- •Силлабус
- •Тақырыптық жоспар және тәжірибелік сабақтардың мазмұны
- •Негізгі әдебиет:
- •Сандық эквивалентке сәйкес интерндердің жетістіктерін бағалаудың әріптік жүйесі
- •Науқасты зертханалық зерттеу алгоритмін құруды және зерттеу нәтижелерін талдауды балдық-рейтингтік бағалау (максималды 100 балл)
- •Оқытушының ажт (толығымен) _________________________ қолы ________________ Коммуникативтік дағдыларды бағалау (максималды 50 бал) – чек-лист
С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ |
|
КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА |
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ДИАГНОСТИКА ЖӘНЕ МОЛЕКУЛЯРЛЫҚ МЕДИЦИНА КАФЕДРАСЫ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ |
||
«Бекітемін»
Дипломнан кейінгі білім беру және
«__»_________2015ж.
Силлабус
Мамандығы: 051301 «Жалпы медицина» «Ішкі аурулар» бағыты бойынша
Пән «Клиникалық зертханалық диагностика»
Оқу сағат көлемі: 120 сағат
Алматы 2015
Оқытушылар жайында мәлімет:
|
Аты жөні |
Қызметі |
Атағы |
|
|
|
Рысулы Мустафа Рысулы |
Каф.меңг. |
М.ғ.д., профессор |
|
|
|
Аблаев Николай Романович |
Профессор |
М.ғ.д., профессор |
|
|
|
Жангелова Майра Бельгимбаевна |
Профессор |
М.ғ.д., профессор |
|
|
|
Бейсембаева Шолпан Абаевна |
Доцент |
М.ғ.к., доцент |
|
|
|
Шайкенова Ляззат Болатовна |
Ассистент |
- |
|
|
|
Дуйсенбаева Алтын Жайляуовна |
Ассистент |
- |
|
Байланыс ақпараты:
№ |
Кафедра базасы |
оқытушы |
Телефон |
|
1. |
Кардиология және ішкі аурулар ғылыми зерттеу институты, ғылыми-клиникалық зертхана диагностика орталығы |
Бейсембаева Шолпан Абаевна |
7013139146 |
beisem@mail.ru |
Шайкенова Ляззат Болатовна |
87759805160 |
sch.lazzat@mail.ru |
||
|
|
|
||
2. |
ҚКА № 7, КДЗ бөлімі |
Дуйсенбаева Алтын Жайлауовна |
87018384995 |
d.altyn70@mail.ru |
3 |
ҚазҰМУ ғылыми білім зертханасы |
Рысулы Мустафа Рысулович |
87012148238 |
mrysuly@mail.ru |
|
Жангелова Майра Бельгимбаевна |
7012948217 |
zhangelova@mail.ru |
|
|
Аблаев Николай Романович |
87772552752 |
|
Тақырыптық жоспар және тәжірибелік сабақтардың мазмұны
№ |
Тақырыбы |
Мазмұны |
Оқыту әдістері |
Сағат |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Жалпы клиникалық тексеру зерттеулері |
3 DIFF және 5 DIFF гематологиялық анализаторлар. Автоматтандырылған қан анализі, жасқа, жынысқа, және жүргізілген емге байланысты қалыпты және патологиялық көрсеткіштері. Зәрді зерттеу (ЗЖА: физикалық, химиялық және микроскопиялық қасиеттері, Зимницкий және Нечипоренко сынамалары, тәуліктік протеинурия). Биоматериалдарды жинау, сақтау, тасымалдау ережелері. Жеке ерекшеліктерін және жүргізілген емді ескере отырып нәтижелерді талдау. Қақырықты зерттеу (физико-химиялық қасиеттері, микроскопиялық және бактериологиялық зерттеулер). Преаналитикалық кезеңнің ерекшеліктері. Зерттеу нәтижелерін клиникалық талдау. Асқазан және дуоденальді бөлінділердің (көрсеткіштер, физико-химиялық және микроскопиялық зерттеулер, жүктеме тесттері) қалыпты және патологияда. Копрограмма (негізгі көрсеткіштер) қалыпты және патологияда. Жұлын ми сұйықтығын зерттеу (материалды дұрыс жинау, сақтау және тасымалда, негізгі көрсеткіштер) қалыпты және патологии. Серозды қуыстардың сұйықтығын зерттеу (плевральді, синовиальді) зерттеу нәтижесін талдау. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
12 |
2 |
Биохимиялық зерттеулер |
Биохимиялық зерттеулер: преаналитикалық кезеңнің ерекшеліктері, зертханалық көрсеткіштерді, қалыпты және патология түсінігін, биохимиялық көрсеткіштердің криздік мәнін өзгертетін преаналитикалық процесстің негізгі қателіктері). Белоктар және белоктық фракциялар. Қалдық азот және оның компоненттері. Ішкі мүшелердің, сүйек және бұлшықеттердің ауруларындағы ферменттер және энзимодиагностика. Миокард зақымдануының биомаркерлері. Қалыпты жағдайда және патологияда пигменттік алмасу көрсеткіштері. Көмірсу алмасуының көрсеткіштері. Қантты диабет және оның асқынуларының зертханалық диагностикасы. Қалыпты және патологияда липидтік спектр. Гиперлипидемия типтері. Су-электролиттік баланс және оның зақымданулары. Қалыпты және патологияда темір алмасуының көрсеткіштері. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
12 |
3 |
Эндокринді бұзылыстардың зертханалық диагностикасы |
Жасты, жынысты, циркадты ритмді, жүргізілген емді ескере отырып гормональді статусты зерттеудің преаналитикалық кезеңдегі ерекшеліктері. Қалыпты және патологияда гипоталамо-гипофизарлы жүйенің гормондарын зерттеу. Акромегалия зертханалық диагностика (СТГ, ИПФР-1 зерттеу, жүктілік тесттер). Қалқанша безінің зақымдануының зертханалық диагностикасы (гормондарды, аутоиммунды антиденелерді, онкомаркерлердіі зерттеу, T-uptake тест, цитологиялық зерттеу). Қалыпты жағдай және патологияда бүйрекүсті безінің гормондарын зерттеу (қыртысты және милы қабаты). Жүктеме тесттер және оларды талдау. Иценко-Кушинг ауруының және синдромының зертханалық диагностикасы (АКТГ-тәуелді және АКТГ-тәуелсіз). Ерлердің репродуктивті қызметінің гормональді реттелуі. Адреногенитальді синдромда зертханалық тексеру алгоритмі. Қалыпты жағдайда және патологияда әйелдердің репродуктивті қызметінің гормональді реттелуі. Аменореясы бар әйелдердің гормондарын зерттеу ерекшеліктері. Жүктілік патологиясының зертханалық мониторингі. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
4 |
Зертханалық гематология Гемопоэз. |
Анемияның зертханалық диагностикасы (эритроцитарлы, ретикулоцитарлы индекстер, темір алмасуының көрсеткіштері, витаминдер, гепсидин) емнің тиімділігін мониторингі. Қалыпты жағдайлардың миелограммасы. Миелодиспластикалық синдромның диагностикасының зертханалық алгоритмі, қанның реактивтік өзгерістері (лейкемоидты реакциялар), лейкоздар. Жас ерекшеліктерін ескере отырып гемограмма және миелограмма нәтижесін талдау. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
12 |
5 |
Коагулогиялық зерттеулер |
Гемостаз жүйесін зерттеуде преаналитикалық кезең ерекшеліктері. Гемостаздың қалыпты жағдайда және патологияда тамырлық-тромбоцитарлық бағанасын бағалау. Плазмалық (коагуляциялық) гемостазды зертханалық бағалау (протромбин түзілу, тромбин түзілу, фибрин түзілу). Физиологиялық антикоагулянттарды және фибринолитикалық жүйені зерттеу. Коагулограмма нәтижесін талдау. Тромболитикалық терапияның мониторингі және тікелеі немесе тікелеі емес әсер ететін антикоагулянттармен емдеу. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
12 |
6 |
Клиникалық тәжірибедегі цитологиялық зерттеулер |
Цитологиялық зерттеулерге көрсеткіштер және қарсы көрсеткіштер. Цитологиялық зерттеулер үшін материал алу ерекшеліктері. Helicobacter pylori болуына эндоскопиялық зерттеулер. Дисплазия, ісіктер, лимфопролиферативтік аурулардың, саркоидоз диагностикасы |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
7 |
Ісіктің биологиялық маркерлері |
Онкомаркерлер жіктелуі. Серологиялық ісіктік ассоцирленген маркерларды ауруларды диагностикалау, мониторинг және ауру болжамы үшін зерттеулер ерекшеліктері. Альфа-фетопротеин, Рак-эмбриональді антиген, простатоспецификалық антиген, муцин тәрізді ассоциирленген антиген, рактық антиген СА-125, СА-19-9, СА 72-4, СА 15-3, бета –хориондық гонадотропин, жалпақ жасушалы карциноманың антигені, нейроспецификалық енолаза, цитокератин-19 фрагменті. АІЖ, сүт безінің, жыныс мүшелерінің ісігінің зерттеу алгоритмі. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
8 |
Клиникалық тәжірибедегі молекулярно-генетикалық әдістер.
|
Молекулярлы-генетикалық зерттеулердің негізгі әдістері. Қолданбалы медицина негізінде молекулярлы-генетикалық әдістер. Генетикалық паспорт. Фармакогеномика. Фармакогенетика. Жүрек-тамыр патологиясының, тромбофилияның, зат алмасу бұзылыстарының, АІЖ ауруларының дамуының генетикалық бейімделген (ДНК-диагностика) негізгі предикторлары. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
9 |
Жедел жағдайдың зертханалық диагностикасы |
Опреация кезінде гомеостаз бұзылыстарының себептері, диагностика және оларды коррекциялау әдістері. Қарқынды емдеу бөлімінің науқастарының гомеостаз бұзылыстарының себептері. Метаболикалық көрсеткіштерге гипоксия әсері және су-электролит алмасуы. Жедел жағдайларда, көп мүшелік жетіспеушілікте, шок, ТШҚҰ гомеостаз бұзылыстарының зертханалық диагностикасы. |
Семинар тренинг |
6 |
10
|
Жұқпалы аурулардың ПЦР-диагностикасы |
Полимеразды тізбектік реакция әдісінің қағидасы және қазіргі заманғы ПТР. ПТР диагностикалық зертхананың негізгі қағидалары, және ПТР анализ жүргізу талаптары. ПТР-диагностикалық зертхананың жабдықтау. ПТР диагностика үшін биоматериалды жинау, сақтау және тасымалдау ерекшеліктері. Полимеразды тізбектік реакция жүргізу кезеңдері. ПТР нәтижесін талдау және жұқпалы аурулардың диагностикасында қазіргі заманғы ПТР . |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
11 |
Жұқпалы аурулардың серологиялық әдістері |
Тікелей (агглютинация реакциясы, преципитация реакциясы) және тікелей емес (пассивті гемагглютинация реакциясы, РИФ, РИФП, РСК) серологиялық реакциялар. Қоздырғыштардың антигенін анықтау және қоздырғыштарға антиденелерді анықтау. Жұқпалы аурулардың серодиагностикасы ережелері. Титр түсінігі, диагностикалық титр, «сұр зона». Бактериальді инфекция Вирусты инфекции Паразитарлы инфекции. Саңырауқұлақтық инфекции. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
12 |
ИФА-диагностика |
Иммуноферментті анализдің жіктелуі және қағидасы. ИФА қолдану аясы. ИФА – вирусты инфекцияның диагностикасы (қарапайым герпес, цитомегаловирус, Эпштейна-Барр вирусы, қызылша, АИВ, вирусты гепатиттер). ИФА – паразитарлы инфекцияның диагностикасы (эхинококкоз, токсакороз, пневмоцистоз, токсоплазмоз, лямблиоз). ИФА – бактериальді инфекцияның диагностикасы (хеликобактериоз, микоплазмоз, хламидиоз, гарднереллез). ИФА – аллергиялық аурулардың диагностикасы (Ig E). ИФА аутоиммунды аурулардың диагностикасы. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
12 |
13 |
Клиникалық тәжірибедегі микробиологиялық зерттеулер |
Микробиологиялық зерттеулер үшін биоматериалды жинау, сақтау, және тасымалдаудың негізгі ережелері. Микроорганизмдерді идентификациялау әдістері (микроскопиялық, дақылдық, биохимиялық). Антибиотикограмма және оны талдау. Дисбактериоздың мкробиологиялық диагностикасы.Дисбактериоздың негізгі микробиологиялық критериі. Нозокомиальді инфекции. Сепсис. Сепсиске қан алу ережесі. Микробиологиялық диагностика әдістері. Бактериологиялық зерттеулердің нәтижесін талдау. Шынайы бактериемияның дифференциалды критериі және кездейсоқ контаминация. |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
14 |
Жүктілікте және гериатрияда зертханалық мониторинг |
Жүкті әйелдерде гестация мерзіміне сәйкес гематологиялық, биохимиялық (белоктар, ферменттер, көмірсулар, гормондар, электролиттер және т.б.) физиологиялық өзгеруі. Гериатрияда референтті мәндер түсінігі. Қартаю кезіндегі организмнің функциональді жүйелерінің . |
Семинар тақырыптық/клиникалық талдау |
6 |
15 |
Химико-токсикологиялық талдау. |
Улану кезіндегі химико-токсикологиялық анализдің ерекшеліктері (алкогольмен, наркотикалық, дәрілік заттармен). Химико-токсикологиялық зерттеулерде қолданылатын анализдің қазіргі әдістері (хроматографиялық әдістер, атомды-абсорбциялық спектрометрия,. масс-спектрометрия, иммуно-химиялық әдіс). Есірткі заттармен, дәрілермен және ұшатынулармен уланғанда токсикологиялық анализ жүргізгенде қолданылатын биологиялық сұйықтықтар.
|
Семинар Тақырыптық талдау |
6 |
16 |
Дәрілік мониторинг |
Әр науқасқа жеке ДЗ дозасын және дұрыс режимін анықтау. Тиімді ем жүргізу үшін ДЗ тиімді концентрациясын анықтау. Жүректік гликозидтерді, иммунодепресанттарды, антибиотиктерді, антиконвульсанттарды қолдану мониторингі. Гематологиялық, биохимиялық, коагулогиялық зерттеулердің зертханалық көрсеткіштеріне әсер ететін дәрілік заттар (in vivo, in vitro). |
|
6 |
|
Барлығы: |
|
|
120 |
ИНТЕРННІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ
60 сағат
Оқу уақытысында дәрігер –интерннің өзіндік жұмысы:
Клиникалық-зертханалық зертханада жұмыс істеу;
Науқастарды зертханалық тексерудің жоспарын құрастыру;
Ішкі мүшелердің патологиясы бар науқастарды зертханалық зерттеудің алгортимін құрастыру;
Point-of-care testing кейбір зертханалық көрсеткіштерді анықтау;
Ситуациялық есептерді талдау;
зертханалық зерттеулердің нәтижелерін талдау;
дәрігерлік конференцияға тақырыптық хабарлама дайындау;
медициналық құжаттаманы жүргізу;
кафедраның СНО қатысу, ғылыми конференцияларда баяндама жасау;
Медициналық зертханалық диагностикасының Қазақстандық Ассоциациясына, ғылыми-тәжірибелік конференциялар, симпозиумдарға және т.б. қатысу.
Дәрігерге міндетті көлемде санитарлы-ағарту жұмыстарын жүргізу;
Дәрігер-интерннің аудиториядан тыс өзіндік жұмысы:
Баяндама, реферат, презентация, науқасқа арналған естелік дайындау;
Арнайы медициналық әдебиетпен, соның ішінде ретті түрде шығарылып тұратын ғылыми мақалалармен жұмыс істеу;
работа с электрондық ақпарат көздерімен, соның ішінде Интернет торабының медициналық порталдарымен жұмыс істеу;
жеке компьютермен жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру;
медициналық статистика мен есеп берудің негіздерін оқу;
Аудиториядан тыс өзіндік жұмысы мына нәтижелер бойынша бағаланады: кафедрада ұсынылған тақырыптар бойынша интерндер дайындаған жобалар, рефераттар, көрсетілімдер және т.б.
Пән саясаты:
Кафедраның жалпы талаптары
Сыртқы келбеті:
Киім кеңселік стилі
Ақ халаттары мен қалпақтары таза, үтіктеулі күйінде болуы тиіс
Ұқыпты шаш үлгісі, тырнақтары алынған
2) Техникалық қауіпсіздік және жеке басының тазалығын сақтау міндеттеледі
3) Сабаққа жүйелі түрде қатысу
4) Кафедраның қоғамдық және емдеу-диагностикалық шараларына белсенді түрде қатысу
Тәртібі:
Сабаққа кешікпей қатысуы керек. Тәжірибелік сабақтан қалғаны үшін теориялық білімі және дағдысы 0 баллға бағаланады Үшінгші рет кешіккен жағдайда кафедра меңгерушісіне себебі көрсетілген түсініктеме жазады және интерн сабаққа кіруге рұқсат алу үшін деканатқа жіберіледі.
Сабақ аяқталмай тұрып кетіп қалу сабақты бос жіберу деп саналады.
Интерндерді сабақ уақытында қосымша жұмыстарға жіберілмейді.
3 немесе одан да жоғары сабақты себепсіз жібергені үшін интернге оқуданы шығару туралы баянат жазылады.
Жіберілген сабақтары қайта тапсырылмайды және шәкіртақысы ол күндерге төленбейді.
Дәрігер-интерндер ҚазҰМУ-дың ішкі ережесіне бағынады.
Айып шаралары: 1.Сабақты жіберу (соның ішінде лекциялар/оқыту конференциялары) «0» деп бағаланады (соның ішінде маңызды себеппен). Сабақты жіберу дегеніміз – жұмыс орнында 3 сағаттан көп болмау. Сабаққа ретті түрде кешігіп келу (15 мин көп 3 немесе одан көп кешігулер) сабақты жібергенге теңеседі.
2. Сабақты жіберген өтелмейді. «0» бағасы қосымша кезекшілікпен жойылу мүмкін
3. Егер интерн 3 сабақты қатарынан жіберсе – сабаққа жіберілуі үшін деканнан рұқсат алу керек (айғақтаушы құжат немесе түсініктеме ұсынылғаннан кейін).Деканныі жазбаша рұқсатынсыз интерн сабаққа кіргізілмейді.
Бонустар: Кафедраның шешімімен кафедраның және университеттің өміріне, оқу барысына белсенді қатысуа, теориялық білімді және тәжірибелік дағдыларды экстраординарлы түрде игеру бонустармен сүйемелденеді, яғни ЖРБ –ға қосымша баллдар.
Шекаралық бақылаудың қорытынды бағасын аппеляциялаудың ережелері:
Интерн шекаралық бақылауда алған бағасын қарастыру мақсатында аппеляцияға беруге құқылы.
Аппеляция емтихан өткізілген күні 18 сағатқа дейін аппеляциялық комиссияға беріледі
Аппеляция ____ күн аралығында қарастырылады.
ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ
