Фосфор көзі.

Аммофос. Фосфор козі ретінде аммоний фосфаты кеңінен қолданылады, фосфор қышқылын аммиакпен нейтрализациялап алады.

Көбінесе аммофос қолданылады, моно және диаммонийфосфат қоспа түрінде болып келеді. Сондай-ақ ерімейтін қоспа (шлам) түрінде болады. Шпам құрамына амофоста (фосфат темір, гипс және т.б. ) құрғақ зат массасының 6-7 % құрайды. Суда еритін фосфор ангидридінің Р₂О₅ құрамы аммофостын сортына қарай 36-48 %-ке жетеді. Қоректік ортаның құрамына аммофосты қосар алдында фильтрлеу керек. Аммофос фосфор көзі ғана емес азот көзі болып табылады.

Ортофосфор (фосфор) қышқылы Н₃ΡО₄ фосфор көзі ретінде қолданылады және ортаны қышқылдауға қолданылады Р₃О₅ кұрамы 50,7 % болады.

Макро және микро элементтердің көзі.

Калий карбонат К₂СО₃ негізгі заттың (1 сорты) 97,5-98 % және (2 сорты) 92,5-93 % құрайды. Тұз өте гигроскопты.

Калий сульфат К₂SО₄ ерігенде және полиминералды калий сульфат рудасын қайта кристаллизациялағанда алынады. Тауарлы өнімде сортына байланысты негізгі заттың құрамы 46-50 % болады. Қоспа ретінде КСІ, МgSО₄ және басқа тұздар кұрайды.

Калий хлориди КСІ калий көзі экономика жағынан тиімді болып табылады. Калий рудасын кайта өндеу жолымен алады. Сортына карай негізгі зат құрамы 95-98 % құрайды. Ертіндіден кристаллизацияла арқылы апынады.

Магний сулъфаты МgЅ0₄. Техникалық аты эпсомит МgЅ0₄-7 НО-кристалды ақ түсті зат, түсі сәл сарылау болып келген. Суда жақсы ериді. Эпсомит сусыздандырғанда ыздырғанда кизерит МgЅ0₄-Н₂О алынады. Эпсомит кұрамына 5-12 % NаCI; 0,5-1,0 % МgСІ және бірқатар тұздар кіреді.

Марганец сульфаты МnSО₄ Сусыз марганец сульфаты түссіз кристалды зат, сумен өндегенде кристаллогидрат пайда болады, өндірісте МnSО₄–5Н₂О қолданылады, ашық - розовый кристалды ұнтақ, суда жақсы ериді. Негізгі заттың кұрамы 98 % кұрайды.

Темір сульфаты ҒеSО₄ сулы ерітіндіден кристаллогидрат түрінде ҒеSО₄*7Н₂О кристалданады, оны темір купорасы деп атайды. Стандартты темір сульфаты тазалығы жоғары өнім болып саналады және минимальды мөлшерде қоспа болады. Сулы ертіндіде сақтау процесінде екі валентгі темір Ғе²⁺ үш валентті темірге Ғе³⁺ тотығады, ол ерімейін тұнбаға түседі. Техникалық тұздағы негізгі зат құрамы 47-53 % құрайды.

Мырыш сульфаты ZпSО₄ сулы ертіндіде түссіз ромбикті кристалл түрінде ZnЅО₄* 7Н₂О кристаллизацияланады және мырыш купаросы деп аталады. Тұзда мырышын құрамы 36-39 % кұрайды.

Көмекші материалдар.

Олейн қышқылы СН₃(СНз)₇СН=СН (СН₂)₇СООН табиғатта ең кең таралған қышқылдың бірі, іс-жүзінде барлық жануарлар және өсімдік майының бәрінде кездеседі. Көбік сөндіргіш ретінде қолданылады. Олейн қышқылын майдан гидролиздеп, майды ыдыратып бөліп алады. Техникалық олейн қышқылының қоспасындағы негізгі зат А маркасы Б және В маркасы үшін және 95 %, В маркасы үшін 92% құрайды. Қайнау температурасы 360⁰ С, балқу температурасы 10°С -тан аспайды.

Табиғи көбік сөндіргіш ретінде сондайақ өсімдік майы қолданылады. Жасанды көбік сөндіргіш. Көбік сөндіргіш ретінде жасанды беттік-активтік зат қолданылады (БАЗ): кремний органикалық палимерлер (силоксандар), күрделі эфирлер, спирттер және т.б. ТМД-да ПМС -145А маркалы жасанды көбік сөндіргіш өндірісте шығарылады. Жасанды көбік сөндіргіш табиғи көбік сөндіргіштен 10 есе шығыны төмен.

Тұз қышқылы НСІ биотехнологиялық өндірісте бастапқы концентрация болып 31 % кем емес түз қышқылы қолданылады.

Күкірт қышқылы қоректік ортаны қышқылдауда кеңінен қолданылады. Зауыттарда техникалык күкірт қышқылының Н_:2ЅО₄ құрамы 02,5-94 % қолданылады.

Каустикалық сода (натрий гидроксиді, куйдіргіш натрий)NаОН аппараттарды жууда қолданылады. Қатты каустикалык содада NаОН 92- 96% кұрайды, сұйық каустикалық содада 42-45 % құрайды.

Бор - қатты әк. СаСОз 96 % дейін кұралады. Егер ферментация кезінде қышқыл пайда болғанда ортаның рН ұстау үшін қолданылады, сондай-ақ табиғи үнтақталған бор қолданылады. Бор әк угілгіш ұнтақ түріндей колданылады, кұрамында 1-2 % су, кальций карбонат және магний 96-98% құрайды. Ескере кету керек бордағы қоспа Мg, Аl. Ғе, Мn биосинтез процесіне кері әсерін тиігізеді.

Формалин суда формальдегид ертіндісі НСНО 37-37.3 % болігі келеді. Метил спиртінің 6-6,5 % және құмырсқа қышқылының 0,02-0,04 % құрайды. Зарарсыздандыратын зат ретінде қолданылады.

Антиформин комбинирленген зарарсыздандырғыш зат болып келеді: 1 м³ерітіндіде 100 кг хлорлы әк, 75 кг кальцинирленген сода Νа₂СО₃, және 10 кг каустикалык сода ΝаОН құралады.