Жалпы тіл білімі пәнінен тест сұрақтары

1 -модуль. Ежелгі дәуір тіл білімі

Ат қою теориясы және грамматикалық өнер мәселелері қай кезеңге тән?

A.Ежелгі дәуір

B.Орта ғасыр

C.ХХ ғасыр

D.ХІХ ғасыр

E.ХХІ ғасыр

Әл Фирузабадидің еңбегін анықтаңыз:

A.«Хомус» (мұхит)

B.«Нахв»

C.«Таджвид»

D.«Сарф»

E.«Халифат»

Иероглифтер қай елдің көне жазуына жатады?

A.Қытай

B.Греция

C.Жапония

D.Корей

E.Италия

Философиялық және филологиялық болып бөлінетін қай тіл білімі?

A.Ежелгі Греция тіл білімі

B.Ежелгі Рим тіл білімі

C.Ежелгі Қытай тіл білімі

D.Ежелгі дәуір тіл білімі

E.Орта ғасыр тіл білімі

Философия және логика ғылымдарының теориясы қай елдің тілінің шығуына негізделеді?

A.Көне Греция

B.Көне Рим

C.Қытай

D.Корей

E.Жапония

Қай тілді зерттеу 4 бағытқа бөлінген?

A.Веда

B.Қытай

C.Қазақ

D.Корей

E.Жапон

«Веда» қай елдің жазба ескерткіші?

A.үнділердің

B.қытайлардың

C.бояулардан

D.римдіктердің

E.жапондардың

Санскриттің қай тіл білімінің грамматикасы екенін анықта.

A.Үнді

B.Қытай

C.Корей

D.Грек

E.Рим

Яски мен Панини арқылы қай елдің зерттеулері бізге жетте?

A.Үнді

B.Қытай

C.Жапон

D.Грек

E.Рим

Аристотель қай байланысты сөз еткен ғалым?

A.Грамматика мен логика арасындағы байланысты

B.Грамматика мен семантика арасындағы байланысты

C.Грамматика мен лексика арасындағы байланысты

D.Грамматика мен синтаксис арасындағы байланысты

E.Грамматика мен әдебиет арасындағы байланысты

Ежелгі Грек тіл біліміне тән дәуір қайсысы?

A.Элинизм

B.Санскрит

C.Пор Рояль

D.Канондық

E.Қайта өркендеу

Варрон, Данота қай тіл білімінің көрнекті өкілі?

A.Рим

B.Қытай

C.Испан

D.Грек

E.Үнді

Ежелгі Грек тіл білімінде анологистер деп кімдерді атады?

A.Зат пен оның арасында байланыс бар деп санаушыларды

B.Зат пен оның арасында байланыс жоқ деп санаушыларды

C.Зат пен оның арасында шартты байланыс бар деп санаушыларды

D.Зат пен оның арасында кездойсоқ байланыс бар деп санаушыларды

E.Зат пен оның арасында теңбе-тең байланыс бар деп санаушыларды

Платон Ежелгі Грецияда неге көңіл аударды?

A.Сөз мағынасы мен мәнін айыруға

B.Сөз бен ұғымның мәнін йыруға

C.Сөздер арасындағы қатынасты айыруға

D.Сөздер мен синтаксистік қатынастарды айыруға

E. Сөз мағынасы мен оның қолданыс аясын айыруға

Ат қою немесе атау теориясы дегеніміздің не екенін анықта.

A.Зат атауларының пайда болу себептерін түсіндіретін теория

B.Тіл білімінің алғашқы іргетасы саналатын теория

C.Заттың, құбылыстың атауы

D.Оқиғаның даму кезеңі

E.Лингвистикаға қатысты ой-пікірдің бастамасы

Грамматикалық өнер немесе жазу өнері дегеніміз не?

A.Жазба ескерткіштер тілі

B.Тілді дұрыс қолдану ережесін белгілейтін сала

C.Тіл ғылымының тарихын кезеңдерге бөлу

D.Көне ғылымдардың бірі

E.Дыбысқа еліктеу теориясы

Аномалистердің қандай бағытты ұстағындығын көрсет.

A.Зат пен оның атауы, грамматикалық категориялар мен логикалық категориялар арасында ұқсастық, заңдылық жоқ

B.Тілдік элементтің барлығы белгілі бір заңдылыққа бағынады

C.Грамматикалық ілім философия мен логика ғылымдарымен тығыз байланысты

D.Есім мен етістіктің байланысты сөйлемде ғана көрінеді

E.Заттың атауы оның табиғатына сәйкес жаратылыстан берілген

Үнді лингвистикасына қатысты В.Томсен, Бодуэн де Куртенэ қандай пікірді білдірді?

A.Үндістан лингвистикасы болмағанда, Еуропа мен Америка лингвистикасы да болмаған болар еді

B.Үндістан лингвистикасы болмағанда, Америка лингвистикасы да болмаған болар еді

C.Үнді лингвистикасы болмағанда, сансрит грамматикасы да болмаған болар еді

D. Үнді лингвистикасы болмағанда, сансрит те болмаған болар еді

E.Үндістан лингвистикасы болмағанда, Батыс Еуропа лингвистикасы да болмаған болар еді

В.Катьяна, Патанджали қай ғалымның ізін жалғастырушылар болды?

A.Панинидің

B.Бхартхаридің

C.Конфуцийдің

D.Ясканың

E.О.Бетлингк, В.Томсен

Веда сөздігі қай елдің сөздігі?

A.Үнді

B.Қытай

C.Грек

D.Рим

E.Жапон

Аштадхьян қай ғалымның еңбегі?

A.б. д. д. ІV ғ. жазған Панинидің еңбегі B. б. д. д. ІV ғ. жазған Ясканың еңбегі C. б. д. д. ІV ғ. жазған Г. Шухардттың еңбегі D. б. д. д. ІV ғ. жазған Бхартхаридің еңбегі E. б. д. д. ІV ғ. жазған Ф. Де Соссюрдің еңбегі

Эдинбург университетінің профессоры Джон Лайонздың 1978 жылы жарық көрген еңбегін анықта.

A.Теориялық лингвистикаға кіріспе B.Теориялық тіл біліміне кіріспе C.Тіл біліміне кіріспе D.Салыстырмалы грамматика

E.Салыстырмалы морфология

Аристотель  көне грек лингвистикасын неше топқа бөлген? A.3 B.4

C.6 D.7

E.5 

Одиссея мен Илиада жыры қай елдің лингвистикасына тән? A.Греция B.Қытай C.Үнді D.Рим E.Үнді

Аристрах қай мектепті калыптастырған ғалым? A.Александрия B.Басра C.Куфа D.Аргентина E.Дескриптивтік

Панинидің тіл біліміне қосқан үлесі қандай?

A.Классикалық санскрит тілінің грамматикасын жазған

B.Классикалық грек тілінің грамматикасын жазған

C.Классикалық пракрит тілінің грамматикасын жазған

D.Классикалық иероглиф грамматикасын жазған

E.Классикалық рим тілінің грамматикасын жазған

Аполоний Дискол туралы не білесің?

A.Грек тіл біліміндегі лингвист- ғалым Аристрахтың шәкірті

B.Грек тіл біліміндегі лингвист- ғалым Александияның шәкірті

C.Рим тіл біліміндегі лингвист- ғалым Донатаның шәкірті

D. Грек тіл біліміндегі лингвист- ғалым Варронның шәкірті

E.Франц Бопптың шәкірті

Зат пен оның атауы, грамматикалық категориялар мен логикалық категориялар арасында ұқсастық, заңдылық жоқ,- дегендер кімдер?

A.Аномалистер

B.Анологистер

C.Пуристік бағытты ұстанушылар

D.Классикалық грамматиканы ұстанушылар

E.Эллинизм жолын ұстанушылар

Көне және орта ғасырлық қытайда тілге байланысты қандай филологиялық мәселелерге ерекше көңіл аударылған болатын?

A.Көне сөздердің мағыналарын айқындау, иероглифтің құрылысы мен этимологиясын айқындау, фонология

B.Тілдегі дыбыстық өзгешеліктерді айқындау

C.Пуристік бағытты ұстанушылардың көзқарастарына

D.Классикалық грамматиканы ұстанушылардың көзқарастарына

E.Эллинизм жолын ұстанушылар көзқарастарына

Қайта өркендеу дәуірінің лингвистикалық проблемаларына қайсысы жатады?

A.Ұлттық тілдердің қалыптасып, дамуы, бұрын белгісіз жаңадан ашылған тілдерді үйрену, зерттеу

B.Тілдегі дыбыстық өзгешеліктерді айқындау, зерттеу

C.Көне канондық жазбалар тілінің өзіндік нормасын өзгеріссіз сақтау

D.Кейінгі заман жазба тілін көне канондық тілмен үйлестіру

E.Бұрын белгісіз жаңадан ашылған елдерді ашу

Қытай иероглифі қандай стильдерге бөлінгендігін анықта.

A.Уставтық, жартылай уставтық, жылдам жазу

B.Таңбалық, дыбыстық

C.Уставтық, жартылай уставтық, үлкен жазу

D.Уставтық, жартылай уставтық, кіші жазу

E.Таңбалық, дыбыстық, әріптік

«Эрья» сөздігінде қандай мәселелер қарастырылғандығын тап.

A.Қытай иероглифтерін, этимологиясын, мағынасын ашуға қатысты мәселелер

B.Таңбалық, дыбыстық мәселелерді қарастыру

C.Уставтық, жартылай уставтық жазуды анықтау

D.Иероглифтерді ауыстыру ережелері берілген

E.Таңбалық, дыбыстық, әріптік жазуды анықтау

Ежелгі Грек философтарының ерекше сөз еткен мәселелерін анықта.

A.Атаудың табиғаты, зат пен оның атауы арасында қандай байланыс болатыны

B.Таңбалық, дыбыстық мәселелерді қарастыру

C.Уставтық, жартылай уставтық жазуды анықтау

D.Тілдің сөз туғызу, сөз өзгерту жолдары

E.Семантика мен синтаксис мәселелері

2-нұсқа. Орта ғасыр тіл білімі.

«Араб тілінің грамматикасы» қай ғалымға тән еңбек?

A.П.де Алкала

B.Конфуций

C.Бодуэн де Куртэнэ

D.Аристотель.

E.Панини

Бағдат қаласы лингвистері қай бағытты ұстанды?

A.Пуристік бағытты

B.Жас грамматистер бағытын

C.Психологизм бағытын

D.Халифат бағытын

E.Москва бағытын

E.Элиниз бағытын

Орта ғасырлық арабтарда ерекше дамыған дәуірді көрсет.

A.Халифат дәуірі

B.Жаңа дәуір

C.Орта ғасыр дәуірі

D.Канондық дәуір

E.Қайта өркендеу дәуірі

Сөз таптары мен сөйлемді зерттейтін араб тіл білімінің саласы қайсысы?

A.Нахв

B.Таджвид

C.Халифат

D.Хомус

E.Сарф

Араб тіл білімінің «Таджвид» саласы нені зерттейді?

A.фонетикалық құбылыстар мен жалпы дыбыстар жүйесін

B.лексикалық мағыналарды

C.сөзжасамды

D.морфологияны

E.сөз таптарын

Араб тіл білімінде «Сарф» саласы нені зерттейді?

A.сөздердің сөйлемдегі орны жағынан түрленуін

B.фонетикалық құбылыстар мен жалпы дыбыстар жүйесін

C.лексикалық мағыналарды

D.сөзжасамды

E.морфологияны

Уильям Джонның «Азиялық зерттеулер» еңбегі қашан жарыққа шықты?

A.1786 ж.

B.1787 ж.

C.1788 ж.

D.1789 ж.

E.1790 ж.

Аристотель қандай байланысты сөз еткен?

A.Грамматика мен логика арасындағы

В.Фонетика мен лексика арасындағы

C.Лексика мен морфология арасындағы

D.Фонетика мен морфология арасындағы

E.Грамматика мен фонетика арасындағы

Рейхлин қай тіл білімінің авторы?

A.Еврей

B.Қытай

C.Рим

D.Грек

E.Үнді

Қайта өрлеу дәуірінің лингвистикасы қай ғасырларды қамтиды?

A.XIV-XVI ғасыр

B.V-X ғасыр

C.XX ғасыр

D.б.д. V ғасырына дейін

E.XIX ғасыр

Араб халифаты дәуірі қай мерзімді қамтиды?

A.Б.з.б. ҮІІ-ХІІ ғасырлар

B.Б.з.д. Ү-ҮІ ғасырлар

C.Ежелгі дәуір

D.Көне дәуір

E.Біздің заманымыздағы дәуір

Арабтардың лингвистикалық еңбектеріне объект болған тілдерді тап.

A.Түркі, монғол, парсы

B.Санскрит тілі

C.Қытай, үнді, латын

D.Қыпшақ тілі

E.Нахв, сарф, тәжуид

Араб тілтану мектептеріне қайсысы жатады?

A.Басра, Куфа, Бағдат мектептері

B.Мәскеу, Қазан мектептері

C.Женева, Прага мектептері

D.Лондон, Лейпциг мектептері

E.Натуралистер, психологтар, жас грамматистер

Орта ғасырдың өзіне тін ерекшеліктерін көрсет. A.Әр түрлі діннің туып, дүниежүзілік дінге айналуы. B.Әр түрлі ғалымдардың пайда болуы. C.Әр түрлі тілдердің қалыптасуы.  D.Әр түрлі еңбектердің шығуы. E.Әр түрлі кітаптардың шығуы.

Канондық тіл дегеннің жауабы қайсысы? A.Құдайға құлшылық ететін дұға ретінде айтуға міндетті тіл? B.Анологистер тілі C.Аномалистер тілі D.Жеке тіл

E.Жалпы тіл Сибаваихидің еңбегіне қайсысы жатады?

A.әл-Кітап

B.әл-Фараби

C.Джинни

D.әл-Фарахиди

E.Екінші ұстаз

М. Қашқаридің еңбегі қалай аталады?

A.Түркі тілдерінің сөздігі

B.Құтадғу білік

C.Хазрати Момлам

D.Түрікше – арабша тәжіма

E.Хомус

Ж.Скалигердің 1540 жылы жарық көрген еңбегін анықта.

A.Латын тілінің негіздері B.Тіл білімінің негіздері C.Славян тілінің негіздері D.Грек тілінің негіздері E.Герман тілінің негіздері

Р.Стефанус 1553 жылы жарық көрген еңбегін көрсет. A.Латын тілі қазынасы B.Герман тілінің негіздері

C.Славян тілінің негіздері D.Латын тілінің негіздері E.Тіл білімінің негіздері Араб ғалымы П.Алкаланың «Араб тілі грамматикасы» еңбегі қай жылы жарық көргендігін анықта. A.1553

B.1505 C.1541 D.1506

E.1554

Рейхлиннің 1505 ж. жарық көрген еңбегін белгіле. A.Еврей тілі грамматикасы B.Ағылшын тілі грамматикасы C.Француз тілі грамматикасы D.Славян грамматикасы E.Италян тілі грамматикасы

ХҮ-ХҮІ ғ. ішінде қай тілдердің грамматикасы жарық көргендігін тап. A.Испан, корей, нидерланд B.Жапон, парсы, армян C.Венгер, ағылшын, француз, мексикан D.Қытай, жапон, корей E.Италян тілі грамматикасы

Универсаль грамматиканы жасау идеясы қашан, қайда пайда болғандығын анықта.

A.XVII ғасырда Францияда жасалды

B.XV ғасырда Англияда жасалды

C.XII ғасырда Италияда жасалды

D.XII ғасырда Америкада жасалды

E.XVIII ғасырда Ресейде жасалды

Тілдің дамуын: тілдін даму кезені (тарихка дейінгі кезен) және тілдердін ыдырап жіктелу кезені (тарихи кезен) деп 2 түрге бөлген ғалымды көрсет.

A.А.Шлейхер

B.Б.А.Серебренников

C.Н.Я.Марр

D.Ф.М.Мюллер

E.И.Гаман

Қыпшақ тайпасының түлегі, «Екінші ұстаз», «Шығыс Аристотелі», «Мұсылман Ренессансының» көрнекті өкілі кім екендігін анықта.

A.Абу-Наср Әл-Фараби

B.Фудзифар Тәйк

C.Н.Я.Марр

D.Ф.М.Мюллер

E.И.Гаман

Стоиктер мектебі зат пен оның аты арасындағы байланыс туралы қандай көзқарасты ұстандығын анықта.

A.Сөз атап отырған заттың шығаратын дыбысынан құралады және сөздер табиғи дыбыстар арқылы заттың ішкі мәнін білдіреді

B.Атау - зат табиғатына сәйкес, табиғат туындысы

C.Зат пен атау байланысы

D.Зат пен атау байланыссыз

E.Атау адамдардың өзара келісуінен пайда болған

Қайта өрлеу дәуірінің лингвистикасы қай ғасырларды қамтитындығын тап.

A.XV-XVIII ғасыр

B.XX ғ.

C.XІX ғ.

D.б.д. V ғ дейін

E.XVIII ғасыр

Ежелгі Грек тіл ғылымының әлсіз жақтарының бірін анықта.

A.Тілдік категорияларды логикалық категориялармен теңестіріп қарады

B.Гректер өз тілінен басқа тілдерді жоғары санады

C.Тіл мәселелері философияға тәуелді болмады

D.Тіл мәселелерінің философия, логика ғылымдарына тәуелді екендігін ескермеді

E.Тілдік категорияның дамып отыратын тарихи құбылыс деп санады

Сүйекке жазылған Қытай ескерткіштері қай ғасырға тән екендігін анықта.

A.д.д. ХҮғ.

B.Б.д.д. Хғ.

C.Б.д.д. ІХғ

D.Б.д.д. ІХғ.

E.Б.д.д. ХІІІғ.

Сибаваихи араб дауыссыздарын неше түрге жіктегендігін көрсет.

A.16

B.10

C.8

D.9

E.14

«Еуропа тіл біліміндегі салыстырмалы-тарихи әдіс принципі – араб лингвистикасынан ауысқан жетістік» деген тірек сөздің авторы:

A.Де-Саси

B.Т.Ерпениус

C. Я.Голиус

D. Ф.Бопп

E. А.Гигениус

Көне қытайда Эрья сөздігіне еліктеп қай сөздік жазылды?

A.Диалектілер сөздігі, түсіндірме сөздік

B.Терминологиялық сөздік

C.Синонимдер сөздігі

D.Этимологиялық сөздік

E.Терминологиялық сөздік

Үнді лингвистері сөз таптарын төрт топқа қалай бөлгендігін көрсет.

A.Есім, етістік, предлог, демеулік

B.Есімдік, етістік, демеулік, жалғаулық

C.Есім, есімдік, үстеу, одағай

D.Есімдік, етістік, үстеу, еліктеу

E.Есім, етістік, предлог

Мұсылман реннесансының көрнекті өкілін анықта.

A.Әбу Насыр әл-Фараби

B.Ф.П.Аделунг

C.Фудзивар Тэйк

D.Фудзитани Нариакира

E.И.Табберт- Страленберг

3-модуль. ХІХ ғасыр тіл білімі

Флективті,аффикстендірілуші тілдерді типологиялық жағынан қарастырған ғалым:

A.Ф.Шлегель

B.Ф.Энгельс

C.К.Маркс

D.Ф.Бопп E.Г.Шухардт 

Менталистік бағытты ұстанған ғалымдар қайсысы:

A.Ф.Э.Д. Шлейермахер, И.Г.Гаман

B.Г. Шухардт

C.Бругман

D.Фосслер

E.М. Қашқари

Эстетистер тіл білімін эстетикаға қай сала арқылы жатқызылғанын көрсетіңіз: A.Копенгаген

B.Дескриптивтік

C.Стилистика D.Неолингвизм

E.Жас грамматиктер мектебі

Фердинанд де Соссюр қай елдің ғалымы екендігін анықтаңыз:

A.Швейцария

B.Франця

C.Ұлы Британия

D.АҚШ

E.Италия

К.Фосслердің еңбегін көрсет:

A.«Тіл -біліміндегі позитивизм мен идеализм»

B.«Сөйлеу қызметіндегі когнитивтік модельлер: типологиясы мен динамикасы»

C.«Исланд тілінің шығу тарихы» 

D.«Адамзат тілі құрылысының әр алуандығы туралы» E.«Ява аралындағы Каби тілі туралы»

Идеалистік неофилология деп аталатын мектеп қайсысы? A.Эстетизм

B.Қазан

C.Жас грамматизм

D.Москва

E.Прага

Диахрониялық және синхрониялық әдістерді қарсы қоятын ғалым:

A. Ф.де Соссюр

B.Ф.Энгельс

C.К.Маркс

D.Ф.Бопп E.Г.Шухардт 

Германияда 19 ғасырдың басында пайда болған ғылым:

A.типология

B.лингвистика

C.грамматика

D.тіл білімі

E.антропология

Поль Лафаргтың еңбегін көрсетіңіз:

A.Революцияға дейінгі және одан кейінгі француз тілі

B.Сөйлеу қызметіндегі когнитивтік модельлер: типологиясы мен динамикасы

C.Исланд тілінің шығу тарихы

D.Адамзат тілі құрылысының әр алуандығы туралы E.Ява аралындағы Кави тілі туралы