26. Закончыце фармулёўку:

Вобраз, які з’яўляецца формай літаратурнага артыстызму пісьменніка, гэта _______ .

27. Адзначце асаблівасць маўлення, праз якое выяўляецца вобраз апавядальніка:

1) ад 1-й асобы;

2) ад 2-й асобы;

3) ад 3-й асобы;

4) ад 3-й асобы, калі ў творы ўжыты стылістычна афарбаваныя адзінкі

28. Закончыце фармулёўку:

Сродкі суб’ектывацыі аўтарскага аповеду, якія адлюстроўваюць кампазіцыйна важнае перамяшчэнне пункту гледжання, гэта _______ .

29. Адзначце славесныя прыёмы суб’ектывацыі аўтарскага аповеду:

1) градацыя;

2) простая мова; 4) няўласна-простая мова;

3) недаказ; 5) унутраны маналог

30. Адзначце прыёмы суб’ектывацыі ў тэксце:

Л абановіч стаяў каля расчыненага акна. Штось прыемнае і радаснае ўлівалася яму ў душу ад гэтых новых малюнкаў і ад гэтага размашыстага бегу машыны. Борзда адыходзіла назад станцыя з высокаю вадакачкаю, закрываючыся свежаю зелянінай раслін. Рассыпаючы сноп залатых стрэл, велічна выплывала сонца з-за краю зямлі над прасторамі зялёнага палескага мора (Якуб Колас. “На ростанях”).

1) славесны (унутраны маналог);

2) славесны (няўласна-простая мова);

3) мантажны;

4) уяўлення;

5) выяўленчы

Частка В

В1. У якім парадку трэба размясціць сказы, каб атрымаўся тэкст?

1.Прачніцеся сёння, заўтра, паслязаўтра. 2. Кожны раз ён поўніць душу спакойнай радасцю, ціхім замілаваннем, надзеяй і чаканнем чагосьці добрага і таямнічага. 3. Гэты цуд не паўтараецца, ён кожнай раніцай нечым адметны. 4. Прачніцеся раніцай на самым досвітку, калі сонца яшчэ не выглянула з-за небасхілу. 5. Кожны раз вас будзе чакаць цуд, які не перадасць пэндзлем ніводзін нават самы таленавіты мастак.

В2. Вызначце стыль і тып маўлення.

Буслы (Сісоnііdае), сямейства птушак атрада буслападобных, або галянастых. 11 родаў, 18 відаў, пераважна ў тропіках. На Беларусі 2 віды: бусел белы (Сісоnіа сісоnіа) і бусел чорны (Сісоnіа піgrа), які занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі. Бусел чорны часцей трапляецца на Палессі, радзей — на поўначы і вельмі рэдка ў заходніх і ўсходніх раёнах Беларусі. На пачатку 1989 г. колькасць папуляцыі бусла чорнага ў рэспубліцы дасягнула 1007.

В3. Дадзены азначэнні жанраў канцылярска-справавога падстылю. На месцы пропуску запішыце назвы гэтых жанраў

1. Дакумент, складзены некалькімі асобамі, які пацвярджае ўстаноўленыя факты і падзеі, - …

2. Дакумент, які змяшчае просьбу або прапанову асобы ўстанове або кіраўніку, напрыклад, аб прыёме на працу, прадстаўленні адпачынку і т. д., - …

3. Дакумент, які з’яўляецца трафарэтным тэкстам, дзе змяшчаюцца пытанні па пэўнай тэме і месца для адказаў (або адказы) на іх, - …

4. Дагавор аб устанаўленні, змяненні або спыненні прававых адносін - …

5. Рашэнне, прынятае нарадай, з’ездам, канферэнцыяй па абмеркаваным пытанні, - …

В4 . Устанавіце адпаведнасць паміж пачаткам наступных тэкстаў і тым стылем, да якога кожны з іх можна аднесці

А. Вельмі хацелася б, каб вечна жылі ў людзях вялікія пачуцці братэрства, любові і нянавісці, народжаныя мінулай вайной. Няхай нашы сэрцы ніколі не чарсцвеюць да ахвяр і ранаў вайны… Б. – Ну, здароў , Макс! Здароў, дарагі…Дай твой голас пачуць… Макс, я вось што апошнім часам мазгую… В. Як жа здарылася, што аж да 40-х гадоў ХХ стагоддзя астраномія абыходзілася без паняцця “плазма”? Справа ў тым, што даследчыкі доўгі час цікавіліся галоўным чынам будовай зорак…

1. Гутарковы 2. Навуковы 3. Публіцыстычны 4. Афіцыйны 5. Мастацкі

В5. Аформіце і запішыце тэкст у адпаведнасці з існуючымі нормамі. Вызначце стыль і тып тэксту. Укажыце спосаб сувязі ў ім

Круг жыцця са смерцю аднаго чалавека н.. замыкаецца. Жыццё н.. спыняецца ідзе імкне наперад… Вясна, лета, восень, зіма… За імі зноў вясна лета восень зіма… Падае ў зямлю зерне новае насенне… Зелянеюць дрэвы кусты і жаўцеюць скід..ваюць з сябе лісце… Прылятаюць з выраю птушкі і адлятаюць у вырай… Святло цемра дзень ноч… І зноў святло цемра дзень ноч… Уз..ходзіць сонца і заходзіць… І ўсё гэта ўвесь гэты кругазварот дзеля чаго? Няўжо толькі дзеля таго каб жыў я? А я… Дзеля чаго жыву я?.. Каб расказаць, што да мяне жылі ўжо людзі? А можа… Зусім дзеля іншага? Чаго?

В6. Вызначце стыль і жанр маўлення фрагмента тэксту

Прыйшлі каляды. Куцця. Напярэдадні падваліла мокрага сняжку, але за ноч падмарозіла, а раніцай нападаў другі снег: глыбокі, пульхны і сухі. З акон загоршчынскага дома падалі на гурбы аранжавыя плямы святла. Яліны стаялі ў сувеях усе цёплыя і густа, амаль без прасветаў, засыпаныя мяккім белым снегам: нагадвалі начных вартаўнікоў.

В7. Вызначце сродкі, з дапамогай якіх звязаны сказы ў тэксце. Устанавіце адпаведнасць паміж элементамі дзвюх груп

¹Узяў Красавік фарбы і пэндзаль. ²Размаляваў ён неба ў сіні блакітны колеры, затым пайшоў на палі. ³Дзе зялёнай, дзе жаўтаватай фарбай мазнуў, намаляваў жоўтыя, ружовыя, блакітныя кветкі.

⁴Пасля ўзяўся за дрэвы. ⁵Цэлы дзень стараўся. ⁶Апошняй прыбегла сціплая бярозка. ⁷Ёй вельмі хацелася стаць прыгожай, ды фарбы ўсе выйшлі. ⁸Вось і пачаў Красавік фарбаваць бярозку ў белы колер. ⁹Але і белай не хапіла. ¹⁰Таму і засталіся на дрэўцы чорныя лапінкі.

А. Сродкам сувязі 1-га і 2-га сказаў з’яўляецца… 1. Займеннік.

Б. Сродкам сувязі 2-га і 3-га сказаў з’яўляюцца… 2. Злучнік.

В. Сродкам сувязі 3-га і 4-га сказаў з’яўляюцца… 3. Прыслоўе

Г. Сродкам сувязі 7-га і 8-га сказаў з’яўляюцца… 4. Часціца

5. Няпоўны сказ

В8. Знайдзіце ў тэксце сказы, сродкамі сувязі якіх з’яўляецца прыслоўе. Запішыце гэта прыслоўе

Пасля дажджу ў лесе пахне грыбамі. У траве ля сцяжынкі хаваюцца крамяныя баравікі. Побач ружавеюць мокрыя сыраежкі, чырванеюць яркія мухаморы.

Паміж белымі стваламі бяроз густа разросся малады часты ельнічак. Сярод дрэўцаў хаваюцца духмяныя грузды і чырванагаловыя падасінавікі