- •5В011300- Биология мамандығы үшін
- •1.2 Пән туралы мәліметтер:
- •1.3 Пререквизиттері:
- •1.5 Пәннің қысқаша мазмұны:
- •1.6 Курстың тақырыптық жоспары
- •1.7 Сөж бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
- •1.8 Әдебиет тізімі:
- •Пәннің оқу-әдістемелік картасымен қамтамасыз етілуі
- •1.10 Курс саясаты және процедурасы
- •2. Дәріс сабақтары
- •1. Молекулалық биология және оның міндеттері
- •2. Молекулалық биологияның даму тарихы.
- •3. Молекулалық биология ғылым ретінде қалыптасуы.
- •1.Нуклеин қышқылдарының биологиялық мәні.
- •2. Нуклеин қышқылдарының физика - химиялық қасиеттер құрылымы және қызметте рінің жалпы сипатамасы.
- •3. Днқ молекула құрылысы. Уотсон мен Крик моделі. Чаргафф ережесі.
- •Пуринді негіздері пурин туындылары болып табылады. Оның ішінде аденин (6-аминопурин) және гуанин (2-амин-6-оксипурин) маңызды орын алады.
- •Пуриндік негіздер
- •Пиримидинді негіздері нуклеин қышқылдарының құрамындағы цитозин, урацил және тимин- пиримидин туындылары болып табылады.
- •Аденозинтрифосфат
- •1.Транскрипцияның молекулалық механизмдері.
- •3.Эукариоттар мен прокариоттардағы транскрипцияның реттелуі. Рнк-ның экзон-интрондық кұрылымы.
- •4. Прокариоттардағы спайсинг. Транскрипция ингибриторлары.
- •Ақуыздардың биосинтезі
- •Рибосомалардың морфологиясы, құрылымы, құрылысы жэне құрамы.
- •2.Рибосомалардың қызметтері.
- •3.Ақуыз молекулаларының конформациясын зерттеудің химиялық тәсілдері
- •1.Амин қышқылы→Нуклеотид арасындағы байланыс
- •2..Генетикалық кодтың негізгі қасиеттері:
- •3. Генетикалық кодтың құрылысы.
- •1.Генетикалық кодтың негізгі қасиеттері.
- •3. Практикалық ( зертханалық) сабақтардың жоспары
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •Әдебиеттер тізімі
- •4. Оқытушының жетекшілігімен орындалатын студенттердің өзіндік жұмыстары бойынша өткізілетін сабақтардың жоспары (соөж):
- •4. Соөж тапсырмалары мен олардың орындалу графигі
- •Қосымша
- •5. Сөж тақырыбы мен орындауға арналған әдістемелік нұсқау
- •6. Қурстық жұмыстардың тақырыптары.
- •7. Рубеждік бақылауға арналған тестілік сұрақтары
- •8. Пәннің емтихан сұрақтары
- •Мамандандырылған және зертханалық жабдықтармен білім беру үдерісінің қамтамасыз етілуі туралы мәліметтер
- •Мазмұны
Әдебиеттер тізімі
1. Уотсон Дж. Молекулярная биология гена. М.: Мир, 1978,
2. Молекулярная биология: Структура и биосинтез нуклеиновых кислот (под ред. Спирина А.С.). -М.: Высшая школа, 1990.
3. Молекулярная биология: Структура рибосом и биосинтез белка (нод ред. Спирина А.С.)- -М.: Высшая школа, 1996.
4. Степанов В.М.. Молекулярная биология. Структура и функции белков. -М: Высшая школа, 1996.
Тақырып 10. Нуклеин қышқылдарының алмасуы мен ауысуының молекулалық механизмдері. Плазмидтер. Вирустар, бактериофаггар олардың құрылысы мен құрылымдары. Трансдукцияның. Жалпы рекомбинацияның модельдері. Сайттық - ерекше рекомбинация. Бактерия плазмидтері.
Нуклеин қышқылдарының алмасуы
Векторлар
Плазмидалар
Эндонуклеаза рестрикциясының ІІ түрі дегеніміз не? Сонымен қатар рекомбинаттық ДНК-ның технологиясы үшін олар неліктен маңызды болып табылады?
Мысалы E. coil грам теріс бактерияға рекомбинаттық плазмиданы енгізу әдісін сипаттаңыздар?
Вектор ретінде pBR322 плазмидалардың қолдануын түсіндіріңіздер. Олар қандай ерекшеліктерге ие?
Әдебиеттер тізімі
1. Уотсон Дж. Молекулярная биология гена. М.: Мир, 1978,
2. Молекулярная биология: Структура и биосинтез нуклеиновых кислот (под ред. Спирина А.С.). -М.: Высшая школа, 1990.
3. Молекулярная биология: Структура рибосом и биосинтез белка (нод ред. Спирина А.С.)- -М.: Высшая школа, 1996.
4. Степанов В.М.. Молекулярная биология. Структура и функции белков. -М: Высшая школа, 1996.
Тақырып 11. Ген инженериясының мәселелері мен міндеттері. Ген инженериясының қалыптасу тарихы. Алғашқы рекомбииантты ДНК -ны жасаудағы П.Бергтің еңбектері. Коэннің еңбектері. Рестриктаза ферменттері.
Тапсырма:
Ген инженериясының мәселелері мен міндеттері
Алғашқы рекомбииантты ДНК -ны жасаудағы П.Бергтің еңбектері жөнінде толық мағлұмат беріңіздер.
Рекомбинатты ДНК алу жолдары
ДНК тізбектерінің ұшын немесе бөлшектердің арасын жалғастыратын фермент қалай аталады?
Рестриктаза дегеніміз не?
Рестриктаза ферменттерінің атқаратын қызметі.
Әдебиеттер тізімі
1. Уотсон Дж. Молекулярная биология гена. М.: Мир, 1978,
2. Молекулярная биология: Структура и биосинтез нуклеиновых кислот (под ред. Спирина А.С.). -М.: Высшая школа, 1990.
3. Молекулярная биология: Структура рибосом и биосинтез белка (нод ред. Спирина А.С.)- -М.: Высшая школа, 1996.
4. Степанов В.М.. Молекулярная биология. Структура и функции белков. -М: Высшая школа, 1996.
4. Оқытушының жетекшілігімен орындалатын студенттердің өзіндік жұмыстары бойынша өткізілетін сабақтардың жоспары (соөж):
СОӨЖ өткізу түрі:
- аудиториялық сабақ кезінде;
- студенттердің оқулық әдебиеттермен жұмыс жасау түрінде;
- оқытушымен әңгімелесу және кеңес алу түрінде;
Өзіндік жұмыстарды орындауға қажет әдістемелік нұсқаулар:
Берілген тапсырмаларға жауап беру
Дайындалған мәліметтерді топтау
Студенттердің рефераттарын талқылау.
Тақырып 1. Нуклеин қышқылдарының гибридизациясы, оның мүмкіндіктері. Блоттинг, оның түрлері.
Тапсырма№1.«Нуклеин қышқылдарының гибридизациясы» тақырыпқа конспект жазып, тексертіңіз.
Тапсырма№2.«Блоттинг, оның түрлері.» тақырыбы бойынша бес тест тапысырмасын құрастырыңыз.
Тапсырма№3.Төменде көрсетілген формулалардың атарын атаңыздар
Тапсырма№4. 6-аминопурин, 2-амино-6-окси пурин, 2-метилдиокси пиримидиннің химиялық формулаларын жазып көрсетініздер.
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер:1,10
Қосымша: 1-5
Тақырып 2. Организмдегі химиялық сигнализация.
Тапсырма№1.« Организмдегі химиялық сигналдар туралы жалпы түсінік» тақырыпқа конспект жазып, тексертіңіз.
Тапсырма№2. « Рецепторлар, олардың түрлерін » атты кестені толтырып тапсырыңыз.
Тапсырма№3. « Клетка ішілік рецепторларға сигнал беруші гормондар» тақырыбы бойынша кроссворд ұсыныңыз.
Тапсырма№4. « Гипоталамус және қалқанша безі гормондары» атты кестені толтырыңыз
Гипоталамус гормондары
|
Гормондар |
Химиялық табиғаты |
Әсерлері |
Аденогипо Физотропты гормондар |
|
|
|
Нейрогормондар |
|
|
|
Қалқанша безі гормондары
-
Гормондар
Химиялық табиғаты
Әсерлері
Қалқанша
безі
Қалқанша
безі
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер:8,10
Қосымша: 1-4
Тақырып 3. Даму барысындағы гендердің дифференциалды белсенділігі. Клеткалық гендердің бағдарланған өлімі.
Тапсырма№1.« Клеткалық гендердің бағдарланған өлімі» тақырыпқа конспект жазып, тексертіңіз.
Тапсырма№2.«Гендердің дифференциалды белсенділігі» тақырыбына кроссворд құрастырыңыз.
Тапсырма№4.«Апотоз және некроз» тақырыбына кесте құрастырыңыз.
-
Апотоз
Клеткадағы өзгерісі
некроз
Тапсырма№4. «Дамуға генетикалық талдау» тақырыбына бес тест құрастырыңыз.
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 9-10
Қосымша: 1-5
Тақырып 4. Пракориот гендердің құрылысы және экспрессиясы. Энхансерлер. Инсуляторлар
Тапсырма№1.« Прокариоттар және эукариоттар гендерінің құрылымдық ерекшеліктері» атты кесте құрастырыңыз
Прокариоттар гендері |
ерекшеліктері |
Қызметтері |
эукариоттар гендері |
|
|
Тапсырма№2 Тексертуге пракориот гендердің құрылысын сызбанұсқа түрінде көрсетіңіз
Тапсырма№3 « Эукариот гендердің қызметі» тақырыбына кесте құрастырыңыз.
-
Сплайсинг
Кодталатын бөлімі
Кодталмайтын бөлімі
Тапсырма№ 4. Ұсынылған әдебиет көзін қолдана отырып «Энхансерлер және инсуляторлар » тақырыбына аннотация қорғаңыз.
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 6-10
Қосымша: 1-5
Тақырып 5 Гендердің реттегіш бөлімдерін зерттеудегі репортерлык гендер ролі.
Тапсырма№1.« Гендердің экспрессиялануының реттелу механизмдері» тақырыбына конспект жазыңыз.
Тапсырма№2.« Аллельдер аралық комплементация, оперон жүйесі» тақырыбына баяндама жазыңыз.
Тапсырма№3 Оперонның құрылымдық компонентерінің қызметі кестесін толтырыңыз.
-
Оперонның құрылымдық компонентері
Қызметі
Құрылымдық гендер
Тапсырма№4.« Векторлар және плазмидалар» тақырыбына кроссворд құрастырыңыз.
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 1,2,6-9
Қосымша: 1-5,9
Тақырып 6. Гендік инженерия әдістерінің тұқым қуалайтын аурулар.
Тапсырма№1.« Гендік инженерия әдістерінің тұқым қуалайтын аурулар тақырыбына конспект жазып тексертіңіз.
Тапсырма№2. Гендік аурулар және олардың түрлері кестесін толтырыңыз.
-
Гендік аурулар түрлері
Аурудың аты
Әдеттегі патологиялық белгілер
Тапсырма№3. «Адам генетикасын зерттейтін әдіс» кестесін толтырыңыз
-
Адам генетикасын зерттейтін әдіс түрлері
ерекшелігі
Әдеттегі белгілер
Тапсырма№4. Хромосомалар санының өзгеруіне байланвсты адамда пайда болатын тұқым қуалайтын ауруларды сипаттаңыз
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер:5,7-9
Қосымша: 6-7
Тақырып 7. Ақуыздар. Ақуыз компоненттері және олардағы химиялық байланыстар.
Тапсырма№1. «Ақуыз компоненттері және олардағы химиялық байланыстар» тақырыбына конспект жазып тексертіңіз..
Тапсырма№2.« Ақуыздардың негізгі компоненттері» кестесін толтырыңыз
-
Амин қышқылдары
Қысқаша аталуы
Қасиеттері
Тапсырма№3. Тексеруге «Амин қышқылдардың жіктелуі» кестесін ұсыныңыз.
-
Ациклді амин қышқылдар
Циклді амин қышқылдар
Имино қышқылдар
Тапсырма№4. Валин-глицил-метионил-глутамин және серин-лейцин-треонил-пролин пептидтерінің химиялық формуласын жазыңыз.
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 4,8,10
Қосымша: 1,5,7
Тақырып 8 Ақуыздардың пішіні және көлемі.
Тапсырма№1. «Ақуыздардың пішіні және көлем» тақырыбында конспект жазып тексертіңіз.
Тапсырма№2. Ақуыздардың кеңістіктік құрылымындарының суретін салып көрсетініз.
Тапсырма№3 «Ақуыздардың құрамындағы амин қышқылдардың радикалдары арасындағы байланыстар» кестесін тексеруге ұсыныңыз.
-
Радикалдар типтері
Аминқышқылдар
Байланыстар
Тапсырма№4. Альбумин, казсин, фиброиң, глобулин ақуыздардың қайсы тобына жататындығын және олардың құрылысы мен қасиеттеріндегі өзгешіліктерді көрсетіңіз
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 4,6,7,8,10
Қосымша: 1,2,6,7
Тақырып 9. Ақуыз құрамындағы домендер және олардың қызметі.
Тапсырма№1.« Ақуыз құрамындағы домендер және олардың қызметі» тақырыбында конспект жазып тексертіңіз.
Тапсырма№2. Шаперондар қызметі тақырыбында аннотация жазып тексертіңіз.
Тапсырма№3.Ақуыз молекуласының табиғи құрылымын айқындайтын факторлар» тақырыбына кроссворд құрастырыңыз
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 4,6,8,9
Қосымша: 1,2,4,6,7
Тақырып 10. Глобулярлы және фибриялды ақуыздар.
Тапсырма№1. Глобулярлы және фибриялды ақуыздардың суретін салып көрсетіңіз.
Тапсырма№2. Глобулярлы ақуыздар және фибриялды ақуыздар кестесін толтырыңыз.
-
Глобулярлы ақуыздар
Фибрилярлы ақуыздар
Қасиеті
Тапсырма№3. «Күрделі ақуыздар және олардың простетикалық топтарының химиялық табиғаты» кестесін тексеруге ұсыныңыз.
-
Күрделі ақуыздар класы
Простетикалық топтар
Тән өкілдері
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер: 1,4,6,8
Қосымша: 1,3,4,6,7
Тақырып 11. Ақуызды зерттеудің және бөліп алудың әдістері.
Тапсырма№1. «Ақуызды зерттеу және бөліп алу» тақырыбына конспект жазыңыз.
Тапсырма№2. Ақуызды бөліп алу әдістері кестесін толтырыңыз
-
Ақуызды бөліп алу әдістерінің түрлері
Әдістердің қасиеттері
Тапсырма№3. Ұсынылған әдебиет көзін қолдана отырып «Ақуыздардың электрофорездік қасиеті» тақырыбына аннотация жазыңыз.
Тапсырма№4. Диализдеу және хроматография әдісі арқылы ақуыздарды тазартудың айырмашылығын және ерекешлігін сипаттаңыз.
Тапсырма№5. Ақуызды қоспалардан жеке ақуызды бөліп алу үшін қолданатын әдістерді тандап алыныз және ақуыздың физико-химиялық қасиетін көрсетініздер.
Төмендегі кестені толтырыныздар
-
Ақуыздардың аттары
Молекулалық массасы
ИЭН
Зарядтардың жалпы саны
Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер: негізгі әдебиеттер:1-4
Қосымша: 1,5,7
