7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):

Сұрақтар:

1. Риккетсиялардың морфологиясы және систематикасы.

2.Эпидемиялық және эндемиялық бөртпе сүзегінің дамуының патогенезінің дифференциалдық белгілері.

3.Риккетсиоздардың клиникасы және жұғу жолдары.

4.Бөртпе сүзегі және қайталама сүзектің алдын –алу шаралары.

5. Боррелиялардың морфологиясы және систематикасы.

6. Боррелиоздардың клиникасы және берілу жолдары.

7. Риккетсиоздар мен боррелиоздардың емі.

8. Риккетсиоздар мен боррелиоздардың қоздырғыш көзі және берілу жолдары.

9. Брилль ауруы. Анықтамасы.

10. Қайталама сүзектің дамуының патогенезі.

11. Эпидемиялық және эндемиялық бөртпе сүзегінің патогенезінің ерекшеліктері және жұғу механизмі.

12. Ку қызбасының жұғу механизмі, патогенезі.

13. Эпидемиялық және эндемиялық қайталама сүзегінің патогенезі, адам патологиясындағы бореллиялардың маңызы.

14. Риккетсиоздардың диагностикалық әдістері.

15. Қайталама сүзек диагностикасының алгоритмі.

16. Вирустардың морфологиясы және систематикасы.

17. Вириондардың құрылымы.

18. Вирустардың репродукция жолдары.

19. Вирустың егесінің клеткасымен өзара әрекеттесуінің басты сатылары

20. Фагтардың түрлері

21.Вирулентті фагтар. Бактерия клеткасымен өзара әрекеттесуінің сатылары (продуктивті инфекция).

22. Әлсіз фагтар. Бактерия клеткасымен өзара әрекеттесуінің ерекшеліктері.

23. Лизогения. Анықтамасы.

24. Вирустық инфекциялардың жұғу жолдары және клиникасы.

25. Вирустық инфекциялардың алдын- алу шаралары.

26. Вирустық инфекциялардың емдеу принциптері.

27. Адам патологиясындағы вирустардың маңызы. .

28. Вирустық инфекцияларды диагностикалау әдістері.

29. Бактериофагтарды қолдану кеңістігі.

30. Вириондар, вирустар туралы жалпы түсінік, оларға анықтама, вириондардың морфологиясы және құрылымы.

31. Вириондардың химиялық құрамы. Вириондардың бактериялардан химиялық құрамы бойынша және құрылымы бойынша айырмашылығы.

32. Бактериофагтардың табиғаты және қасиеттері. Фагтардың негізгі морфологиялық топтары. Фагтардың анотомиялық құрылымы.

33. Профаг. Жалпы түсінік.

34. Вирустарды дақылдандыру әдістері.

35. вирустарды индикациясы және идентификациясы әдістері.

36. Вирустардың номенклатурасы және жіктелуі.

37. Вирустардың номенклатурасы және жіктелуінің заманауи принциптері.

Жағдайлық есептер:

1.Емханаға бөртпе сүзегіне күмәнді белгілермен науқас келіп түсті. Биттегені анықталды. Лабораториялық зерттеу кезінде агглютинация реакциясы 1:50 сұйылту дәрежесінде риккетсия оң. Бөртпе сүзегі диагнозын қоюға болады ма, егер болмаса қосымша қандай зерттеулер жүргізу керек?

2. Романовский әдісімен боялған тығыз қан тамшысында қалың жіпшелері бар көк-күлгін түсті ине тәрізді дене байқалады. Олардың ұзындығы үлкен, лейкоциттерге қарағанда. Кейбір аумақтарында олар шоғырланып үйіліп қалады. Микроорганизмді атаңыз (шығу тегі, түрі).

3. Емханаға жоғары температурамен, қатты бас ауыруымен және бұлшық еттерінің ауыру сезімі шағымдарымен науқасты алып келді. Анықталғандай, науқас осыдан екі апта бұрын орманды мекенде жұмыс атқарған геологиялық экспедициядан келген. Ауруды қандай микроорганизмдер шақыруы мүмкін? Диагностикалау үшін қандай микробиологиялық зерттеулер жүргізілуі қажет?

4. Емханаға қызуы қатты көтерілген егде жастағы адамды алып келді, Денесінде жедел васкулит сипатына сай жаппай сеппелер анықталды. Сұрастыру барысында анықталғаны, ол 3жыл бұрын эпидемиялық бөртпе сүзегі бойынша емханаға түскен. Қарт кісіде қандай ауру түрі? Қорытынды диагноз қою үшін қандай лабораториялық зерттеулер жүргізу қажет? Брилль ауруын эпидемиялық бөртпе сүзегінен қалай ажыратуға болады?.

5.Студенттің алдында пробиркада науқастың мұрынжұтқыншағының шайындысынан алынған микроб дақылы салынған. Микроскоппен қарағанда дұры емес формалы клекалар көрінеді, кейбіреулері пробирканың қабырғаларынан қабыршақтанып кеткен, клеткааралық үзілулер байқалады, қоркектік ортаның түсі – қызыл. Мұндай көріністер нені сипаттап отыр?

Жауабы: Мұрынжұтқыншағында болатын вирустардың цитопатиялық әсері туралы.

6.Бактериофагтың жұмыс жағдайындағы сұйылтуын қалай анықтайды?

Жауабы: Фагтарды титрлеу Аппельман әдісі бойынша жүргізіледі(сұйық қоректік ортада). Жұмыс әрқайсысында 4,5мл. ЕПА бар 12 пробиркада жүргізіледі. 1 пробиркаға 0,5ал. Зерттелетін фагты енгізеді, содан соң келесі пробиркаға қоспадан 0,5мл. алып енгізеді және бұл пробиркадан алып келесі 2 мл. пробиркаға құяды және т.б. соңында фагтың 10\-10 сұйылтуын алады. Содан кейін барлық пробиркаларға 0,2 мл. Тәуліктік сорпалық дақылдан енгізіп шығады, титрленген фагқа сәйкес. Фагтың титрі соңғы пробиркадағы дақылдың лизисімен тіркеледі. Егер фагты сұйылту жартылай сұйық агарда жүргізілсе, онда оған гомологиялық бактериялардың тірі дақылданрын қосылады және де осы қоспа ЕПА бар табақшаға екінші қатар болып құйылады (Грациа әдісі), мұнда фаг негативті дақтардың санымен тіркеледі.

Тесттер:

1. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕКТІҢ ҚОЗДЫРҒЫШЫ ҚАЙ ТУЫСТАСТЫҚҚА ЖАТАДЫ.

1. Rickettsiaceae

2. Spirochaetaceae

3. Mycoplasmataceae

4. Chlamydiaceae

5. Bacillaceae

2. ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕКТІҢ ҚОЗДЫРҒЫШЫ:

1. Tr.pallidum

2. Bor.recurrentis

3. Tr.refringens

4. Tr.pertenue

5. R.prowazekii

3. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕК КЕЗІНДЕГІ ИНФЕКЦИЯ КӨЗІ:

1. Кенелер

2. Науқас адам

3. Жануарлар

4. БИТ

5. Кеміргіштер

4. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕК КЕЗІНДЕГІ ИНФЕКЦИЯ ТАСЫМАЛДАУШЫ:

1. Кеміргіштер

2. Кенелер

3. Жануарлар

4. Биттер

5.Масалар

6. B.recurrentis:

5. BOR.PERSICA СИПАТТАМАСЫНА ЖАТПАЙТЫНЫН АТАҢЫЗ:

1. Инфекция көзі - кеміргіштер

2. Тасымалдаушы – енелер

3. Ауырады - адамбар, жануарлар

4. Теңіз шошқасында оң сынама

5. 8-12 иірімі бар

6. ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕКТІҢ ПАТОГЕНЕЗІ:

1. Биттер тістегенде жұғады

1. 2.Іщектің шырышты қабатына токсиндердің сіңірілуі

2. Лимфоидты-макрофагтық жүйеде көбеюі

3. Қоздырғыштың инвазивтілігіне байланысты

4. Жұлын сұйықтығының зақымдалуы

7. ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕК КЕЗІНДЕГІ ИММУНИТЕТ:

1. Өмірінің соңына дейін

2. Стерильсіз

3.Тіндік

4. Преципитиндердің өндірілуімен байланысты

5. аурудың рецидивті ағымымен түсіндіріледі

8. ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕКТІҢ АЛДЫН - АЛУЫ:

1. Тірі вакцина

2. Химиялық вакцина

3. Бактериофаг

4. Биттеумен күресу

5. Анатоксин

9. РИККЕТСИЯЛАР ШАҚЫРАДЫ:

1. Эпидемическиялық бөртпе сүзегін

2. Фламбезияны

3. Цуцугамуши қызбасын

4. Сары қызбаны

5. Қайталама сүзекті

10.РИККЕТСИЯЛАР:

1. Эукариоттар

2. Прокариоттар

3. Мицелий түзеді

4. Майда полиморфты бактериялар

5. Адамдарға патогенді емес

11. РИККЕТСИЛАРДЫҢ МОРФОЛОГИЯЛЫҚЕРЕКШЕЛІКТЕРІ :

1.Вегетативтік формасы - клеткаішілік

2. Септирленген

3. Ағзаға түскенде капсула түзейді

4. Спора түзетін грам оң таяқшалар

5Клеткадан тыс споралық формасы

12. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1. Грам теріс

2. Қозғалмайды

3. Тамыр эндотелияларының цитоплазмасында көбейеді

4. Тасымалдаушысы кенелер болып табылады

5. Тасымалдаушы - бит

13. РИККЕТСИЯЛАРДЫҢ ВЕГЕТАТИВТІ ФОРМАСЫ:

1. Клеткаішілік

2. Клеткадан тыс

3. Биттердің ішек эпителияларында өседі

4. Биттердің нәжістерінде болады

5. Адам ағзасына енеді

14. РИККЕТСИЯЛАРДЫҢ АНТИГЕНДЕРІ:

1. К-антиген

2. О-антиген

3. Ақуыздық термолабильді

4. Липополисахаридті термостабильді

5. Н-антиген

15. РИККЕТСИЯЛАРДЫҢ ПАТОГЕНЕЗІ БАЙЛАНЫСТЫ:

1. Коагулазаның продукциясымен

2. Токсинмен

3. Гемолизинмен

4. Плазмокоагулазамен

5. Гемагглютининдердің түзілуімен

16. РИККЕТСИЯЛАРМЕН ШАҚЫРЫЛҒАН АУРУ:

1. Қайталама сүзек

2. Эпидемиялық бөртпе сүзегі

3. Іш сүзегі

4. Ку қызбасы

5. Эпидемиялық қайталама сүзек

17. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ КЕЗІНДЕ ИНФЕКЦИЯ КӨЗІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. Ірі мүйізді мал

2. Науқас адам

3. Бит

4. Науқас адам

5. Кеміргіштер

18. БӨРТПЕ СҮЗЕГІ ПАТОГЕНЕЗІ СИПАТТАМАСЫНА ЖАТАДЫ:

1. Қоздырғыштың қанға түсуі

2. Қантамырларының эпителиялды тіндерінде адгезиялануы

3. Гранулемалар мен тромбтардың түзілуі

4. Розеолезді-петехиальды бөртпелердің пайда болуы

5. Барлық аталғандар

19. БӨРТПЕ СҮЗЕГІ КЕЗІНДЕ:

1. қантамыр капиллярларында өзгерістер байқалады

2. Жұлын сұйықтығы зақымдалады

3. Клеткааралық өткізгіштік бұзылысы

4. Токсинемия дамиды

5. Риккетсиялар гистиоциттерде көбейеді

20. БӨРТПЕ СҮЗЕГІ КЕЗІНДЕГІ ИММУНИТЕТ:

1. Спецификалық емес

2. Стерильді емес

3. Аурудың рецидивті ағымымен түсіндіріледі

4. Тіндік

5. Антимикробты және антитокалық

21. БРИЛЛЬ-ЦИНССЕР АУРУЫ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. Бөртпе сүзегінің рецидиві

2. Суперинфекция

3. Гиперинфекция

4. Аутоиммундық инфекция

5. Симмптомсыз инфекция

22. БРИЛЛЬ-ЦИНССЕР АУРУЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1. Ауырып жазылған адамдарға дамиды

2. Тек IgG жиналады

3. Ig M болмайды

4. Сарысуды цистеинмен өңдегенде антиденелердің титрі азаймайды

5. M және G иммуноглобулиндері жинақталады

23. БРИЛЛЬ АУРУЫ КЕЗІНДЕ:

1. КБР қояды

2. Реакцияны екі қатар пробиркаларда қояды

3. Бірінші қатардағы сарысуды цистейнмен өңдейді

4. Екі қатарда да антиденелердің титрі тұрақты болып қалады

5. Аталғандардың барлығы

24. R.TYPHI ПРОВАЧЕК РИККЕТСИЯЛАРЫНЫҢ ДИФФЕРЕНЦИАЦИЯСЫН ЖҮРГІЗЕДІ :

1. Морфологиясы бойынша

2. Тинкториальдық қасиеттері бойынша

3. Түрлік спецификалық антигендері бойынша

4. Тайқ эмбрионында өзгерістері бойынша

5. Ақ тышқандарда токсиндердің нейтрализациясы реакциясымен

25. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ РИККЕТСИЯЛАРЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТҰРҒЫДА МЫНАЛАРМЕН БАЙЛАНЫСТЫ:

1. Москиттермен

2. Тышқандардың ағзасымен

3. Биттермен

4. Үй жануарларымен

5. Құстармен

26. ЭНДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ КЕЗІНДЕ ҚОЗДЫРҒЫШ РЕЗЕРВУАРЫ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. Науқастар

2. Тасымалдаушылар

3. Тышқандар

4. Биттер

5. Ірі мүйізді мал

27. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ КЕЗІНДЕ ҚОЗДЫРҒЫШЫТЫҢ БЕРІЛУ ЖОЛДАРНЫА ЖАТПАЙДЫ:

1. Трансмиссивті

2. Ауалы - тамшылы

3. Алиментарлы

4. Жыныстық

5. Тыщқан кенелері тістеген кезде

28. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІНІҢ ЭНДЕМИЯЛЫҚ РИККЕТСИОЗДАРДАН АЙЫРМАШЫЛЫҒЫ:

1. Дақылдық белгілерімен

2.Теріс скротальдық феноменімен

3. Морфологиясы бойынша

4. Түрлі иммуноглобулин класстарының жинақталуымен

5. Инфекция көзімен

29. РИККЕТСИОЗДАРДЫҢ АРНАЙЫ АЛДЫ-АЛУЫ ЖҮРГІЗІЛЕДІ:

1. Олатоксиндермен

2. Иммунндық сарысулармен

3. Өлі вакцинамен

4. Бактериофагтармен

5. ЖКСВ-Е

30. ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕКТІҢ ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫ:

1. Преципитация реакциясы

2. ГАР

3. "Тығыз тамшы" препаратын дайындау

4. Нейтрализация реакциясы

5. Түсті сынама

31. В.RECURRENTIS ПЕН В.PERSICA ТЫ БІР-БІРІНЕН АЖЫРАТАДЫ:

1. Морфологиялық бегілеріне қарап

2.Дақылдық қасиеттеріне қарап

3. КБР

4. Теңіз шошқасында биосынама

5. Тинкториальдық қасиеттерімен

32. ҚАЙТАЛАМА СҮЗЕКТІҢ ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫ ҮШІН ҚОЛДАНАДЫ:

1. Микроскопиялауды

2. Биосынама

3. Серодиагностиканы

4. Аталғандардың барлығы

5. Аталғандардың ешқайсысы

33. РИККЕТСИЯЛАРДЫ ДАҚЫЛДАНДЫРУ ҮШІН ТӨМЕНДЕ АТАЛҒАНДАРДЫҢ БАРЛЫҒЫН ҚОЛДАНАДЫ:

1.Үзіліссіз көбейетін тін

2. Тауық эмбрионының сарыуыздық қапшығын

3. Ақ тышқандарға клеткаішілік жұқтыру

4. биттердің ішегінің эпителиялары

5 Аристовсий ортасы

34. БӨРТПЕ СҮЗЕГІ АУРУЫНЫҢ ӨРШУ САТЫСЫНДА ЦИСТЕИНМЕН ӨҢДЕЛГЕН САРЫСУМЕН ҚОЙЫЛҒАН КБР РЕАКЦИЯСЫНЫҢ ОҢ БОЛУЫ, МЫНАНЫ БІЛДІРЕДІ:

1. Эпидемиялық бөртпе сүзегін

2. Брилль-Цинссер ауруында

3. Эндемиялық бөртпе сүзегі

4. Процесстің созылмалылығы

5. Yg G болуы

35. ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫНДА ҚОЛДАНЫЛМАЙДЫ:

1. Қанды агарға себу

2. Иммунофлюоресценция реакциясы

3. РНГА

4. СТА себінді жасау

5. КБР

36. ЕМХАНАҒА ҚЫЗУЫ ҚАТТЫ КӨТЕРІЛГЕН ЕГДЕ ЖАСТАҒЫ АДАМДЫ АЛЫП КЕЛДІ, ДЕНЕСІНДЕ ЖЕДЕЛ ВАСКУЛИТ СИПАТЫНА САЙ ЖАППАЙ СЕППЕЛЕР АНЫҚТАЛДЫ. СҰРАСТЫРУ БАРЫСЫНДА АНЫҚТАЛҒАНЫ, ОЛ 3ЖЫЛ БҰРЫН ЭПИДЕМИЯЛЫҚ БӨРТПЕ СҮЗЕГІ БОЙЫНША ЕМХАНАҒА ТҮСКЕН. ҚАРТ КІСІДЕ ҚАНДАЙ АУРУ ТҮРІ? ҚОРЫТЫНДЫ ДИАГНОЗ ҚОЮ ҮШІН ҚАНДАЙ ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕР ЖҮРГІЗУ ҚАЖЕТ:

1. Серологиялық әдіс

2. Биологическиялық

3. Провачека риккетсияларымен терілік сынама

4. Аталған әдістердің ешқайсысы

5. Аталған әдістердің барлығы

37.ВИРУСТАР:

1. Бірклеткалық өмір сүргіштер

2. «Инфекциялықтар» ақуыздық бөлшектер

3. Генетикалық материалынан ажыратылғандар

4. Клеткадан тыс көбейетіндер

5.Жануар ағзасынан тыс және өсімдік жасушасынан тыс көбейіп өмір сүре алмайтындар

38. ВИРУСТАРДЫҢ НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕРІ:

1. ДНК немесе РНК болады

2. ДНК және РНК болады

3. Микрон көлемінде

4. Жасанды қоректік орталарда өседі

5. Клеткалық құрылымы болады

39. ВИРУСТАРДЫҢ ЕҢ БАСТЫ ҚАСИЕТТЕРІ:

4. Бөліне алу мүмкіндігі

5. Негативті ақуыздары бар орталарда өседі

6. Дизъюнктивтік көбею типі

7. Жасушалық құрылым

8. Микрон көлемінде

40.ЭУКАРИОТТЫҚ ЖӘНЕ ПРОКАРИОТТЫҚ КЛЕТКАЛАРДЫ ВИРУСТАРДАН ҚАЛАЙ АЖЫРАТАМЫЗ:

1. Құрамында нуклейн қышқылының тек бір ғана типі бар

2. Дизъюнктивтік әдіспен репродукциялану

3. Жасуша құрылымы жоқ

4. Жасуша құрылымы бар

Тірі жасушаларда көбейеді

5. Өзінің метобрлиялық жүйесі жоқ

2. Прион Шартәріздія

4. Сфералық 6. ВИРИОН

41. ВИРИОН - БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. Жекленген жасуша

1. Вирустардың жианақталуы

2. Жеке жасушаішілк форма

3. Таза вирус дақылы

4. Клеткаішілік жасуша

42. ВИРУСТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЫНАДАЙ ӘДІСТЕРМЕН АНЫҚТАЛАДЫ:

1. Қағаздағы электрофорезбен

2. Электронды микроскопиямен

3. Ультрафиолетті микроскоппен

4. Түнек – айдынды микроскоппен

5. Люминесцентті микроскоппен

43. КАПСИД:

1. Ақуыз қабықшасы

2. капсомерлерден тұрады

3. Липопротеидті қабат

4. Вирустың

5.Вирустарда болмайды

44. КАПСИДТІҢ ЖӘНЕ СУПЕРКАПСИДТІҢ ҚЫЗМЕТІНЕ ЖАТПАЙДЫ:

1. 1.Вириондарды қоршаған ортаның әсерінен қорғайды

2. 2..Жасушада вирустың адсорбциялануын

3. Антигендік қасиеттерін анықтайды

4. Тұқымқуалаушылық ақпаратты қамтамасыз етеді

5. Вириондардың иммуногендік қасиеттерін анықтайды

45. ВИРУСЫ КӨБЕЙЕДІ:

1. Бинарлы бөлінумен

2. Сегменттелумен

3. Дизъюнктивті әдіспен

4. Бөлшектену

5.Жыныстық жолмен

46. ВИРУСТАРДЫҢ РЕПЛИКАЦИЯ САТЫЛАРЫ:

1. Логарифмдік өсуі

2. Көбею жылдамдығының теріс өсуі

3. Максимальді стационарлық

4. Ерте және кеш ақуыздардың синтезі

5. Тез өлуі

47. ВИРИОН:

1. Қалыптасқан вирус бөлшегі

2. Клетка геномы

3. Сақиналы суперспиральденген РНК молекуласы

4. Ақуыздық инфекциялық бөлшек

5. Спираль тәрізді, куб тәрізді және симметриялы капсиді бар

48. ВИРУСТАР:

1. Эукариоттарға жатады

2. Клетка құрылымы жоқ ұсақ микроорганизмдер

3. Ядролық қабықшасы бар ядросы бар

4. Адам ағзасының патологиясында қатыспайды

5. Өсімдіктерді зақымдамайды

49. ВИРУСТАРДЫҢ КӨЛЕМІН НЕНІҢ КӨМЕГІМЕН АНЫӨҚТАЙДЫ:

1. Жарықтық микроскопиямен

2. Электронды микроскоппен

3. Ульрафильтрациямен

4. Электрофорезбен

5. Ультрацентрифугалаумен

50. ВИРУСТАРДЫҢ КЛЕТКАЛАРМЕН ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУ ТИПТЕРІ:

1. Продуктивті

2. Деструкция

3. Транскапсидациямен

4. Репродукция

5. Репликация

51. ПРОДУКТИВТІ ИНФЕКЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ :

1. Ядролық субстанцияның зақымдалуына

2. Клеткалық рибасомалардың бұзылуына

3. Жаңа вириондардың түзілуіне

4. Зақымдалған клетканың қатерлі түрге өзгеруі

5. Вирустардың интерференциясына

52. ВИРУСТАРДЫҢ ФЕРМЕНТТЕРІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ :

1. Альдолаза

2. Плазмокоагулаза

3. Гиалуронидаза

4. ДНК-тәуелді ДНК-полимераза

5. Липаза

53. ВИРУСТЫҚ НЕМЕСЕ ВИРИОНДЫҚ МЕНШІКТІ ФЕРМЕНТТЕРГЕ ЖАТПАЙДЫ:

1. ДНК-тәуелді РНК-полимераза

2. Бета- галактозидаза

3. Нейраминидаза

4. РНК- тәуелді РНК-полимераза

5. ДНК- тәуелді ДНК-полимераза

54. ВИРУСТАРДЫ ДАҚЫЛДАНДЫРАДЫ:

1. Нативті ақуыз қосылған қоректік орталарда

2. Дамып келе жатқан тауық эмбрионында

3. Левенштейн-Иенсенортасында

4. Синтетикалық қоректік орталарда

5. Китт-Тароцци ортасында

55. ВИРУСТАРДЫҢ ИНДИКАЦИЯСЫН КЛЕТКА ДАҚЫЛЫНДА ЖҮРГІЗЕДІ:

1. Цитопотиялық әсері бойынша

2. Асколи реакциясында

3. Исаев-Пфейффер феноменімен

4. Гемагглютинация тежей реакциясында

5. Агглютинация реакциясында

56. Клеткаішілік қосындылар болып табылады:

1. Митохондриялар

2. Жеке вирус бөлшектері

3. Хромасомалардың жиналауы

4. Вирустардың қабықтары

5. Клеткалардың реактивті өзгерісі өнімдері

57. КЛЕТКАІШІЛІК ҚОСЫНДЫЛАРДЫҢ ҚАНДАЙ ЖАҒДАЙДА МАҢЫЗЫ БОЛАДЫ:

1. Құтыру кезінде

2. Бөртпе сүзегінде

3. Кене энцефалитінде

4. Коксаки-инфекциясында

5. ЖИТСда

58. ВИРУСТАРДЫҢ ЦИТОПАТОГЕНДІК ӘСЕРІ:

1. Қоршаған ортаның физическалық, химиялық, биологиялық факторларына тәуелді емес.

2. Вирустың инфекциялылығына тәуелді

3. Интерферонның әсерінен жоғарылайды

4. Вирустардың индикациясы кезінде қолданылады

5. Вирустардың идентификациясы кезінде қолданылады

59. ВИРУСТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ КЕЗІНДЕ ЕСКЕРІЛЕДІ:

1. Нкулейн қышқылының типі

2. Г+Ц процент і нуклеин қышқылындағы жіпшелердің саны

3. Тек біржіпшелі сызықты РНК

4. Тек екіжіпшелі сызықты ДНК

5. Вириндардың фориасын, неклеин қышқылының пайыздық мөлшерін, капсид ақуыздарының симметриясының типі, капсомерлердің саны.

60. VIRA ПАТШАЛЫҒЫН ЕКІ ПАТШАЛЫҚ АСТЫ БӨЛІМГЕ БӨЛУ ЖҮРГІЗІЛЕДІ:

1. Экологиялық белгілеріне байланысты

2. ДНК немесе РНКның нуклеин қышқылдарының типіне байланысты

3. Морфологиялық ерекшеліктеріне

4. Морозов бояу әдісі бойынша

5. Цитопатогендік әсеріне байланысты

61.РНК- ВИРУСТАРҒА ЖАТАДЫ:

1. Поксвирустар

2. Ретровирустар

3. Аденовирустар

4. Герпесвирустар

5. Гепаднавирустар

62. ДНК-СЫ БАР ВИРУСТАР:

1. Аденовирустар

2. Ретровирустар

3. Миксовирустар

4. Пикорнавирустар

5. Рабдовирустар

63. ЖАСУШАДАҒЫ ЖАСУШАІШІЛІК ҚОСЫНДЫЛАРДЫ НЕНІҢ КӨМЕГІМЕН АНЫҚТАЙДЫ:

1. Түнекайдынды микроскоппен

2. Морозов бойынша бояу әдісі

3. «бляшек» әдісі бойынша

4. Гемагглютинация реакциясы

5. Грам әдісі бойынша бояу

64. ЖАСУША ДАҚЫЛДАРЫ ТИПІНЕ ЖАТПАЙДЫ:

1. Өлі жасушалар

2. Узілісті

3. Біріншілік

4. Диплоидты

5. Клональды

65.СЕЗІМТАЛ ЖАСУШАЛАРҒА ВИРУСТАРДЫҢ АРНАЙЫ АДСОРБЦИЯЛАНУЫ ҮШІН ҚАЖЕТ:

1. Қоректік ортада интерферонның болуы

2. Жасуша беткейінде сәйкес рецепторлардың болуы

3. Нуклеазаның болуы

4. Комплементтің болуы

5. Пермеазаның болуы

66. ВИРУСТАРДЫҢ РЕПРОДУКЦИЯСЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1. Репликация

2. Транскрипция

3. Трансляция

4. Вириондардың морфогенезі

5. Трансдукция

67. АБОРТИВТІ ВИРУСТЫҚ ИНФЕКЦИЯЛАР БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. вирустардың репродукциясының кез-келген сатыда үзілуі

2. Жасушаның бұзылысы

3. жасушалық симпласттардың түзілуі

4. Жасушалардың қатерлі трансформациясы

5. Жасушалық қосындылардың түзілуі

68. РНК ВИРУСТАРДЫҢ МИНУС ЖІПШЕСІ:

1. Ақпараттық болып саналады

2. Тек тұқымқуалаушылық қызмет атқарады

3. Бұл – вироид

4. Екі жіпшелі геном

5. Вирулентті

69. ВИРУСТАРДЫҢ ИНДИКАЦИЯСЫН ЖҮРГІЗУГЕ ҚАТЫСПАЙТЫН:

1. Цитопатогендік әсер

2. Агглютинация реакциясы

3. Гемадсорбция реакциясы

4. Таңдақ әдісі

5. Гемагглютинация реакциясы

70. ЖІБЕРІЛГЕН ЗЕРТХАНАЛЫҚ МАТЕРИАЛДАН ВИРУСТАРДЫ ҚАЛАЙ АНЫҚТАЙМЫЗ:

1. Жасуша дақылдарына жұқтыру арқылы

2. Тауық эмбрионына жұқтыру

3. Сезімтал зертханалық жануарларға жұқтыру

4. Жоғарыда атлғандардың барлығы

5. Жоғарыда аталғандардың ешқайсысымен

71. БАКТЕРИОФАГТАР СИПАТТАЛАДЫ:

1. Түрлі нуклеин қышқылдарынң болуымен

2. Абсолюттік жасушаішілік паразиттермен

3. Жасушалық құрылыммен

4. Бактериалдық табиғатымен

5. жасушаішілік құрылымадрының болуымен

72. ФАГТАРДЫҢ ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРАМЫ:

1. Мукополисахаридтер

2. РНК және ақуыз

3. Кальций тұздары

4. Микол қышқылы

5. Полисахаридтер

73.ТӨМЕНДЕ АТАЛҒАНДАРДЫҢ ІШІНДЕ ФАГТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМДЫҚ КОМПОНЕНТТЕРІНЕ ЖАТПАЙТЫНЫН АТАҢЫЗ:

1. Базальды пластинкалар

2. Бастары

3. Капсулалары

4. Өсінділері

5. Жіпшелер

74. ПРОДУКТИВТІ ИНФЕКЦИЯ КЕЗІНДЕ ФАГТАРДЫҢ БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫМЕН ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУІНЕ ЖАТПАЙТЫНЫ:

1. Фагтардың бактерия жасушасына адсорбциясы:

2. Жасушаға нуклеин қышқылдарының енуі

3. Фагтың өсуі

4. жасушалық сипласттардың түзілуі

5. Бактерия жасушасының түзілуі

75. ФАГТАР БӨЛІНЕДІ:

1. Анаэробтар

2. Вирулентті

3. Микроаэрофильдер

4. Аэробтар

5. Пирожүзімқышықылын түзушілер

76. ВИРУЛЕНТТІ ФАГТАРДЫҢ БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫМЕН ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУ ФАЗАЛАРЫ:

1. Химиотаксис

2. Хромосомада интеграциялануы

3. Жасушаішілік қорытылу

4. Жасуша лизисі

5. ДНК ның цитоплазмалық көпір арқылы тасымалдануы

77. БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫНА :

1. Рецепторлардың

2. Ақуыздардың

3. Нуклеин қышқылдарың

4. Полисахаридтердің

5. Цитоплазмалық мембрананың

78. ВИРУЛЕНТТІ ФАГТАРДЫҢ БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫМЕН ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУ ФАЗАЛАРЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1. Адсорбция

2. Ену және шешіну

3. Транскрипция

4. Трансдукция

5. Бактериялардың полисомасында және рибосомасывн да ақуыздардың синтезделуі

79. ФАГТАРДЫҢ ЖАСУШАІШІЛІК ДАМУЫ САТЫСЫНДА ҚАНДАЙ ЗАТ ЖИАНАҚАТАЛАДЫ:

1. Хроматинді субстанциялар

2. Құрылымдық ақуыздардың

3. Митохондрилердің

4. Полисахаридтердің

5. Қосындылардың

80. ПРОДУКТИВТІ ИНФЕКЦИЯ КЕЗІНДЕ БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫНЫҢ ЛИЗИСІ НЕНІҢ ӘСЕРІНЕН ОРЫН АЛАДЫ:

1. Ақыуздың

2. Лизоцимнің

3. Полисахаридтердің

4. Плазмокоагулазаның

5. Гиалуронидазаның

81. ӘЛСІЗ ФАГТЫҢ ЖАСУШАМЕН ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУ ТИПІ:

1. Мутуализм

2. Комменсализм

3. Продуктивті инфекция

4. Донор хромосомасының бөлшегінің фаг геномына қосылуы

5. Фагтың әсерінен донор хромасомасының ыдырауы

82. ПРОФАГ:

1. Бактериялардың лизисін шақырады

2. Зақымдамай отырып, лизогенді бактерияларда көбейеді.

3. бактерияларды фаготипирлеу үшін қолданады

4. Тұқымқуалаушылық материалын тасымалдаушы

5. Бактериостатикалық әсер көрсетеді

83. ЛИЗОГЕНІК БАКТЕРИЯДАҒЫ ПРОФАГ:

1. Бактерия жасушасының хромасомасына интегрирленген

2. Лизисті шақырады

3. Қосында болып табылады

4. Дақылдарды фаготипирлеу үшін қолданылады

5. Хромасоманың жинақталуын көрсетеді

84. ВИРУЛЕНТТІ ФАГТЫҢ КОЛОНИЯЛАРЫ:

1. Түссіз перифериями және лайлы ортада таңдақтардың

2. Түссіз таңдақтар

3. Ісінген, пигменттелген, шеттері тегіс

4. R-формалы кедір-бұдыр

5. S-формалы, ақ

85. ПРОФАГТАРДЫҢ ИНДУЦИРЛЕУШІ ФАКТОРЛАРЫ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

1. Түсті спектрдің көрінетін бөлігі

2. Күкірт қышқылы

3. Рентген сәулелері

4. УФ-сәулелер

5. Ферменттер

86. ФАГТАРДЫҢ КӨБЕЮ ӘДІСТЕРІ:

1. Дизъюнктивті

2. Коньюктивті

3. Жыныстық

4. Споралардың көмегімен

5. Жыныссыз

87. БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫНДАҒЫ ФАГТАРДЫҢ АДСОРБЦИЯСЫ:

1. Түрлі рН орталарда бірдей болады

2. Фагтардың рецепторына байланысты

3. Бактерия жасушасының рецепторларымен байланысты емес

4. Ортада кальций иондарынан және магнияға байланысты емес

5. Атмосфералық қысымға байланысты.

88.ЖАСУШАЛАРДЫҢ ПРОДУКТИВТІ ИНФЕКЦИЯ БАКТЕРИОФАГТАРҒА ТӘН:

1. Әлсіз фагтың енуі

2. Бактерия жасушасының ядролық субстанциясының төмендеуі

3. Бактериалды ДНК-ның синтезі

4. Жасушаның құрылымдық ақуыздарының синтезі

5. Фагтардың профагтарға айналуы

89. БАКТЕРИОФАГТАРДЫҢ ПАЙДА БОЛУЫН ЗЕРТТЕЛДІ:

1. Пастермен

2. Д^, Эрелеммен

3. Кохмен

4. Ивановскиймен

5. Мечниковпен

90. ФАГТАРДЫ СПЕЦИФИКАЛЫҚ ӘСЕР ЕТУІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ БӨЛЕДІ:

1. Типоспецикалық

2. Әлсіз

3. Вирулентті

4. Профагтар

5. ДНК-геномды

91. ФАГТАРДЫҢ ҚАСИЕТТЕРІ:

1. Аранйы болмауы

2. Литикалық және лизогендік белсенділігі

3. Бактериалды табиғаты

4. Жасушалық құрылым

5. Бөлінуге қабілеттілігі

92. ФАГТЫ ҚАНДАЙ ӘДІСПЕН ТИТРЛЕЙДІ:

1. Кох

2. Гамалея

3. Творт

4. Грациа

5. Д^, Эрель

93. ФАГОТИПТЕУ ҚОЛДАНЫЛАДЫ:

1. Иондаушы радиациының биологиялық индикациясы кезінде

2. Аурушаң бактерияларды анықтау

3. Вакциналық штаммдарды алу

4. Вирулентті бактерияларды жою

5. Инфекция көзін анықтау

94. ФАГТАР ҚАНДАЙ ЖАҒДАЙДА :

1. 1% раствора фенола

2. 0,5% раствора сулемы

3. Ультрафиолетовых лучей

4. При давлении в 1 атмосферу

5. Бриллиантовой зелени

95. БАКТЕРИОФАГИ НЕ ПРИМЕНЯЮТСЯ ДЛЯ:

1. Лечения

2. Создания искусственного иммунитета

3. Установления источника инфекции

4. Профилактики заболеваний

5. Диагностики.

ТЕЗАУРУС (глоссарий):

Риккетсиялар

Боррелиялар

Полиморфизм

Қоздырғыш резервуары

Вирус

Вирион

Бактериофаг

Продуктивті инфекция

Абортивті инфекция

Жасуша дақылдары

Тауық эмбрионы

Вирустардың индикациясы

Вирустардың идентификациясы

Сабақтың болжамды жоспары:

№ р/н	Сабақтың этабы	Сабақ этабының мазмұны	Оқу әдісі (оқытушының таңдауы бойынша )	Бақылау әдістері (оқытушының таңдауы бойынша )	Берілген уақыт, этап / мин
1	Кіріспе	Сәлемдесу, белгілеу, тақырыпты, мақсаты мен міндеттерін айту, компетенцияларға тоқталу, мотивациялық сипаттама	-	-	10 мин.
2	Ақырғы білім деңгейлерін бақылау	Тақырып бойынша ақырғы және ағымды білім деңгейлерін анықтау	-	Тестілеу Ауызша	5 мин. 25 мин.
3	Серпіндіру	-	Интерактивті	-	5 мин.
4	Үзіліс	-	-	-	5 мин.
5	Негізгі этап	Аяқталмаған фагоцитоз жағындысын микроскопия лау. Алынған нәтиже бойынша бағалау. Зерттеу материалын Петри табақшасына себу. Менингококты инфекцияның диагностикалық алгоритмін салу.	Пассивті (түсіндіру, демонстрация, бақылау). Белсенді (Тәжірибелік жұмыстарды орындау және талқылау, хаттамаларды, жұмыс дәптерін толтыру,мультимедиялық мәліметтер базасымен, компьютерлік моделдермен және бағдарламалармен жұмыс жасау.) Интерактивті (ситуациялық есептер, кроссвордтар шығару, кішігірім топтарда жұмыс жасау, блиц-сауал, ролдік ойындар, оймен штурм, критикалық ойлау, мини-зерттеулер)	Жұмыс дәптерлерін тексеру	30 мин.
6.	Сабақты қортындылау. Жеткен жетістіктерді талқылау және қойылған міндеттерді, үйренген компетенцияларды шешу. Бағаларын айту және жорналға қою	Бағалау парағын толтыру	Пассивті	-	5 мин
7.	Үй тапсырмасына комментарии келесі сабақ тақырыбы бойынша	-	Пассивті	-	5 мин

Тақырып-15. Ортомиксовирустар (тұмау вирустары). Парамиксовирустар (парагрипп вирустары, эпидемиялық паротит, қызылша, респираторлық-синцитиальды вирустар). ГАР, ГАТР, ГАТР қос сарысумен қою механизмі.