Сурет 1.2 Активті-индуктивті жүктеме кезіндегі айқындалған полюсті синхронды генератордың эқк векторлық диаграммасы

-диаграмманың бастапқы О нүктесінен еркін бағытта тоқтың I_1ном векторын жүргіземіз;

- m_U=2В/мм кернеудің бекітілген масштабымен осы вектордан Ψ₁ бұрышпен негізгі ЭҚК векторын жүргіземіз;

-жүктеменің индуктивті сипаты кезіндегі якорь реакциясының магнитсіздену әсерін ескеріп, ЭҚК векторының соңынан кері бағытта көлденең ось бойынша якорь реакциясының ЭҚК векторын жүргіземіз;

-әрі қарай осы вектордың соңынан 90⁰ бұрышпен негізгі ЭҚК векторына көлденең ось бойынша якорь реакциясының ЭҚК векторын жүргіземіз;

-содан кейін тоқ векторына 90⁰ бұрышпен вектордың соңынан таралатын ЭҚК векторын жүргіземіз.

-диаграмманың басын (О нүктесі) векторының соңымен қосып, генератордың шығысындағы номиналды кернеу векторын аламыз.

Оның ұзындығын (115,5 мм) өлшеп және кернеу масштабына m_U=2 В/мм көбейтіп, осы кернеудің мәнін анықтаймыз:

Статор орамасын «жұлдызша» жалғаған кезде, статор орамасының шығысындағы желілік кернеу тең.

және векторлары арасындағы бұрышты өлшеп, фазалық ығысуды және қуаттар коэффициентін (индуктивті).

6. Генератордың шығысындағы толық номиналды қуат:

.

7. Генератордың шығысындағы активті қуат:

.

8. Жүктеме босатылған кезде кернеудің номиналды өзгерісі:

яғни, жүктемені номиналдыдан бос жүріс режиміне дейін босатқан кезде, генератордың шығысындағы кернеу 21,2% артады.

Тапсырма 1.3. 1.2 кестеде келтірілген шамалардың мәнін пайдаланып, активті-сыйымдылықты жүктеме үшін генератордың талап етілген параметрлерін анықтау қажет; ЭҚК пен жүктеме тоғы векторлары арасындағы фазааралық ығысу бұрышын қабылдауға болады.

Шешімі:

1. 1.2 тапсырманы орындаған кезде мына мәндер нұсқа бойынша анықталды:

; ; .

2. Жүктеме сыйымдылықты сипаттамада болғанда, тоқ фаза бойынша ЭҚК-тен озады, сондықтан векторлық диаграмманы тұрғызған кезде жүктеме тоғының векторы ЭҚК векторынан солға қарай бұрышқа ығысады (1.3 сурет). Жүктеменің сыйымдылықты сипаты кезінде якорь реакциясы генераторға магниттеуші сипат көрсетеді. Сондықтан ЭҚК векторды негізгі ЭҚК векторының бағытымен қояды. Қалғаны 1.3 тапсырмада диаграмманы тұрғызған кездегі векторлық диаграмманы тұрғызған тәртіпке сәйкес орындалады. Тұрғызғаннан кейін нәтижесінде ұзындығы 170 мм номиналды кернеу векторы алынды. Кернеудің алынған масштабы m_U=2 В/мм бойынша, фазалық кернеуді , желілік кернеуді анықтаймыз. Тоқ және кернеу векторлары арасындағы фазалық ығысу бұрышы , қуаттар коэффициенті (сыйымдылық).

3. Генератордың шығысындағы толық номиналды қуат:

4. Генератордың шығысындағы активті қуат:

5. Жүктемені босатқан кездегі генератордың номиналды кернеу өзгерісі:

Яғни, кернеуді босатқанқан кезде генератордың шығысындағы кернеу 17,6%-ға артады.

Сурет 1.3 Активті-сыйымдылықты жүктеме кезіндегі айқындалған полюсті синхронды генератор кернеуінің векторлық диаграммасы

1.2 және 1.3 тапсырмалардың нәтижелерін салыстыратын болсақ, синхронды генераторлардың қасиеті (номиналды толық және активті қуаттар мәні, жүктемені босатқан кездегі номиналды кернеудің өзгерісі) жүктеменің сипатына айтарлықтай дәрежеде тәуелді болады.

7