9 Тапсырма.
Графикалық объектілермен (SmartArt, фигура, клип және сурет қою) жұмыс істеу. Құжатқа WordArt көмегімен декоративтік мәтін және арнайы символ енгізу. Формула қою.
Жаңа құжат құрыңыз. Файлды өз бумаңызда Сурет деп сақтаңыз.
Сурет кірістіріңіз. Сол суретті мәтіннің артына рең (фон) ретінде орналастырыңыз.
Суретке төмендегідей параметрлерді тағайындаңыз:
өлшемі: биіктігі - 9 см, ені – 6 см;
жиектеу: сызықтың қалыңдығы - 2,5пт, сызық түсі - көк;
суретті мәтін ортасына кірістіру (обтекание по контуру).
Тағы да бір сурет кірістіріңздер. WordArt сайманының көмегімен суретке ат қойыңыз.
Және де суретті сипаттайтын мәтінді фигураға (выноска) жазыңыз.
Барлық графикалық объектілерді топтастырыңыз.
Бетті бөліңіз. Жаңа бетте «Информатика» пәніне арналған реферат тағайындаңыз және сол тақырыпқа сай келетін символды кірістіріңіз.
SmartArt объектінің көмегімен ата-тегіңізді құрыңыз.
10 Тапсырма.
Формула редакторы.
Жаңа құжат құрыңыз және онда келесі мәтінді тере отырып формуланы енгізіңіз.
Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс
,
a=
.
Келесі бетте мына формуланы теріп жазыңыз C=
Әдебиеттер:
Богумирский Б. Энциклопедия Windows 98., 2-е изд., СПб. “Питер”. 2001.
Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Питер”. 2001.
Герасевич В.. Компьютер для врача. СПб. 2002.
Симонович С. В. Информатика. Базовый курс.СПб. “Питер”. 2003.
С.В.Глушаков, А.С.Сурядный Персональный компьютер. М.Фолио.2004.
Хэлворсон М., Янг М. Эффективная работа с Microsoft Office 2000. СПб. “Питер”. 2001.
Робин У. Эффективная работа с Microsoft Word 2000. СПб. “Питер”. 2001.
Андаспаева А.А. Новичку о работе на персональном компьютере Windows – 95, 98 Алматы. 2001.
Бөрібаев Б. Информатика және компьютер, Алматы "Білім" 1995 ж.
Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б.Б., Дәулетқұлов А.Б. «Жаңа информациялық технологиялар» Алматы, 2003 ж.
Байжұманов Б.Қ, Жапсарбаева Л.Қ.. Информатика. 2004ж.
Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006 ж.
Үзілісі -10 мин.
Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 мин.
Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.
Соңғы білім деңгейлерін бақылау -20 мин.
Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді.
Бақылау
Сұрақтары:
Word мәтіндік редакторын қалай жүктеуге болады?
Word мәзірінің негізгі бөлімдерін атаңыз?
Құжаттағы қаріп өлшемін, түсін қалай өзгертуге болады?
Жоларалық интервал қалай беріледі?
Бетті қалай нөмірлеуге болады?
Бетке колонтитулды қалай қоюға болады?
Сөздің дұрыс жазылу нұсқасына, стандартты қатені қалай келтіруге болады?
Автомәтін функциясының қызметі?
Автомәтін элементтерінің сақталуы қалай жүзеге асады?
Автомәтін элементі ретінде суретті қолдануға бола ма?
Құжатты шаблон ретінде сақтау кезіндегі сіздің әрекетіңіз?
Құжатты автоматты түрде сақтау қалайша жүзеге асады?
Кестені қалай қоюға болады?
Кестеге баған және жолды қалай қосуға болады?
Кесте ұяшығындағы мәтінді тік және көлденең тегістеуді қалай өзгертуге болады?
Құжатқа графикалық бейнелеуді қалай қоюға болады?
Бейнелеудің ішкі түрін қалай өзгертуге болады?
WORD мәтіндік редакторына диаграмманы қалай орналастыруға болады?
Мәтінді WordArt көмегімен қалай безендіруге болады?
Құжатқа ерекше символды қалай кірістіруге болады?
Формула редакторы мен қалай жұмыс істеуге болады?
Сауалнамалар: «Мәтіндік процессор MS Word» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.
Сараптау: 5- мин
Оқытушы білім және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.
Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтеді.
№5 тақырып. Қазіргі қолданбалы бағдарламаны қамтамасыз етуге шолу.
Электрондық кестенің көмегімен денсаулық сақтау жүйесіндегі классификациялау мен кодтау
Оқытудың мақсаты: Денсаулық сақтау жүйесіндегі кодтау және классификациялау, медициналық жүйелер, жүйелердің жұмыс істеу принципі, денсаулық сақтаудың қаңқасын анықтау түсініктерін ашу, классикация остерін түсінуді, кодтау және оның түрлерін ажырата білуді үйрету.
Оқытудың міндеті: Бір беттен екінші бетке өтудің, парақтардың тақырыптарын атаудың, формулаға басқа парақтардағы деректерден сілтемелер қоюды, парақтардағы деректерді біріктіруді, диапазонға есім беруді, кітапты тексеруді, ескертулер қоюдың практикалық дағдыларын қалаптастыру.
Ұйымдастыру бөлімі - 5 мин
Студенттердің сабаққа қатысу және қатыспау себептерін біліп белгілеу, конспект жүргізу мен сабаққа дайындығын тексеру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин
Бір парақтан екінші параққа өту. Парақтардың тақырыптарын құру.
Формулаға басқа парақтардағы деректерден сілтемелер қою. Парақтардағы деректерді біріктіру.
Ұяшықтарға есім меншіктеу.Есімдерді пайдалану. Кітапты тексеру.
Кестемен жұмыс істегенде кездесетін қателер.
Құжатқа қол жетімділікті шектеу. Excel құжаттарына қол жетімділікті ашу және парактарды біріктіру.
Үзіліс - 10 мин
Оқыту және сабақ беру әдістері: репродуктивтік әдіс (студенттер жаңа білімді есті игереді, түсінеді және есте сақтайды; көп рет қайталау нәтижесінде оны толығымен орындай алады)
Студенттің өз бетімен жұмысы: - 50 мин
Практикалық дағдыларды игерушілік: Типтік және ситуациялық есептерді шешу.
Тапсырмалар:
Интернеттен “Денсаулық сақтау жүйесіндегі кодтау және классификациялау” атты тақырыпта ақпаратты жүктеп алыңыз. Онда келесі тақырыптарда ақпараттар болу қажет: классификацияға анықтама, классификацияның мақсаты, дифференцияция критерилері, классификация остері, МКБ-10 класы, кодтау, UMLS медициналық тіліндегі унификацияланған жүйе, Халықаралық унификацияланған жүйелер.
«icd-10» атты Excel файлын пайдаланып, жеке тапсырмалардағы ауру аты мен ауру коды бағандарын толтырыңыз
Электронды вариантты сыртқы дискіде сақтаңыз.
Вариант№1
Классификаторды пайдалана отырып төменде келтірілген диагноздарды кодтаңыз |
Классификаторды пайдала отырып диагнозды код бойынша анықтаңыз |
||
КОД |
Диагноз |
КОД |
Диагноз |
|
Аневризма грудной части аорты разорванная |
G00.9 |
|
|
Расслоение аорты (любой части) |
G04.8 |
|
|
Аневризма почечной артерии |
G08 |
|
|
Эмболия и тромбоз брюшной аорты |
G06.1 |
|
|
Облитерирующий тромбангиит [болезнь Бюргера] |
G00.0 |
|
|
Болезнь капилляров неуточненная |
G03 |
|
|
Некроз артерии |
G05.2 |
|
|
Мышечная и соединительнотканная дисплазия артерий |
G06.1 |
|
|
Наследственная геморрагическая телеангиэктазия |
G03.2 |
|
Вариант№2
Классификаторды пайдалана отырып төменде келтірілген диагноздарды кодтаңыз |
Классификаторды пайдала отырып диагнозды код бойынша анықтаңыз |
||
КОД |
Диагноз |
КОД |
Диагноз |
|
Сидеропеническая дисфагия |
S57.0 |
|
|
Фолиеводефицитная анемия, связанная с питанием |
S59.9 |
|
|
Железодефицитная анемия вторичная вследствие потери крови |
S56.1 |
|
|
Железодефицитная анемия |
S52.0 |
|
|
дефицит молибдена |
S51 |
|
|
Анемия, обусловленная цингой |
S55.2 |
|
|
Витамин-B12-дефицитная анемия вследствие дефицита внутреннего фактора |
S54.8 |
|
|
Фолиеводефицитная анемия медикаментозная |
S57.9 |
|
|
Другие мегалобластные анемии, не классифицированные в других рубриках |
S53.3 |
|
Вариант№3
Классификаторды пайдалана отырып төменде келтірілген диагноздарды кодтаңыз |
Классификаторды пайдала отырып диагнозды код бойынша анықтаңыз |
||
КОД |
Диагноз |
КОД |
Диагноз |
|
Травматическая ампутация большого пальца кисти |
M66.0 |
|
|
Ушиб пальца(ев) кисти без повреждения ногтевой пластинки |
M67.9 |
|
|
Перелом ладьевидной кости кисти |
M65.0 |
|
|
Травма нескольких нервов на уровне запястья и кисти |
M67.2 |
|
|
Поверхностная травма запястья и кисти |
M66 |
|
|
Множественные травмы запястья и кисти |
M65.3 |
|
|
Травма нерва большого пальца |
M67.0 |
|
|
Растяжение и повреждение капсульно-связочного аппарата на уровне запястья |
M68.0 |
|
|
Травма глубокой ладонной дуги |
M65.2 |
|
Вариант№4
Классификаторды пайдалана отырып төменде келтірілген диагноздарды кодтаңыз |
Классификаторды пайдала отырып диагнозды код бойынша анықтаңыз |
||
КОД |
Диагноз |
КОД |
Диагноз |
|
Кожный мукормикоз |
E61.5 |
|
|
Острый легочный кокцидиоидомикоз |
E44.0 |
|
|
Гистоплазмоз неуточненный |
E46 |
|
|
Кандидозная септицемия |
E50.5 |
|
|
Риноспоридиоз |
E61.2 |
|
|
Легочный кокцидиоидомикоз неуточненный |
E55.0 |
|
|
Кандидоз |
E56.1 |
|
|
Гистоплазмоз неуточненный |
E61.6 |
|
|
Аспергиллез неуточненный |
E64 |
|
Вариант№5
Классификаторды пайдалана отырып төменде келтірілген диагноздарды кодтаңыз |
Классификаторды пайдала отырып диагнозды код бойынша анықтаңыз |
||
КОД |
Диагноз |
КОД |
Диагноз |
|
Постэнцефалитный синдром |
G06.1 |
|
|
Органический амнестический синдром, не вызванный алкоголем или другими психоактивными веществами |
G00.0 |
|
|
Сосудистая деменция с острым началом |
G02* |
|
|
Делирий на фоне деменции |
G09 |
|
|
Смешанная корковая и подкорковая сосудистая деменция |
G05.0* |
|
|
Постконтузионный синдром |
G03.9 |
|
|
Деменция при болезни Альцгеймера с поздним началом |
|
|
№ |
Аурудың коды |
Аурудың аты |
Аурухана №1 |
Аурухана №2 |
Аурухана №3 |
Осы ауру түрі бойынша барлық ауруханадағы науқастар саны |
Осы ауру түрі бой-а барлық ауруханадағы нау-р санының орта мәні |
Осы ауру түрінен айығуға қажет төсек-күн саны |
Аурухана №1 |
Аурухана №2 |
Аурухана №3 |
|
|
|
Науқастардың саны |
|
|
|
Әр ауру түріне байланысты ауруханалардағы төлем құны |
||||
1 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
… |
… |
Кезкелген санмен толтырыңыз |
Науқас саны = №1 ауруханадағы науқас саны*2 |
Науқас саны = №2 ауруханадағы науқас саны + нұсқа № 1 |
|
|
|
|
|
|
4 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|||
5 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|||
6 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|||
7 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|||
8 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|||
… |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
20 |
… |
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ең үлкен мән |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ең кіші мән |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 аурухана |
2 аурухана |
3 аурухана |
1 төсек-күннің бағасы (тенгемен) |
2500,05 |
1800,32 |
1070 |
Кестелік процессорда жоғарыдағы кестені құрыңыз.
«Аурухана №1», «Аурухана №2» және «Аурухана №3» бағандарын кестеде көрсетілгендей толтырыңыз.
«Осы ауру түрінен айығуға қажет төсек-күн саны» бағанын өз еріктеріңізбен толтырыңыз.
Сұр түспен боялған ұяшықтарды кестелік процессордың формулаларын пайдалана отырып сәйкес мәндермен толтыраңыз.
Ең үлкен мәндер толтырылған жолды қызыл түспен, ең кіші мәндерді жасыл түспен бояңыз.
«Осы ауру түрі бойынша барлық ауруханадағы науқастар санының орта мәні» бағаны және ауру түрлері бойынша жеке параққа “круговой” диаграммасын тұрғызыңыз.
«Осы ауру түрінен айығуға қажет төсек-күн саны» бағаны және ауру түрлері бойынша жеке парақта гистограмма тұрғызыңыз.
Әдебиет:
Негізгі:
DICOM – http://www.xray.hmc.psu.edu/dicom/dicom_home.html, http://www.xray.hmc.psu.edu/dicom/faq.html
E-Health Group, La Trobe University –
http://www-sph.health.latrobe.edu.au/telehealth/
HL7 – http://www.mcis.duke.edu/standarts/HL7/hl7.htm, http://www.hl7.org
Андреева Е.В., Босова Л.Л., Фалина И.Н. Математические основы информатики. Элективный курс. – М.: БИНОМ, 2005. – 328 с.
Бокерия Л.А., Самородская И.В., Ступаков И.Н. Проблемы создания классификаторов и методик учета операций на сердце и сосудах // Вестник новых медицинских технологий, 2010. – Т. ХVII, № 4. – С.88-92.
Емелин И.В. Интеграция стандартов медицинской информатики // Кремлевская медицина. - 2000. - №4. - С.26-36.
Фридланд А.Я. Информатика: процессы, системы, ресурсы. – М.: БИНОМ, 2003. – 232 с.
Қосымша:
International Organization for Standardization [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.iso.org/iso/home.html
International Electrotechnical Commission [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.iec.ch/
European Committee for Standardization [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.cen.eu/cen/pages/default.aspx
Open Systems Interconnection [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://ru.wikipedia.org/wiki/Open_Systems_Interconnection
Health Level Seven International [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.hl7.org
NOMESCO Classification of Surgical Procedures (NCSP)/ Nordic Medico-Statistical Committee (NOMESCO) 2003. – ISBN 87-89702-48-4
Үзіліс - 10 мин
Студенттің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы - 25 мин
Жұмыстың практикалық бөлігін орындағаннан кейін, оқытушы студенттердің әрекеттерінің орындалу ретін және дұрыстығын, соңғы нәтижеге жетушілігін тексереді. Оқытушы тақырыпты пысықтау үшін студенттерден сұрау жүргізеді. Оның практикада қолдануын анықтайды.
Қорытынды - 25 мин
Оқытушы аталған тақырып бойынша студентердің практикалық жұмысының нәтижесіне сараптау жүргізеді, студенттердің практикалық дағдысын анықтайды, олар жұмысты есті жүргізді ме деп. Студенттердің тапсырманы орындау барысында жіберген қатесін талдайды.
Бақылау
Сұрақтар:
1. Классификация дегеніміз не?
2. Кодтау дегеніміз не?
3. Сiзге қандай кодтар белгiлi?
4. UMLS дәрiгерлiк тiлiнiң жүйесiн жасаудағы мақсаты қандай?
5. ICD классификацияның құрамы қандай?
6. DSM кодтау жүйесi не үшін қолданылады?
7. SNOMED деген не?
8. Рида RCC клиникалық кодтар не үшін қолданылады?
9. Электрондық сырқатнамаға жазуларды енгізуде стандартталу қалай iске асады?
10.Дәрiгерлiк мәлiметтiң классификациясының жүйелерiнің қандай түрлері Қазақстанда қолданылады?
11. МКБ қазақша қалай аударылады?
№6 тақырып. Электрондық кестенің көмегімен медициналық есептерді шығару
Мақсаты: Элементар статистикалық өңдеуді жүргізуді уйрену.
Оқытудың міндеті: Корреляциялық және регрессиялық сараптауды жүргізудің практикалық дағдыларын қалаптастыру.
Ұйымдастыру бөлімі - 5 мин
Студенттердің сабаққа қатысу және қатыспау себептерін біліп белгілеу, конспект жүргізу мен сабаққа дайындығын тексеру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин
Корреляциялық сараптау.
Регрессиялық сараптау.
Үзіліс - 10 мин
Оқыту және сабақ беру әдістері: репродуктивтік әдіс (студенттер жаңа білімді есті игереді, түсінеді және есте сақтайды; көп рет қайталау нәтижесінде оны толығымен орындай алады)
Студенттің өз бетімен жұмысы: - 50 мин
Практикалық дағдыларды игерушілік: Типтік және ситуациялық есептерді шешу.
Практикалық дағдылар
1 |
Microsoft Excel 2007 программасын іске қосыңыз |
2 |
№1кестеде көрсетілген деректерді 1 - ші бетке енгізіңіз. |
3 |
XY,XZ және YZ көрсеткіштерінің арасындағы байланысты анықтаңыз |
4 |
Нәтижені интерпретациялаңыз |
5 |
№2 кестеде көрсетілген деректерді 2 - ші бетке енгізіңіз. |
6 |
Регрессия коэффициентін есептеңіз. Ескертпе: САҚҚ – тәуелді айнымалы (Y) ЖСЖ, САЛМАҚ, ЖАСЫ – тәуелсіз айнымалылар (X) |
7 |
Y=a0+a1X1+a2X2+a3X3 екенін біле тура сызықтық модельді есептеңіз, систолалық қан қысымы (САҚҚ) мен жүрек соғысының (ЖСЖ), салмағының (САМАҚ) және (ЖАСЫ) арасындағы байланысты анықтаңыз. |
8 |
№3 кестеде көрсетілген деректерді 3 - ші бетке енгізіңіз. |
9 |
Тексеру: Еркек пен әйелдердің орта салмақтары (WEIGHT) мен қалыпты жағдайдағы жүрек соғыстарының (HR) арасында ақиқат айырмашылық бар ма? |
10 |
Тексеру: Еркек пен әйелдердің қалыпты жағдайдағы жүрек соғыстарының (HR) және салмақ түскеннен кейінгі (ЖСЖСАЛМАҚ) жүрек соғыстарының арасында ақиқат айырмашылық бар ма? |
11 |
Тексеру: Еркек пен әйелдердің орта жасы (ЖАСЫ) мен қалыпты жағдайдағы жүрек соғыстарының (HR) арасында ақиқат айырмашылық бар ма? |
12 |
y=sinx, y=cosx, y= sinxcosx функцияларын есептеп, олардың графиктерін тұрғызыңыз |
№1 кесте
№ |
X |
Y |
Z |
№ |
X |
Y |
Z |
1 |
4 |
4 |
20 |
9 |
6 |
6 |
60 |
2 |
7 |
3 |
40 |
10 |
4 |
3 |
20 |
3 |
5 |
4 |
20 |
11 |
5 |
5 |
40 |
4 |
6 |
2 |
20 |
12 |
8 |
4 |
60 |
5 |
5 |
2 |
20 |
13 |
6 |
5 |
40 |
6 |
7 |
4 |
60 |
14 |
7 |
6 |
60 |
7 |
6 |
5 |
60 |
15 |
6 |
3 |
20 |
8 |
7 |
4 |
40 |
16 |
8 |
5 |
60 |
№2 кесте
№ |
САҚҚ |
ЖСЖ |
САЛМАҚ |
ЖАСЫ |
№ |
САҚҚ |
ЖСЖ |
САЛМАҚ |
ЖАСЫ |
1 |
145 |
72 |
75 |
40 |
7 |
145 |
85 |
70 |
50 |
2 |
127 |
65 |
70 |
48 |
8 |
150 |
80 |
78 |
60 |
3 |
130 |
70 |
65 |
30 |
9 |
140 |
75 |
85 |
55 |
4 |
120 |
65 |
75 |
25 |
10 |
130 |
77 |
60 |
34 |
5 |
140 |
80 |
85 |
41 |
11 |
155 |
80 |
72 |
65 |
6 |
135 |
90 |
60 |
43 |
12 |
125 |
68 |
80 |
30 |
№3 кесте
Аурулар тізімі |
|||||||
|
SAҚҚ |
HR |
САМАҚ |
Жасы |
ЖСЖСАЛМАҚ |
Жынысы |
SAP/HR |
Иванов |
145 |
72 |
75 |
40 |
140 |
М |
2,013889 |
Петрова |
127 |
65 |
70 |
48 |
109 |
Ж |
1,953846 |
Смирнова |
130 |
70 |
65 |
30 |
110 |
Ж |
1,857143 |
Козлов |
120 |
65 |
75 |
25 |
100 |
М |
1,846154 |
Орлов |
140 |
80 |
85 |
41 |
130 |
М |
1,75 |
Степанова |
135 |
90 |
60 |
43 |
150 |
Ж |
1,5 |
Федорова |
145 |
85 |
70 |
50 |
160 |
Ж |
1,705882 |
Блинов |
150 |
80 |
78 |
60 |
150 |
М |
1,875 |
Белов |
140 |
75 |
85 |
55 |
145 |
М |
1,866667 |
Озерова |
130 |
77 |
60 |
34 |
104 |
Ж |
1,688312 |
Павлова |
155 |
80 |
72 |
65 |
150 |
Ж |
1,9375 |
Фролов |
125 |
68 |
80 |
30 |
110 |
Ж |
1,838235 |
Әдебиет:
Чернов В.И., Есауленко И.Э., Фролов М.В., Семенов С.Н.Информатика, Москва, 2008
Берк К., Кэйри П. Анализ данных с помощью Microsoft Excel. – М.: Вильямс, 2005
Сингаевская Г.И. Функции в Ехсel. Решение практических задач. - М.: Вильямс, 2005
Вадзинский Р. Статистические вычисления в среде Excel. – СПб.: ООО «Питер-пресс», 2008. – 608с.
Жижин К.С. Медицинская статистика Ростов на Дону, Феникс, 2007
Соболь Б.В., Борисова Л.В., Иваночкина Т.А.,Пешхоев И.М.Практикум по статистике в Excel, Феникс, 2010г.
Үзіліс - 10 мин
Студенттің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы - 25 мин
Жұмыстың практикалық бөлігін орындағаннан кейін, оқытушы студенттердің әрекеттерінің орындалу ретін және дұрыстығын, соңғы нәтижеге жетушілігін тексереді. Оқытушы тақырыпты пысықтау үшін студенттерден сұрау жүргізеді. Оның практикада қолдануын анықтайды.
Қорытынды бөлімі - 20 мин
Оқытушы аталған тақырып бойынша студентердің практикалық жұмысының нәтижесіне сараптау жүргізеді, студенттердің практикалық дағдысын анықтайды, олар жұмысты есті жүргізді ме деп. Студенттердің тапсырманы орындау барысында жіберген қатесін талдайды.
Сұрақтар:
Таңдамалы әдіске анықтама беріңіз.
Вариациялық қатарға анықтама беріңіз.
Гистограмма мен полигон деген не?
Корреляциялық сараптауда Excel-дің қандай статистикалық функциялары қолданады?
Регрессиялық сараптауда Excel-дің қандай статистикалық функциялары қолданады?
Корреляциялық сараптаудың негізгі кезеңдерін атаңыз.
Регрессиялық сараптаудың негізгі кезеңдерін атаңыз.
Тәуелді таңдамалардың арифметикалық ортасының ақиқат айырмашылығын анықтау кезеңдерін атаңыз.
Тәуелсіз таңдамалардың арифметикалық ортасының ақиқат айырмашылығын анықтау кезеңдерін атаңыз.
№7 тақырып. Қазіргі қолданбалы бағдарламаны қамтамасыз етуге шолу.
Деректер қорын басқару жүйелері
Мақсаты: Кестелерді құру, мәліметтерді кесте ұяшықтарына енгізу, мәліметтерді түзету, мәліметтерді сорттау, сүзгі көмегімен мәліметтерді таңдау, кестелер аралық байланыстар типтері мен оларды орнату жолдарын практикада игеру мен дағдыларын қалыптастыру.
Оқытудың міндеттері: Конструктор, шебер және мәліметтерді енгізу көмегімен кесте құрудың, мәліметтерді енгізу мен түзету, сүзгіні орындаудың жалпы принциптерімен таныстыру. Мәліметтер қорының құрылымы мен схемасын жасаудың, кестелер аралық байланыстар типтерін орнату, байланыстарды орнату мен жою әдістерінің дағдыларын қалыптастыру.
Ұйымдастыру кезеңі: - 5 мин
Студенттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары: - 45 мин
Мәліметтер қорын (МҚ) құру.
Кестелер құру.
Кестелермен жұмыс (мәліметтерді іздеу мен алмастыру, сүзгілер, сорттау).
Кестелер арасындағы байланыс.
Мәліметтер схемасы
Кестелер арасындағы байланысты орнықтыру мен жою.
Үзіліс - 10мин
Оқыту және сабақ беру әдістері: типтік және ситуациялық есептерді шешу
Студенттің өз бетімен жұмысы: - 50 мин
Біліктілікті, практикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.
Тапсырмалар:
C:\STUDENT бумасында өз тобыңыздың атымен жаңа бума құрыңыз.
Жаңа бумада «Емхана» атты жаңа деректер қорын құрыңыз.
№1 кестені берілген үлгі бойынша құрыңыз.
А) Кілттік өрісті дәрінің коды етіп алыңыз да, «Дәріхана» атымен сақтаңыз.
Өріс аты (Имя поля) |
Деректер типі (Типы данных) |
Өріс өлшемі (Размер поля) |
Дәрінің коды |
Сандық (Числовой) |
Бүтін (Целое) |
Дәрінің аты |
Мәтіндік (Текстовый) |
15 |
Дәрінің бағасы |
Қаржылық (Денежный) |
Негізгі (Основной) |
Мөлшері |
Мәтіндік (Текстовый) |
15 |
Б) «Дәріхана» кестесін төменгідей толтырыңыз.
№1 кесте «Дәріхана»
Дәрінің коды |
Дәрінің аты |
Дәрінің бағасы |
Мөлшері |
1. |
Супрастин |
250 |
1т күніне 3 рет |
2. |
Иммунал |
150 |
15 тамшы |
3. |
Аскарутин |
100 |
1т күніне 3рет |
4. |
Валидол |
300 |
1 таблетка |
5. |
Бронхо- мунал*П |
700 |
1 капсула |
6. |
Гастрофарм |
130 |
1т күніне 3 рет |
«Дәріхана» кестесін құрастырушы режимінде толықтырыңыз.
а) Кестеге жаңадан «Жарамдық мерзімі» атты өріс қосыңыз және ол өрістің
типі «Логикалық» болсын;
б) Кестеге жаңа жазба қосыңыз;
с) «Дәрінің аты» өрісінің форматын «Негізгіден» «Евро»-ға ауыстырыңыз;
d) «Мөлшері» өрісінің атын «Дозасы» деп ауыстырыңыз.
5. «Іріктеу» және «Сүзгілеу» амалдарын орындаңыз:
нұсқа |
«Іріктеу» жүргізіңіз |
«...» атты дәрінің атын сүзгілеу арқылы бөліп алыңыз |
«...» әріпіне басталатын және «...» әріпіне аяқталатын дәрінің атын сүзгілеу арқылы бөліп алыңыз |
Бағасы «...» теңге болатын дәрінің атын сүзгілеу арқылы бөліп алыңыз |
|
||||
1 |
Мәтіндік өрісті өсу реті бойынша іріктеңіз |
«Валидол» |
«С» и «Л» |
100 тенге |
2 |
Сандық өрісті өсу реті бойынша іріктеңіз |
«Аскарутин» |
«И» и «Н» |
150 тенге |
3 |
Сандық өрісті кему реті бойынша іріктеңіз |
«Иммунал» |
«Г» и «М» |
250 тенге |
4 |
Мәтіндік өрісті өсу реті бойынша іріктеңіз |
«Гастрофарм» |
«С» и «Л» |
300 тенге |
5 |
Логикалық өрісті өсу реті бойынша іріктеңіз |
«Иммунал» |
«А» и «Н» |
700 тенге |
6 |
Логикалық өрісті кему реті бойынша іріктеңіз |
«Супрастин» |
«Б» и «М» |
130 тенге |
7 |
Қаржылық өрісті өсу реті бойынша іріктеңіз |
«Бронхо-мунал «П»» |
«В» и «Н» |
250 тенге |
8 |
Қаржылық өрісті кему реті бойынша іріктеңіз |
«Иммунал» |
«А» и «Н» |
|
№2 кестені берілген үлгі бойынша құрыңыз. Ескерту: Кілттік өрісті дәрігердің коды етіп алыңыз.
Кестені «Қызметкерлер» атымен сақтаңыз.
Өріс аты (Имя поля) |
Деректер типі (Типы данных) |
Өріс өлшемі (Размер поля) |
Дәрігердің коды |
Сандық (Числовой) |
Бүтін (Целое) |
Дәрігердің аты жөні |
Мәтіндік (Текстовый) |
15 |
Мамандығы |
Мәтіндік (Текстовый |
15 |
Айлық |
Қаржылық (Денежный) |
Негізгі (Основной) |
Еңбек стажы |
Сандық (Числовой) |
Бүтін (Целое) |
№3 кесте «Қызмеркерлер»
Дәрігердің код |
Дәрігердің аты жөні |
Мамандығы |
Айлығы |
Еңбек стажы |
11 |
Аскаров Б.Б. |
Аллерголог |
35000 |
12 |
12 |
Иванов С.С. |
Терапевт |
50000 |
25 |
13 |
Ким А.А. |
Лор |
45000 |
18 |
14 |
Кадыров Д.Д. |
Кардиолог |
60000 |
29 |
15 |
Цой Ю.Ю |
Пульманолог |
55000 |
27 |
16 |
Акынов К.К. |
Гастроэнтролог |
45000 |
18 |
№3 кестені төмендегі үлгі бойынша құрыңыз.
Кестені «Пациенттер» атымен сақтаңыз.
Өріс аты (Имя поля) |
Деректер типі (Типы данных) |
Өріс өлшемі (Размер поля) |
Дәрінің коды |
Сандық (Числовой) |
Бүтін (Целое) |
Дәрігердің коды |
Сандық (Числовой) |
Бүтін (Целое) |
Дәрігердің аты жөні |
Мастер подстановка |
|
Науқастың аты жөні |
Мәтіндік (Текстовый) |
15 |
Бөлімше |
Мәтіндік (Текстовый) |
15 |
Жасы |
Сандық (Числовой) |
Бүтін (Целое) |
Жынысы |
Логикалық |
Иә/Жоқ |
Туған күні |
Мерзімдік (Дата/время) |
Мерзімнің қысқа түрдегі пішімі |
№3 кесте «Пациенттер»
Дәрінің коды |
Дәрігердің коды |
Дәрігердің аты жөні |
Науқастың аты жөні |
Бөлімше |
Жасы |
Жынысы |
Туған күні |
1 |
11 |
Аскаров Б.Б. |
Салемов А. |
Аллергия |
13 |
Ер |
08.12.1992 |
2 |
12 |
Иванов С.С. |
Раева Б. |
Терапевтік |
8 |
Әйел |
02.05.1997 |
3 |
13 |
Ким А.А. |
Петрова Е. |
Лор |
7 |
Әйел |
22.09.1998 |
4 |
14 |
Кадыров Д.Д. |
Хван С. |
Кардиология |
70 |
Ер |
18.05.1935 |
5 |
15 |
Цой Ю.Ю |
Таубасов Д. |
Пульманология |
35 |
Ер |
04.10.1970 |
6 |
16 |
Акынов К.К. |
Саматова Ж. |
Гастроэнтрология |
40 |
Әйел |
15.09.1966 |
Құрған деректер қорын жабыңыз.
Құрылған деректер қорын ашыңыз
Әдебиеттер:
Сергеев А.П. Самоучитель.-Microsoft Office 2007. М.:Санкт-Петербург.Киев, 2007 г. стр. 432.
Алексеева И.В. Сборник задач и упражнений по курсу «Информатика». – Обнинск: Обнинский институт атомной энергетики, 2007.
Власов В.К., Королев Л.Н. Элементы информатики./ Под. Ред. Л.Н. Королева.- М.: Наука, 2008 г.
Информатика: Учебник для вузов.- / Под ред. С.В. Симоновича. – СПб.: Питер, 2008.
Кураков Л.П., Лебедев Е.К. Информатика. – М.: Вуз и школа, 2009. – 636с.
Үзіліс - 10 мин
Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 мин
Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.
Бақылау
Сұрақтар:
ДҚБЖ дегеніміз не? Оның қызметі қандай?
ДҚБЖ негізгі функцияларын атаңыз?
Access ДҚБЖ қай түріне жатады?
ДҚ дегеніміз не және оларды қалай құрамыз?
ДҚ деректерді сақтаудағы қандай құрылымы қолданылады?
Қандай ДҚБЖ реляциондық деп аталады?
Реляциондық ДҚ ерекшелігі неде және ондағы деректер құрылымы қалай сипатталады?
Кесте түріндегі ақпараттардың ыңғайлылығы неде?
Жазба және жазбалар өрісі дегеніміз не? Олар қандай ақпараттардан тұрады?
Келесі ұғымдарды анықтаңыз: өрістің аты, мәні, типі. Өрістің қандай типтері болады?
Access деректер қорындағы кесте деп нені түсінесіз және ол неден тұрады?
Деректер қорында деректер қалай редактрленеді: өріс қосу (жою), жазба қосу (жою), кестенің ортасына жаңа жазба қосу.
Өрістің атын және ретін қалай өзгертуге болады?
Өрістердің қасиеттерін қалай өзгертуге және жаңа кілттік өрісті қалай орнатуға болады?
Деректерді іздеу үшін қандай әрекеттер орындау қажет?
Кілт ұғымын түсіндіріңіз.
Объектілер арасындағы байланыстардың қандай түрлерін білесіз?
Қандай кесте негізгі, қандай кесте тәуелді болып саналады?
Өрістің мәні бойынша іздеу қалай жүзеге асырылады?
Деректерді сұрыптау қалай жүзеге асырылады?
Сүзгілеу не үшін керек және қарапайым сүзгілеу қалай құрылады?
Бірнеше мәндер бойынша деректерді қалай сүзгілеуге болады?
Сауалнамалар: «Информатика» бойынша Тестілік тапсырмалар жинағын қараңыз, тақырып «MS Access-1».
Сараптау: 5- мин
№ 8 тақырып. Деректер қоры. Жеке медициналық карталармен жұмыс істеу
Мақсаты: Реляциялық үлгідегі ДҚ құруды және түзетуді оқып үйрену, оларға сұраныстар жасауды іске асыру (таңдамаға сұраныс, параметрлік сұраныс және қиылысқан сұраныстар және т.б.), күрделі есеп берулер мен формаларды қалпына келтіру.
Оқытудың міндеттері: біркестелі және реляциялық деректер қорына, деректер сызбасына енгізілген деректердің қолданыстағы формаларын өңдей білуді, деректерді іздеу мен таңдап алуға арналған сұраныстар құруды, сұраныстардың әр түрлі тәсілдерін пайдалануды, арифметикалық тұрғыдағы формулалар мен функцияларды қолдануды, деректерді шығаруға арналған есептеулер нәтижелерін құруды қалыптастыру.
Ұйымдастыру кезеңі: - 5 мин
Студенттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары: - 45 мин
Сұраныстар.
Сұраныстарды құрастырушы режимінде құру.
Сұраныстың түрлері.
Күрделі формалар мен есеп берулерді шебердің көмегімен құру.
Үзіліс - 10 мин
Оқыту және сабақ беру әдістері: тізбектелу әдісі.
Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері:
Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).
ДК-де практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта нақты дағдыны алу үшін жеке тапсырмаларды орындауы тиіс).
Студенттің өз бетімен жұмысы: - 50 мин
Практикалық дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.
Тапсырмалар:
І. Таңдама бойынша (Запрос на выборку) сұраныс құру:
А. «Емхананың барлық бөлімдерінің науқастарына таңдама жасайтын сұраныс құрыңыз Қорытынды кестеде дәрігердің аты-жөні болу керек».
MS Access бағдарламасын жүктеңіз.
«Емхана» файлын ашу үшін: «Office» батырмасына шертіп, «Ашу» командасын таңдап C:\STUDENT\ТОБЫҢЫЗДЫҢ НӨМІРІМЕН аталған қалтадан «Емхана» атты деректер қорын ашыңыз.
«Емхана» деректер қорының терезесінен ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (ДРУГИЕ) топтамсындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (КОНСТРУКТОР ЗАПРОСОВ) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың (ЗАПРОС ПО ОБРАЗЦУ) бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) атты сұхбат терезесі ашылады.
«Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұхбат терезесінен «Науқастар» кестесін ерекшелеп, «Қосу» (ДОБАВИТЬ) батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесін жабыңыз.
«Науқастар» кестесінен қорытынды кестеге қажет Дәрігердің аты-жөні, Науқастың аты-жөні, Бөлімшесі атты өрістерді таңдаңыз. Ол өрістерді таңдау үшін қажет өрісті ерекшелеп тұрып, тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіңіз.
Үлгі бойынша сұраныс бланкісін жабыңыз. Жабу барысында сұранысқа «Науқастар - 1» атын беріңіз.
Құрылған сұранысты ашу үшін ӨТУ АЙМАҒЫНДАҒЫ (Область переходов) «Науқастар -1» сұранысына екі рет шертіңіз.
В. «Лор» немесе «Кардиолог» мамандықтары бойынша дәрігерлерге таңдама бойынша сұраныс құрыңыз.
ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (ДРУГИЕ) топтамысындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (КОНСТРУКТОР ЗАПРОСОВ) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) атты сұхбат терезесі ашылады.
«Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұхбат терезесінен «Қызметкерлер» кестесін ерекшелеп, «Қосу» (ДОБАВИТЬ) батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесін жабыңыз.
«Қызметкерллер» кестесінен қорытынды кестеге қажет Дәрігердің аты-жөні, Мамандығы атты өрістерді таңдаңыз. Ол өрістерді таңдау үшін қажет өрісті ерекшелеп тұрып, тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіңіз.
Мамандық өрісі үшін таңдау шартын қойыңыз. Ол үшін таңдау шарты жолына Лор or Кардиолог деп жазыңыз. Кестеден тек «Лор» және «Кардиолог» дәрігерлері таңдалады.
Ескерту: Егер таңдама шартының жолына «Not Лор» енгізсек, онда Лор мамандығынан басқалардың барлығы таңдалынады.
Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған Мамандық деп ат беріңіз.
Мамандық сұранысын жүктеңіз.
С. «45000 теңгеден төмен айлық алатын дәрігерлерге таңдама бойынша сұраныс құрыңыз».
ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (ДРУГИЕ) топтамасындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (КОНСТРУКТОР ЗАПРОСОВ) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) атты сұхбат терезесі ашылады.
«Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұхбат терезесінен «Қызметкерлер» кестесін ерекшелеп, «Қосу» (ДОБАВИТЬ) батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесін жабыңыз.
«Қызметкерлер» кестесінен қорытынды кестеге қажет «Дәрігердің аты-жөні», «Айлық» атты өрістерді таңдаңыз. Ол өрістерді таңдау үшін қажет өрісті ерекшелеп тұрып, тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіңіз.
Айлық өрісі үшін таңдама шартын беріңіз. Таңдама шартының жолына <45000 енгізіңіз. Кестеден 45000 т-ден төмен айлық қана алатын дәрігерлер таңдалынады.
Үлгі бойынша сұраныс бланкісі жабыңыз. Жабу барысында оған «Айлық» деп ат беріңіз.
«Айлық» сұранысын жүктеңіз.
ІІ. «Параметрі бар» сұраныс құрыңыз.
ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (ДРУГИЕ) топтамасындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (КОНСТРУКТОР ЗАПРОСОВ) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) атты сұхбат терезесі ашылады.
«Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұхбат терезесінен «Қызметкерлер» кестесін ерекшелеп, «Қосу» (ДОБАВИТЬ) батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесін жабыңыз.
«Қызметкерлер» кестесінен қорытынды кестеге қажет «Дәрігердің аты-жөні», «Мамандығы»» «Еңбек стажы», «Айлық» атты өрістерді таңдаңыз.
«Дәрігердің аты-жөні» өрісі үшін таңдама шартын беріңіз. Таңдама шартының жолына [Дәрігердің атын-жөнін енгізіңіз] деп жазыңыз. Сұранысты жүктеу кезінде тұтынушы қажет мәнді енгізу керек.
Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған «Дәрігерлер» деп ат беріңіз.
«Дәрігерлер» сұранысын жүктеңіз.
ІІІ. «Есептеуі бар» сұраныс құрыңыз.
ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (ДРУГИЕ) топтамасындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (КОНСТРУКТОР ЗАПРОСОВ) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) атты сұхбат терезесі ашылады.
«Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұхбат терезесінен «Қызметкерлер» кестесін ерекшелеп, «Қосу» (ДОБАВИТЬ) батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесін жабыңыз.
«Қызметкерлер» кестесінен қорытынды кестеге қажет «Дәрігердің аты-жөні», «Айлық» атты өрістерді таңдаңыз.
Жаңадан өріс қосыңыз, оның атауы Курс: [Айлығы]/150 болу керек.
Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған «Доллар» деп ат беріңіз.
«Доллар» сұранысын жүктеңіз.
ІV. Кестелер арасына байланыс құрыңыз.
ДЕРЕКТЕР ҚОРЫМЕН ЖҰМЫС (РАБОТА С БАЗАМИ ДАННЫХ) атты қосымшасын ашыңыз. КӨРСЕТУ ЖӘНЕ ЖАСЫРУ (ПОКАЗАТЬ ИЛИ СКРЫТЬ) топтамасындағы ДЕРЕКТЕР СХЕМАСЫ (СХЕМА ДАННЫХ) пиктограммасын шертіңіз. Сұқбат терезесі ашылады.
КЕСТЕНІ КӨРСЕТУ (ПОКАЗАТЬ ТАБЛИЦУ) пиктограммасына шерту арқылы КЕСТЕ ҚОСУ (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұқбат терезесін ашыңыз және «Дәріхана», «Қызметкерлер», «Науқастар» кестелерін таңдаңыз.
Ескерту: Егер ДЕРЕКТЕР СХЕМАСЫ (СХЕМА ДАННЫХ) терезесінде кестелер үнсіздік белгісі бойынша таңдалынып қойылған болса, онда КЕСТЕ ҚОСУ (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесінен тек жетпей тұрған кетені ғана қосу керек.
«Дәріхана» кестесінен Дәрінің коды өрісін ерекшелеңіз.
Осы өрісті «Науқастар» кестесіндегі Дәрінің коды өрісіне дейін тасып апарыңыз. Өрісті жіберер кезде автоматты түрді Байланыстарды өзгерту сұқбат терезесі ашылады.
Байланыстарды өзгерту сұқбат терезесінде ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) батырмасына шертіңіз. Деректер схемасының терезесінде құрылған байланысты қарастырыңыз.
Ескерту: Деректердің тұтастылығын қамтамасыз ету өрісіне жалауша қоймаңыз: берілген жаттығуда бұл талап етілмейді.
«Қызметкерлер» кестесіндегі Дәрігердің коды өрісін ерекшелеңіз.
Осы өрісті «Науқастар» кестесіндегі Дәрігердің коды өрісіне дейін тасып апарыңыз. Өрісті жіберер кезде автоматты түрді Байланыстарды өзгерту сұқбат терезесі ашылады.
Байланыстарды өзгерту сұқбат терезесінде ҚҰРУ батырмасына шертіңіз. Деректер схемасының терезесінде құрылған байланысты қарастырыңыз.
ДЕРЕКТЕР ҚОРЫ (БАЗА ДАННЫХ) терезесін жабыңыз.
V. «Параметрі бар» сұраныс құрыңыз. Емхана науқастарының дәрі-дәрмек қабылдау дозасына сұраныс құрыңыз.
ҚҰРУ (СОЗДАНИЕ) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (ДРУГИЕ) топтамасындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (КОНСТРУКТОР ЗАПРОСОВ) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) атты сұхбат терезесі ашылады.
«Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) сұхбат терезесінен «Науқастар», «Дәріхана», «Қызметкерлер» кестелерін ерекшелеп, «Қосу» (ДОБАВИТЬ) батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу» (ДОБАВЛЕНИЕ ТАБЛИЦЫ) терезесін жабыңыз.
«Науқастар» кестесінен «Науқастың аты-жөні», «Бөлімшесі» атты өрістерді таңдаңыз.
«Дәріхана» кестесінен «Дәрінің аты», «Дозасы» атты өрістерді таңдаңыз.
«Қызметкерлер» кестесінен «Дәрігердің аты-жөні», «Мамандығы» атты өрістерді таңдаңыз.
«Доза» өрісі үшін шарт қойыңыз. Таңдама шарты жолына [Дәріні қабылдау дозасы] деп жазыңыз. Сұранысты жүктеу кезінде тұтынушы қажет мәнді енгізу керек.
Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған «Дәрі қабылдау» деп ат беріңіз.
«Дәрі қабылдау» сұранысын жүктеңіз.