3. «Қазтеміртранс» жшс-ның қаржы саясаты

«ҚАЗТЕМІРТРАНС» ЖШС қаржы саясатын жүзеге асыру үшін:

1. құрылған ұйымдар мен кәсіпорындар активтері мен міндеттемелері меншік иелері, қатысушылар мен инвесторлар, басқа да ұйымдардың активтері мен міндеттемелері тізімі жеке көрсетіледі. Ресми тіркелген ұйымның шаруашылық қызмет ешкімге де тәуелді емес және дербес жүргізілетіндігін түсінген жөн.

2. Ұйымдар өз жұмысын ары қарай құрақты бағытта жалғастыра береді, бұлар ұйымды жоймайды, немесе өз қызметін қысқартпайды

3. Таңдап алынып жасалған есеп саясатын бір жылдан бастап келесі жылдарда сабақтастық түрде қолдана береді.

Есеп саясатын мына төмендегі талаптарды қанағаттандыруы қажет;

1. Ұйымдардың шаруашылық өміріндегі орын алған барлық фактілерді бухгалтерлік есепке толығымен тіркеу.

• Табыстар мен активтерге қарағанда пассивтерді көбейту жолдарын қадағалау және орынсыз шығындарды болдырмау жолдарын қадағалау(сақтық принципі)

• әрбір айдың бірінші жұлдызына жасалынатын синтетикалық және аналитикалық шоттар бойынша айнылыс пен қалдық сомалардың сай келушілігін, сондай-ақө бухгалтерлік қорытынды есеп көрсеткіштерінің синтетикалық бас шоттардағы қалдық пен бірдей болуышылығын қадағалау(сәйкестік принципі)

Қаржы саясатын нақтылы іске асырып, мұның өзін тәжірибеде басшылыққа алу үшін осы ұйымның орналасқан мекен-жайы бойынша қызмет атқаратын салық органымен мүмкін болатын айырмашылықтарда, есеп жүйесіндегі аздаған өзгерістерді және бұларды реттеудің жолдарын келістіруі қажет.

Ұйымдардағы есеп саясатын қалыптастыру үшін мына төмендегідей кезеңдік шараларды орындау қажеттігін туындайды.(кезеңдік принципі)

есеп саясатының мақсатын, міндетін, қажеттілігін, шешімін және аналитикалық көрсеткіштер тізімін, бухгалтерлік есеп көрсету,есеп саясаты өрісінде шешім қабылдауға қажетті құжаттарды дайындау т.б.шараларды белгілеп іске асыру үшін арнайы комиссия құрылады. Комиссияның құрамына тек бухгалтерлік қызмет атқарушылар ғана емес, өндірістің технологиясын жақсы білетін, қаржыландыру мен қаржы қызметін атқарушы тәжірибелі,мамандар құқықтық қызмет бөлімі және басқада бөлімдердің кәсіби деңгейі жоғары мамандары қатынастырылады.

Есеп саясаты жөніндегі мәліметтер мен ақпарат негізінен қаржы есебінің маңыздылығын түсіну үшін «КаскорТрансСервис» жауапкершілігі шектеулі серіктестігіне қажет. Ұймдардағы есеп саясатын қалыптастыру үрдісінің негізгі мақсаты қаржы есебінің элементтері мен әдістерінің негізін ашып көрсету және салық есебі мен басқарушы есеп көрсеткіштерінің қаржылық қорытындыға әсер етушілігін тұжырымдау болып табылады. Іс-тәжірибеде бухгалтерлік есеп жүргізу өрісінің құрамдас бөлігі болып табылатын есеп саясатының негізгі элементтері төмендегі объектілер қалыптасады:

Қазақстанның бухгалтерлік есеп стандарттарында және ол бойынша жасалған әдістемелік ұсыныстарында басқарушылық пен қаржылық есебін жүргізудің қоғамдық тұрғысынан танылған тәсілдері мен әдістері, ережелері мен қағидалары белгіленген, онда әрбір серіктестіктердің техникалық базасына, олардың шешетін міндеттемелерінің күрделілігіне, басқарушы қызметкерлердің біліктілігіне қарап нақтыланған .

Қосымша №1 талдауы «Қазпочта» АҚ кәсіпорнының абсолюттік өтімділік коэффиценті 2011 жылдың басында 0,00035 құрап 2013 жылдың аяғына дейін 0,0015-ке дейін жеткенін көрсетеді. Ұсынылған нормасы 0,2-0,7 нормасы бойынша бұл коэффицент әлдеқайда төмен болып отыр, яғни қажетті 20 % түгіл, ақша қаражаттары есебінен қысқа мерзімдік міндеттемелердің 1%-ында өтей алмаймыз.

Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау кезінде баланс активтерінің құрамы мен құрылымының динамикасын талдау – кәсіпорынның барлық мүліктерінің және оның жекелеген түрлерінің абсолютті және салыстырмалы арту немесе кему мөлшерін белгілеуге мүмкіндік береді.

Активтердің өсуі кәсіпорынның болашақтағы дамуын көрсететін болғандықтан, ол осы кәсіпорын жұмысының оң нәтижесін сипаттайды.

Алайда, кәсіпорын мүлік құнының өсу себептерін талдағанда, жоғары деңгейі баланстық есептің номиналды көрсеткіштерінің нақты көрсеткіштерден айтарлықтай ауытқуына әкеліп соқтыратын инфляция әсерін ескеру қажет. Отандық тәжірибеде инфляцияны есепке алу тек негізгі құралдардың баланстың құнын құру барысында жүргізіледі. /9, 220 б/

Отандық есептік-аналитикалық тәжірибеде өндірістік қорлар, дайын өнім және тауарларды қайта бағалау жүргізілмейді. Сондықтан да олардың құнының өсуі, инфляциялық фактор әсерінен болатыны күмәнсіз.

Баланс мәліметтері бойынша активтердің құрамы мен олардың құрылымына талдау жасау үшін келесі аналитикалық кестелер құрылады.

Қосымша1

«Қазпочта» АҚ-ның активтінің құрамы мен құрылымы 2012ж.

Көрсеткіштер	01.01.2012ж.		01.01.2013ж.		Ауытқулар
	Мың теңге	% үлесі	Мың теңге	% үле- сі	(+,-) мың теңге	% үлесі
1.Ұзақ мерзімді активтер	73188494	64,3	94535234	71,3	41346740	133,7
2. Ағымдағы активтер	54954383	35,7	53863540	28,7	3090843	96,8
2.1.Ақша қаражаты және қаржы инвестициялары	5951540	4,0	34649246	12,3	30697706	370,7
2.2.Дебиторлық қарыздар	7242322	6,3	9930149	5,8	887827	111,0
2.3.Тауарлы-материалдық қорлар	7026349	6,1	9247679	4,4	-578670	87,0
Барлық активтер	108142877	100	20118398774	100	30255897	120,6

*Ескертпе – 2013 жылдағы аралығында «Қазпочта» АҚ-ның қаржылық есептемесінен алынды.

Қосымша №2 мәліметтерінен активтердің нақты құнын көрсететін баланс валютасының 01.01.2013 жылы 01.01.2012 жылға қарағанда 20255897 мың теңгеге немесе 1,206 есе артқандығын көруге болады. Активтердің өсімі ұзақ мерзімді активтердің активтегі үлес салмағының 64,3%-дан 71,3%-ға дейін жоғарылауынан болған. Бұл кәсіпорынның әрі қарай дамуын көрсететіндіктен және өндірістік потенциалының жоғарылауын көрсететіндіктен оның жұмысының оң нәтижесін сипаттайды.