- •С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы силлабус
- •Алматы, 2015ж
- •Оқытушылар туралы мәлімет:
- •3. Бағдарлама:
- •3.3 Пәннің міндеттері:
- •1. Жалпы микробиология.
- •1.1 Микроорганизмдердің жіктелуі және номенклатурасы
- •1.2 Морфология микроорганизмов.
- •1.3 Микроорганизмдер физиологиясы.
- •1.4 Бактериялар және вирустар генетикасы.
- •1.5 Микроорганизмдер экологиясы
- •1.6 Инфекциялық процесс туралы ілім.
- •1.7. Иммунитет туралы ілім.
- •Кредит 3
- •2. Жеке микробиология
- •2.1.4.Грам-оң бактериялар
- •2.1.6.Хламидиялар
- •2.1.7. Микоплазмалар
- •2.1.8.Жалпы вирусология
- •2.1.9.Адамның микозды қоздырғыштары.
- •2.1.10. Паразитарлы аурулар қоздырғыштары
- •3.7 Тақырыптық жоспар
- •3.8. Қолданылған әдебиеттер
- •3.9. Үйрету және оқыту әдістері
- •Активті әдіс (Тәжірибелік жұмыстарды бағалау, хаттама толтыру, мультимедиялық негіздермен жұмыс жасау, компьютерлік және бағдарламалық модельдермен жұмыс жасау және т.Б.)
- •3.10. Студенттердің білімін және дағдыларын үйрену әдістері :
- •1. Өзі жайлы.
- •3. Жұмыстар үлгісі.
- •5. Рефлексия.
- •3.11.Студенттердің білім және тәжірибелік бағаларының ережелері мен критериилері:
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4. Генетика бактерий и вирусов. Основы биотехнологии.
- •Тема 5.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4. Генетика бактерий и вирусов. Основы биотехнологии.
- •Тема 5.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4. Генетика бактерий и вирусов. Основы биотехнологии.
- •Тема 5.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4. Генетика бактерий и вирусов. Основы биотехнологии.
- •Тема 5.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10.
- •3 Негізгі түрлері:
- •С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы Тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
- •Алматы, 2014ж
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4. Генетика бактерий и вирусов. Основы биотехнологии.
- •Тема 5.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4. Генетика бактерий и вирусов. Основы биотехнологии.
- •Тема 5.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10.
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 8.
- •Тема 9.
- •Тема 10
- •Тема 11
- •Тема 12
- •Тема 13
- •Тема 14
- •Тема 15
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •Тема 1.
- •Тема 2.
- •Тема 3.
- •Тема 4.
- •Тема 5.
- •Тема 6.
- •Тема 7.
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқыту әдістері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқыту әдістері:
- •Білім беру және оқыту әдістері: (кішігірім топтар, сабақ барысында жұмыс, кейс-стадиялар, пікірталастар, ситуациялық есептер, презентациялар және т.Б.)
- •Пассивті әдіс - түсіндіру.
- •Белсенді әдіс – тәжірибелік жұмысты орындау және талқылау, зерттеу хаттамасын толтыру; мультимедиялық мәліметтер базасым, компьютерлік моделдержәне бағдарламалармен жұмыс жасау.
- •Әдебиеттер:
- •Оқытудың соңғы нәтижелері Студенттердің білімін қалыптастыру:
- •2.Мақсаты:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Білім беру және оқыту әдістері: (кішігірім топтар, сабақ барысында жұмыс, кейс-стадиялар, пікірталастар, ситуациялық есептер, презентациялар және т.Б.)
- •6. Әдебиеттер:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Білім беру және оқыту әдістері: (кішігірім топтар, сабақ барысында жұмыс, кейс-стадиялар, пікірталастар, ситуациялық есептер, презентациялар және т.Б.)
- •6. Әдебиеттер:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
- •5. Білім беру және оқыту әдістері: (кішігірім топтар, сабақ барысында жұмыс, кейс-стадиялар, пікірталастар, ситуациялық есептер, презентациялар және т.Б.)
- •6. Әдебиеттер:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •8. Жағдайлық есептер:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •2. Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4 .Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептер және басқалар):
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6.Әдебиеттер:
- •1.Борисов л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- м.: миа, 2005. - 734 бет.
- •7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқытудың міндеттері:
- •4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6.Әдебиет:
- •1.Борисов л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- м.: миа, 2005. - 734 с.
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •Пассивті әдіс – түсіндіру.
- •6.Әдебиет:
- •7.Бақылау:
- •7.Бақылау:
- •Тема 19. Аденовирустар. Поксвирустар. Рабдовирустар. Адам организмінің патологиясындағы ролі. .Алдын-алу және емдеу шаралары.
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы Студенттің оқытушымен өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар
- •Алматы, 2014
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып сұрақтары:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып сұрақтары:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып сұрақтары:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша сұрақтар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •5.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •3.Оқыту әдістері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •Тесттер:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материал:
- •7. Әдебиеттер:
- •8. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептер және басқалар):
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •3.Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептер және басқалар):
- •3.Оқыту міндеттері:
- •7. Әдебиеттер:
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):
- •Пассивті әдіс – түсіндіру.
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқытудың міндеттері:
- •7.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7. Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •2.Мақсаты:
- •3.Оқыту міндеттері:
- •5.Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •6.Тарату материалы:
- •7.Әдебиеттер:
- •8.Бақылау:
- •1.Борисов л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- м.: миа, 2005. - 734 с.
- •1.Борисов л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- м.: миа, 2005. - 734 с.
- •1.Борисов л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- м.: миа, 2005. - 734 с.
- •1.Борисов л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- м.: миа, 2005. - 734 с.
- •1.7 Дисциплина бойынша дағдылар және білімді жылдық бағалау үшін бақылау-есептеу заттары:
- •Жағдайлық есептер
- •3. Етихан сұрақтары
- •2013-2014Оқу жылына арналған тәжірибелік сабақтың дағдыларын бағалау
- •Соөж дағдыларын бағалау
5.Бақылау:
Сұрақтар:
Тәжірибелік сабақтар сұрақтар № 5-11 және СОӨЖ № 5-10
Қосымша:
Бактерияларда тұқымқуалаушылықтың материалды негізі. Генетикалық материалдың ұйымдастырылуы.
Фенотипті және генотипті өзгергіштік.
Бактерия трансформациясы және оның маңыз
Бактерия трансдукциясы, оның маңызы
Бактерия конъюгациясы, оның кезеңдері, маңызы. Жыныстық фактор F+, оның қасиеттері
Плазмидалар, түрлері, сипаттамасы, маңызы
Су микрофлорасы.Санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Су микрофлорасының санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Су микрофлорасының санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдері.
Судың коли-титры және коли-индексы. Тәжірибелік медицинадағы ролі.
Ауа микрофлорасы. Санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Ауа микрофлорасының санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Ауа микрофлорасының санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдері.
Топырақ микрофлорасы. Санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Топырақ микрофлорасының санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Топырақ микрофлорасының санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдері.
Микроорганизмдердің патогенді факторлары.
Организмнің қорғаныс арнайы емес факторлары
Адам организмінің қалыпты микрофлорасы
адам организмі үшін қалыпты микрофлораның маңызы
Дисбактериоз анықтамасы және оны дамытатын факторлар
Дисбактериоздың зертханалық диагностикасы
Адам организмінің қалыпты микрофлорасының маңызы, дисбактериоз туындатушы факторлар.
Стерилизацияның әдістері мен құралдары, қолданылатын аппаратура.
Дезинфекцияның әдістері мен құралдары, қолданылатын аппаратура.
Автоклав әсерінің принципі, құрғақ булы шкаф.
Дезинфекция мен и стерилизацияны бақылау әдістері. Тәжірибелік қолданысы.
Антибиотиктерге бактерия сезімталдығын анықтаудың сандық және сапалық әдістері.
Қанда, зәрде, адам тінінде антибиотиктерді анықтау әдістері.
Дезинфекцияны бактериологиялық бақылау үшін сынамаларды таңдау әдістемесі.
Стерилизацияға ыдысты қалай дайындайды.
Стерилизация тәртібі мен әдісінің таңдау көрсеткіші. Стерилизация режимін бақылау
Медициналық инструментарияны, киім және өзге заттарды деконтаминациялауда қолданылатын әдістер.
Антибиотиктерге бактериялардың сезімталдығының анықтамасы.
Биоценоз түсінігі, биотоп, экожүйе.
Қынап микрофлорасы.
Ішек микрофлорасы
Ауыз қуысының микрофлорасы.
Жоғарғы тыныс жоларының микрофлорасы.
Асептика және антисептика. Маңызы.
Студенттерде дезинфекция және стерилизацияны оқытудың негізі; оны бағалаудың микробиологиялық әдісі бойынша білімін қалыптастыру;
Студенттерге стерилизация және дезинфекция сапасын бағалаудың қажетті әдістерін үйрету;
Медицинада қолданылатын дезинфекция және стерилизация әдістерін зерттеу;
Стерилизация және дезинфекция сапасын бақылаудың әдістерін зерттеу;
Қанда, зәрде, адам тінінде антибиотиктерді анықтаудың әдістерін меңгеру;
Антибиотикограмманы жүргізу мен оның нәтижелерін интерпретациялау әдістерін меңгеру.
Иммундыкомпетентті жасушалар және оның қызметтері.
Иммунды жүйе мүшелері.
Иммунитет. Түрлері.
Туа және жүре пайда болған иммунитет. Сипаттама.Табиғи және жасанды. Сипаттама.
Табиғи белсенді және енжар иммунитет. Сипаттама.
Жасанды белсенді және енжар иммунитет. Сипаттама.
Иммунды жауап. Түрлері. Сипаттама.
Антигендер. Құрылымы. Классификациясы.
Бактериялық жасушаның антигендері. Жасушалар антигендері.
Антигендер қасиеттері.
Изо- және гетероантигендер. Сипаттама.
Аутоантигендер. Сипаттама..
Гистологиялық байланысу антигендер. HLA жүйесі. Сипаттама.
Антиденелер. антидене түзу жағдайлары. Құрылымы.
Антиденелер. Классификациясы. Сипаттама.
Иммунды профилактика, түсінік, түрлері.
Жұқпалы аурулардың иммунды профилактикасы мен иммунды терапиясына қолданылаты биологиялық заттардың жіктелуі.
Вакциналар, олардың түрлері. Вакциналарға қойылатын негізгі шарттар. Вакциналық препараттардың жағымсыз әсерлері.
Тірі вакциналар. Вакциналық штаммдар алудың принципі. Антибактериалы, антивирусты мақсатта қолданылатын тірі вакциналардан мысыл келтіру.
Корпускулалық және химиялық өлі вакциналар: дайындау, пайдалану принциптері.
Ассоциацияланған (қосынды , аралас) вакциналар.
Қазіргі кездегі вакциналар.
Вакцинамен емдеу. Аутовакциналар.
Анатоксиндер: дайындау және қолдану принциптері. Мысал келтіру.
Диагностикалық сарысулар, олардың дайындалуы (поливалентті сарысулар, моновалентті сарысулар). Моноклональді антиденелер.
Емдеу - профилактикалық сарысулар, түрлері, дайындау принципі. Антитоксиндік сарысулар, оларды дайындау, титрін анықтау, қолданылуы.
Токсинге қарсы сарысулар, оларды қолдану әдістері, алу әдістері, титрлеу, мысалы.
Серотерапия және серопрофилактика.
Иммунды - глобулиндер, дайындау принципі. Олардың қарапайым сарысуларға қарағандағы артықшылығы.
Гомологиялық және гетерологиялық сарысулардан мысал келтіру.
Тері аллергиялық сынамалар, олардың диагностикалық маңызы. Қолданылатын аллергендер.
Вакциналар дегеніміз не?
Вакциналардың бөлінуі.
Өлі вакцина дайындауға қажетті микроб штаммдарының қандай қасиеті болуы керек?
Өлі вакциналарды дайындау үшін микробтарды инактивациялауға қандай факторлармен әсер етеді?
Профилактикалық мақсатта корпускулярлы вакцина қолданатын жұқпалы аурулардан мысал келтіріңіз.
Аутовакцина дегеніміз не?
Анатоксинді профилактикалық мақсатта қолданатын инфекцияларды атаңыз
Химиялық вакциналарды қалай дайындайды? Мысал келтіріңіздер.
Тірі вакциналардың өлі вакциналардан қандай айырмашылығы бар?
Емдеу - профилактикалық сарысуларды қалай дайындайды?
Емдеу - профилактикалық сарысуларды қандай топтарға бөледі?
Иммунды - глобулиндерді қалай алады? Адам қанынан дайындалатын иммунды глобулиндерден мысал келтір.
Диагностикалық сарысуларды қандай мақсатта қолданады?
Диагностикалық сарысуларды қандай топтарға бөледі?
Инфекциялық аллергия дегеніміз не?
Тері - аллергиялық сынамаға қолданылатын биопрепараттар дегеніміз не? Мысал келтір.
Аллерген енгізген жерде оң нәтижелі реакция болғанда не нәрсе байқалады?
Тест тапсырмалар № 5-11 және СОӨЖ № 6-10
Қосымша тесттер:
1.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ТҰҚЫМ ҚУАЛАУ МАТЕРИАЛЫ
ДНК
Плазмакоагулаза
Мукополисахаорид
Дезоксирибоза
Тимин
2.МИКРООРГАНИЗМДЕРДЕГІ РНК РӨЛІ:
Тұқым қуалау материалын тасмалдаушы
Белок синтезіне қатыспайды
Рибосаманың негізгі бөлімі
Ақпараттық маңызы бар
ДНК дағы амин қышқылдарын тасымалдайды
3.ГЕНЕТИКАЛЫҚ АҚПАРАТЫ БАР ДНК ОРНАЛАСҚАН:
Митохондрияда
Нулеотидте
Аминқышқылдарында
Дезоксирибозада
Плазмидада
4.ТҰҚЫМ ҚУАЛАУ АҚПАРАТЫ БАР ЖАСУША БАКТЕРИЯСЫНЫҢ ОРНАЛАСҚАН ЖЕРІ:
Цитоплазматикалық мембрана
Митохондрия
Плазмида
Лизосома
Рибосома
5.ГЕН БҰЛ:
Бір жасушаның көбеюі
Белок пен полипептидтің синтезін бақылайтын ДНК молекуласының фрагменті
ДНК ның бір учаскасынан екіншісіне ауыса алатын анықталған днк фрагменті
Нулеотидтік қатарының өзгеруі
Тұқым қуалайтын біржасушалы дақыл
6.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ГЕНІ:
Обладает самовоспрозведением
Фенотиптің өзгерісімен жұмсалады
Қарапайым белсенді бихимиялық белсенділікке ие
Сызықтық орналасуы жоқ
Өзгеріске ұшырамайды
7.ГЕНЕТИКАЛЫҚ РЕКОМБИНАЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ:
Ата ана жасушасын тасымалдайтын геннің комбинациясы,екі жасуша аралығындағы генетикалық материалдың алмасуы
Хромасома учасксінің 180 градусқа бұрылуы
Нулеотидтік қатарының өзгеруі
Микробтардың құрамының өзгеруі микробтардың генетикалық ақпаратының бұзылуын қамтамасыз етпейді
8.ХРОМАСОМА УЧАСКАСЫНЫҢ БАСҚА АЙМАҚҚА ОРЫН АУЫСТЫРУЫ:
Генетикалық рекомбинация
Диссоцация
Трансформация
Мутация
Коньюгация
Трансдукция
9.ТРАНСФОРМАЦИЯ:
Бактериялық хромасомаға ДНК –ның шоғырлануы
Донордан реципиентке плазмиданың ауысуы
Днк учаскасындағы бір геннің екінші жерге ауысуы
Донордың днк бактериясы рецепиент
Рецепиент жасушасына донордың ДНК фрагментімен ДНК фагы кіреді
10.Спецификалық продукцияға жатпайды
Процесс өлі фагтармен жүреді
Генетикалық материалды рецепиент жасушасына енгізу арқылы анықталады
Донордың анықталған бактерия гендерінің рецепиент жасушасына ауысуы
Рецепиент жасушасына донордың днк фрагменттерімен днк фагы кіреді
11.HFR ШТАММЫНЫҢ F ФАКТОРЫ ОРНАЛАСҚАН:
Цитоплазмада
РНК
Хромасомада интеграцияланған
нуклеотидте
өлі фагта
12.ПЛАЗМИДАҒА НЕГІЗДЕЛГЕН АНТИБИОТИКТІҢ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫ:
Пенициллин
Стрептомицин
Эритрин
Экмолин
Тетрацциклин
13. ТРАНСФОРМАЦИЯ:
Донордан рецепиентке плазмиданың ауысуы
Днк учаскасындағы бір геннің екінші жерге ауысуы
Донордың днк бактериясы рецепиент
Рецепиент жасушасына донордың Днк фрагментімен Днк фагы кіреді
14.ГЕНЕТИКАЛЫҚ РЕКОМБИНАЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ:
Ата ана жасушасын тасымалдайтын геннің комбинациясы,екі жасуша аралығындағы генетикалық материалдың алмасуы
Хромасома учасксінің 180 градусқа бұрылуы
Нулеотидтік қатарының өзгеруі
Микробтардың қурамының өзгеруі микробтардың генетикалық ақпаратының бұзылуын қамтамасыз етпейді
15.КОНЬЮГАЦИЯНЫҢ ТРАНСФОРМАЦИЯДАН АЙЫРМАШЫЛЫҒЫ:
Генетикалық рекомбинацияға жатады
Hfr жасушалары рекомбинацияны жиі шақырады
Днк донердің рецепиент жасушасына берілуі
Фенотиптік өзгерісімен қоса беріледі
Жақын туысты бактериялар арасында болады
16.ӨЛІ БАКТЕРИАФАГТЫҢ ҚАТЫСЫМЕН ДОНОР БАКТЕРИЯСЫНАН РЕЦЕПИЕНТ БАКТЕРИЯСЫНА ГЕНЕТИКАЛЫҚ МАТЕРИАЛДЫҢ БЕРІЛУІ АТАЛАДЫ:
Трансформация
Коньюгация
Трансдукция
Трансфекция
Мутация
17.БАКТЕРИЯЛАРДАҒЫ ТРАНСФОРМАЦИЯ БҰЛ:
Генетикалық материалының донор жасушасынан рецепиент жасушасына алмасуы
Фагтың көмегімен донордан рецепиентке генетикалық материалдың алмасуы
Фагтың көмегімен нақ анықталған гендердің донордан рецепиентк берілуі
Непосредственная передача
Донордан рецепиентке плазмиданың ауысуы
18.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ТУҚЫМ ҚУАЛАУ МАТЕРИАЛЫ;
ДНК
Плазмакоагулаза
Мукополисахаорид
Дезоксирибоза
Тимин
19.МИКРООРГАНИЗМДЕРДЕГІ РНК РОЛІ:
Туқым құалау материалын тасмалдаушы
Белок синтезіне қатыспайды
Рибосаманың негізгі бөлімі
Ақпараттық маңызы бар
ДНК дағы амин қышқылдарын тасмалдайды
20.ГЕНЕТИКАЛЫҚ АҚПАРАТЫ БАР ДНК ОРНАЛАСҚАН:
Митохондрияда
Нулеотидте
Аминқышқылдарында
Дезоксирибозада
Плазмидада
21.ТУҚЫМ ҚУАЛАУ АҚПАРАТЫ БАР ЖАСУША БАКТЕРИЯСЫНЫҢ ОРНАЛАСҚАН ЖЕРІ:
Цитоплазматикалық мембрана
Митохондрия
Плазмида
Лизосома
Рибосома
22.ГЕН БҰЛ:
Бір жасушаның көбеюі
Белок пен полипептидтің синтезін бақылайтын ДНК молекуласының фрагменті
ДНК ның бір учаскасынан екіншісіне ауыса алатын анықталған днк фрагменті
Нулеотидтік қатарының өзгеруі
Тұқым қуалайтын біржасушалы дақыл
23.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ГЕНІ:
Обладает самовоспрозведением
Фенотиптің өзгерісімен жумсалады
Қарапайым белсенді бихимиялық белсенділікке ие
Сызықтық орналасуы жоқ
Өзгеріске ұшырамайды
24. ӨМІРГЕ ҚАЖЕТТІ ГЕНЕТИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:
Плазмида
Транспозоны
IS тізбектілік
Бактериалық хромасома
Tox гендер
25. МИКРООРГАНИЗМДЕР ГЕНОТИПІ:
Өзгеріске ұшырамайды
Самовоспроиз
Жасушаның биохимиялық белсенділігімен байланысты емес
Фенотипті бақыламайды
Тұқым қуалау белсенділігін қамтамасыз етеді
26.ХРОМАСОМАЛЫҚ МУТАЦИЯНЫҢ МОЛЕКУЛЯРЛЫҚ МЕХАНИЗМІНЕ ЖАТАДЫ:
Делеция
Транслокация
Дубликация
Коньюгация
Трансформация
27.МУТАЦИЯ СИППАТТТАЛАДЫ:
Фенотиптік өзгерісімен
Днк дағы нуктелік өзгерістермен
Днк учаскаларының өзгерісімен
Көп жасушаларындағы өзгерістермен
Генетикалық материалдың тікелей емес берілуі
28.ДЕЛЕЦИЯ:
Хромасома учаскаларының қайталануы
Нулеотидтерінің көп санының түсіп қалуы
180 градусқа бұрылуы
Хромасома учасксінің басқа аймаққа ауысуы
Храмасоманың өзгеруі
29.ДУПЛИКАЦИЯ:
Хромасома учаскаларының қайталануы
Нулеотидтерінің көп санының түсіп қалуы
180 градусқа бұрылуы
Хромасома учасксінің басқа аймаққа ауысуы
Хромасоманың өзгеруі
30.ШЫҒУ ТЕГІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ МУТАЦИЯ БӨЛІНЕДІ:
Спонтанды
Индуцебильді
Шынайы
Спрессорлы
Қайтымды
31.БАКТЕРИЯЛАРДАҒЫ МУТАЦИЯЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРДІ АТАҢЫЗ
Генетикалық
Фенотиптік
Рекомбинациялық
Сочетанный
Модификациялық
32.ТРАНСЛОКАЦИЯ:
Хромасома учаскаларының қайталануы
Нулеотидтерінің көп санының түсіп қалуы
180 градусқа бұрылуы
Хромасома учасксінің басқа аймаққа ауысуы
Хромасоманың өзгеруі
33.МУТАЦИЯ:
Генетикалық материалының донор жасушасынан рецепиент жасушасына алмасуы
Бактериялық хромасомадағы плазмиданың интеграциялануы
Мутагендік әсерге байланысты тұқымқуалаушылық өзгергіштері
Прокариот жасушасындағы генотип өзгерісі
Белок биосинтезін күшейтеді
34.МУТАЦИЯ ПАЙДА БОЛАДЫ:
Рентген сәулесі әсерінен
Ультракульгін сәуле
Жарық спектрының көрінетін бөлігі ферменттер
Сары су
35.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ШТАММДАРЫН ҚОЛДАНАДЫ:
Фермент
Витамин
Вакцина
Бактериофаг
Сары су
36.ФЕНОТИПТІК ӨЗГЕРГІШТІККЕ ЖАТАДЫ:
Вакцина штаммын алу
Фенолды ортада бактериялар қылшасынан айырылу
Эписомды жұмсау
Спецификалық емес
Спецификалық трансформация
37.ФЕНОТИПТІК ӨЗГЕРГІШТІКТІҢ ПАЙДА БОЛУЫ:
Полиморфизм
Дииссосация
Трансдукция
L пішінді трансформация
38. ГЕНЕТИКАЛЫҚ РЕКОМБИНАЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ:
Ата ана жасушасын тасымалдайтын геннің комбинациясы,екі жасуша аралығындағы генетикалық материалдың алмасуы
Хромасома учасксінің 180 градусқа бұрылуы
Нулеотидтік қатарының өзгеруі
Микробтардың құрамының өзгеруі микробтардың генетикалық ақпаратының бұзылуын қамтамасыз етпейді
39.ХРОМАСОМА УЧАСКАСЫНЫҢ БАСҚА АЙМАҚҚА ОРЫН АУЫСТЫРУЫ:
Генетикалық рекомбинация
Диссоцация
Трансформация
Мутация
Коньюгация
Трансдукция
40.ТРАНСФОРМАЦИЯ:
Бактериялық хромасомаға Днк шоғырлануы
Донордан реципиентке плазмиданың ауысуы
Днк учаскасындағы бір геннің екінші жерге ауысуы
Донордың днк бактериясы рецепиент
Рецепиент жасушасына донордың Днк фрагментімен Днк фагы кіреді
41.ТРАНСФОРМАЦИЯ ЖУРЕДІ:
Өлі фагтармен
Фертильдік факторы
Донордың днк дақылы
Лигзогенизация
Донордың рнк дақылы
42. СПЕЦИФИКАЛЫҚ ПРОДУКЦИЯҒА ЖАТПАЙДЫ:
Процесс өлі фагтармен жүреді
Генетикалық материалды рецепиент жасушасына енгізу арқылы анықталады
Донордың анықталған бактерия гендерінің рецепиент жасушасына ауысуы
Рецепиент жасушасына донордың днк фрагменттерімен днк фагы кіреді
43.HFR ШТАММЫНЫҢ F - ФАКТОРЫ ОРНАЛАСҚАН:
Цитоплазмада
РНК
Хромасомада интеграцияланған
нуклеотидте
өлі фагта
44.ПЛАЗМИДАНЫҢ ДЕТЕМИНАЦИЯЛЫҚ ТОБЫНЫҢ НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕРІ:
Хромасомадан тыс тұқым қуалау факторы болып табылады
Жасуша бактериясының цитоплазмасында орналасқан
Өз еркімен көбеймейді
Циркулярлы болады
Бактериялардың лизисін шақырады
45.R - ПЛАЗМИДАҒА НЕГІЗДЕЛГЕН АНТИБИОТИКТЕРДІҢ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫ:
Пинициллин
Стрептомицин
Эритрин
Этмолин
Тетрациклин
46.БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ДӘРІЛІК ТҰРАҚТЫЛЫҒЫНЫҢ ТАРАЛУЫ:
Жасуша бактериясының қабатындағы синтезінің бузылуы
Микроб цитоплазмасындағы белок коагуляциясы
Микроб жасушасындағы метоболизмнің бузылуы
Әртурлі жасуша туріне енетін плазмидалардың көшуі
Белок синтезәнәі әртурлі этаптарының бекітілуі
47.ГЕНЕТИКАЛЫҚ ӨЗГЕРІС НӘТИЖЕСІНДЕ БАЙҚАЛАДЫ:
Мутация
Фильтрленуші бактериялардың пайда болуы
Диссоцация
Ферментативтік өзгергіштік
Коньюгация
48.ЭПИСОМДЫҚ ФАКТОРЛАРҒА ЖАТАДЫ:
Вирулентті бактерифаг
Өлі бактерифаг
Жасуша плазмидасы
Суперметагендер
Дәрілік тұрақтылық факторы
49.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ МОДИФИКАЦИЯСЫ СИПАТТАЛАДЫ:
Генотип негізінде фенотип өзгереді
Генотип өзгерісі
Сыртқы ортаға тәуелсіз
Тур жасаушы өзгергіштік
50. МУТУАЛИЗМ:
Бір-біріне ешқандайда стимулдаушы немесе басынқы әсер етпейтін популяциялар.
Микроптардың бірлесе өмір сүруі
Бір популяцияның екінші популяцияға басынқы әсер ету арқылы өмір сүруі
Патогенді микроптардың ұжымдық өмір сүруі
Қалыпты микрофлора мен микроорганизмдердің қарым қатынасы
51. ТОПЫРАҚ ҮШІН САНИТАРЛЫ-КОРСЕТКІШ МИКРООРГАНИЗМДЕР:
V. chlerae
M. Leprae
CI. perfringens
Str. pyogenes
Corynebacterium
52. ТОПЫРАҚА ҰЗАҚ УАҚЫТ САҚТАЛАТЫН ПАТОГЕНДІ МИКРОПТАР:
Минингококтар
Бордетеллалар
Шигеллалар
Сталбняк клостридиялар
Гонококтар
53. СУДЫҢ МИКРОПТЫҚ САНЫ:
БГКП анықталатын судың ең аз мөлшері
Патогенді микробтардың саны
1 мл судағы БГКП саны
1л судағы БГКП саны (мөлшері)
Перфингес-титраны анықтау
54. СУДЫҢ МИКРОПТЫ САНЫН АНЫҚТАЙДЫ:
Белгілі көлемдегісудағы санитарлы көрсеткіш микробтардың саны арқылы
Бірғана ішек таяқшасы табылатын судың ең аз көлемі
Колониялар саны арқылы
1 мл суға өсірілген колониялар саны бойынша
Омельян формуласы бойынша
55.СУ ҮШІН САНИТАРЛЫ-КӨРСЕТКІШ МИКРОБТАР:
Перфрингенс
Холерлы вибрион
Энтерококтар
Ішек таяқшасы
Стрептококтар
56. СУДЫҢ КОЛИ- ТИТРІ АНЫҚТАЛАДЫ:
Вильсон Биер ортасында
Кесслер ортасында
Қайнатылған МПА-да өсірілген
Мембраналы фильтр арқылы
Седиментациялық адіс арқылы
57. СУ ҚҰБЫРЫ СУЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР:
100 аспауы тиіс микроп саны
Коли титр-2
3-тен аспаған коли-индекс
Коли-индекс 5
Судың жалпы мөлшері 300-ден көп болмасын
58.СУ АРҚЫЛЫ ЖҰҚПАЙТЫН АУРУДЫ КӨРСЕТІҢІЗ:
Тұмау
Іш тифі
Дизентерия
Холера
Полиомиелит
59.АУАНЫҢ САНИТАРЛЫ КӨОСЕТКІШ МИКРОБТАРЫ:
Протей
Менингококк
Іш таяқшасы
Энтерокок
Алтын стофилококк
60.АУАНЫҢ МИКРОБ САНЫ:
Стрептококтардың саны
Тек стафилокок анықтайды
1 куб. метрдағы микроптар саны
1 л судағы бактерия саны
Рапоппорт ортасына себінді себу арқылы анықтайды
62.АУАНЫҢ МИКРОБТЫ САНЫН АНЫҚТАЙДЫ:
Седиментациялық әдіс арқылы
Эндо ортасында
Мембрананың фильтр көмегімен
Биологиялық әдіспен
Аспирациалды әдіспен
63.АУА АРҚЫЛЫ ЖҰКПАЙТЫН АУРУ:
Менингит
Дифтерия
Столбняк
Грипп
Коклюш
64.ДИСБАКТЕРИОЗ КЕЗІНДЕ ӨЗГЕРІСТЕР БАЙҚАЛАТЫН МИКРОБТЫ БЕЙНЕЛЕ:
Микроб бейнесіндегі смбионттарың жоғалуы
Ағзаның резистенттілігінің төмендеуі
Гигеналық детерминирлеу
Бактериялардың нуклеин қышқылдарының қасиетінің өзгерісі
Антиденелердіңтитрлерінің өсуі
65.ДИСБАКТЕРИОЗДЫ АРНАЙЫ ЕМДЕУДЕ ҚОЛДАНАДЫ:
Ремантадин
Лактобактерин
Экмолин
Тубазид
Пенициллин
66.САНИТАРЛЫ КӨРСЕТКІШ МКРОБЫНА ЖАТПАЙДЫ:
Staph. Aureus
CI. Perfringens
S. typhi
Str. Pyogenes
E. coli
67. СОЛ ЖАҚ БАҒАНДАҒЫ ҰҒЫМДАРҒА АНЫҚТАМА БЕРІҢІЗ:
Коли-титр А.1 мл-дегі мезофилді хемоорганотрофты бактериялар саны
Ауаның микробты саны Б.Бір белгілі биотопта өмір сүретін бір түр дараларыныңжиынтығы
Судың микробты саны В.Микробтардың селбесіп өмір сүруі
Симбиоз Г.БГКП табылатын судың ең аз мөлшері
Популяция Д.1м. куб.ауадағы микрбтар саны
68. АУАНЫҢ САНИТАРЛЫ-ГИГЕНАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТІҢ БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР БОЙЫНША БАҒАЛАЙДЫ:
Ауаның 1м. куб микропты санымен
Сальмонеллалардың бояуымен
Токсикалық заттармен
Ішек таяқшасының санымен
Термофилді бактериялардың анықтамасымен
69.СЫРТҚЫ ОРТА ОБЬЕКТІЛЕРІН САНИТАРЛЫ БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУДІҢ НЕГІЗГІ МАҚСАТТЫҢ ТАҒАЙЫНДАМАСЫ:
Сыртқы ортаның обектілерінің эпедемиялық қауіпсіздігін анықтау
Обьектілерді зерттеу тәсілдерін үйрену
Патогенді микрофлораны зерттеу
Антибиотикорезистенттілікті анықтау
Лизогенді бактерияларды табу
70. ДИСБАКТЕРИОЗДЫҢ I ФАЗАСЫ НЕМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІНІН КӨРСЕТІҢІЗ:
Санының біршама мөлшерде ұлғаюы
Табиғи ортада қалыпты симбионттардың тіршілік ету
Аутофлоры, локализациясы (тұру аймағы) өзгереді, биотоптарда өздеріне тән емес микробтар пида болады
Микроптардың потогенездігінің өзгеруі
Өзге микробтардың саны көбейгеннен кейбір микроорганизмдердің жойылуы жүреді
71. ДИСБАКТЕРИОЗДЫҢ II ФАЗАСЫ НЕМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕТІНІН КӨРСЕТІҢІЗ:
Табиғи өсу ортасында қалыпты симбионттар санының көбеюі
Аутоофлоряның локализациясы өзгереді, биотоптарда өзгеріп тән емес микробтар пайда болады
Микробтардың патогендігі өзгереді
Өзге микробтардың саны көбейгеннен кейбіреулердің жойылуы
72. ЕКІ ПОПУЛЯЦИЯНЫҢ БІР-БІРІНЕН ПАЙДА КӨРУ АРҚЫЛЫ ЖАЛҒАСАТЫН ТҮРАРАЛЫҚ ҚАТЫНАС:
Комменсализм
Симбиоз
Антогонизм
Паразитизм
Нейтрализм
73.КОМЕНСАЛИЗМ:
Бір биотопта өмір сұретін екі популяцияның бір-бірінен ешқандай әсерсіз күн көретін түр аралық қатынас
Екі популяцияда бір-бірінен пайда көру арқылы өмір сүретін түр аралық қатынас
Бір популяциялық екінші популяцияға зиянын келтіретін түраралық қатынас
Бір популяция екіншісіне зиян келтіріп, өзіне пайда табатын түр аралық қатынас
Бір популяция өз егесінің өміріне еш әскрі жок тамақ қалдығымен қоректенетін түр аралық қатынас
74.БІР ПОПУЛЯЦИЯНЫҢ ЕКІНШІСІНІҢ ӨМІРІНЕ ЗИЯН КЕЛТІРІП ӨМІР СҮРЕДІ ТҮР АРАЛЫҚ ҚАТЫНАС:
Комменсализм
Симбиоз
Антагонизм
Паразитизм
Нейтрализм
75.БІР ПОПУЛЯЦИЯ ЕКІНШІСІНЕ ЗИЯН КЕЛТІРІП, ӨЗІНЕ ПАЙДА ТАБАТЫН ТҮР АРАЛЫҚ ҚАТЫНАС:
Коменсализм
Симбиоз
Антагонизм
Паразитизм
Нейтрализм
76.БІРІНШІЛІК ДИСБАКТЕРИОЗДЫҢ СЕБЕБІ НЕДЕ:
Антибиотиктерді қабылдау
Хирургиялық операциялар
Қолайсыз экологиялық факторлар әсері
Нервно-психикалық стрес
Аштық пен дұрыс емес тамақтану
77.ЕКІНШІЛІК ДИСБАКТЕРИОЗ СЕБЕБІ НЕДЕ:
Хиругиялық операция
Жағымсыз экологиялық факторлар әсері
Жүйке-психикалықстрес
Аштық-дұрыс тамақтанбау
Жғарыда аталғаның бәрі
78.ТОПЫРАҚТЫ САНИТАРЛЫ-КӨРСЕТКІШТІК МИКРООРГАНИЗМДЕРІНЕ ЖАТАДЫ:
E.coli
S. aureus
Str. Mutans
Candida
S. saprophyticus
79.ТОПЫРАҚТЫҢ САНИТАРЛЫ КӨРСЕТКІШІ:
Коли-титр, коли-индекс
Коли-индекс, перфрингенс-титр
Коли-титр, перфрингенс-титр
ОМЧ, коли-индекс
ОМЧ, коли-титр
80. ІШЕК ДИСБАКТЕРИОЗЫН ЕМДЕУГЕ МЫНАЛАРДАН БАСКАНЫ КОЛДАНАДЫ:
Бификол
Лактобактерин
Колибактерин
Бифидумбактерин
Колицин
81.БАКТЕРИЯЛАРҒА ӘСЕР ЕТУШІ ФИЗИКАЛЫҚ ФАКТОР:
Температура
Бактериофагтар
Ферменттер
Қышқылдар
Сілтілер
82. БАКТЕРИЯЛАРҒА ӘСЕР ЕТУШІ ХИМИЯЛЫҚ ФАКТОР:
1.Бактериоциндер
2.Галогендер
3.Бактериофагтар
4.Кептіру
5.Ультрадыбыс
83.ФИЗИКАЛЫҚ СТЕРИЛИЗАЦИЯ ӘДІСІ КЕЗІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
1.Кептіру
2.Құрғақ бу
3.Қысым астындағы бу
4.Хлорлы әк
5.Формалин
84.УЛЬРАКҮЛГІН СӘУЛЕЛЕР :
Бактериоцидтік қасиетке ие
Бактерияның өсуіне түрткі болады
Әйнек арқылы әсер етеді
Азық өнімдерін дезинфекциялауда қолданады
Мутагендік фактор болып табылады
85.БАЦИЛЛАЛАРДЫҢ СПОРАЛАРЫ ӨЛЕДІ:
Бактериофаг әсерінен
Ұзақ кептіруден
Автоклавтау
Лиофилизациядан
Пастеризациядан
86.ФИЛЬТРЛЕУ:
Дробтық стерилизация
Микроорганизмдердің механикалық кідіруне негізделген әдіс
Қан сарысуын, витаминдерді стерильдейді
Бактериостатикалық әсер етеді
Бактериялық токсиндері стерилдейді
87.МИКРОБҚАҚАРСЫ ЗАТТАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗМІНЕ ЖАТПАЙДЫ:
Мембрана өткізгіштігін жоғарылатады
Бактериолитикалық әсер етуі
Ферменттерді денатурациялайды
Бактериоцидтік әсер етеді
Генетикалық ақпаратты зақымдайды
88.АНТИБАКТЕРИЯЛДЫҚ ХИМИОТЕРАПЕВТІК ЗАТТАРҒА ЖАТАДЫ:
Органикалық спирттер
Сульфаниламидтік препараттар
Фитонцидтер
Хлорамин
Формальдегид
89.ХИМИОТЕРАПИЯ:
Ағзаның ішкі ортасындағы қоздырғыштарды жоюға немесе тікелей басуға бағытталған өлшем
Ағзаның толық сусыздануы
Адама ағзасының микрофлорсындағы экологиялық баланс пен микробтық популяциялар аралығындағы бұзылыс
Тек протозойлік инфекциялардың қоздырғышын жою
Фаготипке токсикалық әсер
90.ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМ ЖАҒЫНАН АНТИСЕПТИКТЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІНЕ ЖАТПАЙДЫ:
Галогендер
Ауыр металдар
Белок синтезінің ингибиторлары
8-оксихиналондар
Жоғарғы май қышқылдары
91.АНТИСЕПТИКТЕР КӨРСЕТЕ АЛАДЫ :
Комулятивтік әсерді
Микробоцидтік әсерді
Ағзаның генетикалық ақпаратын зақымдайды
Макроағзаларға стимулдаушы әсерді
Ағзалық локализацияның қатал көрінуін
92.ДЕЗИНФИЦЕРЛЕУШІ ЗАТТАРҒА ЖАТПАЙДЫ:
Сулемалар
Ремантадиналар
Лизолдар
Фенолдар
Хлораминдер
93.АНТИСЕПТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ДЕЗИНФИЦЕРЛЕУШІ ЗАТТАР:
Тек патогендік микробтарға бактериоцидтік
Ағзаның тіндеріне антисептикалық заттар жоғары токсинді
Ағзаның тіндеріне бірдей токсиндік
Кез-келген концентрацияда әсер етеді
Ағзаның тіндеріне антисептикалық заттар төменірек токсинді
94.АНТИБИОТИКТЕРДІ ОҚУДАҒЫ ФУНДАМЕНТАЛЬДІ НЕГІЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:
Пастер
Монасеин
Заболотных
Флеминг
Кох
95.ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫ БОЙЫНША АНТИБИОТИКТЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІНЕ ЖАТПАЙДЫ:
Беталактамдық
Бактериостатикалық
Аминогликозидтік
Палиеновтік
Макролидтер
96.АНТИБИОТИКТЕРДІҢ ҚАСИЕТТЕРІ:
Жалпыплазматикалық у болып табылады
Бактериялардың фаголизисіне тудырады
Бактериостатикалық қасиет көрсетеді
Жасушаішілік паразит болып табылады
97.АНТИБИОТИКТЕРГЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР:
Токсикалық қасиетінің болмауы
Ағзаның қорғаныш күшінің стимулдаушысы
Иммуногендік концентрацияларда әсер көрсетуі
Ағзаның ақуыздарымен байланысуы
Бактериялық фильтрден сүзгіленуі
98.САҢЫРАУҚҰЛАҚТАРДАН АЛЫНҒАН АНТИБИОТИКТЕР :
Олеондомицин
Грамицидин С
Пенициллин
Метациклин
Фитонцид
99.ТӨМЕНДЕ КӨРСЕТIЛГЕНДЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ВАКЦИНАЛАРДЫҢ КАСИЕТIНЕ ЖАТПАЙДЫ:
1.Активтi жасанды иммунитет түзуге қатысады
2.Залалсыздандырылңан микроб токсинiнен дайындалады
3.Ферменттiк активтiлiгi бар
4.Толыє антигендiк комплексi бар
5.Иммуногендiгi жоғары
100.ТӨМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ВАКЦИНАЛАРДЫҢ ЖIКТЕЛУ ТОБЫНА ЖАТАДЫ?
1.Тiрi
2.Сарысулар
3.Аллергендер
4.Гаптендер
5.Диагностикумдар
101.ТIРI ВАКЦИНА ДАЙЫНДАУ ҮШIН ҚОЛДАНЫЛАТЫН ШТАММДАРДЫҢ СИПАТЫ МЫНАДАЙ БОЛУЫ КЕРЕК:
1.Ферменттiк белсендiлiгi бар
2.Иммунногендiгi айқын
3.Анаэробтылық қасиетiнiң болуы
4.Вируленттiлiгiнiң жоғары болуы
5.Сенсибилизациялық белсендiлiгiнiң болуы
102.ӨЛТIРIЛГЕН ВАКЦИНАЛАР:
1.Микробтар және олардың токсинiнен алады
2.Жоғары сенсибилизациялық қабiлетi бар
3.Микробқа химиялық заттармен немесе жоғарғы температурамен әсер ету арқылы алынады
4.Стерильдi болмайды
5.Гендiк инженерия тәсiлiмен дайындалады
103. ӨЛТIРIЛГЕН ВАКЦИНАЛАР ҚАНДАЙ АУРУЛАРДЫҢ ПРОФИЛАКТИКАСЫ ҮШIН ҚОЛДАНАДЫ:
1.Iш сүзегiнде
2.Полиомиелитте
3.Қызылшада
4.Түйнемеде
5.Туберкүлезде
104. АТАЛҒАН ВАКЦИНАЛАРДЫҢ ҚАЙСЫСЫН ЕМДЕУГЕ ҚОЛДАНБАЙДЫ:
1.Стафилококктық
2.Гонококктық
3.Дизентериялық
4.Бруцеллездiк
5.Туберкулездiк
105. АУТОВАКЦИНАЛАР:
1.Микроб және оның токсинiнен алынады
2.Науқастан бөлiнген штаммнан алынған, өлi вакциналар
3.Профилактика үшiн қолданады
4.Пассивтi иммунитет түзуге қолданады
5.Диагностика үшiн қажет
106. КӨРСЕТIЛГЕНДЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ АНАТОКСИНДЕРДIҢ ҚАСИЕТIНЕ ЖАТПАЙДЫ:
1.Формолинмен залалсыздандырылады
2.Вакцина түрiнде қолданады
3.Антитоксикалық иммунитет түзуге қатысады
4.Флокуляция реакциясына қатысады
5.Эндотоксиндерден алынады
107. АНАТОКСИН ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
1.Дифтерияда
2.Iш сүзегiнде
3.Полиомиелитте
4.Көкжөтелде
5.Газды гангренада
108. ХИМИЯЛЫҚ ВАКЦИНАЛАР:
1.Бұзылмаған микроб клеткаларынан тұрады
2.Микробтарды қыздыру және формалинмен өңдеу арқылы алады
3.Лиофилдi кептiру әдiсiмен алады
4.Толыє антигендiк комплексi бар
5.Антитоксикалық иммунитет түзуге әкеледi
109. ӨЛТIРIЛГЕН ВАКЦИНАНЫ КӨРСЕТIҢIЗ:
1.Гонококктық
2.СТИ
3.Қызылшалық
4.БЦЖ
5.Гриппоздық
111. ХИМИЯЛЫҚ ВАКЦИНАЛАР:
1.Дизентерияға қарсы вакцина
2.Қызылшаға қарсы вакцина
3.ТАВ-tе
4.Iш сүзегiнiң антигенi
5.БЦЖ
112. ТIРI ВАКЦИНА ДАЙЫНДАУ ҮШIН ҚОЛДАНАДЫ.
1.Кептiру
2.Аттенуациялау
3.Фенолмен өңдеу
4.Мұздату
5.Лейкоциттермен қңдеу
113. ТIРI ВАКЦИНАЛАРҒА ТӘН:
1.Айқын реактивтiлiктiң болмауы
2.Ағзада көбеюге бейiм емес
3.Қиын ерiтiлетiн заттарда адсорбцияланады
4.Иммуногендiлiгi жоғары
5.Вируленттi
114. ТIРI ВАКЦИНАЛАРДЫҢ ӨЛТIРIЛГЕН ВАКЦИНАЛАРҒА ҚАРАҒАНДА АРТЫҚШЫЛЫҒЫ:
1.Иммуногендiгi жоғары, тұрақты иммунитет түзейдi
2.Профилактика және емдеуге қолданады
3.Микроб және оның токсиндерiнен алады
4.Иммунитет түзу реакциясына қатысады
5.Енгiзуi қарапайым
115. ТIРI ВАКЦИНАЛАРҒА ЖАТАДЫ:
1.Гриппке қарсы вакцина
2.Холероген-анатоксин
3.Менингококктық
4.Гонококктық
5.ТАВ-tе
116. ШЕШЕККЕ ҚАРСЫ ВАКЦИНАНЫ ҰСЫНҒАН АВТОР:
1.Пастер
2.Кох
3.Ивановский
4.Дженнер
5.Солк
117. АКДС ҚҰРАМЫНА КIРЕТIНДЕР:
1.ТАВ-te
2.Корпускулярлы лептоспироз
3.Қырылдауық, сiреспе анатоксинi
4.Гриппке қарсы вакцина
5.Интерферон
118. АВИРУЛЕНТТI ДАҚЫЛДАРДАН ҚЄАНДАЙ ЗАТТАР ДАЙЫНДАУДЫҢ ПРАКТИКАЛЫҚ МАҢЫЗЫ БАР?
1.Химиялық вакцианы
2.Бактериофагтарды
3.Тiрi вакциананы
4.Анатоксиндердi
5.Сарысуларды
119. ЕМДЕУ – ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ САРЫСУЛАРДЫ МЫНАДАЙ ЖОЛДАРМЕН АЛАДЫ:
1. Сенсибилизациялау
2.Микробтарды қыздыру
3.Алюминий гидрооксидiне адсорбциялау
4.Гипериммунизациялау
5.Жануар организiмдерi арқылы өткiзiп әлсiрету
120. ДӘРIГЕРГЕ ТУБЕРКУЛЕЗГЕ ҚАРСЫ ВАКЦИНАЦИЯЛАУ ТАПСЫРЫЛАДЫ. ОЛ ҮШIН ҚАНДАЙ ПРЕПАРАТТАР ҚОЛДАНҒАН ҚОЛАЙЛЫ:
1.Туберкулин
2.Этионамид
3.БЦЖ
4.Антитоксикалыє сарысу
5.Тубазид
121. АНТИТОКСИКАЛЫҚ ИММУНДЫ САРЫСУЛАР:
1.Емдiк және профилактикалыє мақсатта қолданылады
2.Өлтiрiлген микроб клеткалармен иммунизациялау арқылы алады
3.Формалинмен заласыздандырылған токсин
4.Антимикробтық бiрлiкпен өлшенедi
5.Құрамында бактериолизин бар
122.ЕМДЕУ – ПРОФИЛАКТИКАЛЫЄ САРЫСУ АЛУ ҮШIН ҚАЙСЫСЫН ИММУНИЗАЦИЯЛАЙДЫ:
1.Қойларды
2.Қояндарды
3.Жылқыны
4.Құстарды
5.Ақ тышқандарды
123. АНТИТОКСИКАЛЫҚ САРЫСУЛАР ЕМДЕУ ҮШIН ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
1.Қырылдауыєта
2.Сiреспеде
3.Ботулизмде
4.Барлыє көрсетiлген ауруларда
5.Аталғандардың ешқайсысында қолданылмайды
124. АНТИТОКСИКАЛЫҚ САРЫСУЛАР БОЛАДЫ:
1.Риккетсиоздарға қарсы
2.Холераға қарсы
3.Энцефалитке қарсы
4.Гонококєа қарсы
5.Сiреспеге қарсы
125. ИММУНОГЛОБУЛИНДЕРДI ДАЙЫНДАУҒА ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
1.Иммунизацияланған донор сарысуы
2.Лейкоцитарлы масса
3.Иммунизацияланған жануар сарысуы
4.Реконвалесценттер қаны
5.Қан плазмасы
126. АДАМ ҚАНЫНАН АЛЫНҒАН ИММУНОГЛОБУЛИНДI ҚАНДАЙ АУРУДА ҚОЛДАДЫ:
1.Тырысєақ кезiнде
2.Стафилококкты инфекцияда
3.Грипп ауруында
4.Минингококкты инфекцияда
5.Қызылша ауруында
127. ДИАГНОСТИКАЛЫҚ САРЫСУЛАР НЕ ҮШIН ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
1.Емдеуге
2.Микроорганизiмдердi индикациялауға
3.Профилактикалық мақсатта
4.Серологиялыє реакция қоюға
5.Сыртқы ортадағы микробтарды анықтауға
128. ИНТЕРФЕРОН:
1.Клеткадан тыс вирусты жояды
2.Клеткалар үшiн токсин
3.Вирусқа қарсы кең спектрлi әсерi бар
4.Вирус РНК-ның клеткада синтезделуiн тежейдi
5.Лейкоциттермен продукцияланбайды
129. СӨЗСIЗ ТҮРДI ЕГУ ҮШIН ҚОЛДАНЫЛАТЫН ВАКЦИНАҒА ТӨМЕНДЕГIЛIРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ЖАТПАЙДЫ:
1.БЦЖ
2.СТИ
3.Қызылша
4.Полиомиелит
5.АКДС
130. ВАКЦИНАЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРҒА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАРҒА ЖАТПАЙДЫ:
1.Жоғарңы иммуногендiлiгiнiң болуы
2.Реактивтiлiгiнiң болмауы
3.Аллергиялық реакция беруi
4.Зиянсыз болуы
5.Сенсибилизациялаушы әсерiнiң минимальдi болмауы
131. ИММУНДЫ САРЫСУЛАРДЫ СИПАТТАЙТЫН ДҰРЫС ЕМЕС ЖАУАПТЫ КӨРСЕТ:
1.Жасанды иммунитет түзейдi
2.Иммунитет түзбейдi
3.Серотерапия үшiн қолданылады
4.Жедел профилактика үшiн қолданады
5.Токсиндi бейтараптайды
132. АЛЛЕРГИЯ ДЕГЕН НЕ:
1.Иммунды статустың бұзылуы
2.Органдармен тканьдардың құрылысы мен қызметiнiң бұзылуы
3.Организмнiң жоғарғы сезiмталдығы
4.IgЕ-ң гиперпродуциясына тұқым қуалау арқылы бейiмделу
5.Генетикалық бөгде заттардан қорғау әдiсi
Тақырып 7. Инфекциялық және соматикалық аурулар кезіндегі зерттеу материалын алу және жеткізу ережелері. Стафилококкты және менингококты инфекцияны зерттеу барысында алгоритм толтыру. Ішек инфекцияларына себінді жасау.
