Оң жақ қарыншаның гипертрофиясы

Себептері: өкпе артериясында қысымның жоғары болуымен жүретін аурулар (жиі – созылмалы өкпелі жүрек ауруы).

ЭКГ-белгілері:

• ІІ, ІІІ, aVF (кейде V₁) әкетулерінде жоғары амплитудалы, үшкір шыңы бар Р тісшесінің болуы (Р-pulmonale);

• Р тісшесінің ұзақтығы 0,10 секундтан аспайды.

Сурет: Оң жақ жүрекше мен оң жақ қарыншаның гипертрофиясы кезіндегі ЭКГ: ІІ, ІІІ, aVF әкетулерінде жоғары амплитудалы, үшкір шыңы бар Р тісшесінің болуы (Р-pulmonale).

Жүрекшелерге жедел жүк түсу

Жүрекшелерге жедел жүк түсу - жүрекшелерге қысқа уақыт ішінде әсер ететін, бірақ біршама журекшеге дейінгі немесе кейінгі жүктеменің (пред-, постнагрузка) артуы салдарынан олардың электрлік белсенділігінің жоғарылауы.

Себептері: бронхиальді демікпе ұстамасы, өкпенің ісінуі, өкпе артериясының тромбоэмболиясы, жедел МИ, гипертониялық криз және т.б.

ЭКГ-белгілері:

• СЖ мен ОЖ гипертрофиясы белгілеріне ұқсас Р тісшесінің амплитудасы, формасы мен ұзақтығының өтпелі өзгерістері;

• Науқастың жағдайын тұрақтанғаннан кейін, салыстырмалы түрде, ЭКГ-динамикасының оң ағымы (қайта қалпына келуі).

Сол жақ қарыншаның гипертрофиясы

Механизмі: гипертрофияның прогрессиялануына байланысты QRS-тің жалпы векторы солға және артқа қарай ығысады (гипертрофияланған сол қарынша бағытына қарай).

Себептері: жүректің аортальді ақаулары, митральді қақпақшаның жеткіліксіздігі, артериальді гипертензиялар, кардиомиопатиялар, ИБС және т.б.

ЭКГ-белгілері:

• Cол жақтық әкетулерде (V₅, V₆) R тісшесі амплитудасының артуы және оң жақтық әкетулерде (V₁, V₂) S тісшесінің амплитудасының артуы. Яғни, R_V4≤R_V5; R_V5,6>25 мм; R_V5,6+S_V1,2≥35 мм (40 жастан асқан адамдарда) және ≥45 мм (жас адамдарда);

• Көлденең жазықтықта жүректің электрлік осінің сағат тіліне қарама-қарсы ауысуы;

• Жүректің электрлік осінің солға қарай ығысуы (R_I>15 мм, R_aVL≥11 мм немесе R_I+R_III≥25мм);

• R(S)-T сегментінің V₅, V₆, I, aVL әкетулерінде изолиниядан төмен болуы және теріс немесе екі фазалы Т тісшесінің пайда болуы.

• Ішкі ауытқу интервалының сол жақтық (V₅, V₆) әкетулерде 0,05 секундтан артық болуы.

Сурет: Сол жақ қарыншаның гипертрофиясы кезіндегі ЭКГ: Жүректің электрлік осінің горизонтальді орналасуы (α бұрыш=0°). Сол жақтық кеуделік әкетулерде R тісшесінің амплитудасы жоғарылаған (R_V4=19 мм, R_V5=23 мм, R_V5>R_V4). Оң жақтың кеуделік әкетулерде S тісшесінің амплитудасы жоғарылаған (R_V5+S_V2=42 мм). Жүректің көлденең жазықтықта сағат тіліне қарама-қарсы бағытта айналуы байқалады. Ішкі ауытқу интервалы V₆ әкетуінде 0,06 секундқа тең.

Оң жақ қарыншаның гипертрофиясы (qr-тип)

Механизмі: Оң жақ қарыншаның бұлшықеттік массасы сол жақ қарыншамен салыстырғанда үлкен болғанда пайда болатын ЭКГ-дегі өзгерістермен сипатталады. Бастапқы моменттік вектор (0,02 с) V₁ әкетуіне қарай бағытталған (қарыншааралық перденің оң жақ жартысының едәуір гипертрофиялануы есебінен), ал ортаңғы және ақырғы (соңғы) моменттік векторлар (0,04 с және 0,06 с) оң қарынша бағытына және V₁ әкетуіне қарай бағытталған.

Себептері: митральді стеноз, созылмалы өкпелі жүрек және ұзақ уақыт оң қарыншаға артық жүк түсумен жүретін жүрек аурулары.

ЭКГ-белгілері:

• V₁ әкетуінде QR және qR типті QRS-кешенінің пайда болуы;

• R_V1 және S_V5,6 тісшелерінің амплитудасының артуы (R_V1>7 мм немесе R_V1+S_V5,6>10,5 мм);

• Жүректің электрлік осінің көлденең жазықтықта сағат тілі бағытымен айналуы (өтпелі зонаның солға қарай, V₅, V₆ әкетулеріне қарай ығысуы және V₅, V₆ әкетулерінде RS типті QRS-кешенінің пайда болуы);

• Ішкі ауытқу интервалының оң жақтық (V1) әкетуде 0,03 секундтан артық болуы.

• R(S)-T сегментінің V₁, V₂, ІІI, aVҒ әкетулерінде изолиниядан төмен болуы және теріс Т тісшесінің пайда болуы.

• Жүректің электрлік осінің оңға қарай ығысуы (α бұрыш>100°).

Сурет: Оң жақ қарыншаның айқын гипертрофиясы кезіндегі ЭКГ (qR-тип):

Жүректің электрлік осінің оңға қарай ығысқан (α бұрыш=105°). R_V1 және S_V5,6 тісшелерінің амплитудасы артқан (R_V1=9 мм, S_V5 =15 мм, R_V1+S_V5=24 мм). V₁ әкетуінде qR типті QRS-кешені бар. Ішкі ауытқу интервалы V1 әкетуінде 0,07 секундқа тең.