Кәсіби бағдарлаудың қалыптастырушы кезеңі:

Оқу-дәрістік сабақтардың топтамасы және тақырыптық экскурсия.

Бейімделу топтамасы.

Өндірістік топтама.

Нөлдік топтама.

Тарихи топтама.

Кәсіби бағдардың бейімделу кезеңі:

Қоғамдық-еңбек ортасында түлектерді интеграциялау.

Оқушыларды кәсіби білім алу нысандары жайлы ақпараттау.

Қоғамдық-еңбек ортасында түлектерді интеграциялау аса маңызды емес.

Оқушының болашақ кәсіби-еңбек әрекетінің тіршілік әрекетіне қажетті жүйелерге әсерінің рұқсатталған ауырлық дәрежесін анықтау.

Оқушыларды психикалық, клиникалық тексерістер негізіне байланысты еңбекке қабілеттілік деңгейін анықтау.

Кәсіби кеңестер және мақсатты кәсіби сынамалар топтамасы– бұл:

Оқушыларды кәсіби білім алу нысандары жайлы ақпараттау.

Оқушыларда белгілі бір кәсіп түріне талпынысты қалыптастыру.

Белгілі бір еңбек және кәсіби дағдыларды қалыптастыруға мүмкіндік беретін дәрістерді ұйымдастыру.

Кәсіби әрекет жайлы ақпараттаушы көздер диапазонын кеңейту.

Тақырыптық экскурсияларды өткізу.

Кәсіби бағдарлау үрдісі - бұл:

Орта білім беру мен алғашқы кәсiби білім беру жүйелерiнің өзара байланыстары.

Әлемнiң алуан түрлi мәдениетiн құрметтеу, қабылдау, дұрыс түсiнуi және адамгершілік даралықты байқату.

Оқушылардың көкейiндегі және қоғамда маңызды құндылықтарды таңдау.

Оқушыны дербес дамыту, оның творчестволық қабiлеттiлiктерiн арттыру, оқуға деген ниетін қалыптастыру.

Балалардың физикалық және психикалық денсаулығын қорғау және күшейту.

Оқушыларды психикалық, клиникалық тексерістер негізіне байланысты еңбекке қабілеттілік деңгейін анықтау– бұл:

Кәсіби бағдардың алғашқы кезеңі.

Кәсіби бағдардың екінші кезеңі.

Кәсіби бағдардың үшінші кезеңі.

Кәсіби бағдарды қалыптастыру кезеңі.

Кәсіби бағдардың соңғы кезеңі.

Тәрбиеленушінің кәсіп түрін өз бетінше таңдауы – бұл:

Таңдаған кәсібін үйренуге талпынысы.

Кәсіпті үйренудің қағидалары.

Кәсіп таңдаудағы сапа мониторингі.

Кәсіпті үйрену жайындағы ақпарат.

Таңдаған кәсібін үйренуді мақсат етуі.

Оқушыларға оқу барысында кәсіби жұмыстарды таныстыру кезеңдері:

10-11 сынып.

8- 11 сынып.

9 -12 сынып.

1-5 сынып.

4-7 сынып.

Оқыту мен тәрбиелеу жұмыстарында тәрбиеленушіге кәсіп түрін таңдау және игеру міндеттерін қалыптастыратын жағдайлар – бұл:

Ерекше қажеттіліктері бар балаларды әлеуметтік-еңбекке оқыту барысында ерекше психологиялық жағдайларды жасау.

Кәсіби әрекет жайлы ақпараттаушы көздер диапазонын кеңейту.

Мүмкіндігі шектеулі жасөспірімдердің еңбекке жарамдылық деңгейіне қайшы кәсіби-еңбек түрлерінің тізімін анықтау.

Әлеуметтік әріптестік механизмін қалыптастыру.

Түлектің кәсіби бағдарын бағалау.

Еңбек әрекеттерінің негізгі компоненттері:

Қимыл-қозғалыс мүмкіндігі.

Жұмысқа қабілеттілік.

Серігіу сәттері.

Жалпы еңбек жасай білуі.

Жұмысты жоспарлау.

Зиятында жеңіл ауытқуы бар балалардың еңбек әрекеттерінің ерекшеліктері:

Қозғалыстың автоматтандырылуының бәсеңділігі.

Екпін мен ритмнің бұзылысы.

Ақыл-ойды қажет етітін әрекеттерді дербес орындауы.

Жеңіл әрекеттерді дербес орындауы.

Педагогтың көмегіне зәру емес.

Денені физикалық жаттықтыру және ағзаны шынықтырудың дағдыларын қалыптастыру Денса Денсаулықты сақтау.

Денсаулықты қорғаудағы алдын алу шараларын ұстану дағдыларын қалыптастыру.

Адамтіршілігіндегіжақсыменжамандыажыратабілугеүйрету.

ҚР азаматының саяси тәрбиесі.

Еңбекке тәрбиелеу.

Қарым-қатынас пен әлеуметтенудің негіздері.

Осы заманғы тәрбие жұмысының мақсаты:

Жеке тұлғаның зиятын, эмоциясын, ерік-жігерін үлесімділікте дамыту.

Еңбекнарқынабелсендібейімденутәсілдерінтүзу.

Қоғамдабалағажақынортаныжобалау.

Мәдениеттілік, ізеттілік, белсенділік, руханисапалардықалыптастыру.

Төзімділікті қалыптастыру.

Қоғамды тиімді әлеуметтендіру тәсілдерін түзу.

Тәрбиелеу үрдісі:

Үздіксіз.

Қысқамерзімді.

Бір реттік.

Болжаушы.

Талдаушы.

Тәрбиелеу үрдісінің шартты құрылымы:

Тәрбиеүрдісінғылыми-әдістемелікөңдемелерменқамту.

Тәрбиелеумәселесібойыншазаңнама-құқықтықбазаныжаңарту.

Тәрбиенің мақсаты, мазмұны.

Ақпараттық-әдістемеліктәрбиебазасынқұру.

Тәрбиенің нысаны мен әдістері.

Тәрбиелеудің кезеңдері:

Болмысқа деген көзқарасты қалыптастыру.

Балаөміріндегішиеленіскенжағдайлардызерттеу.

Баланыңерекшеліктерінпедагогикалықтұрғыданталдау.

Тәрбиежұмыстарынбаланыңмінез-құлқыерекшеліктерінебейімдеу.

Баланыдиалогқа, шығармашылыққа, жекедамуғаынталандыру.

Адамгершілік - бұл:

Қоғам үшін өмірдің наны.

Ғылыми дүниетануды қалыптастыру.

Барлық әрекеттерде ерекше болуды қалыптастыру.

Таным белсенділігін қалыптасытурда танымдық қызығушылықты дамыту.

Дайындық дәрежесін және үнемі білім деңгейін арттыруды қалыптасыру.

Әрекет мәдениетіне жататындар:

Қарым-қатынас мәдениеті.

Тамақтану мәдениеті.

Спорт мәдениеті.

Сыртқы келбет мәдениеті.

Ұйықтау мәдениеті.

Қарым-қатынас нормалары:

Адамдардың сыпайылық ережелерін сақтауы

Дербес моральдық сапа көрсеткіштер.

Өзімшілдік, өктемдік, тең құқықтық.

Санитарлық-гигиеналық дағдыларды сақтау.

Адамгершілік, рухани тәрбиелер.

Қарым-қатынас мәдениетінің айырылмас атрибуты:

Өз әрекетінің қоршаған ортаға тигізетін әсерін алдын ала елестете білуі.

Әріптестіктен және қарым-қатынастан бастарту.

Жағымсыз мінезді көрскту.

Жақсы дағдылардың болмауы.

Қоршаған ортадағы әрекеттерге араласпау.

Тәрбиелік – бұл:

Зияткерліктің, әлеуметтіліктің даму деңгейлері.

Істі орындаудағы дәлділік, реттілікті пен жинақылықты қалаушылық.

Сабырлық, сыпайылық, кішіпейілділік

Талғам, бапшылдық.

Әдепсіздік, дөрекілік, сабырсыздық

Дәстүр бойынша тәрбиенің негізгі институты:

Отбасы.

Спорт.

Кітапхана.

Мәдениет.

Өнер.

Тәрбиелі адам – бұл:

Өз халқының салт-дәстүрін ұстанушы

Тәрбие көрмеген.

Дөрекі.

Құқығы бар адам.

Азамат.

Дұрыс сөйлесуде сүйенетін негізгі қағида:

Сыпайылық қағидасы.

Ғылыми қағида.

Эмоциялық қағида.

Жіктеу қағидасы.

Көрнекілік қағидасы.

Қоғамда қабылданған норма, идеал, қағида жүйесі – бұл:

Ғибрат.

Үкім.

Құқықтану.

Дүнетану.

Мәдениет

Ғибраттың атқаратын негізгі қызметтері:

Реттеу.

Өнім алу.

Қозғаушы.

Ынталандырушы.

Дамыту.

Этикет – бұл:

Қоғамдағы адамның әрекетінің нормалары мен ережелері.

Адамгершілікті философиялық тұрғыдан зерттеу.

Адамның рухани байлығы.

Өзінің жасаған әрекеттеріне жауап беру.

Субъектімен белгілі бір қызметті жүзеге асыруды мақсат ететін өзара әрекеттескен жүйе.

Этикеттің түрлері:

Іскерлік.

Мәдени.

Көшелік.

Әлеуметтік.

Көркемдік.

Этикалық әңгімелесудің мақсаты:

Адамгершілік жайлы түсінікті қалыптастыру.

Табиғи түрдегі объектілермен көрнекілік ретінде танысу.

Заттармен символдық сурет түрінде танысу.

Білімдерін тәжірбиеде қолдану.

Тәжірбиелік білімдерін қалыптастыру

Этикалық әңгіменің тақырыптық жоспары мынаған сай болуы қажет:

Тәрбие процесінің жалпы жоспарына

Белгілі бір затқа.

Мұғалімнің шеберлілігіне.

Жыл мезгіліне.

Өткізу орнына.

Этикалық әңгіменің негізгі қызметі:

Дамытушылық

Әлеуметтік.

Кәсіби бағдарлық.

Тәжірбиелік.

Бақылаушылық.

Жан-жақтылық.

Этикалық әңгіме түрлері:

Бағдарламалық.

Ұйымдастырушылық

Дидактикалық.

Базалық.

Заттық.

Этикалық әңгімелесу бойынша қойылатын сұрақтарды құрастыруға қойылатын талаптар:

Сұрақтар арасындағы логикалық байланыс.

Бағдарламалық.

Дидактикалық.

Типтік.

Базалық.

Әңгіменің әдіс ретіндегі жеткіліксіздігі:

Оқытушының оптималді дайындығы.

Уақытты көп алуы.

Сөйлеу тіліндегі ауытқу.

Мазмұндық мәселелері.

Баяу ырғақ

Этикалық әңгімені өткізуге жатады:

Адамгершілік нормаларын меңгеру негізі және іс әрекет құндылығы.

Спорттық нәтижелерін талдау.

Елдегі экологиялық жағдайды талдау.

Тәжірбиелік жаттығуларды орындауы.

Иллюстрациялар, плакаттар құрастыру.

Әңгімелесу құндылығы болып табылады:

Танымдық сферасының белсенділігі.

Ақпараттың көлемі.

Үлкен дайындықтың болуы.

Мұғалімнің кәсіби тәжірбиесі мағызды емес.

Материалдың қатаң түрде берілуі.

Әңгімелесуді жүргізудің дайындық кезеңіне кіреді:

Әңгімелесу жоспарын құру.

Жоспарланған ақпаратты жеткізу.

Мәселе бойынша шешім қабылдау.

Белсенді талдау.

Жоспарланған ақпаратты жеткізу.

Оқушыларды әңгімелесуге дайындық кезеңіне жатады:

Оқушыларға айталатын мысалдар, жағдайлар, әдебиеттерді дайындау.

Әңгіме жоспарын құру.

Өткізілетін орынды дайындау.

Әңгіме тақырыбы бойынша сұрақтарды құрасыру.

Дидактикалық материалды құру.

Әңгімелесуді жүргізуге қойылатын психологиялық-педагогикалық талаптарға жатады:

Жеке және ажыратылған жағдайдың жасалуы.

Жауаптарды бағалаудағы стандарттық жүйе.

Оқушылардың эмоциясына деген күшті әсері.

Уақыттың қатаң сақталуы.

Мұғалімнің эмоциясыз, баяу, бірсарынды болуы.

Этикалық әңгіме нәтижесі мынаған байланысты:

Өмірлік жағдайларға.

Этикалық әңгімелесудің алған уақыт санына қарай.

Оқыту жағдайына қарай.

Оқушылар санына.

Оқушылардың пікірі.

Әңгімелесу әдісіне жатады:

Ауызша мазмұндау әдісі.

Білімін қолдана білу әдісі.

Бейнелік әдіс.

Көрнекілік әдіс

Тәжірбиелік әдіс.

Тәрбие қағидаларының педагогикалық жүйедегі бөлінулері:

Ұйымдастырушы.

Ұжымдық.

Жекеше.

Мәдени.

Адамгершілік.

Тәрбиеленуші балаға адамгершілікпен және көңіл бөлу қағидасының ұстанымы:

Тәрбиеде адаммен тіл табу ұстанымы.

Тәрбиеде жеңіл әдіс пен тәсілдерді қолдану ұстанымы.

Ұжымды тәрбиелеу ұстанымы.

Тәрбиеде оптимизм және үздіксіз ұстанымы.

Тәрбиеде белсенділік ұстанымы.

Тәрбие жұмысын ұйымдастыруда тәрбиеленушінің жеке ерекшеліктерін ескеретін қағида:

Тәрбиедегі дифференциалдану қағидасы

Тәрбиеде оптимизм және үздіксіз қағидасы.

Тәрбиеде өктемділік пен жеке әдіс қағидасы.

Тәрбиеде даралық және дифференциалдану қағидасы.

Тәрбиеде белсенділік қағидасы.

Сынып сағаттарын ұйымдастыру нысандары:

Интерактивті ойындар, тренингтер, оқырмандар конференциясы.

Адамгершілікке арналған сынып сағаты

Ақпаратқа арналған сынып сағаты.

Зиятқа арналған сынып сағаты.

Таным әрекетіне арналған сынып сағаты.

Өзекті мәселелерді айналып кетпей, шындықты тура айтудың қажеттілігін ұстанатын қағида:

Белсенділік қағидасы.

Тәрбиедегі даралық қағидасы

Тәрбиеде оптимизм және үздіксіз қағидасы.

Тәрбиеде жеңіл әдіс пен тәсілдерді қолдану қағидасы

Тәрбиешінің жеке басының беделдік қағидасы

Тәрбиешінің тәрбие жұмысында тәрбиеленушіге сеніммен және үмітпен жәрдемдесу қажеттілігін ұстанатын қағида:

Оптимизм қағидасы.

Тәрбиелеуші ұжым қағидасы.

Тәрбиешінің жеке басының беделдік қағидасы.

Тәрбиеде жеңіл әдіс пен тәсілдерді қолдану қағидасы.

Саналылық және белсенділік қағидасы.

Әрекет үрдісінде жеке тұлғаның қалыптасатындығын атап көрсететін қағида:

Тәрбие әрекетінің қағидасы.

Тәрбиелеуші ұжым қағидасы.

Тәрбиеде жеңіл әдіс пен тәсілдерді қолдану қағидасы.

Тәрбие жұмысында диференциалданған әдістерді қолдану қағидасы.

Саналылық және белсенділік қағидасы.