*Жарақаттар кезіндегі шұғыл жағдайлар *3*72*1*

#785

*!Егде толық әйел тайғақ жолда кетип бара жатты.Тайып құлап түсті,оң қол алақанын тіреп қалды. Алақан-білезік буынында қатты ауру сезімі пайда болды.103-ті шақырды.Объективті: оң алақан білезік буыны ісінген,қозғалысы шектелген,өте күшті ауру сезімімен.Буынның айқын «найза»тәрізді деформациясы анықталады (дистальды бөлігі сүйекпен бірге сыртқа ығысқан). Буынның сыртқы бетін беткей пальпациялағанда ауру сезіммен. Жарақат алған орында осьтік күштеме ауру сезімін күшейтеді.

Аталған науқаста тасымалдау кезіндегі ЕҢ ЫҚТИМАЛ алғашқы көмек?

*гипстік лангета салу

қаңқалық тарту салу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#786

*!Қыз бала М,23 жаста, үйінде баспалдақтан құлады. Оң тізе буынындағы ерекше ауру сезім сезімі байқалды,буыны кенет "ісінді".103-ті шақырды.Қарап тексергенде: оң жақ тізе буыны кенет үлкейген,буын қуысында жалқық анықталады. (симптом "баллотирования" тізе тобығының оң).Пальпация кезінде тізе буынының ішкі беткей аймағында ауру сезімі байқалады. Науқас буынын толығымен жаза алады,бүгуі 150 градусқа дейін , бірақ ауру сезімі күшейеді.Оң тізесін қозғағанда қатты ауру сезімі болады.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай дәрі-дәрмек тиімді?

*гипстік лангета салу

*қаңқалық тарту салу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#787

*!Орта мектептің VI сынып оқушысы баспалдақпен сырғанап жүрді. Тағы бір төмен қарай сырғанағанда сол шынтақ буынын жазып, алақанын тіреп құлап түсті. Сол кезде білегі де "жазылды". Осы жарақаттың әсерінен шынтақ буынында қатты ауру сезімі пайда болды. Мектеп медбикесі 103 шақырды. Объективно: сол жақ шынтақ буыны үлкейген, деформирован, шынтақ шұңқыры тегістелген. Жай сипалағанда артынан шынтақ өсіндісі шығып тұрады. Иық осьі алдыға жылжыған. Қолдары мәжбүрлі жазылған қалыпта. Науқас онысау қолымен ұстап тұр. Шынтақ буынында белсенді қозғалыс мүмкін емес. Енжар қозғалыс кезінде серпімелі қарсылық танытады.

Сіздің ең алғашқы іс-әрекетіңіз?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#788

*!Жас жігіт, 25 жаста, таяқпен соққыдан қорғану мақсатында сол қолын басына қойған. Соққы білектің жоғарғы үштен біріне келген. 103 дәрігері қарап тексергенде: білек қарі жілік буынында бүгілген, жоғарғы үштен бірі деформацияланған, шынтақ сүйегінің артқа ығысуы бар және білектің алдыңғы беткей бөлігі кернелген. Деформацияланған аймақты пальпациялағанда кенет ауру сезімі пайда болады. Зақымданған білек біршама қысқарған. Білекте белсенді және енжар қимылдар кенет тежелген және ауру сезімімен. Білек және білезік сезімталдығы өзгермеген.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#789

*!Ер кісі,45 жаста, ағаш материалдарын тиеген. Абайсызда ағаш діңгегі көліктен құлап, науқастың сол білегіне соғылған. Науқас 103 шақырған. Объективно: соғылған жерінде (сол жақ білектің төменгі үштен бірі, алақанның сыртқы бетінде) теріастылық гемаматома бар. Зақымданған аймақ пальпациясы ауру сезімімен, сүйек бөліктерінің крепитациясы байқалады, осы қимылдар кенет ауру сезімін шақырады. Білекті жазу және бүгу шектелмеген. Білектің дистальді бөлігі және білезік пронация қалпында.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#790

*!Ер адам, 25 жаста. Жолда құлап, сол жақ шынтақ буынын қатты затқа соғып алған, қолы бүгілген қалыпта болған. Уйіне келіп, 103 шақырған. Сырқы қарап тексергенде сол қолы түзу және салбырап тұр. Науқас сау қолымен ұстап тұр. Шынтақ буыны көлемді үлкейген, артқы бетінің ісінгені байқалады. Буын пальпациясы ауру сезімімен, шынтақ өсіндісін басқанда ауру сезімі күшейеді. Өсінді мен шынтақ сүйегінде көлденең саңылау сезіледі. Шынтақ өсіндісі бүйір жаққа ығысады. Шынтақ буынында енжар қимылдар еркін, ауру сезімімен. Белсенді жазылу мүмкін емес, ал, бүгілу сақталған, бірақ ауру сезімімен.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#791

*!Ер адам, 80 жаста, жолда шалынып, сол жақ бүйірімен құлаған. Үлкен ұршық аймағымен соғылған. Шап аймағында қатты ауру сезімі пайда болған. 103 дәрігерінің қарауында: науқас горизонтальды қалыпта, оң аяғы сыртқа айналған. Өздігінен табанын тік қоя алмайды. Осы қимылды бөгде адамның көмегімен жасауға тырысқанда, жамбас буынында қатты ауру сезімін шақырады. Науқас аяғын тізе буынында тік көтере алмай, оны бүгеді және аяғы төсекте өкшемен сырғанайды (симптом «өкшемен жабысу»). Өкше және ұршық бойын түрткілегенде ауру сезім пайда болады.

Жамбас сынығы кезінде төменде көрсетілген шиналардың кайсысын қолданады?

*Томас шинасы

*Иванов шинасы

*Белер шинасы

*Дитерихс шинасы

*Кузьминский шинасы

#792

*!Ер адам 60 жаста. Спортзалда екіпұттық гир көтерген. Оң қолымен бас деңгейінде гир көтеріп, бірақ оны осы қалыпта ұстай алмады. Гир инерция бойынша қолды артқа тартады. 103 дәрігерінің қарауында: оң қолы шынтақ буынында бүгілген, қолын кеудеден біршама әкеткен және науқас оны оң қолының білек тұсында ұстап тұр. Иық буыны деформацияланған. Иықтың дельта тәрізді бұлшықетінің дөңестігі жойылған. Жауырының акромиальды өсіндісінің шеті айқын көрінеді, ал төменірек- буын шұңқыры бос қалған. Иық буынында белсенді қимыл мүмкін емес. Иықтың серіппелі қарсыластығы анықталады- "перне" симптомы

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#793

*!Әйел адам, 35 жаста. Сол табанын ішке қайырып алған. Осы жарақаттың әсерінен, тобық буыны аймағында қатты ауру сезімі пайда болған. 103 дәрігерінің қарауында: жүрген кезде сыртқы тобық аймағындағы ауру сезіміне шағымданады. Науқас ауырған аяғымен нық тұра алмайды. Сол жақ тобық буыны аймағы ісінген, пальпациялағанда ауру сезімі пайда болады. Тобық аймағында қимыл шектелген және ауру сезімімен.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#794

*!Науқас 78 жаста, үйінде жуыну бөлмесінде сол қолын тіреп құлаған. Сол жақ иық буынында кенет қатты ауру сезімін сезген, сол қолын қимылдата алмаған. Қатты ауру сезімінен түнде ұйықтай алмай, аналгетик қабылдаған. Таңертен 103 шақырған. Қарап тексергенде: сол жақ иық буыны аймағында, иықтық төменгі үштен бір бөлігінен кеуде торына дейін жайылған кенет ісіну мен ауқымды қанталау байқалады. Сол жақ иық біршама қысқарған және сыртқы бұрыш жасап деформацияланған. Сол жақ иық буынын пальпациялағанда кенет ауру сезімі пайда болады. Ауру сезімінің әсерінен белсенді қимыл жасау мүмкін емес, енжар қимыл жасауға тырысқанда ауру сезімі күшейеді.

Сіздің ең алғашқы іс-әрекетіңіз?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#795

*!Жасөспірім 13 жаста, әткеншектен құлап, иық буынының сыртқы бетімен жерге соғылған. 103 дәрігерінің сыртқы қарауы кезінде: оң бұғанасының деформациясын байқады, оң иық белдеуі қысқарған және сол жаққа қарағанда төменірек. Науқас сау қолымен зақымданған қолын иық белдеуі деңдейінде, шынтақ буынында бүгілген қалыпта кеудесіне жақындатып ұстап тұр. Оң бұғана аймағы ісінген. Пальпациялағанда кенет ауру сезімі пайда болады және соңғы бөліктерін анықтауға болады.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#796

*!Науқас Т, 69 жаста, метрода, эскалатор баспалдағынан құлап, сол жақ тізе буынымен баспалдақтың шетіне соғылған. Буынында кенет ауру сезімін сезген. Метрополитен қызметкерлеріне барып, "жедел жәрдем" шақыруын өтінді. 103 дәрігерінің қарауы кезінде: тізе тобығының алдыңғы бетінің терісінде сыдырылған жері бар, буын көлемі біршама үлкейген. Пальпация кезінде буын қуысында жалқы анықталады, ал тізе тобығы аймағында - диастаз. Науқас тізе тобығын 160 градусқа бұрыш жасап белсенді бүге алады, дегенменен бұл буынды жазу мүмкін емес. Пальпация және белсенді қимылдар ауру сезімін күшейтеді.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#797

*!Ер адам 40 жаста, оң қолымен жүк көтерген, шалынып, оң иығымен құлған. Иық буыны аймағында қатты ауру сезімін сезген, Мужчина 40 лет, нес в правой руке груз, оступился и упал на правое плечо. Силь­ный удар пришелся на область плечевого суста­ва, осы уақытта жүктің ауырлығы максимальды төмен түскен. Науқас иық белдеуі аймағынан қатты ауру сезімін сезген. Бір тәуліктен кейін 103 шақырған. Қарап тексергенде: оң жақ зақымданған иық белдеуі ісінген, сыртқы (акромиальді) бұғана соңы баспалдақ тәрізді анық көрініп тұр. Иық буынын қиылдатқанда, әсіресе иықты жоғары көтергенде және әкеткенде қимыл шектелген және ауру сезімімен. Бұғананың акромиальды соңын басқанда ол төмендейді, қысым түсіруді тоқтатқанда ол қайтадан көтеріліп- бұғананың серіппелі қозғалысын тудырады.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#798*!Ер адам 30 жаста,2 м биіктіктен құлап түсті .Негізгі соққы сол жақ өкшеге түсті.Оқиға болған жерді 103дәрігері қарады.Объективті:сол өкше жалпақталған,ісінген және кеңейген.Тобықтың ішкі жағы қанталаған.Табанның күмбез бойы жалпақталған.Ауру сезіміне байланысты өкшеге күш түсіру мүмкін емес.Өкшенің пальпациясы ауру сезімімен.Тобық бұлшықетінің жиырылуы өкшедегі ауру сезімін күшейтеді.Артынан қарағанда зақымданған аймақта тобық төмен тұр,ал өкше сүйегінің осьі ішке қараған екі табан көрінеді.

Аталған науқаста ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляция тиімді?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#799

*!Жасөспірім 16 жаста, 3 м биіктіктен құлап түсті. Негізгі соққы күші сол аяққа түсті.103дәрігерінің қарап тексергенде:сол жамбас ісінген,деформацияланған, оның осьі қисайған.Жарақат алған аймақта ауру сезімі сезіледі.Жамбастың ортаңғы үштен бір бөлігінде патологиялық қозғалу байқалады.Сол аяғын көтере алмайды.Табанның қозғалғыштық және сезімталдық қызметі толығымен сақталған.Шеткі артерияларда пульс сақталған.

Сіздің ең алғашқы іс-әрекетіңіз?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#800

*!Науқас Ж. 37 жаста. Жол-көлік апаты болған жерге 103 бригадасы келген кезде, науқас оң жамбас аймағында кенет ауру сезіміне шағымданады. Науқастың айтуы бойынша, 10 минут бұрын автокөлікке соғылып, оң жамбас аймағынан соққы алған. Есін жоғалтпаған. Қарап тексергенде: Оң жақ мықын сүйегінде кең көлемде теріастылық гематома анықталды, шат және шонданай сүйектерін, сонымен қатар мықын сүйегінің оң қанатын пальпациялағанда кенет ауру сезімімен.

Жамбас сүйегі сынған науқасты тасымалдау қалпы?

*ішімен

*«бақа» қалпында

*оң жақ бүйірімен

*сол жақ бүйірімен

*жартылай отырған қалыпта

#801

*!Ер кісі пәтерінде жөндеу жұмысын жасады. Қабырғаға бетон құйып жатқан.Сол білеігіндегі I-ші саусағының тырнағын байқамай балғашықпен соғып алды. 103-ті шақырды. Қарап тексергенде I саусақтың тырнағы ісінген,пальпация кезінде ауру сезімімен.Саусақтың қозғалысы шектелген.Тырнақ пластинкасының астында гематома бар.Саусақ осьі бойынша күш түсіру ару сезімімен.Ауру сезіміне байланысты қандай да бір затты саусақпен ұстау мүмкін емес.

Сіздің ең алғашқы іс-әрекетіңіз?

*қаңқалық тарту

*ауру сезімін басу

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды орамалмен иммобилизациялау

*аяқ-қолдарды қолда бар материалмен иммобилизация

#802

*!Ер адам, пышақтық соққыдан қорғану мақсатында оң қолымен пышақты алып оның жүзін ұстап қалған. Шабуылшы оның қолынан қатты күшпен итеріп жіберді. Осының нәтижесінде, оң алақан сыртында терең жара пайда болды. 103 дәрігерінің қарауы кезінде, оң алақан сыртында терең, көлденең кесілген жара ұзындығы 4 см, жиектері тегіс және айқын қансыраумен. Жара тереңдігінде, ІІІ саусақ сіңірінде перифериялық шеті көрінеді, жарада орталық шеті жоқ. III саусақ жазылған, соңғы және ортаңғы фалангтарда белсенді бүгілу жоқ. Сезімталдық сақталған

Сіздің ең алғашқы іс-әрекетіңіз?

*ХБӨ жасау

*госпитализациялау

*антисептикпен жараны жуу

*жараны өңдеу және асептикалық таңғыш

*аяқ-қолдарын шинамен иммобилизациялау

#803

*!Науқас 50 жаста, автомобильді жарақаттан кейінгі жағдай. 103 дәрігер жалпы қарағанда науқас бас ауруына, бас айналуына, жүрек айнуына шағымданған. Неврологиялық статус: ретроградты амнезия, шамалы анизокория, нистагм, пирамидалық жеткіліксіздіктің белгілері. Киімінде құсық қалдықтары. Бас миының соққысы кезінде төменде көрсетілген жедел көмектің ҚАЙСЫСЫ ТИІМДІ?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#804

*!103 бригада келіп жеткен сәтте 70 жасар ер кісі ессіз жатыр. көршілерінің айтуы бойынша науқас сатыдан құлап түскен. Объективті: комалық жағдай, брадикардия, брадипноэ. Неврологиялық статус: айқын анизокория. Патологиялық табандық белгілері. Мұрын жолдарынан қан кеткен іздер.

Бас миының соққысы кезінде төменде көрсетілген жедел көмектің ҚАЙСЫСЫ ТИІМДІ?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#805

*!35 жастағы О. есімді науқас ауыр затпен басын урып алған сәтте есінен танып, құлап қалған. Науқас жағдайын біріншілік бағалау кезінде түсініксіз сөздер айтып, ауырсыну тітіркендіргішіне көзін ашып, тітіркендіргіш тиген аймақтағы қол-аяқты қозғайды.

Сіздің алғашқы іс-әрекетіңіз:

*система салу

стационарға апару

трахеотомия жасау

*жағалы шина орнату

*тыныс жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру

#806

*!Науқас С. 27 жаста, ауыр бассүйек-ми жарақатын алған. Кереңденген. Жедел жәрдем дәрігерінің терапиясынан кейін, науқасты нейротравматикалық бөлімшеге госпитализациялау шешімі қабылданды. Транспортировка кезінде науқас жағдайы жедел нашарлай түсті: есінің команың ІІ дәрежесіне дейін нашарлауы, брадикардия, тоникалық тырысулар. Аталған науқасқа ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляцияны жасайды?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#807

*!Науқас 20 жаста, бассүйек-ми жарақатын алған. Бір сағаттан көп уақыт бойы ессіз жатқан. Қысқа уақытты сөйлеу бұзылыстары тіркелген. Айқын жалпы милық симптоматика.

Аталған науқасқа ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляцияны жасайды?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#808

*!Науқас А. 26 жаста. Басының жарақатынан кейін 12 сағаттан соң есінен танып қалған. 103 бригада дәрігері қараған кезде – науқас жағдайы ауыр, PS – минутына 60 соққы, АҚ 70/40 мм с.б.б., сол жақтық гемипарез анықталған.

Аталған науқасқа ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляцияны жасайды?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#809

*!Науқас 45 жаста, 103 бригада дәрігері қараған кезде бас ауруына, бас айналуына, жүрек айнуына, құсуға шағымданған. Анамнезінде бір тәулік бұрын құлап, басын жерге соғып алған. Қысқа мерзімді естен тану болған, жарақат себебі есінде жоқ. Қарау кезінде: науқас бозғылт, АҚ 130/80, брадикардия минутына 62 соққыға дейін, ошақтық неврологиялық симптомдары жоқ. Стационарға тасымалдау барысындағы науқастың қалпы:

*отыру

*жату

*бүйірлеп

*аяғын жоғарылатқан қалыпта

*басын жоғарылатқан қалыпта

#810

*!Қабылдау бөліміне 6 метр биіктіктен құлаған науқас комалық жағдайда жедел жәрдеммен жеткізілді. Қарау кезінде: тері жамылғылары бозғылт, брадикардия минутына 60 соққы, АҚ. 140/80 мм. с.б.б., сол жақ самай аймағында орбиталық аймаққа дейін тараған қан кету. Оң жақтық гемипарез және оң жақтық сезімталдық төмендеуі анықталды.

Бассүйек ішілік гематомасы бар аталған науқасқа ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляцияны жасайды?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#811

*!Жан сақтау автокөлігімен 1 сағат бұрын болған автоавариядан зардап шегуші жеткізілді. Есінің деңгейі – кома, өкпені жасанды желдендіру жүргізілуде. Қарау кезінде нистагм, анизокория, екі көз шұңқырында да қан құйылулар анықталған, сол құлақтан ликворрея анықталды.

Сіздің алғашқы іс-әрекетіңіз:

*система салу

стационарға апару

трахеотомия жасау

*жағалы шина орнату

*тыныс жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру

#812

*!Жедел жәрдем бригадасы қабылдау бөліміне 50 минут бұрын ағаш шабу кезінде байқаусызда басының үлкен көлемді шабылған жарақатын алған науқас жеткізілді. Қарау кезінде: сол жақ төбе-маңдай аймағында кең және аздаған қан кетумен көрінетін шабылған жара анықталды. Жарада сүйек қалдықтары көрінеді. АҚ 11/70 мм.с.б.б., пульс минутына 98 соққы, ритмді.

Сіздің алғашқы іс-әрекетіңіз:

*асептикалық таңғыш салу

стационарға апару

трахеотомия жасау

*жағалы шина орнату

система салу

#813

*!Ер кісі құлау кезінде басын соғып алған. Басының қатты ауырсынуына, жүрегінің айнуына, бас айналуына шағымданады. Қарау кезінде: есеңгіреген, тері жамылғылары бозғылт, пульс минутына 62-64 соққы. Сол жақ самай бөлігінде жұмсақ тіндердің ісінуі, сол жақ құлағынан аздап қан кеткен. Науқас жарыққа қарай алмайды. Сол жақ қарашығы оң жақпен салыстырғанда кеңдеу. Аталған науқасқа ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляцияны жасайды?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#814

*!Ер кісі 28 жаста. Төбелес кезінде басына қатты затпен соққы алған. Жедел жәрдем дәрігері қарау кезінде: ұйқышыл, сұрақтарға түсініксіз жауап береді, аздап бозғылт, пульсі минутына 62 соққы, маңдай аймағында 8х15 см көлемді жара,аздап қан кеткен, сол жақта мұрын-ерін қыртысы тегістелген, тілі аздап солға ығысқан, оң жақ қарашығы сол жақпен салыстырғанда аздап кеңейген.

Аталған науқасқа ЕҢ АЛҒАШҚЫ көмек ретінде қандай манипуляцияны жасайды?

*шина тағу

*маннитол

*адреномиметиктер

*инфузионды терапия

*басын жоғарылатып жатқызу

#815

*!Ер кісі 40 жаста. Автокөлік апаты салдарынан ауыр бас жарақатын алған. 103 бригада келген сәттегі жағдайы ауыр. Есінен танып қалған, мұрнынан, аузынан, құлақтарынан қан кетуде, жоғарғы жақ фрагменттерінің түсуі, тістеудің бұзылысы, оң жақ төменгі көз шарасы аймағында «саты» симптомы оң.

Сіздің алғашқы іс-әрекетіңіз:

*система салу

стационарға апару

трахеотомия жасау

*жағалы шина орнату

*тыныс жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру

#816

*!Науқас 43 жаста ауыр затпен басына соққы алған, 2-3 минутқа есінен танып қалған. Жарақатқа алып келген оқиға есінде емес. тексеру кезінде – жағдайы орташа ауырлықта, бас ауруына, құлақтағы шуылға, бас айналуына шағымданады. Маңдай бөлігінде гематома анықталады. Тері жамылғысы аздап бозарған, АҚ 120/80мм.с.б.б., пульс минутына 56 соққы. Көлденең және тік нистагм, сіңірлік және периостальді рефлекстердің төмендеуі анықталды.

Бас-ми шайқалған науқасты стационарға тасымалдау қалпы:

*отыру

*жату

*бүйірлеп

*аяғын жоғарылатқан қалыпта

*басын жоғарылатқан қалыпта

#817

*!Ер кісі 30 жаста, үйіне қайтып жатқанда басына қатты затпен соққы алған. Бірнеше минутқа есінен танған. Үйіне дейін ешкімнің көмегінсіз жетіп, ұйықтап қалған. Таңертең әйелі оята алмаған. 103 бригаданы шақырған. Дәрігер қараған кезде: науқас есеңгіреген, қарауға қарсыланады, сөйлеу контакті мүмкін емес. Қорғаныс қозғалыстарынан оң жақта бұлшықет әлсіздігі анықталды. Сол жақ самай аймағының терісі бозарған. Сол жақ қарашық оң жақпен салыстырғанда кеңейген. АҚ 100/70 мм.с.б.б., пульс минутына 48 соққы.

Сіздің алғашқы іс-әрекетіңіз:

*система салу

стационарға апару

трахеотомия жасау

*жағалы шина орнату

*тыныс жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру

#818

*!Ер кісі 65 жаста. Ауыр бассүйек-милық жарақаттан соң «машиналық» тыныс пайда болған. Сіздің алғашқы іс-әрекетіңіз:

*система салу

стационарға апару

трахеотомия жасау

*жағалы шина орнату

*тыныс жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру

#819

*!18 жасар боз бала. Төбелес кезінде қатты затпен басына соққы алған, есінен танып қалған. Жедел жәрдем дәрігерінің бағалауы бойынша есі сопорлық жағдайға тең. Қозғыштық пен тырысулар анықталмайды.

Бас-ми шайқалған науқасты стационарға тасымалдау қалпы:

*жату

*отыру

*бүйірлеп

*аяғын жоғарылатқан қалыпта

*басын жоғарылатқан қалыпта

#820

*!18 жасар боз бала. Төбелес кезінде қатты затпен басына соққы алған, есінен танып қалған. Жедел жәрдем дәрігерінің бағалауы бойынша есі сопорлық жағдайға тең. Қозғыштық пен тырысулар анықталмайды. Бас-ми шайқалған науқасты стационарға тасымалдау қалпы:

Аталған дәрілерден аулақ болғаны жөн? От применения какого препарата следует воздержаться?

*диазепам

*витамин С

*пирацетам

*фуросемид

*преднизолон

#821

*!Қала сыртында 10 жастағы бала бірнеше сағат бойы қатты аязда болды. Мұздалған баланы шаңғышылар тауып,жақын жерде орналасқан елді мекенге апарады. 103 шақырды. Қарағанда білек пен табан терісі гиперемияланған, қолдың саусақ ұштары және аяқтың бірең-сараң күлдіреуік, сезімталдық төмендеген.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*асептикалық таңғыш салу

*спирттік таңғыш салу

*мазьдық таңғыш салу

*қармен ысқылау

*иммобилизация

#822

*!Моншада 20 жастағы қызда бұтаралық және екі жақты төменгі бөліктерде термиялық күйік.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*промедол

*дифенгидрамин

*аналгин

*аспирин

*кетонал

#823

*! Жас жігіт 25 жаста .Аспазшы болып жұмыс істейді. Қазір даярлап жатқан ботқаны өзіне аударып алған.Ауру сезімнен қатты айғалап, мазасыз, қозғыш,сымда тізе буын деңгейінен сирақ-табанға дейін және табан терісінде, қол білегіне және тоқпан жілікке жабысқан сұйық ботқа, терінің бос аумағы гиперемияланған,ісінген, көпіршік түрде қабатталған мөлдір сұйықтықпен.Ашылған көпіршіктің түбі-қызыл,жалтыраған,ауру сезімді; кейбір орында ақ түсті бедер,құрғақ. АҚ 110/75 мм рт. ст, пульс 86 мин.соққы..ритмді.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*жансыздандыру

*стационарға жеткізу

*ботқа қалдығын алыс тастау

*суық сумен сулау

*мазьды таңғыш салу.

#824

*! Ер адам 45 жаста.Жарылыстан машина өртенген.Кеуденің бүйір беті және жоғарғы сол жақты және төменгі бөліктеріне күйік алған.Осы жерде терінің гиперемиясы жайылған,көпіршік, кейбір аумағында бозғылт-сұр түс(дене беткейі 10% дейін), сезімталдық жоғалған.АҚ 110/70 мм.рт.ст. Пульс 110 мин.соққы,ритмды,қанағаттанарлық толықтыру.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*жансыздандыру

*стационарға жеткізу

*ботқа қалдығын алыс тастау

*суық сумен сулау

*мазьды таңғыш салу.

#825

*!Жас әйел 33 жаста.Байқаусызда қайнап тұрған сүтті иық пен білекке төгіп алады. 103 дәрігері тексергенде: тері жамылғы ашық-қызыл түсті, көп мөлшерлі көпіршіктер,серозды сұйықтықпен толған.Қатты ауру сезім мазалайды.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*жансыздандыру

*стационарға жеткізу

*ботқа қалдығын алыс тастау

*суық сумен сулау

*мазьды таңғыш салу.

#826

*!Науқас 42 жаста. Өзіне ыстық сорпаны төгіп алды.103 дәрігері тексергенде:дене беткейі 5% терең күйік жарақаты ,көпіршіктер ашылған.Жарақат оң жақты төменгі бөлікте –

сирақтың сырт жағында орналасқан.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*промедол

*дифенгидрамин

*аналгин

*аспирин

*кетонал

#827

*!8 айлық бала ыстық сұйықтықпен кеуде,екі жақты жоғарғы және төменгі бөліктері термиялық күйік.Локальды:кеуденің беткей алдыңғы және бүйір күйік жарақаты орналасқан,екі жақты сан және білек . Гиперемия фонында және ісінуіне кейбір аймақтарда эпидермис қабаттары болмайды.Жараланған беттері қызыл түсті , плазморрея болады.Сезімталдық сақталған.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*промедол

*дифенгидрамин

*аналгин

*аспирин

*кетонал

#828

*!Науқас 50 жас. Дене бетінде 35% аймағы I-II-IIIA дәрежелі термиялық күйік бар.Күйік жарақаттары бетте,мойында,кеуденің алдыңғы беткейінде орналасқан. Бетте,мойында жұмсақ тіндердің ісінуі бар.Тыныс алуы мұрын және ауыз арқылы қиын,шулы. Мұрын жолында шарпылу қылшығы бар.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*промедол

*дифенгидрамин

*аналгин

*аспирин

*кетонал

#829

*!Науқас А,. 50 жаста.қарауылшы,12 сағат бойы ауа температурасы (-25С) далада болды. Кезек ауыстыру кезде екі табанда күйіп-жану ауру сезімді және шаншып сезіледі,аяқ саусақтары ұйып қалу.Кезекшілік аяқталғанда уйне барып ,ұйықтап қалды.Келесі күні екі аяқ саусақтары көпіршіктің ішінде геморрагия пайда болуымен.3 күннен кейін жедел жәрдем шақырды.Тексеру кезінде аяқ табан саусақтары суық,қозғалыстың болмауы,екі табанның ісінуі сыртқы жағы гиперемияланған,ішінде геморрагиялық көпіршік бар.Саусақтар көк-қызыл ,сезімталдық жоғалған.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*стационарға жеткізу

*компресс салу

*бақылауға қалдыру

*мазьды таңғыш салу.

*асептикалық таңғыш салу

#830

*!Науқас П,.60 жас,103 дәрігердің тексеру кезінде ауру сезімді,ісінуі,табан аумағында көпіршіктердің болуы, жалпы мазасыздық, дене температусы 37,22 С.шағымданды. Науқастың айтуы бойынша 5 күн бұрын бірнеше сағат бойы трассада аязда болган,автокөлікті жөндегенде.Тексеру кезінде жағдайы орташа дәрежелі,бозарған,енжар,дене температурасы 37,2. АҚ 130/90 мм рт.ст., пульс 88 мин. Локальды: табан қызы-көкшіл, ісіну,эпидермис сыртында, беткейі эрозивты қызыл.табанды сипағанда суық.Саусақ пальпация кезінде ауру сезімсіз. Плюснефалангалық буын қозғалысы бар.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*стационарға жеткізу

*компресс салу

*бақылауға қалдыру

*мазьды таңғыш салу.

*асептикалық таңғыш салу

#831

*!Науқас С.55 жаста қала сыртындағы орман сапарда температурасы -1С болды.Үйіне кешке келіп,оң жақты табанда ұйып қалуын,шаншып ауру сезімді,терінің көгеруін сезді. Ыстық ванна қабылдады. 2 күннен кейін ауру сезім ұлғайды, қызулы көпіршіктің ішінде серозды пайда болуы,терінің гиперемиясы.103 шақырды.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*стационарға жеткізу

*компресс салу

*бақылауға қалдыру

*мазьды таңғыш салу.

*асептикалық таңғыш салу

#832

*!Науқас А.45 жаста қысқы балық аулауда болған,алкоголь қабылдаған.Кешке қарай аяз (-25С) дейін көтерілген.Науқаста табанның ұйып қалуы, табан саусақтарының шаншып және күйдіргіш ауру сезімнің пайда болуын сезген.Үйіне кешке қарай келіп ,қатты алкогольды мастықтан ұйықтап қалды.Келесі күні табанда ауру сезім ұлғаяды,цианоз және ұйып қалу пайда болды. Аяқты арақпен ысқылап,ыстық грелка қойды.3 күннен кейін «жедел жәрдем» шақырды. Тексеру кезінде: табан саусақтары көкшіл-қызыл,сезімталдық және қозғалыс жоғалған,бірен-саран геморрагия көпіршіктер ішінде.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*стационарға жеткізу

*компресс салу

*бақылауға қалдыру

*мазьды таңғыш салу.

*асептикалық таңғыш салу

#833

*!Науқас Н., 30 жаста ,Жаңа жыл алдында алкогольды мастық кезінде орманға шыршаға барған. Ауа температурасы (-25С). Орманда қолғабын жоғалтып алған.Орманда бірнеше сағат жүрген, шаншып ауру сезім мен қол саусақтарының ұйып қалуын сезген, білек терісінің ағаруын.Білегін қармен ысқылаған.Кешке шыршаны үйіне алып келіп,жылы ванна қабылдады. Тәуліктен кейін екі жақты білекте серозды және геморрагиялық көпіршіктер пайды болды.Саусақ қозғалысы шектелген,білектің айқын ісінуі.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*стационарға жеткізу

*компресс салу

*бақылауға қалдыру

*мазьды таңғыш салу.

*асептикалық таңғыш салу

#834

*!Науқас А. 45жаста қысқы балық аулауда болған,алкоголь қабылдаған.Кешке қарай аяз (-25С) дейін көтерілген.Науқаста табанның ұйып қалуы, табан саусақтарының шаншып және күйдіргіш ауру сезімнің пайда болуын сезген.Үйіне кешке қарай келіп ,қатты алкогольды мастықтан ұйықтап қалды.Келесі күні табанда ауру сезім ұлғаяды,цианоз және ұйып қалу пайда болды. Аяқты арақпен ысқылап,ыстық грелка қойды.3 күннен кейін «жедел жәрдем» шақырды. Тексеру кезінде: табан саусақтары көкшіл-қызыл,сезімталдық және қозғалыс жоғалған,бірен-саран геморрагия көпіршіктер ішінде.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*стационарға жеткізу

*компресс салу

*бақылауға қалдыру

*мазьды таңғыш салу.

*асептикалық таңғыш салу

#835

*! 3 жастағы бала байқаусызда ыстық сумен төменгі бөліктерінде термиялық күйік алған. Дәрігер, ЖЖ келген дене бетінде 10% аумағы күйік алғанын анықтаған.Гиперемия және ісіну фонында эпидермистің аумағында жоқ болуы.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*промедол

*дифенгидрамин

*аналгин

*аспирин

*кетонал

#836

*!Жас әйел 25 жаста .103 дәрігер бригадасы тексерген.Кешке білектің ыстық сумен күйігін алған. Тексергенде: сол білектің сыртында көпіршіктер, іші толған сарғыш серозды сұйықтық,көпіршік айналасындағы тері гиперемирленген. Күйіктің II дәрежесі анықталған.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*жансыздандыру

*стационарға жеткізу

*ботқа қалдығын алыс тастау

*суық сумен сулау

*мазьды таңғыш салу.

#837

*! Науқас М.,55 жаста тамақ әзірлегенде аяғына ыстық су кастрюлді төгіп алды.Ешқандай әрекет жасамай ,бірден «жедел жәрдем» шақырды.Екі жақты табанда күйдіру ауру сезіміне шағымдалған. Тексергенде: екі сирақ және табан гиперемирленген,ісінген, табан терісінде көптеген қызулы ішінде серозды көпіршіктер.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*жансыздандыру

*стационарға жеткізу

*ботқа қалдығын алыс тастау

*суық сумен сулау

*мазьды таңғыш салу.

#838

*!Науқас В.,60 жаста,киім-кешек қайнатқанда және ыстық судан алдынғы құрсақ қабырғасына күйік алды.Жедел жәрдем бригадасын шақырды. Тексергенде: жағдайы орташа қанағаттанарлықта.Зақымдалған аймақта қатты ауру сезіміне шағымдалған.АҚ 150/100 мм.рт.ст Мултс 92 соққы мин.Локальды тексерісте: алдыңғы құрсақ қабырғасында жоғарыда айтылған өзгерістер, тек үлкен жарты көпіршіктер жарылған, түбі қызыл,ылғалды, сезімталдық сипағанда төмендеген, тері бездері көрінген.Кейбір үлкен көпіршіктің ішінде желетәрізді сарғыш түсті.

Науқасқа төменде көрсетілген ең абзал жедел жәрдем көмегі?

*жансыздандыру

*стационарға жеткізу

*ботқа қалдығын алыс тастау

*суық сумен сулау

*мазьды таңғыш салу.

#839

*!Футбол матчы кезінде спортсмен құлап, ішінен қатты соққы алды. Әлсіздік, бас айналу және оң жақ қабырға астындағы іштің қатты ауыруы себебінен ойынды жалғастыра алмады. Сіз, жедел жәрдем дәрігері ретінде есеңгіреуді (шок) және оң жақ қабырға астындағы ішперде тітіркенуінің әлсіз пальтапорлы белгілерін анықтап алдыңыз.

Науқас үшін төменде көрсетілгендердің қайсысын ЕҢ бірінші кезекте орындау қажет?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлық бақылау

*шокпен күресу (борьба с шоком)

*аурусыздандыру

*лапороскопия

#840

*!Науқас И., 24 жас, автокөлік апатынан 3 сағаттан кейін. Науқас іштің төменгі бөлігінде ауыруды сезінетіндігіне, үздіксіз несеп шығудың болуына, несеп күшену кезінде бірнеше тамшылар түрінде шығатындығына шағым айтты. Перитонит белгілері әлсіз білінеді.

Сіздің бірінші кезектегі әрекетіңіз?

*аурусыздандыру

*госпитализация

*амбулаторлық ем

*қуықты катетерлеу

*қуық аймағына мұз басу

#841

*! Науқас 3., 14 жас, іштің және ұмаға, төменге жаңғырытын оң жақ бел аймағының ауыруына; әлсіздік, бас айналуға шағым айтты. Сырқатты жарақатпен байланыстырады (4 сағат ішінде білгісіз адамдар ұрып соққан). Тексеру кезінде сіз оң жақ бел аймағында гематоманы анықтадыңыз, перитонит белгілері жоқ.

Сіздің бірінші кезектегі әрекетіңіз?

*амбулаторлық ем

*система қою

*госпитализация

*мұз басу

*аурусыздандыру

#842

*!Науқас С. 36 жаста, сол жақ 10 және 11 қабырға сынығымен. Жарақат алғаннан 4 күннен соң, сол қабырға астында ауру сезімі, әлсіздік және бас айналу пайда болған. Объективті симптомдар: тері жабындысының бозғылттануы, пальпаторлы ауру сезімінің эпицентрі сол жақ қабырға астында, осы жерде ішперде тітіркендіру симтомы әлсіз.

Науқас үшін төменде көрсетілгендердің қайсысын ЕҢ бірінші кезекте орындау қажет?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#843

*!Науқас С, 15 жаста, ішінің, кіндік аймағындағы ауру сезіміне шағымданады. Ауру сезімі жарақат алғаннан 3 сағаттан кейін пайда болған. Объективно: локальды жедел ауру сезімі, құрсақ қабырғасының бұлшықеті айқын әлсіз кернелген. Щеткина-Блюмберг симптомы күмәнді. Дене температурасы — 37,0.

Науқас үшін төменде көрсетілгендердің қайсысын ЕҢ бірінші кезекте орындау қажет?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#844

*!10 жасар ер бала, велосипед айдап журіп құлап, ішімен рульге соққы алған. Сол жақ қабырға астында ауру сезімін сезінген. Бала өз бетімен үйге келген. Бірер сағаттан кейін іштегі ауру сезімі сол жақ иық астына таралған. Екі мәрте құсқан. Науқас осы уақытқа дейін сол жақ қырымен мәжбүрлі қалыпта жатқан. Температура - 37,6, тахикардия, АҚ - 90/60 мм сб. Несеп жәнезәр шығару- қалыпты. Қарап тексергенде: сол қабырға астында ауру сезімі, бұлшықет қатаңдығы және Щеткина-Блюмберг симптомы анықталады.

Науқас үшін төменде көрсетілгендердің қайсысын ЕҢ бірінші кезекте орындау қажет?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#845

*!Белгісіз 30 жастағы науқас автокөлік апатынан 40 минуттан соң реанимация бөлімшесіне түсті. Жағдайы өте ауырлықта, есі жоқ, тері жамылғысы солғын әрі мәрмәр тәрізді. Оң мұрын-ерін қатпары тегістелген, анизокария. Сол жақ жамбас үштен бірі деңгейінде деформацияланған. Көптеген жаралар бар. Шеке аймағында сол жағында гематома анықталады. Сол құлақ жарғағында – ликворея. Бұлшықет гипотаниясы. Тыныс алуы жиі, беттің екі жағынан жүргізіледі. Жүрек тондары бәсеңдеген, 1 минутта 140 соққы. Тамыр толуы нашарлаған. АҚ 60/30 мм сб.б.

Науқас үшін төменде көрсетілгендердің қайсысын ЕҢ бірінші кезекте орындау қажет?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#846

*!Науқас М. 40 жаста. Жол-көлік апаты болған орнында жәдел жәрдем дәрігері қарады. Кеуде клеткасының жарақаты бар науқасты тексерген кезде трахеяның зақымданған жақтан қарама-қарсы жаққа жылжуы байқалды, АҚ 100/80, ТЖЖ – 106.

Пневмотораксы бар науқасты тасымалдау қалпы?

*жартылай отырған

*«бақа» қалпында

*оң жақ бүйірімен

*сол жақ бүйірінен

*ішпен

#847

*!Мас адам көшеде жүру тиым салынған жерден өту барысында, келе жатқан автокөліктен соққы алды. Науқас солжақ иығының қатты ауруына (симптом Kehr) шағымданады, физикальды қарағанда: гемоперитонеум анықталды.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#848

*!Автокөлік жоғары жылдамдықта келе жатып, ғасырлық еменмен соқтығысты. Жүргізушінің кеуде клеткасы рөлдік колонка мен орындық арасында қысылып қалды.

Кеуде клеткасы зақымданған науқасты тасымалдау қалпы?

*ішпен

*«бақа» қалпында

*оң жақ бүйірімен

*сол жақ бүйірінен

*жартылай отырған

#849

*!Науқас 33 жаста, автокөлік оқиғасыныңқатысушысы. Объективті: ауру сезімінен айқайлап жатыр. Тері жамылғысы солғын. Оң жақ жамбасында жыртылған жарақат бар, сол жерден сүйек шығып тұр және қан бүркілдеген ағынмен ағып жатыр. Қан кету тоқтағаннан кейін ТЖ 1 минутта 120 соққы. АҚ 80/60 мм с.б.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*ауру сезімін басу

*асептикалық таңғыш салу

*қан тоқтатуға арналған жгут салу

*аяқ-қолды шинамен иммобилизациялау

*қолда бар материалмен аяқ-қолды иммобилизациялау

#850

*!Науқас К. 35 жаста, электропоездің соңғы вагонында үйге қайтыпжара жатты. Кенеттен қатты соққыны сезді. Қысқа мерзімге есінен таңды. Есін жиған кезде оң жақ жіліншігінде бірнеше жерден жыртылғанын көрді, сол жерден қан бүркілдеген ағынмен ағып жатыр, ал сол жақ жамбас жасанды қалыпта тұр. Аяқ-қол ұшында қатты ауру сезімін сезді, қозғала алмады. Қорқыныш, шарасыз сезім пайда болды. Объективно: науқас қозған, солғын, ЖЖЖ 1 миутта 110 соққы, АҚ 90/60 мм с.б, екі жіліншігінде де жыртылған жаралар бар.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*ауру сезімін басу

*асептикалық таңғыш салу

*қан тоқтатуға арналған жгут салу

*аяқ-қолды шинамен иммобилизациялау

*қолда бар материалмен аяқ-қолды иммобилизациялау

#851

*! Ер адам, 30 жаста, жеңіл автокөлік соғып кетті. Бас ауруына, бас айналуына, қысқа мерзімге есінен тануына, жүрек айнуына, оң жақ бұғана аймағында ауру сезіміне және оң жақ кеуде клеткасында терең тыныс алу кезінде ауру сезімі күшейетіндігіне шағымданды. Объективно: бас сүйектері бүтін. Тері жамылғысы солғын. АҚ 120/70 мм.с.б. Ошақты неврологиялық симптомдар жоқ. Оң жақ бұғана аймағында деформация, иық үсті қысқарған және сол жақ иыққа қарағанда төменірек. Сау қолымен білегін ұстап, денесіне қарай қысып ұстап тұр. Пальпация кезінде зақымданған аймақ ісініп тұр, кенеттен ауру сезімі және содан сүйек ұштары сынықтарын анықтауға болады. Оң жақ иық буындарын қозғалтқан кезде ауру сезімі байқалады.

Кеуде клеткасы зақымданған науқасты тасымалдау қалпы?

*ішпен

*«бақа» қалпында

*оң жақ бүйірімен

*сол жақ бүйірінен

*жартылай отырған

#852

*!Науқас 60 жаста, сол жақ жамбас сүйектері мен жіліншік сүйектерінде ашық сыну байқалады, сыртқы қан кету тоқтаған. Бас айналу, жүрек айну, шөлдеуге шағымданады. Объективно: тері жамылғысы және көзге көрінетін шырышты қабаты солғын, ТЖ 1 минутта 110 соққы, соққы әлсіз және кернелген. АҚ 85/40 мм с.б.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#853

*!Жедел жәрдем жол-көлік апаты болған орнына келіп жетті. Науқас, ер адам, 45 жаста, ішінің бүкіл аймағында ауру сезіміне шағымданды. Қарап тексергенде: кіндіктің оң жағындағы алдыңғы құрсақ қабырғасында соғылған жара байқалады. Науқас тізесін ішіне көтеріп бүйірімен қозғалмай жатыр, құрсақ қабырғасына ешкімді жолатпайды. Егер тиіп кетсе ауру сезімі күшейеді, ал жеңіл қысым құрсақ қабырғасының кенетен тырысуына алып келеді. Пальпация кезінде іш тақта тәрізді кернелген. Щеткина-Блюмберг симптомы оң. Пульс жиі, нашар соғылады. Тілі құрғақ, ақ дақпен қапталған.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#854

*!Науқас 29 жаста. Айналадағы адамдардың айтуы бойынша, науқасты шынжыр табан трактор басқан. Қарап тексергенде: науқастың жағдайы аса ауырлықта. Тері және көзге көрінетін шырышты қабаты солғын, суық жабысқақ термен. Науқас енжар, адинамикалы. Аузынан ішімдік иісі шығады. Артериялық қысым 60/0 мм с.б. Сол жақ жамбас кенет деформацияланған, қисайған, 10 см-ге қысқарған. Сол жақ жамбастың алдыңғы сыртқы бетінде үлкен, қатты, ластанған, өлшемі 20 х 10 см жара үңірейіп тұр, жарадан бұлшықет бөліктері шығып тұр. Жара қуысында жамбас сүйегінің сүйекті сынықтары көрінеді. Сол жақ білезігі қатып қалған, оның тіні өмірге қабілетсіз.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#855

*!8 жасар ер бала, мектепте аяғымен ішіне соққы алған. Жедел жәрдем бригадасы 20 минутта жетті. Баланың жалпы жағдайы ауыр. Есі бар, бірақ тежелген. Тері жабындысы солғын. Тыныс алу жиілігі минутына 44 рет. АҚ 70/20 ммс.б. Аускультативті симптоматикасында ерекшелік жоқ. Іш палпациясында шамалы кернелген, оң жақ қабырға астында айқын ауру сезімі байқалады. Зәрі ақшыл.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия

#856

*!Жедел жәрдем бригадасы жол-көлік апаты болған орнына шақыртылды. 9 жастағы баланы көшеден өту барысында автокөлік соққан. Қарап тексергенде: жалпы жағдайы аса ауыр. Тежелген. Глазго шкаласы бойынша - 12 балл. Мұрыннан көптеп өан кетіпжатыр. Сол жақ бет сүйегі аймағында ауқымды жара байқалады. Сол жақ 6-7-8 қабырғаларында айқын білінетін деформация және де гематома байқалады. Тері жамылғысы солғын, акроцианоз. Тыныс алуы беткей, жиілігі минутына 44 соққы. Жүрек тондары бәсең, ритмді. Абсолютті жүрек тұйықталу шекарасы перкуторлы оңға ығысқан. Пульс әлсіз, жиілігі минутына 140 соққы. АҚ 70/20 мм с.б. Іш біршама кернелген, бауыр аймағында және оң жақ мықын тұсында айқын білінетін ауру сезімі байқалады.

Сіздің ЕҢ алғашқы кезектегі іс-әрекетіңіз?

*стационарға тасымалдау

*амбулаторлы бақылау

*шокка қарсы ем

*ауру сезімін басу

*лапароскопия