- •6М080100 – Агрономия мамандығына
- •І егіншіліктің ғылыми негіздері
- •1 Өсімдік тіршілігінің факторлары және егіншілік заңдары
- •2 Топырақ құнарлылығын ұдайы арттыру жолдары
- •3 Топырақ режимдері және оларды оңтайландыру жолдары
- •4 Топырақ эрозиясы және оның даму заңдылықтары
- •Іі арамшөптер және олармен күрес
- •Iіі ауыспалы егіс
- •Іv топырақ өңдеу
- •V егіншілік жүйелері
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •Тұқымтану
- •1 Дәнді дақылдар Астық дақылдарының жалпы сипаттамасы
- •Жаздық астық дақылдар
- •Күздік астық дақылдар
- •Дәнді бұршақ дақылдар
- •2. Тамыр, түйнек жемістілер және бақша дақылдары
- •3 Майлы және эфирмайлы дақылдар
- •4 Талшықты дақылдар
- •5 Есірткі дақылдар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •3 Кредит
- •1 Шалғындық мал азығы шаруашылығы
- •2 Шалғынтанудың биологиялық және экологиялық негіздері
- •3 Табиғи шабындық және жайылымның негізгі өсімдіктері
- •4 Табиғи шабындық пен жайылымды жақсарту әдістері
- •5 Шабындықтарды және жайылымдарды пайдалану
- •6 Мал азықтық егін шаруашылығы
- •7 Жемдік дәнді дақылдар
- •8 Дәнді бұршақ дақылдары
- •9 Сүрлемдік дақылдар
- •10 Тамыр жемісті, түйнек жемісті және бақша шырынды мал азықтары
- •11 Мал азықтық шөптер
- •12 Мал азығын дайындау және сақтау технологиясы
- •13 Көпжылдық шөптердің тұқым шаруашылығы
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •3 Кредит
- •1 Сорттар. Бастапқы материалдар және оны жасау әдістері
- •2 Аналитикалық селекция
- •3 Синтетикалық селекция
- •4 Эксперименттік мутагенез және селекцияда қолдану
- •5 Өсімдіктер селекциясында полиплоидия мен гаплоидияны пайдалану
- •6 Биотехнология әдістерін өсімдік селекциясында қолдану
- •7 Гетерозис және оны селекцияда қолдану
- •8 Сұрыптау және селекциялық материалды бағалау әдістері
- •9 Мемлекеттік сорт сынау және сорттар мен будандарды аудандастыру. Сорт алмастыру және сорт жаңарту
- •10 Тұқым шаруашылығы
- •11 Қазіргі заман талаптарына сай дақылдардың тұқым шаруашылығын ұйымдастыру
- •12 Егіс дақылдарының тұқым шаруашылығында сорттық және тұқымдық бақылау
- •Ұсынылатын әдебиеттер
6М080100 – Агрономия мамандығына
магистранттарға қабылдауға арналған
БАҒДАРЛАМАСЫ
ЕГІНШІЛІК
І егіншіліктің ғылыми негіздері
1 Өсімдік тіршілігінің факторлары және егіншілік заңдары
Ауылшаруашылық дақылдарының - өсімдік тіршілігі факторларымен қамтамасыз етілуі – жоғары өнім алудың кепілі. Өсімдіктердің осы факторларға қоятын талаптары.
Өсімдік тіршілігінің ғарыштық және жер бетіндегі факторлары. Өсімдік тіршілігі факторларын оптималдау. Топырақ құнарлылығын арттырудың және оны егіншілкте қолданудың теориялық негізі.
Егіншілік заңдары: өсімдік тіршілік факторларының физиологиялық жағынан тепе-теңдігі және бір-бірімен алмастыруға болмайтындығы, минимум, оптимум, максимум, өсімдік тіршілігі факторларының бір мезгілде және бірлесіп әрекет ету, қайтарым заңдары. Оларды Қазақстанның аймақтары бойынша жоғары және сапалы өнім алу үшін пайдалану.
2 Топырақ құнарлылығын ұдайы арттыру жолдары
Топырақ құнарлылығы мен оны құнарландыру – мол өнімнің негізі көзі. Топырақ құнарлылығының түрлері. Құнарлылықты ұлғаймалы ұдайы және қарапайым ұдайы жоғарылату.
Топырақ құнарлылығының биологиялық факторлары. Топырақтың органикалық заттары, топырақ биотасы, фитосанитарлық жағдайы. Топырақты құнарландырудағы мәдени өсімдіктер мен ауыспалы егістердің, тыңайтқыштардың атқаратын рөлі.
Топырақ құнарлылығының агрофизикалық көрсеткіштері. Топырақтың – гранулометриялық құрамы, құрылымы, құрылысы, тығыздығы, қуыстылығы. Олардың өсімдіктер тобы мен топырақ түрлері үшін қолайлы көрсеткіштері. Топырақтың гумустық қабатының қалыңдығы және оның маңызы туралы агрономиялық түсініктер. Егіншілікте агрономиялық жағынан бағалы топырақ құрылымының пайда болуы. Топырақ құрылымының оның агрофизикалық қасиеттерімен байланысы, оны жақсарту жолдары.
Топырақ құнарлылығының агрохимиялық көрсеткіштері. Топырақтағы қоректік заттардың құрамы мен мөлшері. Олардың топырақтың гранулометриялық құрамына, қарашіріндісіне, орта реакциясына, ылғалдылығына және басқа жағдайларға байланыстылығы.
3 Топырақ режимдері және оларды оңтайландыру жолдары
Топырақ режимдері және оларды егіншілікте оңтайландыру. Топырақтағы су түрлері, өсімдіктерге сіңімділігі. Өндіріс жағдайындағы судың ысырап болу жолдары. Топырақтың су теңгерімі. Суды пайдаланудың жиынтық мөлшері және коэффициенті. Суарудың топырақта жүретін процестерге және микроклиматқа әсері. Суармалы егіншіліктегі топырақтың ылғалдық режимінің ерекшеліктері. Топырақтың ылғал режімін реттеу жолдары.
Топырақтың ауа режимі және оны реттеу. Топырақ пен атмосфера арасындағы газ алмасудың агротехникалық маңызы. Газ алмасу факторлары. Топырақтың ауалық қасиеттері. Топырақтың ауа режимін реттеу тәсілдері.
Топырақтың жылу режимі. Ауылшаруашылық дақылдарының жылуға қоятын талаптары. Жылу көздері. Топырақтың жылулық қасиеттері. Олардың топырақ құрылысына, гранулометриялық құрамына, жер бедеріне және агроландшафтың басқа көрсеткіштеріне байланыстылығы. Топырақтың тоңдануы мен жібуі. Егіншілікте топырақтың жылу режимін реттеу тәсілдері.
Топырақтың қоректік заттар режимі. Топырақтағы қоректік заттардың динамикасы мен режимі, оның сілтілік-қышқылдық және сіңіру қабілеті. Топырақтағы қоректік элементтерінің қоры, олардың өсімдіктерге сіңімділігі. Өсімдіктер сіңіре алмайтын қоректік элементтердің оңай сіңіре алатын түрге алмасуы. Өсімдіктердің қоректенуінде топырақтың және микроорганизмдердің алатын орны. Егіншілікте топырақтың қоректік режимін реттеу жолдары.
Интенсивтік егіншілікте топырақ құнарлылығын жақсартудағы нормативті-технологиялық негіздердің маңызы.