12. Нечипоренко әдісімен зәрді жинау

Мақсаты: диагностикалық: жасушалық элементтердің санын анықтау (эритроциттер, лейкоциттер, цилиндрлер).

Қолдану көрсетілімдері: дәрігердің тағайындауы бойынша (бүйрек ауруларында).

Қажеттілерді дайындау: сыйымдылығы 100-200 мл кең мойнынды таза, құрғақ шыны банкіні, жолдаманы жазып, банкіге желімдеп, жапсырыңыз (бөлімше, палата №, науқастың аты-жөні, зерттеу мақсаты, айы-күні, медбикенің қолы).

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқас пен қарым қатынас жасаңыз (медбике өзін-өзі таныстырып, науқастың атын-жөнін сұраңыз).

2. Науқасқа емшара мақсаты мен барысын түсіндіріңіз.

3. Қолыңызды жуып, антисептикпен тазартып, қолғап киіңіз.

4. Зәрді зерттеуге жинау тәртібі туралы науқасқа нұсқау жүргізіңіз.

5. Жолдамасы жапсырылған банкіні науқасқа беріңіз.

6. Науқас зәрді өзі жинайтын болған жағадайда, қолын жуып, қолғап киуін түсіндіріңіз.

7. Науқастың сыртқы жыныс мүшесін алдынан артына қараған бағытпен жууын түсіндіріңіз.

8. Науқас зәрдің бірінші ағымы порциясын унитазға «1, 2» есебінде бөліп шығаруы тиіс және зәр шығаруды ұстап тұруы қажет.

9. Даярланған банкіге 50 мл мөлшеріндей зәрдің ортаңғы бөлігі ағымы порциясын жинаңыз.

10. Жиналған зәрді зертханаға апарыңыз.

11. Қолғапты шешіп, қолыңызды жуып, кептіріңіз.

Ескерту: тәуліктің кезкелген уақытында зәрге зерттеуді жүргізуге болады.

Нечипоренко тәсілі - бұл әдісте зәр тұнбасы микроскоппен қаралып лейкоцит, эритроцит және цилиндр мөлшерлері дұрыстықпен анықталады. Бұл әдіс диагностика үшін үлкен мағына береді, белгісіз жасырынды өтетін нефрит және пиелонефрит формаларын, науқастарды динамикалық бақылау және жүргізілген емнің тиімділігін бағалау.

Формалды элементтердің қалыпты көрсетілімдері:

- лейкоциттер - 1 мл-де 4000-ға дейін;

- эритроциттер - 1 мл-де 1000-ға дейін;

- цилиндрлер - жоқ.

12. Зимницкий бойынша байқауға зәрді жинау

Мақсаты: диагностикалық: бүйрек қызметінің зәрді /шоғырландырып жіберуін/ бөлінуін зерттеу; тәуліктік, күндізгі және түнгі диурездерді анықтау.

Қолдану көрсетілімдері: бүйрек аурулары.

Қажеттілерді дайындау: сыйымдылығы 500 мл кең мойынды 8 таза, құрғақ шыны банкілерді жолдаманы жазып әрбір банкіге желімдеп жапсырыңыз (бөлімше, палатасының №, зерттеу мақсаты,порцияның №, жинау уақыты, айы-күні, медбикенің қолы).

Іс-әрекет алгоритмі:

1. Науқас пен қарым қатынас жасаңыз (медбике өзін-өзі таныстырып, науқастың атын-жөнін сұраңыз).

2. Науқасқа емшара мақсаты мен барысын түсіндіріңіз.

3. Қолыңызды жуып, антисептикпен тазартып, қолғап киіңіз.

4. Зәрді зерттеуге жинау тәртібі туралы науқасқа нұсқау жүргізіңіз:

- зерттеуді жүргізу алдында зәр шығаратын препараттарды қабылдау тоқтатылады;

- бір тәулікте 1,5 литрге дейін сұйықтықты қолдануды науқас шектейді, өйткені диурездің көбейуін және зәрдің салыстырмалы тығыздығының біршама төмендеуді болдырмауын, зәр жинау кезінде бір тәулікте ішілген сұйықтық есепке алынады.

5. Таңертең сағат 6-да науқас қуығындағы зәрді унитазға босатуы керек.

6. .Жеке нөмірленген банкілерге әрбір 3 сағат сайын зәрді жинауын:

7. №1 порция - сағат 6-дан 9-ға дейін

8. №2 порция - сағат 9-дан 12-ге дейін

9. №3 порция - сағат 12-ден 15-ке дейін

10. №4 порция - сағат 15-тен 18-ге дейін

11. №5 порция - сағат 18-ден 21-ге дейін

12. №6 порция - сағат 21 -ден 24-ке дейін

13. №7 порция - сағат 0-ден 3-ке дейін

14. №8 порция - сағат 3-тен 6-ға дейін

15. 24 сағаттан таңертеңгі 6-ға дейінгі кезеңде зәрді жинау үшін медбике науқасты оятады

16. Келесі күні таңертең зәрдің барлық 8 порциясын зертханаға апарыңыз.

Ескерту:

- дайындалған банкаға зәр сыймаса, онда қосымша ыдысқа жинап, оның сыртындағы этикеткаға белгіленеді «қосымша зәр порциясы №;порцияның біреуінде зәр болмаса анализге бос банкі жіберіледі.

Зимницкий байқауы - бұл бүйректің қызметінің функциональды байқауы, мөлшерін анықтауға және зәрдің салыстырмалы тығыздығын 3 сағат аралығындағы 8 үлесті бір тәулік ішінде анықтауға негізделген. Бұл байқау бүйректің қызметін анықтайды және оны клиникалық жағдайда бүйрек ауруларымен азап шеккен адамдарға кеңінен қолданылады.

Әрбір үлестің меншікті салмағын анықтау, меншікті салмағының мөлшер тербелуін және алынған бір үлестегі зәрдің меншікті салмағының ең үлкен мөлшері.

Тәуліктік диурез шамамен 1,5 л болады.Барлық 1 тәулікте ішкен сұйықтықтың 60-80% зәрмен бөлінеді.Күндізгі диурез түнгі диурезден едәуір артық болуы тиіс.Бір үлестікке меншікті салмағы 1,020-1,025.Зәр мөлшері жеке үлесінде және меншікті салмағында бір тәулік ішінде едәуір тербеледі.