әдебиеттi оқыту бағдарламасына
d) +қазақ тiлi бағдарламасы мен оқулығына
e) түрлi ғылыми еңбектерге
47. “Қазақ тiлiнiң методикасы” атты оқулық қай жылы шықты?
а) 1944
b) 1948
c) +1958
d) 1946
e) 1945
48. Методика сөзiнiң аудармасы?
а) зерттеу барысы
b) +әдiстемелiк бағыт
c) зерттеу нысаны
d) зерттеу жолы
e) зерттеу бағыты
49. Қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесi қандай принциптерге сүйенедi?
а) +дидактикалық принципке
b) психология ғылымына
c) теориялық принципке
d) әдiстемелiк принципке
e) дұрыс жауабы жоқ
50. Қазақ тiлi пәнiнiң жалпы мазмұны, мiндетi, мақсаты қалай анықталады?
а) оқытудың мақсаты арқылы
b) басқа пән арқылы
c) оқу жоспары арқылы
d) +бағдарлама арқылы
e) барлық жауап дұрыс
51.Грамматиканы оқыту жөнiнде пiкiр айтып, өз мақаласында арнайы тоқталған ғалым?
а) А.Байтұрсынов
b) Ы.Алтынсарин
c) А.Құнанбаев
d) Қ.Басымов
e) +А.Ысқақов
52. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiнiң зерттеу объектiсi неге байланысты?
а) тәрбиенi меңгертуге
b) бiлiмдi жетiлдiруге
c) дағдыны қалыптастыруға
d) +ана тiлдi меңгертуге
e) сапаны жетiлдiруге
53.Қазақ тiлiнiң бағдарламасы мен оқулықтары қай принцип арқылы жасалады?
а) барлығы дұрыс
b) көрнекiлiк принцип
c) саналық принцип
d) +ғылыми принцип
e) жүйелiк принцип
54. Оқытудың қайсы принцип теориялық бiлiмдi, iс жүзiнде қолдана бiлуге дағдыландырылады?
а) саналық принципi
b) көрнекiлiк принципi
c) ғылыми принцип
d) +теория және практика, өмiрмен байланыстыру принципi
e) жүйелiк принципi
55. Лексиканы оқыту қанша принципке сүйенедi?
а) 7
b) 8
c) 5
d) 4
e) 3
56. Қазақ тiлiн оқыту қандай ғылымдармен байланысты?
а) психология және физиология
b) социология, психология, тiл
c) философия, тарих
d) +лингвистика, логика, педагогика, психология
e) социология, экономика
57. “Оқулық - жақсы сабақ берудiң iрге тасы” деген сөздiң авторы кiм?
а) Крупская
b) +Ы.Алтынсарин
c) Павлов
d) Улинский
e) Каменский
16. Көрнекiлiк принципiн қалай қолданғанда тиiмдi болады?
а) барлық сабақтарда
b) жиi қолданғанда
c) мүлдем қолданба
d) +белгiлi тақырып мақсатында
e) барлығы дұрыс
58. Оқу материалдарының әр пән бойынша, бiр iзбен сатылай құрылуы қай принцип?
а) +бiрiздiлiк
b) көрнекiлiк
c) ғылымилық
d) жүйелiк
e) саналық
59. Қазақ тiлiнiң оқулықтарын жазу қай жылдардан бастап қолға алынды?
а) 1991
b) 1929
c) 1980
d) 1920
e) +1924
60. Қазақ тiлi сабағында қалыптастыру қандай мақсатта қолданылады?
а) оқушының ойын дамыту
b) оқушының дағдысын қалыптастыру
c) оқушының бiлiмiн дамыту
d) +оқушының тiлiн дамыту
e) оқушының санасын қалыптастыру
61. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi қанша дидактикалық принципке бағынады?
а) 6
b) 5
c) 7
d) +8
e) 4
62. Қазақ тiлiнiң оқулықтарын жазу қашаннан бастап қолға алына бастады?
а) 1920
b) 1925
c) 1930
d) +1922
e) 1931
64.Оқушыға сөз тiркесi, сөйлеммен жұмыс iстеу барысында қандай тапсырманы орындату пайдалы?
а) Сөз тiркесiмен келген мекеме, ұжым аттарын қай сөз тобында тұрғандығын табу арқылы орындату
b) Бастауышын табу арқылы орындату
c) +Сөйлемдi талдау арқылы орындату
d) Шылауын табу арқылы орындату
e) Баяндауышты табу арқылы
65. Сз тiркесi жасалу үшiн сөздер …
а) +дара сабақтаса байланысады
b) өзара мазмұны арқылы байланысады
c) мағынасы арқылы байланысады
d) тақырыптар арқылы байланысады
e) мәтiн арқылы байланысады
66.Байланысқа түскен сөздердiң грамматикалық қарым-қатынасын қалай аталады?
а)+ лексико-грамматикалық, синтаксистiк қарым-қатынас
b) грамматикалық, синтаксистiк қарым-қатынас
c) морфологиялық қарым-қатынас
d) лексико-синтаксистiк қарым-қатынас
e) фонетикалық, лексикалық қарым-атынас
67. Сөйлемнен сын есiмдi тап?
а)+қызыл гүл
b) мұғалiм
c) 15 оқушы
d) кiтап
e) студент
68. “Қоңыр күз”, “қоңыр мата” деген сөз тiркесiнiң қандай мағынада тұрғандығын түсiндiр?
а) тура және ауыспалы мағынада
b) +тура мағынада
c) ауыспалы мағынада
d) грамматикалық мағына
e) туынды мағынада
69. “Жылжымалы қондырғылар өттi” деген сөйлем сөз тiркесi бола алады ма?
а) жоқ
b) ?ия
c) мүмкiн
d) мүмкiн болуы тиiс
e) болмауы да мүмкiн
70. Зауыт, фабрика деген сөздер қай сөз табына жатады?
а) +зат есiм
b) сын есiм
c) сан есiм
d) есiмдiк
e) етiстiк
71. Айтжан сабаққа келмедi деген сөйлемнен бастауышты тауып бер?
а) +Айтжан
b) сабаққа
c) келмедi
d) сабаққа келмедi
72. Оқушыға бастауышты түсiндiру әдiсiн тап?
а) +мысалмен байланыстыра отырып түсiндiру әдiсi
b) мағынасына байланысты түсiндiру әдiсi
c) тура мағынада ма, соны анықтау
d) сөйлемдi дұрыстап оқыту арқылы түсiндiру әдiсi
e) ауыспалы мағынада ма, соны анықтау
73. Ерғали да Ңани да жұмыс жасауда деген сөйлемдегi шылау сөздердi табу?
а) +да
b) жұмыс
c) жасауда
d) Ерғали, Ңани
e) жұмыс жасауда
74. Сөз тiркесi оқушыны неге үйретедi?
а) +дұрыс сөйлем құруға
b) дұрыс сөйлеуге
c) дұрыс жазуға
d) дұрыс оқуға
e) дұрыс айтуға
75. Лексикалық толық мағыналы сөзден не құралады?
а)+ сөз тiркесi
b) сөйлем
c) сөз
d) әрiп
e) алфавит
76. Тiлiмiздегi сөз байлығын тексеретiн ғылым?
а) лексика
b) морфология
c) фонетика
d) +лексикология
e) барлығы дұрыс
77. Мектепте лексиканы оқыту неше принципке сүйенедi?
а) төрт
b) үш
c) алты
d) жетi
e) тоғыз
78.Сөздермен әр түрлi мағыналық байланыстарына лексикалық парадигма жасау қабiлетiне байланысты болатын қандай принцип түрi?
а)+семантикалық принцип
b) диахрониялық принцип
c) морфологиялық принцип
d) лексикалық принцип
e) фонетикалық принцип
79. Бiр тiлде қанша сөз болса, солардың тұтас жиынтығын тiл ғылымында не деп атайды?
а) лексика
b) морфология
c) +сөздiк құрам
d) диахрония
e) семантика
80. Қазақ тiлiнiң бағдарламасы қай принцип негiзiнде қарастырылады?
a) +барлық принциптер
b) көрнекiлiк принцип, ғылыми принцип
c) жүйелiлiк принцип, бірізділік принцип
d) саналылық принцип
e) алдын ала болжау принцип
81. Мұғалiм өз жұмысын бағдарламаға сүйене отырып жоспарлауы тиiс пе?
a) +иә, өте қажет
b) жоқ
c) бағдарлама мұғалiмге керек емес
d) шебер мұғалiм болса қажет болмас
e) кейде керек болады
82. Бағдарлама мазмұны неден құралады?
a) ?түсiнiк хат пен курс мазмұнынан
b) мақсаты мен пән мазмұнынан
c) түсiнiк хаттан
d) курс мазмұнынан
e) дұрыс жауабы жоқ
83. Түсiнiк хаттың мұғалiмге тигiзер пайдасы бар ма?
a) +иә, ол арқылы мұғалiм қалай жұмыс iстеу керектiгiне нұсқау алып отырады
b) құрылымдың тiлдiң жағын үйретедi
c) нәтижелi сабақ өте алмайды
d) мүлдем тигiзер пайдасы жоқ
e) барлық жауап дұрыс
84. Оқулықтың ең басты мiндетi
a) +оқушы бiлiмiн жетiлдiру
b) есте сақтау құрал ретiнде
c) дүниетанымды үйрету
d) мәнерлеп оқуға үйретедi
e) ешбір жауап дұрыс емес
85. Оқулық негiзiн не құрайды?
a) +бағдарлама, оқу жоспары
b) оқу жоспары
c) бағдарлама
d) мұғалiмнiң методикалық шеберлiгi
e) барлық жауап дұрыс
86. Оқулық тiлi қандай болуы қажет?
a) +жатық, өте түсiнiктi
b) терең түсiнiк беруi керек
c) тiлi емес, суреттi болу керек
d) тәжiрибемен толтыру керек
e) барлық жауап дұрыс
87. Оқулыққа дидактикалық принцип iлiмiн көрнекiлiк принципi қажет пе?
a) +иә қажет, тақырыпқа байланысты болуы керек
b) жоқ, ол оқушыны алаңдатып, ойын бөледi
c) жай схема, сызық түрiнде де жетедi
d) мүлдем сурет болмауы тиiс
e) барлық жауабы дұрыс
88. Оқулықтағы басты көңiл бөлетiн мәселе?
a) +тiл дамыту, байланыстырып сөйлеу
b) қайталауға көңiл бөлу
c) жеке сөздер берiлуi
d) сөйлемдер берiлiп, оларға қою
e) барлық жауап дұрыс
89. Қазақ тiлiне әдiстемелiк нұсқаулар нешiншi жылдардан жазылды?
a) +1969
b) 1979
c) 1977
d) 1976
e) ешбір жауап дұрыс емес
90. Әдiстемелiк нұсқау жазуға негiзiнен кiмдер қатысады?
a) +авторы, әдiскер, мұғалiм
b) әдiскердiң бiр ғана өзi
c) мұғалiм мен автор
d) оқулық авторы мен әдiскер
e) барлық жауап дұрыс
91. Дидактикалық материал деген не?
a) +қазақ тiлi оқулығын жетiлдiрудегi көмекшi құрал
b) әдiстемелiк нұсқау
c) жай көмекшi құрал
d) мұғалiмнiң түрлiше жұмыстарына қажет
e) барлық жауап дұрыс
92. Ең алғаш дидактикалық материал жинағы нешiншi жылы жарық көрдi?
a) 1969
b) 1979
c) 1989
d) 1999
e) ешбір жауап дұрыс емес
93. Дидактикалық материалдар жинағы неше жылда жаңарып отырады?
a) ?3
b) 11
c) 2
d) 6
e) ешбір жауап дұрыс емес
94. Дидактикалық материал неге сүйене отырып жасалады?
a) бағдарламаға, оқулыққа
b) +оқулыққа
c) әдiстемелiк нұсқауға
d) бағдарламаға
e) барлық жауап дұрыс
95. Дидактикалық материал жинағында көбiрек қандай материалға орын бөлiнедi?
a)+ танымдық, бiлiмдiк, тәрбиелiк
b) тәрбиелiк
c) әдiстемелiк нұсқауға
d) бiлiмдiлiкке
e) ешбір жауап дұрыс емес
96. 1978 жылдан бастап үлестiрме карточка жинағы шықты. Оның мұғалiмге пайдасы қандай?
a) +карточка мұғалiмнiң жеке оқушымен жұмыс iстеуiне мүмкiншiлiк бередi
b) нашар меңгерген мәселенi үйретедi
c) оқушыға тиiмдi жағы көп
d) мұғалiм мен оқушыны жақындастырады
e) барлық жауап дұрыс
97. Мұғалiмдi әдiстемелiк құралдармен қамтамасыз ету
a) +бiлiмнiң сапалы болуына әсерiн тигiзедi
b) тәрбиеге орасан зор пайдалы
c) пайдасы жан – жақты
d) көмекшi құралға сүйену, нәтижелi сабақ
e) барлық жауап дұрыс
98. Дәулетбекованың мазмұндама жинағы нешiншi жылы жарық көрдi
a) +1998
b) 1977
c) 1996
d) 1978
e) барлық жауап дұрыс емес
99. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi қайсы ғылым қатарына жатады?
а) +педагогика
b) философия
c) биология
d) саяси экономия
e) әлеуметтiк
100. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiнiң зерттеу әдiсi?
а) оқыту жүйесiн анықтау
b) +әдiстемелiк тәжiрибелердi талдау
c) оқушы бiлiмiн талдау
d) орфоэпиялық мәселелердi анықтау
e) орфографиялық мәселелердi анықтау
101. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi қандай ғылым?
а) практикалық
b) +ғылыми жүйеге келтiрiлген
c) экспериментальды
d) таза теориялық
e) әдеби
102. Оқыту мен бiлiм беру теориясы қалай аталады?
а) педагогика
b) +дидактика
c) психология
d) әлеуметтiк
e) қоғамтану
103. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi мен педагогиканың айырмашылығы?
а) ?тiлдiк өзiндiк белгiлер
b) апасс ерекшелiгi
c) жалпы методика
d) оқыту методикасы
e) логика
104. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiнiң негiзгi объектiсi?
а) +тiлдiк фактiлер
b) тақырып көлемi
c) тақырып психикасы
d) көркем шығармалар
e) терминдер
105. Жер бетiндегi ғылымдар негiзгi қарастырылатын объектiсiне қарай нешеу? а) 2
b) 3
c) 5
d) 4
e) 7
106. Ғылымның алуан түрi бар.Соның бiрi – қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесi қандай?
а) практикалық
b) тарихи жағынан дамыған
c) жетiлген
d) теориялық
e) дамыған
107. Тақтаға дәптермен шақыру тәсiлi қандай мақсатта жүргiзiледi?
а) +үй тапсырмасын тексеру
b) өткендi оқушылардан сұрау
c) жаңа сабақ өту
d) тазалығын тексеру
e) үй тапсырмасын сұрау
108. Қазақ тiлiн оқытуда ерекше көп қолданылатын және өте өнiмдi көрнекiлiк:
а) +тақта
b) диапозитивтiк
c) альбомдық
d) сурет
e) көрме
109. Қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесiнiң негiзгi тiрегi?
а) қазақ тiлiнiң фактiлерi
b) диалект
c) неологизм
d) историзм
e) терминдер
110. Оқытуда ұйымдастырудың негiзгi факторлары?
а) +сабақ
b) семинар
c) үйiрме
d) лаборатория
e) лекция
111. Сабақтың құрылымдық элементiн көрсетiңiз?
а) +үй тапсырмасын беру
b) класс тазалығына назар аудару
c) оқушы тәртiбiн қадағалау
d) сабаққа қатысу
e) тыныш отырғызу
112. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi ғылыми-зерттеу мазмұнына қарай қалай бөлiнедi?
а) +практикалық
b) саяси
c) әлеуметтiк
d) дұрыс жауабы жоқ
e) экономия
113.Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi қайсы ғылым қатарына жатады?
а) +педагогика
b) философия
c) саяси экономика
d) биология
e) дұрыс жауабы жоқ
114. Оқушыларға берiлетiн теориялық бiлiм мен практикалық дағды?
а) тәлiм
b) тәрбие
c) әңгiме
d) диспут
e) дұрыс жауабы жоқ
115. Қазақ тiлiнен берiлетiн бiлiмдегi теориялық мәселе не?
а) +бiлiм мазмұны, көлемiн белгiлеу
b) тiл заңы
d) тiл мәселесi
e) дұрыс жауабы жоқ
116. Қазақ тiлiнен берiлетiн тiлдiк материалдардың топтары.
а) +теориялық және дидактикалық
b) теориялық
c) дидактикалық
d) фонетикалық
e) дұрыс жауабы жоқ
117. Бiр сағаттық (45 минут) тақырыпқа қанша жаттығу түрлерiн енгiзуге болады?
а) 5-20
b) +1-3
c) 4-5
d) 20-25
e) дұрыс жауабы жоқ
118. Сабақ барасында қолданылатын әдiс?
а) оқулықпен жұмыс
b) қазақ тiл бiлiмi
c) дидактикалық материалдар
d) ?эксперимент әдiсi
e) дұрыс жауабы жоқ
119. 6 класс қазақ тiлi оқулығына арналған методикалық нұсқау авторы кiм?
а) К.Аханов, А.Айғабылов
b) ?Ә.Исаев, А.Әбiлдаев
c) К.Аханов, А.Ысқақов
d) С.Аманжолов, И.Ұйықбаев
e) дұрыс жауабы жоқ
120. Пунктуация принципiн тап?
а) логикалық
b) фонетикалық
c) морфологиялық
d) +дәстүрлi
e) дұрыс жауабы жоқ
121. А.Әбiлдаев оқыту принциптерiн қанша топқа бөлiп қарайды?
а) 9
b) 8
c) 5
d) 12
e) дұрыс жауабы жоқ
122. Қазақ тiлiн оқытуда ерекше көп қолданылатын көрнекiлiк?
а) +тақта
b) альбомдар
c) диопозитив
d) символикалық
e) дұрыс жауабы жоқ
123. Оқушылардың өздерiн iздендiрiп отыру үшiн оларды өздiгiнен талдап жазуға және айтып дәлелдеуге үйрететiн көрнекiлiк?
а) +үлестiрме қима қағаз
b) альбомдар
c) тақта
d) кесте
e) дұрыс жауабы жоқ
124. 6-класта қазақ тiлi аптасына қанша рет оқытылады?
а) 4 рет
b) 3 рет
c) 5 рет
d) 2 рет
e) дұрыс жауабы жоқ
125. Есiмдiк нешiншi класта оқытылады?
а) ?6 класта
b) 5 класта
с) 8 класта
d) 7 класта
e) 11 класта
126. Емле үйретуде көп қолданылатын әдiстiң бiрi?
а) көшiрiп жазу
b) шығарма
c) дикдант
d) мазмұндама
e) дұрыс жауабы жоқ
127. Қате жазылған сөздi тап?
а)+ешадам
b) ешбiр
c) ештеңе
d) ешқандай
e) дұрыс жауабы жоқ
128. Мектепте стилистиканы өту кезеңiн тап?
а) 7-8 класс
b) +8-9 класс
c) 3-4 класс
d) 5-6 класс
e) дұрыс жауабы жоқ
129. Ауызекi стилiне тән нәрсе?
а)+қарым-қатынас жасау
b) шығарма жазу
c) аннотация жасау
d) пiкiр жазу
e) дұрыс жауабы жоқ
130. Жазбаша жұмыстарға творчестволық сипат бере бiлу, өз көзқарасын, әсерiн келiстiре қорытындылай бiлу қай салада үйретiледi?
а) +тiл ұстарту
b) сөз жасау
c) пунктуациялау
d) морфология
e) дұрыс жауабы жоқ
131. Сабақтас құрмалас сөйлемдер нешiншi класта оқытылады?
а) 9-класс
b) 5-класс
c) 6-класс
d) +8-класс
e) дұрыс жауабы жоқ
132. Пунктуациялық қатенiң түрi?
а)+тыныс белгiсiн қоймау кету
b) сөйлемнiң ерекше белгiсi
c) бас әрiппен жазылатын сөздер
d) жай әрiппен жазылатын сөздер
e) дұрыс жауабы жоқ
133. Грамматикадан алған бiлiмдi жазу практикасында пайдалана бiлуге икемдену не?
а) жаттығу жұмысының мақсаты
b) сабақтың түрi
c) сабақтың мақсаты
d) +жаттығу жұмысының түрi
e) дұрыс жауабы жоқ
134. Жаттығулар орындалу сипатына қарай бөлiнедi:
а) көру сипатына қарай орындалатын жаттығу
b) орфографиялық жаттығу
c) тақырыптық жаттығу
d) +грамматикалық жаттығу
e) дұрыс жауабы жоқ
135. Оқушыларды өз бетiмен жұмыс iстеуге дағдыландыратын диктант түрi?
а) +творчестволық диктант
b) көру диктанты
c) бақылау диктанты
d) ескеру диктанты
e) дұрыс жауабы жоқ
136. Пунктуациялық қатенiң түрi -
а) +тыныс белгiсiн қоймай кету
b) сөйлемнiң ерекше белгiсi
c) бас әрiппен жазылатын сөздер
d) жай әрiппен жазылатын сөздер
e) дұрыс жауабы жоқ
137. Тiл ұстартуға 8-класта неше сағат бөлiнген?
а) 10
b) 20
c) 15
d) 13
e) 8
138. Емледен 3 тыныс белгiсiнен 3 немесе емледен 2 тыныс белгiсiнен 5 қатесi бар диктант қанша қойылады?
а)4
b) 5
c) 3
d) 2
e) дұрыс жауабы жоқ
139. Емледен 1 жеңiл қатесi немесе тыныс белгiсiнен жеңiл бiр қатесi бар диктантқа қанша қойылады?
а) 5
b) 4
c) 3
d) 2
e) 1
140. Диктанттағы орфографиялық және тыныс белгiсiн қателер қалай есептеледi?
а) жеке
b) жалпы
c) iшiнде
d) аралас
e) дұрыс жауабы жоқ
141. Иә, жоқ сөздерiнiң сөйлемдегi тыныс белгiлерiнiң заңдылықтарын бiлу, оны дәлелдей алу талаптары нешiншi класта?
а) 8 класс
b) 7 класс
c) 9 класс
d) 6 класс
e) 5 класс
142. Стиль ерекшелiктерiнiң түрiн ажырата бiлуді қай салада үйретедi?
а) +тiл ұстарту
b) синтаксис
c) сөйлем мүшелерi
d) орфография
e) дұрыс жауабы жоқ
140. Арнаулы iс-қағазының түрiн тап?
а) +анықтама
b) тезис
c) конспект
d) пiкiр айту
e) дұрыс жауабы жоқ
144. Кiтап оқумен байланысты iс-қағаздарын үлгiлi?
а) +пiкiр айту
b) анықтама
c) хаттама
d) хат
e) дұрыс жауабы жоқ
145. Сөздi абзацпен жазу тәртiбiн бiлмеу қандай қате?
а) синтаксистiк
b) фонетикалық
c) морфологиялық
d) лексикалыө
e) +дұрыс жауабы жоқ
146. Пунктуацияны оқыту принципiн табыңыз?
а) +интонациялық
b) фонетикалық
c) морфологиялық
d) синтаксистiк
e) дұрыс жауабы жоқ
147. “4” деген баға қалай қойылады?
а) 3/3, 2/4
b) 1/0, 0/1
c) 6/5, 5/6
d) 9/5, 8/9
e) дұрыс жауабы жоқ
148. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi оқулығының авторы кiм?
а) А.Әбiлдаев
b) Д.Әлiмжанов
c) Р.Сыздықов
d) А.Айғабылов
e) дұрыс жауабы жоқ
149. Сабақ барысында әңгiменi ұйымдастырудың түйiндi кезеңi?
а) +сұрақ қою
b) жаттығу
c) өз бетiнше жұмыс
d) тiл ұстарту
e) дұрыс жауабы жоқ
150. Сөздердiң жасаушы және орфографиялық қанша сағат оқытылады?
а) 15
b) 13
c) 12
d) 10
e) дұрыс жауабы жоқ
151. Одағайды оқытудың ерекшелiгi -
а) +сөйлем iшiнде ешбiр сөйлем мүшесiмен қарым-қатынасқа түспеуi
b) сөз таптарының сөйлем мүшесi болуы
c) тұлңасына қарай негiзгi сөз болуы
d) қызметiне қарай мағыналары болуы
e) дұрыс жауабы жоқ
152. 5 – класта қазақ тiлiнiң жылдық сағаты қанша?
а) 170
b) 190
c) 201
d) 102
e) 160
153. 7 класта қазақ тiлiнiң жылдық сағаты қанша?
а) 102
b) 70
c) 170
d) 68
e) дұрыс жауабы жоқ
154. 5-класқа арналған “қазақ тiлi” оқулығына әдiстемелi нұсқау авторы кiм?
а) Б.Кәтембаева
b) Б.Құлмағанбетова
c) Ә.Дайырова
d) Р.Сыздықов
e) дұрыс жауабы жоқ
155. 6-класқа арналған “қазақ тiлi” оқулығына әдiстемелiк құрамның авторы кiм?
а) К.Аханов, А.Айғабылов
b) К.Аханов, Ы.Ысқақов
c) Ә.Исаев, А.Әбiлдаев
d) С.Аманжолов, И.±йықбаев
e) дұрыс жауабы жоқ
156. 9-класс “қазақ тiлi” оқулығының авторы кiм?
а) Ә.Хасенов, И.Ұйықбаев
b) С.Аманжолов, А.Әбiлдаев
c) К.Аханов, Ә.Исаев
d) А.Ысқақов, Б.Кәтенбаев
e) дұрыс жауабы жоқ
157. Оқулыққа қосымша жинақталған текст материалын ата?
а) дидактикалық материал
b) көрнекiлiк материал
c) сабақтық материал
d) әдiстемелiк материал
e) дұрыс жауабы жоқ
158.Тыныс белгiсiн оқушыларға саналы меңгеру үшiн қай принцип басшылыққа алынады?
а) грамматикалық
b) жүйелiк
c) саналық
d) психикалық
e) дұрыс жауабы жоқ
159. Мәтiнi өзгертiлген диктант түрi?
А )таңдау
b) есту
c) көру
d) бақылау
e) дұрыс жауабы жоқ
160. Қазақ тiлiн оқыту методикасының (1965 ж) авторы кiм?
а) Д.Әлiмжанов, Ы.Маманов
b) М.Белбаев, С.Аманжолов
c) Х.Арғынов, Б.Кәтембаев
d) I.Кеңесбаев, Б.Қулмағанбетов
e) дұрыс жауабы жоқ
161. “Ұлы дидактика” еңбегiнiң авторы кiм?
а) Я.О.Каменский
b) В.И.Буслов
c) А.С.Макаренко
d) К.Д.Ушинский
e) дұрыс жауабы жоқ
162. Ана тiлiн оқытуға арналған әдiстемелiк оқулықты кiм жазды?
а)М.Жумабаев
b) А.Байтұрсынов
c) Ж.Аймауытов
d) М.Балақаев
e) дұрыс жауабы жоқ
163.Тұңғыш қазақ тiлi мен әдебиетi мұғалiмiнен мемлекеттiк сыйлық лауреаты аталған кiм?
а) Қ.Бiтiбаева
b) А.Айтқалиев
c) Ә.Дайырова
d) Р.Байжанова
e) дұрыс жауабы жоқ
164. Қазақ тiлi мен әдебиетi мұғалiмiмен тұңғыш “Халық мұғалiмi” атанған кiм?
а) Қ.Айтқалиев
b) Р.Байжанова
c) Ә.Қасымбеков
d) Б.Кәтiмбаева
e) дұрыс жауабы жоқ
165. Тiл дамыту тәсiлiн тап?
а) суретшi пайдалану
b) қазақ тiл бiлiмi
c) оқушыларға ереженi дәлелдету
d) жаттығу тапсырмасын оқыту
e) дұрыс жауабы жоқ
166. Бiлiмдi тексерудiң маңызды әдiсi қандай?
а) бақылау диктанты
b) ауызша сұрау
c) көшiрiп жазу
d) жаттығу орындау
e) дұрыс жауабы жоқ
167. Оқушының анық сөйлеуiне, дұрыс әуенiнiң дұрыстығына, мәнерлi жағымды үнмен сөйлеуiнiң алғы шарты?
а) орфоэпиялық норма
b) орфографиялық
c) стилистикалық норма
d) әдеби норма
e) дұрыс жауабы жоқ
168. Емлелiк қиындықтарды тапқызудағы iстелiнетiн жұмыстардың бiрiн тап?
а) өз жазғандарын өзi тексеру
b) алдын-ала ескерту
c) белгiлi тапсырмаға байланысты
d) ауызша сұрақтар
e) дұрыс жауабы жоқ
169. Диктант пен қосымша жүргiзiлетiн бақылау тапсырмаларына екi баға қойылады:
а) иә
b) жоқ
c) мүмкiн
d) белгiсiз
e) дұрыс жауабы жоқ
170.Диктанттағы орфографиялық және тыныс белгiлiк қателерi жеке есептеледi, бiрақ баға жалпы қойылады:
а) иә
b) жоқ
c) мүмкiн
d) белгiсiз
e) дұрыс жауабы жоқ
171. Орфографиялық қателер көбiрек кететiн, оның бастауыш кластардан бастап алынатын сауаттылықты қалыптастырудың басты шарты не?
а) диктант
b) көшiрiп жазу
c) жазба жұмыс
d) мазмұндама
e) дұрыс жауабы жоқ
172. Бақылау диктантын анализдеу сабағы басталарда мұғалiм оқушыларға арнайы ескерткенi жөн бе?
а ) иә
b) жоқ
c) мүмкiн
d) белгiсiз
e) дұрыс жауабы жоқ
173. Диктанттар iшiндегi ең күрделiсi
а) түсiндiрмелi диктант
b) творчестволық диктант
c) таңдау диктанты
d) бақылау диктанты
e) дұрыс жауабы жоқ
174. Жаттығу жұмыстары қандай дағдыларды жетiлдiредi?
а) көру қабiлетiн
b) теорияны
c) қайталауды
d) қорытынды
e) дұрыс жауабы жоқ
175. Таза практикалық жұмыстарды орындауда қандай тәсiлдер жұмсалады?
а) түсiнiксiз сөздердi түсiндiру
b) хабарлау
c) әңгiме
d) тәжiрибе
e) дұрыс жауабы жоқ
176. Сөздiң әдеби тiлде қалыптасқан мағынасын ескермей, бұзып орынсыз қолдану қандай қате?
а)лексикалық
b) морфологиялық
c) стилистикалық
d) фонетикалық
e) дұрыс жауабы жоқ
177. 8-класта жүргiзiлетiн бақылау диктантының сөз саны қанша?
а) 120-140
b) 110-120
c) 100-110
d) 170-180
e) дұрыс жауабы жоқ
178. Қатемен жұмыс процесiнде қай мәселенi ескеру тиiс?
а) қате түсiнген ереженi қайталап оқу
b) жаттығу жұмысын орындау
c) оқушылардың дайындығын ескеру
d) оқушылардың зейiнiн ескеру
e) дұрыс жауабы жоқ
179. Ауызша жауапқа қойылатын талап?
а) жай, құрмалас сөйлеммен жауап беру
b) оқи бiлу
c) мақал-мәтел пайдалану
d) автор сөзiн айту
e) дұрыс жауабы жоқ
180. Кластан тыс жұмыс түрiн көрсет?
а)сұхбат жүргiзу
b) өмiрбаян жазу
c) күнделiк жазу
d) мақала жазу
e) дұрыс жауабы жоқ
181. Ауызша, жазбаша тiл мәдениетiн дамытуда жүргiзiлетiн жұмыстар?
а) суреттеу
b) ойлау
c) шығарма
d) схема
e) дұрыс жауабы жоқ
182. Тiл ұстарту 5 класта қанша сағат?
а) 23
b) 15
c) 18
d) 20
e) дұрыс жауабы жоқ
183. Тiл ұстарту материалдары қашан берiледi?
а) тiлдiк салалардан кейiн
b) алдын-ала
c) әр сабақтан соң
d) бақылау жұмысының соңынан
e) дұрыс жауабы жоқ
184. Тiл ұстарту бойынша ғылыми стиль туралы түсiнiк қай класта берiледi?
а) 8 класс
b) 6 класс
c) 7 класс
d) 9 класс
e) дұрыс жауабы жоқ
185. Түсiнiксiз сөздер қандай орындарда кездеспейдi?
А )iс-қағаз стильдерi
b) құрмалас сөйлем
c) сөз тiркесi
d) жеке сөз
e) дұрыс жауабы жоқ
186. Сөйлеу түр мен мазмұнына қарай қалай бөлiнедi?
а) диалог-монолог
b) диалог
c) монолог
d) драма
e) дұрыс жауабы жоқ
187. Сабақ жоспарын жасау алдымен неден басталады?
а) сабақ мақсаты
b) сабақ әдiсi
c) сабақ қорытындысы
d) сабақ бекiту
e) сабақты бекіту
188. Қазақ тiлi бойынша көлемiне қарай талдау түрi?
a) толық
b) ауызша
c) морфологиялық
d) текстiк
e) барлық жауап дұрыс
189. Талдау әдiстерiнiң материалы не?
a) дидактикалық материалдар
b) тақырыптық әдiс
c) тақырыптың анықтамасы
d) теориялық материалдар
e) барлық жауап дұрыс
190.Тiлдiк материалдың жалпы заңдылығын өзiндiк белгiлерiн нақтылы мысалдар арқылы беру әдiсi
a) талдау
b) әңгiмелесу
c) түсiндiру
d) хабарлау
e) барлық жауап дұрыс
191. Түсiндiрмелi талдауға жатпайтын әдiстi табыңдар?
a) этимологиялық
b) лексикалық
c) фонетикалық
d) морфологиялық
e) барлық жауап дұрыс
192. Методика тарихында талдау әдiсiн ғылыми дәрежеге көтерген кiм?
a) К.Д. Ушинский
b) Ильминский
c) Сухомлинский
d) Макаренко
e) ешбір жауап дұрыс емес
193. Қазақ тiлiнде неше жалғау бар?
a) төрт
b) екi
c) үш
d) бес
e) ешбір жауап дұрыс емес
194. Морфологияны оқытуда мұғалiмнiң талдау жұмыстары
a) грамматикалық
b) фонетикалық
c) синтаксистік
d) жүйелілік
e) әріптік
195. Анықтауыштық талдауды көрсетiңiз?
a) орфографиялық
b) лексикалық
c) морфологиялық
d) синтаксистiк
e) барлық жауап дұрыс
196. Сөз тақырыптарының iшiндегi ең күрделiсi?
a) етiстiк
b) сан есiм
c) зат есiм
d) есiмдiк
e) барлық жауап дұрыс
197. Кластық - сабақтық жүйе қанша түр теориялық тұжырымды тұңғыш рет кiм айтқан?
a) Я.А. Каменский
b) К.Д. Ушинский
c) А.С. Макаренко
d) В.А. Сухомлинский
e) ешбір жауап дұрыс емес
198. “Ұзтаздық дастан” кiмнiң кiтабы?
a) А.С. Макаренко
b) К.Д. Ушинский
c) Н.К. Крупская
d) В.А. Сухомлинский
e) ешбір жауап дұрыс емес
199. Морфологияны оқытуда мұғалiм мен оқушының талдау жұмыстары
a) грамматикалық
b) синтаксистiк
c) орфографиялық
d) фонетикалық
e) ешбір жауап дұрыс емес
200. Сөздердiң жасалуын оқыту жөнiнде жазған әдiскер ғалым?
a) Ш. Сарыбаев
b) Исабаев
c) Жиенбаев
d) Қ.Ұлмағанбетов
e) ешбір жауап дұрыс емес
201. Сан есiмдi оқыту барысындағы пән аралық байланыстар?
a) тарих
b) ағылшын
c) тарих
d) немiс
e) ешқандай жауап дұрыс емес
202. Есiмше мен к¼семше 7 класта оқытылады ма?
a) жоқ
b) иә
c) мүмкiн
d) белгiсiз
e) ешқандай жауап дұрыс емес
203. Морфологияны оқытуға байланысты орфографиялық материалдар?
a) бiрiккен сөз
b) тасымал
c) бас әрiп
d) жаттығу
e) ешқандай жауап дұрыс емес
204. Сөз түрлендiру амалынан қандай қате?
a) морфологиялық
b) фонетикалық
c) лексикалық
d) жаттығу
e) барлық жауап дұрыс
205. Қазақ орфографиясының негiзгi принципi?
a) морфологиялық
b) грамматикалық
c) синтаксистiк
d) фонетикалық
e) барлық жауап дұрыс
206. Қазақ тiлiндегi қосымшалардың жалғану ретiне қарай екiншi қай жалғаулық өтiлу керек?
a) тәуелдiк
b) септiк
c) көптiк
d) жiптiк
e) барлық жауап дұрыс
358. Сан есiм тақырыптарының ең соңында не оқытылу керек?
a) сөйлемдегi қызметi
b) сөз
c) мағыналық түрлерi
d) құрамдық ерекшелiктерi
e) барлық жауап дұрыс
207. Қазақ тiлiнде сөз таптарын оқытуға көмекшi құрал деген еңбектiң авторы кiм?
a) И. Ұйықбаев
b) Шабаев
c) Қ.Ұлмағанбетов
d) С. Жиенбаев
e) ешқандай жауап дұрыс емес
208. Шығарма жұмысын жүзеге асыру жолдары?
a) ұжымдық, жеке
b) жалпылау
c) баяндау
d) түсiндiрме
e) барлық жауап дұрыс
209. Анықтама қай тақырыптардың өзiндiк белгiлерi жөнiндегi пiкiр
a) грамматикалық
b) орфоэпиялық
c) орфографиялық
d) пунктуация
e) ешқандай жауап дұрыс емес
210. Сөздiк түр мағлұмат тiл бiлiмiнiң қай саласында оқытылады?
a) лексикология
b) синтаксис
c) грамматика
d) фонетика
e) ешқандай жауап дұрыс емес
211. Еркiн сөз тiркесi тiл бiлiмiнiң қай саласында оқытылады?
a) лексикология
b) фонетика
c) морфология
d) синтаксис
e) барлық жауап дұрыс
212. Сабақтас құрмалас сөйлемдi оқытуда қолданылатын ең тиiмдi көрнекiлiк?
a) таблица
b) күй табақ
c) суреттi картиналар
d) тест
e) барлық жауап дұрыс
213. Сөйлемнiң аяқталған тиянақты ойды бiлдiретiндiгiн оқушыға сапалы түсiндiру үшiн қай әдiс қолданылады?
a) талдау
b) түсiндiру
c) баяндау
d) хабарлау
e) барлық жауап дұрыс
214. 9 класта төл сөз бен төлеу, автор сөзi қанша сағат оқытылады?
a) 8
b) 7
c) 10
d) 11
e) ешқандай жауап дұрыс емес
215. Антоним тақырыбы қай әдiс арқылы түсiндiрiледi?
a) көрнекiлiк
b) хабарлау
c) талдау
d) баяндау
e) ешқандай жауап дұрыс емес
216. Синоним тақырыбы көбiнесе қай әдiс арқылы түсiндiрiледi?
a) салыстыру
b) баяндау
c) талдау
d) көрнекiлiк
e) ешқандай жауап дұрыс емес
217. Сөз мағынасын түсiндiруде қолданылатын тәсiл
a) логикалық анықтама
b) сөздiң жазылуы
c) сөздiң құрамы
d) сөздiң айтылуы
e) ешқандай жауап дұрыс емес
218. Қазақ орфографиясына еңбек сiңiрген ғалым?
a) Р. Сыздықова
b) С. Жиенбаев
c) Ж. Жабаев
d) Б. Кәтенбаева
e) ешқандай жауап дұрыс емес
219. Қазақ тiлi сабағының басты мiндеттерiнiң бiрi оқушылардың ОООО бойынша сауаттылығын арттыру жолы -
a) орфографиялық
b) орфоэпиялық
c) пунктуациялық
d) стилистикалық
e) ешқандай жауап дұрыс емес
220. “Фонетиканы оқыту методикасы” оқулығының авторы кiм?
a) Ә. Исабаев
b) Ң. Мусабаев
c) Х. Арғынбаев
d) Д. Әлiмжанов
e) ешқандай жауап дұрыс емес
221. 5 – класқа арналған “Қазақ тiлi” оқулығына әдiстемелiк нұсқау авторы
a) Б. Кәтембаева
b) Б. Құлмағамбетова
c) Ә. Дайырова
d) Р. Сыздықова
e) барлық жауап дұрыс емес
222. Қазақ тiлi мағынасынан алдымен не оқытылады?
a) сөз мағынасы
b) көп мағыналы
c) омоним
d) ауыспалы мағына
e) ешқандай жауап дұрыс емес
223. Лексиканы оқыту барысында сақталатын ұғым?
a) сөздiң белгiлi алда қолданылуы
b) сөздiң формасы
c) сөздiң айтылуы
d) сөздiң жасалуы
e) ешқандай жауап дұрыс емес
224. Ауызша және жазбаша сөйлеуде ерекше қызмет атқаратын не?
a) дыбыстың мағына ажыратушы қызметi
b) фонетикалық заңдылық
c) сөз тiркесi
d) сөз мағынасы
e) барлық жауап дұрыс
225. Ойлау қызметiн атқаратын ми бөлiгi?
a) аралық ми
b) ми
c) алдыңғы ми
d) орталық ми
e) ешқандай жауап дұрыс емес
226. Үндестiк заңы қанша мәселелердi қамтиды?
a) 4
b) 3
c) 1
d) 2
e) ешқандай жауап дұрыс емес
227. Дауыссыз дыбыстарға байланысты үндесу?
a) дауыссыз дыбыс
b) дауысты дыбыс
c) тасымал
d) буын
e) ешқандай жауап дҰрыс емес
228. Алфавиттi жатқа бiлудiң грамматикалық мәнi бар ма?
a) иә
b) жоқ
c) мүмкiн
d) қажетсiз
e) ешқандай жауап дұрыс емес
229. Фонетика дыбыстың неше жағын қамтиды?
a) 3
b) 4
c) 6
d) 8
e) 9
230. Акустиканың дыбыстану дегенiмiз не?
a) тiл дыбыстары естiлетiн фонетикалық құбылыс ретiнде қаралады
b) тiлдiң дыбыстау жағының сырын оқушыларға түсiндiру арқылы қаралады
c) дұрыс жазу, әдеби тiлмен сөйлеу нормаларын меңгеру, тыңдау мәдениетiн дамыту арқылы қаралады
d) барлық жауабы дұрыс
e) дыбыстың қалай жасалатындығы қаралады
231. Фонетикада дауыссыз дыбыстарды үн мен салдырдың қатысына қарай нешеге бөледi?
a) 3
b) 5
c) 7
d) 8
e) 9
232. Мысалдан не бiрыңғай жуан, не бiрыңғай жiңiшке айтылған мысалды табыңыз?
a) аласа-аласа-лау, кiшi-кiшi-леу,
b) бала-бала-лау, жақсы-жақсы-лау,
c) дәптер-дәптер-лер, етiк-етiк-шi,
d) кiтап-кiтап-тар, қалам-қалам-сап,
e) берiлген жауаптардың барлығы дұрыс
233. Дауысты дыбыстың әр түрлi айтылуын нешеге бөлемiз?
a) 3
b) 5
c) 7
d) 9
e) 10
234. Дауысты мен дауыссыз дыбыстың негiзгi ерекшелiктерiн қай ғалым жан – жақты зерттедi?
a) Ë.В. Щерба
b) Ушинский
c) В.И. Ленин
d) В.А. Богорадский
e) барлығы дұрыс
235. Дауысты дыбыс фанациялық ауа қарқынсыз, лепсiз болып айтылған кезiнде…
a) ауа қарқынды болады
b) ауа үн мен салдырдың қарқынды шығуына байланысты
c) ұяң мен салдырдың қарқындығына
d) барлығы дұрыс
e) дұрыс жауабы жоқ
236. Дауыссыз дыбыстарды оқыту кезiнде нешеге бөлiп оқытады?
a) 2
b) 4
c) 3
d) 8
e) 1
237. Дiрiл жағдайында ол дыбыс ұяң, дiрiлдемесе … болàтындығын ескеру керек
a) қатаң
b) үндi
c)дауыссыз
d) дауысты
e) барлығы дұрыс
238. Оқушы 2 - құлағын алақанмен басып отырып, түрлi дыбыстарды айтады, бастың iшi күңгiрлесе – ұяң, күңгiрлемесе ….
a) қатаң
b) дауыссыз
c) үндi
d) дауысты
e) жауаптың барлығы дұрыс
237. Мысалдан мұрын жолы арқылы жасалған мысалдарды табыңыз?
a) м, н, ң,
b) қ, í.
c) ж, ш.
d) е, ю.
e) â, г.
240. “Дыбыс пен әрiп”, “Альфавит” тақырыптарын оқыту, дыбыс пен әрiптiң ара қатынасын зерттейтiн iлiмдi не деп атайды?
a) графика
b) текст
c) барлығы дұрыс
d) алфавит
e) кесте
241. Күштi дыбыс пен әлсiз дыбыстың бiр топқа бiрiгiп айтылуын дейдi де, әр топтың бiр-бiрiне жалғасқан жерiн … қалай атайды?
a) буын жiгi
b) тасымал
c) буын үндестiгi
d) дыбыс үндестiгi
e) барлығы дұрыс
242. 6 класс оқулығында буынға анықтама берiлмеген, өйткенi…
a) өйткенi буынның анықтамасы олардың түсiнiгiне қиын
b) өйткенi буынның анықтамасы олардың түсiнiгiне оңай
c) барлығы дұрыс
d) буын үндестiгi
e) дыбыс үндестiгi
243. “Тасымал” дегенiмiз не?
a) тақырыбы буынның тiкелей қатысты, сауатты жазуға дағдыландыратын тақырып болып табылады
b) тiл дыбыстары естiлетiн фонетикалық құбылысты айтамыз
c) сыңары бөлек жазылатынды айтамыз
d) заттың қимылын, iс – әрекетiн бiлдiретiндi айтамыз
e) барлығы дұрыс
244. Қазақстанда педагогика тарихы қай ғылымның есiмiмен байланысты?
a) Ы. Алтынсарин
b) М. Әуезов
c) С. Сейфуллин
d) I. Жансүгiров
e) М.Дулатов
245. “Мектеп” - Қазақтарға бiлiм берудiң басты құралы, бiздiң барлық үмiтiмiз, Қазақ халқының келешегi осы тек қана, осы мектептерде деген болатын бұны қай ғалым айтты.
a) Ы.Алтынсарин
b) С.Жиенбаев
c) Қ.Басымов
d) С.Сейфулин
e) М.Дулатов
246. Ы. Алтынсариннiң қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесiне қосқан еңбегiн атаңыз?
a) “Қазақ христаматиясы”
b) “Бастауыш мектептерде қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi”
c) “Лексиканы оқытудың кейбiр”
d) “Орфоэпиялық мәселелерi”
e) “Фонетиканы оқыту”
247. Қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесiне алфавит, орфография пунктуация ана тiлiн оқыту қай жылдардан берi қарай қалыптасып келедi?
a) 20 – 30 ж.
b) 20 – 10 ж.
c) 10 – 15 ж.
d) 40 – 50 ж.
e) 30 – 10 ж.
248. “Бастауыш мектепте қазақ тiлiнiң оқыту әдiсi” деген жинақ қай жылы шықты?
a) 1935 ж.
b) 1936 ж.
c) 1934 ж.
d) 1933 ж.
e) 1931 ж.
249. Қазақ тiлiнiң грамматикалық оқыту жөнiнде пiкiр айтқан ғалымды табыңыз?
a) Қ. Басымов
b) М. Әуезов
c) I. Жансүгiров
d) Ы. Алтынсарин
e) барлығы дұрыс
250. “Грамматикалық таблицалар” қай жылы жарық көрдi?
a) 1942 ж.
b) 1943 ж.
c) 1946 ж.
d) 1938 ж.
e) 1934 ж.
251. 1956 жылы Ш. Сарыбаевтың қандай еңегi жарық көрдi?
a) “Қазақ тiлiнiң методикасының кейбiр мәселелерi”
b) “Лексиканы оқытудың кейбiр мәселелерi”
c) “Орфоэпиялық сөздiк”
d) “Құрмалас сөйлемдер таблицасы”
e) барлық жауап дұрыс
252. Қазақ тiлiндегi тыныс белгiлерiн оқытудың әдiсiн жан – жақты зерттеген ғалым?
a) Ш. Әуелбаев
b) А. Айғабылов
c) Ы. Алтынсарин
d) Х. Арғынов
e) Ш. Дүйсебаев
253. 1965 жылдан бастап қазақ тiлiн оқыту әдiсiнiң даму тарихына үлес қосқан кiм?
a) Б. Кәтенбаева
b) Қ. Басымов
c) I. Жансүгiров
d) С. Сейфуллин
e) барлығы дұрыс
254. Қазақ тiлiнiң лексика бөлiмi қай жылдан бастап жан – жақты зерттелдi?
a) 1978 ж.
b) 1977 ж.
c) 1979 ж.
d) 1975 ж.
e) 1938 ж.
255. Хасен Арғыновтың еңбегiн атаңыз?
a) “Қазақ тiлiнiң методикасы”
b) “Қазақ христоматиясы”
c) “Қазақстанға орыс тiлiн үйретудiң бастауыш құралы”
d) барлық жауап дұрыс
e) “Лексиканың оқытудың кейбiр мәселелерi”
256. 1935 жылы қандай жинақ жарық көрдi?
a) “Бастауыш мектепте қазақ тiлiн оқыту әдiстерi”
b) “Грамматикалық таблицалар”
c) “Қазақ тiлiнiң методикасы”
d) “Қазақ христоматиясы”
e) “Лексиканы оқытудың кейбiр мәселелерi”
257. Құрмалас сөйлемдi теориялық жағынан зерттеген кiм?
a) Х. Арғынов
b) С. Жиенбаев
c) Ш. Сарыбаев
d) Қ. Басымов
e) М. Әуезов
258. Айтбай Айғабыловтың қандай еңбегi бар?
a) “Лексиканы оқытудың кейбiр мәселелерi”
b) “Грамматика талдаушы”
c) “Құрмалас сөйлемдер”
d) “Қазақ тiлiнiң методикасы”
e)
259. “Үлкендерге хат танудың методикасы” қай жылы жарық көрдi?
a) 1938 ж.
b) 1943 ж.
c) 1986 ж.
d) 1865 ж.
e) 1956 ж.
260. “Бастауыш мектепте кiтап оқытудың методикасы” қай жылы жарық көрдi?
a) 1939 ж.
b) 1942 ж.
c) 1945 ж.
d) 1865 ж.
e) 1856 ж.
261. “Қазақ тiлiнiң методикасы” қай жылы шықты?
a) 1941 ж.
b) 1943 ж.
c) 1865 ж.
d) 1938 ж.
e) 1978 ж.
262. “Орфоэпиялық сөздiк” деген еңбектiң авторы кiм?
a) Ш. Дүйсебаева
b) Қ. Басымов
c) Ш. Әуелбаев
d) Х. Арғынов
e) Ы. Алтынсарин
263. Академик Л.В. Щербактың еңбегiн атаңыз?
a) “Француз тiлi фонетикасы”
b) “Орфоэпиялық сөздiк”
c) “Қазақ христоматиясы”
d) “Фонетиканы оқыту”
e) барлығы дұрыс
264. Дауысты мен дауыссыз дыбыстардың негiзгi ерекшелiгiн қай ғалым жан – жақты зерттедi?
a) Л.В. Щерба
b) Радлов
c) В.А. Багорадский
d) Ушинский
e) А.С. Пушкин
265 Методика сөзiнiң аудармасы?
а)әдiстемелiк бағыт.
b) зерттеу барысы
c) зерттеу нысаны
d) зерттеу жолы
e) зерттеу бығыты
266. Қай жылға дейiн қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiне арналған мақалалар ғана баяндалып отырды?
a) 1935 ж.
b) 1941 ж.
c) 1978 ж.
d) 1936 ж.
e) 1942 ж.
2677. Қазақ тiлiн оқыту әдiстемесiнiң ғылыми негiзi қай дәуiрден басталды?
a) Қазан төңкерiсiне дейiнгi
b) Қазан төңкерiсiнен кейiн
c) VI – VIғ.
d) кеңес дәуірі тұсында
e) жетпісінші жылдары
268. Қазақстанда педагогика тарихы қай ғалымның есiмiмен байланысты?
a) Ы. Алтынсарин
b) М. Әуезов
c) С. Сейфуллин
d) I. Жансүгiров
e) М. Дулатов
269. “Мектеп” - қазақтарға бiлiм берудiң басты құралы, - бiздiң барлық үмiтiмiз, қазақ халқының келешегi осы тек қана, осы мектептерде – деген болатын. Бұны қай ғалым айтты?
a) Ы. Алтынсарин
b) С. Жиенбаева
c) Қ. Басымов
d) С. Сейфуллин
e) М. Дулатов
270. Ы. Алтынсариннiң қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесiне қосқан еңбегiн атаңыз?
a) “Қазақ христоматиясы”
b) “Бастауыш мектепте қазақ тiлiн оқыту әдiстемесi”
c) “Лексиканы оқытудың кейбiр мәселесi”
d) “Орфоэпиялық сөздiк”
e) “Фонетиканы оқыту”
271. Қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесiне алфавит, орфография, пунктуация ана тiлiн оқыту қай жылдардан берi қарай қалыптасып келедi?
a) 20 – 30 ж.
b) 20 – 10 ж.
c) 10 – 15 ж.
d) 40 – 50 ж.
e) 30 – 10 ж.
272. “Бастауыш мектепте қазақ тiлiнiң оқыту әдiстемесi” деген жинақ қай жылы шықты?
a) 1935 ж.
b) 1936 ж.
c) 1934 ж.
d) 1933 ж.
e) 1931 ж.
273. Қазақ тiлiнiң грамматикалық оқыту жөнiнде пiкiр айтқан ғалымды табыңыз?
a) Қ. Басымов
b) М. Әуезов
c) I. Жансүгiров
d) Ы. Алтынсарин
e) барлығы дұрыс
274. “Грамматикалық таблицалар” қай жылы жарық көрдi?
a) 1942 ж.
b) 1943 ж.
c) 1946 ж.
d) 1938 ж.
e) 1934 ж.
275. 1956 жылы Ш. Сарыбаевтың қандай еңбегi жарық көрдi?
a) “Қазақ тiлiнiң методикасының кейбiр мәселелерi”
b) “Лексиканы оқытудың кейбiр мәселелерi”
c) “Орфоэпиялық сөздiк”
d) “Құрмалас сөйлемдер таблицасы”
e) барлық жауап дұрыс
276. Қазақ тiлiндегi тыныс белгiлерiн оқытудың әдiсiн жан – жақты зерттеген ғалым?
a) Ш. Әуелбаев
b) А. Айғабылов
c) Ы. Алтынсарин
d) Х. Арғынов
e) Ш. Дүйсебаев
277. 1965 жылдан бастап қазақ тiлiн оқыту әдiсiнiң даму тарихына үлес қосқан кiм?
a) Б. Кәтенбаева
b) Қ. Басымов
c) I. Жансүгiров
d) С. Сейфуллин
e) барлығы дұрыс
278. Қазақ тiлiнiң лексика бөлiмi қай жылдан бастап жан – жақты зерттелдi?
a) 1978 ж.
b) 1977 ж.
c) 1979 ж.
d) 1975 ж.
e) 1938 ж.
279. Хасен Арғыновтың еңбегiн атаңыз?
a) “Қазақ тiлiнiң методикасы”
b) “Қазақ христоматиясы”
c) “Қазақстанға орыс тiлiн үйретудiң бастауыш құралы”
d) барлық жауап дұрыс
e) “Лексиканың оқытудың кейбiр мәселелерi”
280. Алғашқы қазақ тiлiнiң методикасы” атты оқулық қай жылы шықты?
а)1944.
b) 1948
c) 1958
d) 1946
e) 1945
281. Акустиканың дыбыстану дегенiмiз не?
a) тiл дыбыстары естiлетiн фонетикалық құбылыс ретiнде қаралады
b) тiлдiң дыбыстау жағының сырын оқушыларға түсiндiру арқылы қаралады
c) дұрыс жазу, әдеби тiлмен сөйлеу нормаларын меңгеру, тыңдау мәдениетiн дамыту арқылы қаралады
d) барлық жауабы дұрыс
e) дыбыстың қалай жасалатындығы қаралады
282. Фонетикада дауыссыз дыбыстарды үн мен салдырдың қатысына қарай нешеге бөледi?
a) 3
b) 5
c) 7
d) 8
e) 9
283. Мысалдан не бiрыңғай жуан, не бiрыңғай жiңiшке айтылған мысалды табыңыз?
a) бала-бала-лау, жақсы-жақсы-лау
b), аласа-аласа-лау, кiшi-кiшi-леу
c) дәптер-дәптер-лер, етiк-етiк-шi, балалар
d) кiтап-кiтап-тар, қалам-қалам-сап, кіші
e) кітап-хана
