43. Бейэлектролиттердегі химиялық коррозияға мысал келтіріңіз.

Бейэлектролиттердегі коррозия – сҧйық немесе газ тәрізді, агрессивтік, электрӛткізгіштігі тӛмен ортада ӛтетін металдың жоғалуы 8 (мысалы, болаттың бензиндегі, бензолдағы, 200 °С температурадан жоғары болған жағдайда кҥкіртпен байланысқа тҥскен коррозиялар, жоғары кҥкіртті мҧнай сорттарын қҧрылымдары кезіндегі аппаратура мен қҧбырлардың ішкі бетінің коррозиясы).

Бейэлектролиттердегі коррозия Металдардың бейэлектролиттердегі, яғни электр тогын ӛткізбейтін сҧйық орталардағы (мҧнай, мҧнай ӛнімдері және басқа да органикалық қосылыстар) коррозиясы резервуарлар, қҧбырларға және басқа да тасымалдау мен мҧнай сақтау жҥйелеріндегі жабдықтар ҥшін қауіп тӛндіреді. Мҧнай және сутектер таза кҥйде және сусыз металдарға қатысты белсенді емес. Қҧрамында кҥкіртті қосылыстар (меркаптандар, кҥкіртсутектер, кҥкіртті газ және т.б.) бар кезде олар коррозия сипатында қауіпті болады. Балқыған кҥкірт, сҧйық бром металдармен айтарлықтай белсенді әрекеттеседі. Кӛміртекті болат тӛртхлорлы кӛміртекпен және басқа хлорығыстырылған еріткіштермен әрекеттескенде химиялық коррозияға ҧшырайды. Кҥкіртті қосылыстар мен кҥкҥрттің кӛміртекті болаттармен әрекеттесуі кезінде олардың бетінде сульфидтер (FeS2 пириттен – FeS пирротитке дейін) қалыптасады. Кҥкірттісутек концентрациясы 0,05% кезінде болат коррозиясының жылдамдығы 5 мм/жыл жетуі мҥмкін. Кҥкірттісутектердің және басқа кҥкіртті қосылыстарына алюминий, хром, кремний, алюминий қосылыстары бар болаттар және хромникельді болаттар анағҧрлым қарсыласады

44. «Электрохимиялық коррозия» дегеніміз не?

Электрохимиялық коррозия – электр тогының пайда болуымен бірге жҥретін электр ӛткізгіш ортадағы металдың тотығуы. Сонымен қатар, металдың қоршаған ортамен әрекеттесуі металл бетінің әртҥрлі жерінде ӛтетін анодтық және катодтық ҥрдістермен сипатталады. Коррозия ӛнімдері тек анодтық аумақта пайда болады. Электрохимиялық механизммен бірге келесі коррозиялық ҥрдістердің тҥрі ӛтеді: электролиттердегі коррозия – электр тогын ӛткізетін сҧйық ортадағы металдардың коррозиясы; электролиттің тҥріне байланысты коррозияның теңіз немесе ӛзен суында, қышқылдар, негіздер және тҧздардың ерітінділерінде жҥреді (сәйкесінше қышқылды, сілтілі және тҧзды коррозия); топырақ немесе жер коррозиясы – топырақты электролит әсерінен пайда болатын жер асты металдық жабдықтарының коррозиясын айтамыз; электрлік коррозия – электрофицирленген кӛлік немесе басқа ӛндірістік электрлік қондырғылар мен қҧрылыс рельстерінен токтың ағып кетуінен пайда болатын жерасты металдық қҧрылыстың коррозиясы; атмосфералық коррозия – металдың ауадағы немесе газды ортадағы коррозиясы; биокоррозия – коррозиялық ҥрдістерді тездететін микроағзалардың тіршілік нәтижесінде пайда болатын заттар әсерінен ӛтетін жер коррозияның жеке жағдайы; байланыстық коррозия – әртҥрлі электрохимиялық потенциалға ие екі металл арасындағы электрлік байланыстан туындайтын коррозия. Атмосферада, теңіз және ӛзен суларында, сонымен бірге, топырақта немесе жерде қолданатын металдардың кӛпшілігіне электрохимиялық коррозия тән. Атап ӛткен коррозия тҥрлерінен басқа кернеу әсерінен коррозия болуы да мҥмкін (коррозиялық орта мен металдағы механикалық кернеудің бір уақыттағы әсері); жарықшақты коррозия – жіңішке саңылаулар мен жарықшақтарда электролит әсерінен металдың коррозиялық бҧзылуының жылдамдауы (бҧрандалық және фландық қосылыстарда); коррозиялық эррозия – коррозиялық орта мен қажалудың бір уақыттағы әсері; коррозиялық кавитация – қоршаған ортаның бір уақыттағы коррозиялық және екпінді әсері (винттердің еспелі кҥрекшелердің бҧзылысы, ортадан тепкіш сораптардың жҧмыс дӛңгелектер кҥрекшелерінің коррозиясы).