8. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептер және басқалар):

Сұрақтар:

1. Газды гангрена, сіреспе, ботулизмнің инфекция көздері мен жұғу жолдары.

2. Анаэробты инфекциялар қоздырғыштарының жіктелуі, олардың морфолоиялық дақылдық қасиеттері.

3. Ботулизм қоздырғышы. Табиғатта таралуы.

4. Ботулизмнің патогенезі. Қоздырғыштың патогенділік факторлары.

5. Клиникалық көрінісі және зерттеуге алынатын материалы.

6. Ботулизмнің зертханалық диагностикалық әдістері.

Тесттер:

1. ГАЗДЫ ГАНГРЕНАНЫҢ ТЕЗДЕТІЛГЕН ДИАГНОСТИКАСЫ:

1. Ермольева әдісі

2.Газды-сұйықтықтық хромотография

3. клостридиялардың бар-жоғын анықтау

4.Бейтараптау реакциясы

5.Биологиялық әдіс

2. БОТУЛИЗМНІҢ ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫ:

1.Ақ тышқандарға бейтараптау реакциясын қою

2. Агглютинация реакциясын қою

3.РПГА

4.Аллергиялық сынама

5. Асколи реакциясы

Тақырып 14. Аралық бақылау. Зооноздар. Жыныстық аурулар. Коринебактериялар. Көкжөтел. Микобактериялар. Анаэробтар.

2. Мақсаты: морфологиясы, жіктелуі, қасиеттері, қоздыратын ауыруларының патогенезі, зертханалық диагностикасы, алдын алуы мен емі бойынша алған білімдерін бақылау.

3.Оқыту міндеттері:

- зоонозды, токсинемиялық, анаэробты инфекциялардың, жыныстық жолмен берілетін аурулардың, туберкулездің және алапестің қоздырғыштарының морфологиясы бойынша материалды түсіну деңгейін анықтау;

- зоонозды, токсинемиялық, анаэробты инфекциялардың, жыныстық жолмен берілетін аурулардың, туберкулездің және алапестің қоздырғыштарының жіктелуі бойынша материалды түсіну деңгейін анықтау;

- зоонозды, токсинемиялық, анаэробты инфекциялардың, жыныстық жолмен берілетін аурулардың, туберкулездің және алапестің қоздырғыштарының дақылдық қасиеттері бойынша материалды түсіну деңгейін анықтау;

- зоонозды, токсинемиялық, анаэробты инфекциялардың, жыныстық жолмен берілетін аурулардың, туберкулездің және алапестің қоздырғыштарының антигендік құрылымы бойынша материалды түсіну деңгейін анықтау;

- зоонозды, токсинемиялық, анаэробты инфекциялардың, жыныстық жолмен берілетін аурулардың, туберкулездің және алапестің қоздырғыштарының зертханалық зерттеу әдістері бойынша материалды түсіну деңгейін анықтау

- күйдіргі, оба, күлді диагностикалау кезінде жүргізілетін санитарлық-эпидемиялық шаралар бойынша материалды түсіну деңгейін бақылау;

- зоонозды, токсинемиялық, анаэробты инфекциялардың, жыныстық жолмен берілетін аурулардың, туберкулездің және алапестің қоздырғыштарының алдын алуы бойынша материалды түсіну деңгейін анықтау.

Өту ағымы: «Кокктар. Бактериялардың ішек инфекциялары» тақырыбына тестілеу.

«Зооноздар. Жыныстық аурулар.Коринебактериялар. Микобактериялар. Анаэробтар» тақырыбына ауызша сұрау.

7. Әдебиеттер:

Негізгі

1.Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- М.: МИА, 2005. - 734 с.

2.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология (под ред. Воробьёв А.А) МИА., Москва, 2004.- 690с.

3.Коротяев А.И, Бабичев С.Л. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология. - СПб.: Спец. лит, 2000. - 591 с.

4.Медицинская микробиология /Гл.ред В.И. Покровский, O.K. Поздеев. - М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 2006. — 1200 с.

5.Тец В.В. Руководство к практическим занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии – М.:Медицина, 2002. - 352 с.

6.Компьютерная программа "Диаморф" - "Медицинская микробиология" - атлас-руководство по бактериологии микологии, протозоологии и вирусологии под редакцией акад.проф. Воробьева А.А.

7.Дикий И.Л, Сидарчук И.И. и др. Микробиология. Руководство к лабораторным занятием. Киев, 2004, 583 с.

Дополнительная:

1.Борисов Л.Б., Козьмин-Соколов Б.В., Фрейдлин И.С. Руководство клабораторным занятиямпо медицинской микробиологии, вирусологии, иммунологии. - М.: Медицина, 1993.

2.Н.Красилыников А II. Справочник по антисептике. - Минск. - Выс шк.- 1995. - 367с.

3.Галактионов В.Т. Иммунология. - М. - Изд. "РИЦ МДК". - 2000. – 487с.

4.Воробьев А.А. "Микробиология, иммунология". - М.: МИА, 2002.

5.Воробьев А.А., Кривошейн Ю.С., Широбоков В.П. Медицинская и санитарнаямикробиология. - М.: Издательский центр "Академия" – 2003. – 464 с.

6.Аравийский Р.А., Горшкова Г.И. Практикум по медицинской микологии. - С-Пб. - 1995. - 50 с.

7.Всант P., Мосс У., Уивер Р. Определитель нетривиальных патогенных грамотрицательных бактерий (аэробных и факультативно-анаэробных). - М.: Мир, 1999. – 791 с.

8.Внутрибольничные инфекции // Под ред. Р.П.Венцелла. - М.:Медицина, 1990.- 656 с.

9.Саттон Д., Фотергилл А., Ринальди М. Определитель патогенных и условно-патогенных грибов. - Изд. Мир, 2001. - 470 с.

10.МаянскийА.Н.Микробиология дляврачей. - Нижний Новгород: Издательство Нижегородской государственной медицинской академии, 1999. — 400 с.

11.Котова А.Л. Клиническая микробиология: Методические указания.-Алматы, 2004.- 162с.

12.Тец В.В. Справочник по клинической микробиологии – СП Стройлеспечать. – 1994.– 224 с.

13.Определитель бактерий Берджи /Под ред Д.Хоулта, Н.Крига, П.Снитаи др.// М.: Мир, 1997. - в 2 томах.

14.Вопросы общей вирусологии, под ред. Кисилева И.О. Санкт- Петербург, 2007, 375 с.

15.Поздеев О.К. Медицинская микробиология: Учеб. О.К.Поздеев; под ред. В.И.Покровского.-2-е изд.испр.-М.:ГЭОТАР-МЕД,2004.-768 с

Қазақ тілінде:

Негізгі:

1.Медициналық микробиология , Алматы,2011,683 б Рамазанова Б.А, Кудайбергенұлы К.К редакциялаумен.

2.Б.А. Рамазанова, А.Л. Котова және т.б. Микроорганизмдер морфологиясы.(оқу- әдістемелік құрал) Алматы,2007, 131б.

3.Б.А. Рамазанова, К.К Құдайбергенұлы, А.Л Котова. Инфекция туралы ілім.(оқу-құралы) Алматы 2007,111 б .

1. 4.Б.А.Рамазанова, А.Л Котова және т.б. Микроорганизмдер физиологиясы. (оқу - әдістемелік құрал). Алматы,2007, 126 б.

2. 5.Б.А. Рамазанова, А.Л Котова және т.б. Микроорганизмдер экологиясы. (оқу- құралы). Алматы, 2007, 95 б.

3. 6.Б.А. Рамазанова, А.Л Котова және т.б. Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар (оқу- құралы) Алматы, 2007.,47 б.

4. 7.Микробиология және вирусология (жалпы бөлімі): Оқу құралы /Ү.Т.Арықпаева, К.Х.Алмағамбетов, Н.М.Бисенова, Н.Б.Рахметова, Г.Д.Асемова, Койшебаева К.Б., Бисимбаева С.К., Калина Н.В./. 1-ші басылым. (Медициналық және фармацевтикалық мамандық бойынша жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) - Астана, 2005. – 208 б.

5. 8.«Микроорганизмдердің морфологиясы» оқу құралы, Астана, 2004, 32б.; Микробиология және вирусология (жеке бөлімі): Оқу құралы /Ү.Т.Арықпаева, К.Х.Алмағамбетов, Н.М.Бисенова, Ә.Ө.Байдүйсенова, Н.Б.Рахметова, Г.Д.Асемова /1-ші басылым. (Медициналық және фармацевтикалық мамандық бойынша жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) - Астана, 2006. – 199 б.

6. Қосымша:

1. Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар бойынша оқу-әдістемелік құрал (А.Л. Котованың ред.). – Алматы, 1997.

Ағылшын тілінде:

Негізгі:

1.Richard V Georing, Hazel M Docrell, Mark Zukerman, Derek Wakelin, Ivan M Roit, Cedric Mims,Peter L Chiodini “Medical Microbiology”,4^th Edithion, 2008, UK, p.656.

2.Jacquelyn G Black “Microbiology”,7 ^th ,WILEY,2010,p.846

3. Patric R Muray,Ken S Rosenthal, Michael F Pfaller “Medical Mcrobiology”,5^th Edithion, 2008,p.962

4. Cedric Mims, Hazel M Docrell, Richard V Georing , Ivan M Roit, Derek Wakelin, Mark Zukerman, “Medical Microbiology”,3^th Edithion, 2004, ELSEVIER MOSBY, p.659.

5. Geo F Brooks,Kaaren C Carroll, Janett S Butel, Stephen F Morse,24^th Edithion, JAWETZ,MELNICK&ADELBERG^S

6. Mark Gladwin, Bill Trattler, “Clinical Microbiology”, 4^th Edithion, MedMaster, Miami, 2007, p.393.

7. Anathanarayan R., Paniker C.K.J. Text book of microbiology. Orien Longman. Seven edition, 2005.

8. Medical microbiology. Ed.by Inta Ozols. Elsevier Mosby, 2004.

Қосымша:

1.Robert M Diamond “Designing Assessing Courses and Curricula”, 3^th Edithion,Jossey-Bass,2008,p.487

2.Patric Leonardi “Microbiology Study Guide: Key Review Questions and Answers”, Silver Educational Publishig,2005,p.78

3.N.Cary Engelberg,Victor DiRita,Terence S Dermondy, “Mechanisms of Microbial Disease” , 4^th Edithion,Lippincton Williams&Wilkins,2007,p.762

4.William F Strohl, Harriet Rouse, Bruce D Fisher, “Microbiology”, Lippincton^s,2001,p.516

5.Jawetz, Melnic & Adelberg. Medical microbiology. Singapore. 2004.

6.Arora D.R. Text book of microbiology. CB. 2001.

7.William A. Stradit, Harriet Rouse, Bruce D. Fisher. Microbiology. 2001, Lippencott, Williams and Wilkins

8.Black Jacquelyn G. Microbiology. Principles & Applications, 1996 by Prentice-Hall, New Jersey

9.Medical microbiology. An introduction to Infectious Diseases. Ed. by Ryan Kenneth J. Appleton and Lange. Stamford, Connecticut, 1998.

10.Toni Hart, Paul Shears. Atlas de Roche de Microbiologie. –( Paris., 1997.- 314р.

8. Бақылау ( сұрақтар, тесттер, есептер және басқалары):

Негізгі сұрақтары: тәжірибелік сабақтар № 12-21 және СОӨЖ 12-21

Қосымша сұрақтар:

1. Геликобактер, биологические свойства, знасение в возникновении язвенной болезни желудка и двенадцатиперстной кишки.

2. Клиникалық микробиологияның мақсаттары мен міндеттері.

3. Микробиологиялық диагноз қою әдістері, олардың ақиқаттылығы

4. Алынған лабораториялық зерттеу нәтижелерін талдау, оларды клиникалық диагнозды шығаруға пайдаланылуы

5. Зерттелетін затты алу және онымен жұмыс жасау ережелері

6. Клиникалық болжамдау диагнозына, ауру кезеңдеріне, қоздырғыш мекендейтін жерлеріне байланысты зерттеу заттаын іріктеп алу

7. Лабораториялық диагноз қою әдістері

8. Жеке әдістердің кемшіліктері мен артықшылықтары, олардың ақиқаттылығы, қолдану реттілігі, орындау мерзімдері

9. Зерттеу заттарын лабораторияға жіберу үшін құжаттар дайындау.

10. Тырысқақ вибрионының токсономиясы және жіктелуі. Морфологиялық және дақылдық қасиеттері.

11. Тырысқақ және тырысқақ тәріздес вибриондарды дифференциациялау.

12. Биологиялық варианттары, бір - бірінен өзгешелігі.

13. Холералық вибриондардың антигендік құрлысы, сероварианттары.

14. Тырысқақ патогенезі

15. Лабораториялық диагноз қою әдістері

16. Тырысқақтың емдеу және сақтану шараларының негіздері.

17. Биологические свойства кампилобактерий.

18. Патогенные признаки кампилобактерий.

19. Методы лабораторной диагностики заболеваний, вызываемых кмпилобактериями.

20. Ішек иерсиниозы және псевдотуберкулездің морфологиялық қасиеттері.

21. Иерсиниялардың дақылдық қасиеттері.

22. Иерсиниялардың классификациясы.

23. Иерсиниоздардың және кампилобактериоздардың алдын-алуы.

24. Иерсиниялардың классификациясы.

25. . Ішек иерсиниозы және псевдотуберкулез қоздырғыштарының дақылдық қасиеттері.

26. Иерсиниоздардың лабораториялық диагностикасы. Иерсиниоздардың алдын-алуы.

27. . Неге псевдотуберкулез ауруы деп аталады?

28. Не үшін иерсиниялар үшін байыту ортасын мұздатқышта ұстайды?

Жағдайлық есептер:

1. Қызбасы көтерілген науқастың нәжісінің жағындысынан грам теріс оваль пішінді, биполярлы боялған, оба таяқшасына ұқсас таяқшалар. Клиникасы обаға ұқсас емес. Не деп болжауға болады?

2. Плоскирев ортасынан алынған ұсақ, түссіз колониялардан Грам теріс, қозғалмайтын таяқшалар табылды. Зертеудің нәтижесін дәлелдеу үшін қандай зерттеулер жүргізген жөн?

Тесттер: тәжірибелік сабақтар № 12-21 және СОӨЖ 12-21

Қосымша тесттер:

1. МІНДЕТТІ (ЖОСПАРЛЫ) ЕГУГЕ ЖАТПАЙДЫ:

1. БЦЖ

2. СТИ

3. Қызылша

4. Полиомиелиттік

5. АКДС

2. ЖОСПАРЛЫ ТҮРДЕ ИММУНИЗАЦИЯЛАУҒА, ҚАІПТІ КӨРІНІСТЕРІНЕ ҚАРАМАЙ ҚОЛДАНЫЛАДЫ:

1. АКДС

2. Сэбин вакцинасы

3. Пневмококкты полисахарид

4. Қызылша, қызамыққы қарсы

5. Tabte

3.ТӨМЕНДЕ КӨРСЕТІЛГЕН ЭНТЕРОБАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ҚАЙСЫСЫНДА ТАЛШЫҚТАРДЫҢ БОЛМАУЫ КӨРСЕТКІШ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. сальмонеллалар

2. эшерихиялар

3. шигеллалар

4. иерсиниялар

5. протейлер

4. ТӨМЕНДЕ КӨРСЕТІЛГЕН БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ҚАЙСЫСЫ (0-4⁰ С) ӨТЕ ТӨМЕН ТЕМПЕРАТУРАДА ИНТЕНСИВТІ КӨБЕЮГЕ ҚАБІЛЕТТІ:

1. эшерихия

2. шигелла

3. иерсиняи

4. клебсиелла

5. сальмонелла

5. ІШЕКТІК ИЕРСИНИОЗДЫҢ ҚОЗДЫРҒЫШЫ:

1. Yersinia pestis

2. Yersinia pseudotuberculosis

3. Yersinia enterocolitica

4. Yersinia kristensenii

5.Yersinia intermedia

6. НАУҚАС АДАМНЫҢ НӘЖІСІНЕН ЭНДО ОРТАСЫНАН ГРАМ ТЕРІС ҚОЗҒАЛМАЛЫ БИПОЛЯРЛЫ БОЯЛҒАН, СПОРА ЖӘНЕ КАПСУЛА ТҮЗБЕЙТІН ГРАМ ТЕРІС ТАЯҚШАЛАР КӨРІНДІ. ЭНТЕРОБАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ҚАЙ ТУЫСТАСТЫҒЫНА ЖАТАТЫНЫН АНЫҚТА:

1. Salmonella

2. Yersinia

3. Shigella

4. Escherichia

5. Proteus

7. ПСЕВДОТУБЕРКУЛЕЗДІҢ АРНАЙЫ АЛДЫН-АЛУЫ:

1. гамма-глобулинмен жүргізіледі

2. антитоксикалық сарысумен жүргізіледі

3. жүргізілмейді

4. анатоксинмен жүргізіледі

5. егумен жүргізіледі

8. ІШЕК ИЕРСИНИОЗЫНЫҢ АРНАЙЫ АЛДЫН-АЛУЫ:

1. анатоксинмен жүргізіледі

2. тірі вакцинамен

3. өлі вакцинамен

4. химиялық вакцинамен

5. жүргізілмейді

Тақырып 15. Тауық эмбрионына жұқтыру. Жұқтыру әдістері. Нәтижесін талқылау.

2. Мақсаты: адам патологиясындағы вирустардың және бактериофагтардың мәні туралы; вирусологиялық зерттеу әдістері туралы; вирустарды индикациялау және идентификациялау туралы студенттерге білім беру.