«Химия» кафедрасы «Физикакалық химия» пәнінен

№ Емтихан билеті

1. Термодинамиканың бірінші баста­масы. (12 б)

2. Ерітінділердің түзілуінің термодинамикалы және молекулярлы кинетикалық жағдайы. (12 б)

3. Еру жылуы. Сүйықтықтарды араластырғанда немесе қатты, яки газ күйіндегі заттарды сүйықта еріткенде жылу бөлінуі не сіңірілуі мүмкін. Жалпы еру процессі қарапайым болғанымен, өте күрделі процесс. (16 б).

Еру жылуы интегралды және дифференциалды деп екіге бөлінеді. Интегралды еру жылуы деп І моль заттың белгілі бір еріткіш көлемінде еріп нақты мәнді ерітінді түзілгенде бөлінетін не сіңірілетін жылу мөлшерін айтады. Мысалы: І моль ас түзы ерігенде ерітінді көлемі І л болса, оның концентрациясы бір молярлы болады, ал осы жағдайда бөінген не сіңірілген жылу – интегралды еру жылуы болып табылады.

Дифференциалды еру жылуы деп еритін заттың өте аз шамасын өте көп мөлшердегі еріткіште еріткендегі жылу мөлшерін атайды. мысалы: бір шелке суға бір түйір түз салғанда бөлінетін жылу.

Мысалы: Төменде келтірілген шамалар бойынша судың атомдық түзілу жылуын анықтаңыз:

Н_2/газ/+0,5О_2/газ/+Н₂О_/газ/ ΔH⁰_f 298=241,83кДж

Н_2/газ/↔2Н_/газ/ ΔH р/Н₂/=425,8кДж

-1/2О₂=О_{/газ/ /} ΔH р/О₂/=499,14кДж

Лектор: Серикбаева А.М.

(қолы,тегі)

Кафедра меңгерушісі: Бекжигитова К.А.

(қолы,тегі)

Кафедра мәжілісінің хаттамасы №5 «23»қазан 2015ж.

Ф.7.03-05

Қазақстан республикасы Ғылым және білім министрлігі

м.әуезов атындағы оңтүстік қазақстан мемлекеттік университеті

«Химия» кафедрасы «Физикалық химия» пәнінен

№ Емтихан билеті

1. Термодинамикалық жүйелер және термодинамикалық шамалар. (12 б)

2. Ашық жүйеде болатын энтропия және бос энтропия байланысы.(12 б)

3. Химиялық тепе-теңдік кезінде реакциялар тоқтамай, тек қарама-қарсы реакциялардың жылдамдықтары ғана теңесетін процесс болғандықтан оны жылжымалы, динамикалық тепе тендік дейді. Тепе - тендікке келген жүйені, жағдайын өзгертпесе, қанша да болса ұзақ, уақыт сақтауға болады. Ал, реакцияға қатынасушы заттың біреуінің болса да концентрациясын болмашы өзгертсек болғаны, тепе-теңдігіміз бұзылып, ауып, басқа заттардың барлығының концентрациялары өзгере бастайды. (16 б).

Тепе - тендіктің бұзылуынан концентрациялардың өзгеру процесін тепе-тендіктің аууыу не ығысуы дейді.

Ле - Шателье принципі. Химиялық тепе-тендік тұрақты жағдайда ғана қалпында болады. жағдайын - концентрацияны, температураны, қысымды өзгертсе, тепе-теңдік бұзылып, тіке немесе кері реакцияның бағытына қарай ауып ығысады.

Жағдайын өзгерткеннен химиялық тепе-тендіктің ығысуының тәртібі Ле-Шателье принципі деп аталатын жалпы бір ережеге бағынады.

Химиялык тепе-тендік күйіне келіп тұрған жүйенің жағдайының (концентрация, температура, қысым) біреуін өзгерту, тепе-теңдікті сол өзгертуге қарсы әрекет тутызатын реакция бағытына карай ығыстырады.

Химиялык тепе-теңдіктің ығысуына концентрацияның, температураның және қысымның әсерін азот пен сутек әрекеттесуінен аммиак түзілу реакциясын мысалға алып қарастырайық:

N₂ + 3H₂ → 2NH₃, Н=- 92Кдж.

Лектор: Серикбаева А.М.

(қолы,тегі)

Кафедра меңгерушісі: Бекжигитова К.А.

(қолы,тегі)

Кафедра мәжілісінің хаттамасы №5 «23»қазан 2015ж.

Ф.7.03-05

Қазақстан республикасы Ғылым және білім министрлігі

м.әуезов атындағы оңтүстік қазақстан мемлекеттік университеті