Жерасты құбырөткізгіштердің оқшаулағыш жабындарына қандай талаптар қойылады?
Құбырөткізгіштерде қолданылатын оқшаулағыш жабындар келесі негізгі талаптарды қанағаттандыруы қажет: жоғары диэлектрлік қасиеттері; тұтас; құбырөткізгіш металына адгезиясы (жабысқақтығы) жақсы; су енгізілмейтін; жоғары механикалық беріктігі және эластикалығы, жоғары биотұрақтылығы болуы тиіс; термотұрақты (жоғары температура әсерінен жұмсармауы және төменгі температура әсерінен жеңіл болып қалмауы тиіс) ; жабындар құрылысы салыстырмалы қарапайым болуы керек, ал оларды тасуға – механизация мүмкіндігін қолдану қажет; жабын құрамына кіретін материалдар дефицит болмауы керек, ал жабынның өзі қымбат емес, ұзаққа шыдау тиіс. Қолданылған материалдарға байланысты жабындарды битумды мастикалар, полимерлі жабысқақ ленталар, эпоксидті полимерлер, таскөмірлі ортада болу негізіндегі және шыны эмальді деп бөледі. Битумды мастикалар негізіндегі жабындар кеңінен таралған.
Көмірқышқыл газының металдың коррозиясы үрдісіне әсерін түсіндіріңіз.
Металдың коррозия үрдісінде көмірқышқыл газының әсері екі тқрғыдан түсіндіріледі. Біріншіден, суда СО2 жақсы еруі нәтижесінде ортаның қышқылдығы күрт өсе түседі және электрохимиялық коррозия үрдісі активтендіріледі, мұнда электролит рөлін газды сұйық ағынының сулы фазасы атқарады. Екіншіден, суда түзілген көмірқышқыл металмен тікелей әрекеттесуде коррозияны болдырады. Мұнда келесі реакцияның жүруі ықтимал: Fe + H2CO3 → FeCO3; Fe + H2CO3 → Fe(HCO3)2. Реакция нәтижесінде түзілген темір гидрокарбонаты (коррозия өнімі) суда жақсы ериді, және жабдықтардың қабырғаларынан жеңіл алынады.
Көмірқышқылды коррозия қандай факторларға тәуелді?
Жабдықтардың коррозияға ұшырауының басты себептері мен факторлардың көп болғандығымен, олардың басты негізі электрохимиялық коррозия үрдісіне негізделеді. Көмірқышқылдық коррозия үрдісінің қарқынды дамуы бірқатар факторларға байланысты, оларға СО2 концентрациясы, оның үлестік қысымы, температура, газ ағыны жылдамдығы жатады. СО2 концентрациясының Д маркалы болаттың коррозия жылдамдығына әсері 8.1-суретте берілген. 84 8.1-сурет. Көмірқышқыл газы (СО2 ) концентрациясының Д маркалы болат коррозиясы жылдамдығына әсері Суретте ұңғымалық өнімдегі СО2 пайыздық құрамының жоғарылауы нәтижесінде коррозия жылдамдығы артады. Д маркалы болаттың көмірқышқылдық коррозиясының жылдамдығының температураға тәуелділігі 8.2-суретте берілген
Көмірқышқыл коррозиясының жылдамдығына қандай факторлар әсер етеді?
Көмірқышқылды коррозияға ұшыраған кен орындарға агрессивті ортаның сипаттамасы туралы келтірілген мәліметтер анализі және газкәсіптік құрал-жабдықтың жеке элементтерінің бұзылу жылдамдықтары жайлы нақты мәліметтер көмірқышқылдық коррозияның даму үрдісін және оның жылдамдығын анықтайтын маңызды факторларға тағы да назар аударуымызға мҥмкіншілік береді. Келтірілген кестелерді талдаудан және сәйкестендіргеннен кейін коррозияның СО2 парциал қысымы мен газ температурасы көптеп кездесетін кен орындардағы құрал-жабдықтарды бұзатынын және коррозия көп мөлшерде байқалатынын көреміз.