5В020300-Тарих

Ежелгі Қазақстан тарихы

4

қаз

Неондертал адамы адамзат дамуының қай кезеңінде қалыптасты?

A) Олдувей

B) Ашель

C)& Мустье

D) Қола дәуірі

E) Энеолит

*****

Қазақстан аумағындағы Палеолит (Ежелгі тас) дәуірі қай мыңжылдықтарды қамтиды?

A) б.з.б. 2 млн. - 10 мың жылдық

B) б.з.б. 3 млн. - 30 мың жылдық

C)& б.з.б. 1,5 млн. - 140 мың жыл бұрын

D) б.з.б. 4 млн. - 240 мың жыл бұрын

E) б.з.б. 5 млн. - 100 мың жыл бұрын

*****

Орыс ғалымы Радлов В.В. Қазақстанда қай жылы археологиялық жұмыстар жүргізді?

A) 1730 ж.

B) 1760 ж.

C) 1846 ж.

D)& 1862 ж.

E) 1890 ж.

*****

Сарыарқаның ежелгі ескерткіштерін, әсіресе ертедегі кен ісімен, мыс балқыту өндірісін зерттеуде маңызды рөл атқарған Қазақстан ғалымы, академик, геолог, Қазақстан ғылымы академиясының бірінші президенті.

A) Байпаков К.М.

B) Таймағамбетов Ж.К.

C) Марғұлан А.Х.

D)& Сәтпаев Қ.И.

E) Исабеков Б.М.

*****

Қазақстанда архелогия ғылымының негізін қалаушы, көрнекті Қазақстан ғалымы Беғазы – Дәндібай мәдениетін зерттеуді, негіздеуші, академик.

A) Қадырбаев М.К.

B) Алпысбаев Х.А.

C) Уалиханов Ш.Ш.

D) Акишев К.А.

E)& Марғұлан Ә.Х.

*****

Орталық Қазақстандағы “Тасмола мәдениеті” деп аталатын сақ мәдениетінің ескерткішін зерттеген Қазақстандық ғалым, археолог.

A)& Қадырбаев М.К

B) Құрманкулов Ж

C) Байпақов К.М

D) Зайберт В.Р

E) Кушаев Г.А

*****

Қазақстанның көне тас дәуіріндегі (Палеолит) мәдени мұраларын зерттеуші. “Ш.Ш. Уалиханов атындағы палеолиттік тұрақ” атты еңбектің авторы. Қазақстандық ғалым, археолог:

A) Самашев З.С.

B)& Таймағамбетов Ж.Қ.

C) Медоев А.Г.

D) Алпысбаев Х.А.

E) Құрманқулов Ж.Қ.

*****

Қазақстанда көне Отырар және оның аумағындағы көне мәдени тұрақтарын зерттеуге арналған Оңтүстік Қазақстан археологиялық кешенді экспедициясы қай жылы құрылды?

A) 1956 ж

B)& 1971 ж

C) 1977 ж

D) 1979 ж

E) 1980 ж

*****

“Жоғарғы Ертіс өңіріндегі жартастағы бейнелер” атты еңбектің авторы, Шығыс Қазақстанда петроглифтер туралы зерттеулердің негізін қалаушы.

A) Зиноллов Т.С

B)& Самашев З.С

C) Абдраимов К.П

D) Ибрагимов Т.С

E) Газизов А.Т

*****

Ұлы “Жібек жолының” Қазақстанда негізі қай кезеңде қаланды?

A) б.з.б. І – б.з. ІV ғ.

B) б.з.б. ІІғ. – б.з. ІІ ғ.

C)& б.з.б. ІV – б.з.ІІІ ғ.

D) б.з.б. V – б.з. VІ ғ.

E) б.з.б. ІІІ – б.з.ІV ғ.

*****

Археологиялық – тарихи зерттеулерде көне теңгелерді зерттейтін ғылымының атауы қалай аталды?

A) Геральдика

B)& Нумизматика

C) Археология

D) Стилистика

E) Грамматика

*****

Мезолит дәуірі қай жылдарды қамтиды?

A) б.з.б. Х – VІІ мың. жыл

B) б.з.б. V – ІІІ мың жыл

C)& б.з.б. ХІІ – V мың. жыл шамасы

D) ІХ – VІІ мың. жыл

E) V – ІІ мың жыл

*****

Неолит (жаңа тас) дәуірі қай кезеңді қамтиды?

A) б.з.б. ІV – мың. жылдық - ІІІ мың жылдық

B) б.з.б. ІІІ – мың жылдың - ІІ мың жылдық

C)& б.з.б. VІІ – мың жылдың - VІ мың жылдық

D) б.з.б. XІ – мың жылдың - VІІ мың жылдық

E) б.з.б. VІІІ – мың жылдың - VІІ мың жылдық

*****

Энеолит (мыс тас) дәуірі б.з.б. қай мың жылдықты алып жатыр?

A) б.з.б. І-ші мың жылдықты – б.з. І ғ.

B) б.з.б. ІІ-ші мың жылдықты – І м.ж.

C) б.з.б. ІІІ-ші мың жылдықты – ІІ мың жылдық

D)& б.з.б. ІV-ші мың жылдықты- ІІІ м. ж.

E) б.з.б. V-ші мың жылдықты -

*****

Қолда дәуірінің қамтитын кезеңі:

A) б.з.б. ІІІ – ІІ мың жылды

B) б.з.б. ІV – ІІІ мың жылды

C) б.з.б. V – ІІІ мың жылды

D) б.з.б. ІХ – VІ мың жылды

E)& б.з.б. ІІІ – VІІІ мың жылды

*****

Сыр өзенінің ертедегі атауларының бірі?

A) Зераушан

B)& Яскарт

C) Теужан

D) Мургаб

E) Қашқадария

*****

Көне Талғар қаласының атауы?

A) Сығанақ

B)& Талхиз

C) Құлан

D) Шаш

E) Жент

*****

Монғолиядағы Орхон өзеніндегі руналық екі үлкен ескерткіш: Күлтегін және Білге – қаған құрметіне қойылған ескерткіштердегі жазу қай тілде жазылған?

A) Саха тілі

B)& Түркі

C) Шығыс – Иран тілі

D) Моғол тілі

E) Парсы тілі

*****

1927 жылы Қазақтың жоғары педагогикалық институтында “Түрік – монғол халықтарының тарих” деген тақырыпта Махмуд Кашқаридың материалдары негізінде лекция оқыған, Қазақстанның көне тарихын бір жүйеге келтірген шығыстанушы, тарихшы?

A) Владимируов Б.Я

B)& Бартольд В.В

C) Попов Г.Я

D) Дьяконов И.М

E) Лившиц

*****

Кляшторный С.Г. мен Сұлтанов Т.И. жазбаша деректемелер мен археологиялық деректерінің материалына сүйеніп жазған еңбегі қалай аталады?

A) Үшінші мыңжылдықтағы Қазақстан

B)& Қазақстан. Үш мыңжылдық жылнамасы

C) Жиырма бірінші жылғы Қазақстан

D) Қазақстанның көне тарихы

E) Көне тарих және Қазақстан

*****

Тас ғасыры қандай кезеңдерден тұрады?

A) Эзолит, палезит, протон

B)& Палеолит, мезолит, неолит

C) Кайнозой, проэрозой

D) Эрозавр

E) Протозавр

*****

Ежелгі полиолит ірі – ірі кезеңге бөлінеді, ол қандай?

A) Алғашқы, орта, соңғы

B) Басты, қосалқы, соңғы

C)& Олдувэй, ашель және мустье

D) Бірінші, екінші, үшінші

E) Мезазой, эзазой, қайнезой

*****

Төмендегі палеолитте адам тасты сындыру үшін басқа тасты пайдаланып, біріне – бірін ұрған. Мұндай техника қалай аталады?

A) Қай тас мәддениеті

B) Түп тас мәдениеті

C) Үлкен тас мәдениеті

D)& Малта тас мәдениеті

E) Кіші тас мәдениеті

*****

Шығыс Қазақстан жеріндегі ең ежелгі палеолиттік (тас дәуірі) ескерткіш қалай аталады?

A) Малдыбай

B) Қоғалы

C) Сауысқанды

D) Шилікті

E)& Қозыбай

*****

Оңтүстік Қазақстанның табылған сүтқоректілер фаунасының жиынтық нешеу. Қалай аталады?

A) “Елдібай кешені”

B) “Көк – өзек кешені”

C)& “Көшқорған кешені”

D) “арыстанды кешені”

E) “Жолбарысты кешені”

*****

Қазақстан аумағында соңғы палеолит (тас дәуірінің соңғы сатысы) қай кезеңді қамтиды?

A) б.з.б. 20-15 мың жылдық.

B)& б.з.б. 40-10 мың жылдық.

C) б.з.б. 15-10 мың жылдық.

D) б.з.б. 10-5 мың жылдық.

E) б.з.б. 5-2 мың жылдық.

*****

Рулық қауымның қалыптасуүрдесі қай дәуірде жүрді?

A) ежелгі полиолит

B) мезолит

C) соңғы полиолит

D)& неолит

E) Энолит

*****

Мезолит дәуірінің ең маңызды өнер табысы.

A) Сауыт

B)& Садақ.

C) Қанжар

D) Бәкі

E) Қалқан

*****

Тайпалар мен тайпалық бірлестіктерді ұрылған кезеңіҚазақстан аумағында жаңа тас ғасыры (неолит) б.з.б. қай жылдырды қамтиды?

A)& неолит

B) ежелгі полиолит

C) қола дәуірі

D) неолит

E) мезолит

*****

Маңғыстау түбегінде архиологиялық зерттеулер нәтижесінде көптеген мезолиттік материалдар осы жердің қай түбегінен табылғанын атаңыз

A) Александровский

B) Баутино

C)& Бозашы

D) Қаламқас

E) Ақтау

*****

Қазақстанда орын алған кельтеминарлық мәдениеттің мерзімі.

A) б.з.б. VІІІ мың жылдықтың

B)& б.з.б. ІІ мың жылдықтың

C) б.з.б. ІV-ІІ мың жылдықтың

D) б.з.б. ІІІ мың жылдықтың

E) б.з.б. VІ мың жылдықтың

*****

Энолит дәуірінде Евразия даласында қолға үйретілген жануар

A) Қой

B)& Жылқы

C) Ешкі

D) Түйе

E) Сиыр

*****

Маңғыстауда б.з.б. мың жылдықта пайда болған мезолиттік ойықты мәдениетінің тұрағы

A) Өтес

B)& Төлес

C) Сарықамыс

D) Бейне

E) Үстірт

*****

Маңғыстау облысы Ақтау қаласының жанынан табылған Хвасын керамикасының мәдениеттің ұқсастықтары бар б.з.б. мың жылдықта пайдаланылған тұрақ.

A) Қашқар ата

B) Семей

C)& Қосқұлақ

D) Шақпақ ата

E) Ақ шүкір

*****

Ақмола облысының териториясында, Есіл өзенінің аңғарында б.з.б. VІІ мың жылдық аяғында, кельтеминар және ойықты мәдениетінің негізінде пайда болған мәдениет.

A)& Атбасар мәдениеті

B) Ақмола мәдениеті

C) Есіл мәдениеті

D) Нура мәдениеті

E) Қарғалы мәдениеті

*****

Керамкиалық ыдыстары ерекше, жұқа, ұзынша пропорцияда болған, қылта мойын жіңішке, түбі конус тәрізді өрнек ыдысының сыртына тарақша қалыппен салынған, геометриялық элементтерді әдісті пайдаланған Қазақстан аумағының басқа жерлерінде кездеспейтін Торғай ойпатында орналасқан мәдениет

A) Ол дувай мәдениеті

B) Құм көл мәдениеті

C)& Маханжар мәдениеті

D) Шардара мәдениеті

E) Сүйекті мәдениеті

*****

Көкшетау облысының аумағында б.з.б. ІІІ – ІІ мың жылдықтарда орналасқан Солтүстік Қазақстанның далалық энолитін сипаттайтын 20 дан астам қонысты мәдениет

A) Көкшетау мәдениеті

B) Бұрабай мәдениеті

C)& Ботай мәдениеті

D) Шортанды мәдениеті

E) Жылы сай мәдениеті

*****

Ботай мәдениетін зерттеп ашқан Қазақстан археологы, ғалым

A) Афанасьев В.К.

B) Ольховский Н.С.

C)& Зайберт В.В.

D) Ахметов К.

E) Смагулов Е.

*****

Ботай қонысының өмір сүру кезеңі

A) б.з.б. ХХІ – ХХІ ғ.ғ.

B) б.з.б. ХІХ – ХVІ ғ.ғ.

C)& б.з.б. ХХІV – ХХІІ ғ.ғ.

D) б.з.б. ХVІІ – ХV ғ.ғ.

E) б.з.б. ХVІІІ – ХVІІ ғ.ғ.

*****

Энолит дәуіріне жататын Маңғыстауда ашылған тұрақтан, адамдар теңіз моллюскаларының қабығынан ірі, ұсақ моншақтардан әр түрлі алқалармен әшекейлік бұйымдар жасаған. Сол тұрақтың аты қандай?

A) Тельман

B)& Шебір

C) Аташ

D) Жарсуыт

E) Құрық.

*****

Қазақстан аумағын мекендеген тайпалар қола бұйымдарын жасау ісін қай уақытта меңгерген?

A) б.з.б. ХV мың жылд.

B) б.з.б. ХІІІ мың жылдың басы

C) б.з.б. Х мың жылд.

D)& б.з.б. ІІ мың жылдың ортасы

E) б.з.б. мың жылд.

*****

Қазақстанның далалық тайпаларында мал шаруашылығын дамыту кезеңі

A) б.з.б. ІХ мың жылд.

B) б.з.б. VІІІ мың жылд.

C)& б.з.б. ІІ мың жылдың басында

D) б.з.б. VІІ мың жылд.

E) б.з.б. V мың жылд.

*****

Ежелгі қала үлгісіндегі алғашқы бекіністі қоныстардың пайда болған мезгілі

A) қола дәуірі

B)& темір дәуірі

C) палеолит

D) мезолит

E) молит

*****

Батыс және Орталық Қазақстанның ұзақ уақытқа арналған қоныстарында сумен жабдықтаудың қандай жаңа әдісі пайда болды?

A) Каналдар қазу

B) Арық жүйесі

C)& Құдық қазу

D) Тоғандар

E) Көлдер

*****

Атақты Андронов мәдениетінің алғашқы табылған жері

A) Словодянск

B)& Ачинск

C) Петровск

D) Николевск

E) Тобольск

*****

Андроновтық тұрғындардың өмір сүру салты

A) Көшпелі

B)& Отырықшы

C) Жартылай көшпелі

D) Жартылай отырықшылық

E) Балық шаруашылығы

*****

Андронов мәдениетінің алғашқы ескерткіші қай жылы ашылды?

A) 1910 ж.

B) 1912 ж.

C)& 1914 ж.

D) 1920 ж.

E) 1932 ж.

*****

Аты әлемге әйгілі болған Андронов ескерткішін алғаш ашқан ғалым, археолог.

A) Черников С.С.

B) Оразбаев А.М.

C) Романов Ю.И.

D)& Тугаринов А.Я.

E) Толсов П.Р.

*****

Андронов мәдениетінің хронологиялық топтамасы неше кезеңге бөлінеді?

A) Төрт кезең

B) Бес кезең

C)& Үш кезең

D) Бөлінбейді

E) Екі кезең

*****

Андронов мәдениетінің хронологиялық топтамасының “Федоров кезеңі” қай уақытты қамтиды?

A) б.з.б. Х – VІ ғ.ғ.

B) б.з.б. ХІ – V ғ.ғ.

C) б.з.б. ХІІ – VІІ ғ.ғ.

D) б.з.б. ХІІІ – ІХ ғ.ғ.

E)& б.з.б. Х¶ІІІ – ХVІ ғ.ғ.

*****

Андронов мәдениетінің хронологиялық топтамасының “Алакөл кеңесі” б.з.б. қай уақыттарды қамтиды?

A)& ХV – ХІІ б.з.б.

B) ХІІ – ІХ б.з.б.

C) ІХ – VІІІ б.з.б.

D) VІІІ – V б.з.б.

E) V – ІІІ ғ. б.з.б.

*****

Андронов мәдениетінің хронологиялық топтамасының “Замараев кезеңі” б.з.б. қай уақыттарды қамтиды?

A) ХІІ – ХІ ғ.ғ. б.з.б.

B)& ХІІ – VІІІ ғ.ғ. б.з.б.

C) ХІІІ – ХІХІІ ғ.ғ. б.з.б.

D) ХV – ХІV ғ.ғ. б.з.б.

E) ХІ¶ – ІХ ғ.ғ. б.з.б.

*****

Қазақстан аумағындағы алдыңғы қола дәуірінің кезеңі

A)& ХVІІІ – ХVІ ғ.ғ. б.з.б.

B) ХVІ – ХV ғ.ғ. б.з.б.

C) ХІV – ХІІІ ғ.ғ. б.з.б.

D) ХІІ – Х ғ.ғ. б.з.б.

E) ІХ – VІІІ ғ.ғ. б.з.б.

*****

Қазақстан аумағындағы орта қола дәуірінің кезеңі

A) ІХ – VІІІ ғ.ғ. б.з.б.

B) ХІІ – Х ғ.ғ. б.з.б.

C)& ХV – ХІІ ғ.ғ. б.з.б.

D) ХІІІ – ІХ ғ.ғ. б.з.б.

E) VІІІ – VІ ғ.ғ. б.з.б.

*****

Қазақстан аумағындағы соңғы қола дәуірінің кезеңі

A)& ХІІ – VІІІ ғ.ғ. б.з.б.

B) ХІ – VІІ ғ.ғ. б.з.б.

C) Х – VІІІ ғ.ғ. б.з.б.

D) Іх – VІІІ ғ.ғ. б.з.б.

E) ІV – ІІ ғ.ғ. б.з.б.

*****

Андронов мәдениетінің тайпалары қай тілде сөйлеген?

A) Қазақ тілінде

B) Ұйғыр тілінде

C)& Парсы тілінде

D) Қытай тілінде

E) Авар тілінде

*****

Андроновтың тұрғындарды басқа тайпалардан айыратын мәдениеттің ең басты этнографиялық белгісі

A) Тілі

B) Сәлемдесу рәсімі

C) Киетін киімі

D) Үйлену салты

E)& Жерлеу ғұрыптары

*****

Қазақстанда алғашқы түйе малы қай аймақта қолға үйретілді?

A) Солтүстік Қазақстан

B) Шығыс Қазақстан

C)& Орталық Қазақстан

D) Батыс Қазақстан

E) Оңтүстік Қазақстан

*****