7. Бақылау( сұрақтар,тесттер, есептержәне басқалар):

Сұрақтар:

2. Карантиндік инфекциялар дегеніміз не?

3. Күйдіргінің морфологиялық, дақылдық, биохимиялық, биологиялық қасиеттері.

4. Күйдіргінің клиникалық түрлері. Клиникалық түрге байланысты алынатын зерттеу материалы.Иммунитеті.

5. Күйдіргінің зертханалық зерттеу әдістері.

6. Асколи реакциясы қандай жағдайда және қандай заттармен қойылады? Нәтижені талқылау.

7. Күйдіргінің алдын алу шаралары.

8. Сарыптың морфологиялық, дақылдық, биохимиялық, биологиялық қасиеттері.

9. Бруцеллалардың түрлері, дифференциалды сипаттамасы.

10. Сарыптың даму патогенезі. Ауру клиникасы, иммунитеті.

11. Зерттеу материалдары және сарыпты зертханалық диагностикалау әдістері.

12. Хеддельсон және Райт реакцияларынң механизмі. Нәтижесін талқылау.

13. Сарыптың алдын алу шаралары.

14. Обаның морфологиялық, дақылдық, биохимиялық, биологиялық қасиеттері.

15. Обаның патогенезі.

16. Обаның зертханалық зерттеу әдістері.

17. Оба пайда болғанда және дамығанда сақтайтын санитарлық эпидемиологиялық режим.

18. Обаның алдын алу шаралары.

19. Туляремия кезінде алы.лергиялық сынама қалай қойылады және қалай бағаланады?

Ситуациялық есептер:

1. Лабораторияға аса қатерлі ауруларды зерттеуге зерттеу материалы (парашюттің бөлшегі) жеткізілді. Диверсияға күмән бар. Бұл ауданда парашютистер болған жоқ. Дақылдық қасиеттерін зерттеу барысында анықталғаны,қанды агардағы гемолиз, колониялардың айнала шеттері тегіс емес R – пішінді.

Қандай микроб туралы ойлаймыз және қандай қосымша зерттеу әдістерін қолдануға болады?

Тесттер:

1.ЗООАНТРОПОНОЗДЫ ИНФЕКЦИЯЛАРҒА ТӨМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ЖАТПАЙДЫ?

1. Оба

2.Туляремия

3.Қырылдауық

4.Сарып

5.Күйдiргi

2.   БРУЦЕЛЛАЛАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ:

1.Грам оң

2.Қозғалғыштығы күштi

3.Мјлшерi майда

4.Спора тѕзейдi

5.Қоректiк ортаға талғамсыз

3. BR. MELITENSIS-ТIҢ ЕРЕКШЕЛIГI:

1. Кѕкiрттi сутек түзбейдi

2. Тионин мен фуксин бактериостатикалыє әсер етедi

3. Анаэроб

4. Аталғандардың ешқайсысы оған тән емес

5. Аталғандардың бәрi оған тән

4. BR. ABORTUS-КА ТЈМЕНДЕГI СИПАТТАМАЛАРДЫҢ КАЙСЫСЫ ЖАТПАЙДЫ:

1. Кјмiрєышєыл газы бар жерде өседi

2. Кѕкiрттi сутек түзедi

3. Спецификалыє фагпен лизистенедi

4. Тионинi бар ортада өседi

5. Фуксинi бар ортада өседi

5. БРУЦЕЛЛАЛАР ТӨМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫНА ӨТЕ СЕЗIМТАЛ:

1. Дезинфектанттарға

2. Жоғары температураға

3. УКС (УФО)

4. Тјменгi температураға

5. ҚІоршаған орта факторларына

6.БРУЦЕЛЛАЛАРДЫҢ АНТИГЕНI:

1.М-антиген

2.Протективтi

3.Н-антиген

4.К-антиген

5.Пептидогликан

7.БРУЦЕЛЛАЛАРДЫҢ РЕЗИСТЕНТIЛIГI:

1.Жоғарғы температураға сезiмтал емес

2.Іайнатєанда саєталады

3.Дезинфекциялыє заттарға сезiмтал емес

4.Тјменгi температурада ұза сақталады

5.УФО-ға сезiмтал емес

8.БРУЦЕЛЛЕЗДIҢ ЖҰҒУ ЖОЛДАРЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Ауалы-тамшылы

2.Трансмиссивтi

3.Алиментарлы

4.Контактылы

5.Та№амдар арєылы

9.БРУЦЕЛЛЕЗДIҢ ПАТОГЕНЕЗI МЫНАЛАРМЕН БАЙЛАНЫСТЫ:

1.Заєымдалмаған терi арєылы енуiмен

2.Токсиннi» жѕйке саласымен таралу єабiлеттiлiгiмен

3.Гранулема тѕзiлуiмен

4.Токсиннi» iшек-єарын жолдарыны» кiлегейлi єабатына ёсер етуiмен

5.Лимфоидты-макрофагальдi жѕйе жасушаларында кјбею єабiлеттiлiгiмен

10.БЮРНЕ РЕАКЦИЯСЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Аллергиялыє сынама

2.Бруцеллин енгiзу

3.1-2 аптадан кейiн белгiлерi байєалады

4.Спецификалылығы

5.Антиденелердiң титрiн аныєтау үшiн қойылады

11.ӘР-ТҮРЛI БРУЦЕЛЛАЛАРДЫ ДИФФЕРЕНЦИАЛАУ КЕЗIНДЕ ЕСКЕРIЛМЕЙДI:

1.Лабораториялыє жануарларға патогендiлiгi

2.Күкiрттi сутек тѕзуi

3.Анилиндi бояуларды редукциялауы

4.Көмір қышқыл газына қажетті

5.Көмірсуларды ыдыратады

12.БРУЦЕЛЛЕЗГЕ БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ ӘДIСПЕН ДИАГНОЗ ҚОЮДА ТЈМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫН ҚОЛДАНБАЙДЫ:

1.Тинин мен фуксинге сезiмталдығын аныєтау

2.Монорецепторлы бруцеллездi сарысумен агглютинация реакциясын аныєтау

3.Кѕкiрттi сутектi» тѕзiлуiн аныєтау

4.Бүйректiк сорпада өсуi

5.Опсонды-фагоцитарлы реакция қою

13.РАЙТ РЕАКЦИЯСЫНДА НЕНI АНЫҚТАЙДЫ:

1.Преципитиндердi

2.Агглютининдердi

3.Комплемент байланыстырушы антиденелердi

4.Тромбоцитобактериндердi

5.Гемолизиндердi

14.БРУЦЕЛЛЕЗ КЕЗIНДЕ АЛЛЕРГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙДЫ МЫНАЛАРДЫҢ КӨМЕГIМЕН АНЫҚТАЙДЫ:

1.Манту сынамасымен

2.Туберкулинмен

3.Бюрне сынамасымен

4.Антраксинмен

5.Люэтинмен

15.БРУЦЕЛЛАЛАРДЫҢ ҚЄАЙ ТҮРI КӨБIНЕ ҚОЙЛАР МЕН ЕШКIЛЕРДЕ БРУЦЕЛЛЕЗ ТУДЫРАДЫ?

1.Brucella melitensis

2.Brucella abortus

3.Brucella canis

4.Brucella suis

5.Brucella ovis

16.ОБА ҚОЗДЫРҒЫШЫН АШҚАН:

1.Готшлих

2.Китазато

3.Леффлер

4.Гикошима

5.Иерсен

17.ОБА ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ МОРФОЛОГИЯСЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Спора түзбейдi

2.Талшыєтары жоє

3.Капсула түзедi

4.Биполярлы таяєшалар

5.Қозғалады

18. Y. PESTIS-ТIҢ ПАТОГЕНДIЛIГI МЫНАЛАРЫМЕН БАЙЛАНЫСТЫ:

1.Гемагглютининдердi» түзiлуiмен

2."Тышқандық" токсинмен

3.Гиалуронидаза бјлiп шығарумен

4.Плазмокоагулаза бөлiп шығарумен

5.Цитохромның болуымен

19.ОБА АУРУЫ ЖАТАДЫ:

1.Табиғи-ошақты инфекцияға

2.Зоонозды инфекцияға

3.Трансмессивтi инфекцияға

4.Антропонозды инфекцияға

5.Сапронозды инфекцияға

20.ОБА КЕЗIНДЕГI ИНФЕКЦИЯ ТАСЫМАЛДАУШЫҒА ЖАТАДЫ:

1.Биттер

2.Бүргелер

3.Кенелер

4.Соналар (слепни)

5.Шыбындар

21.ОБА ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Биполярлы таяєшалар

2.Спора тѕземейдi

3.Қозғалғыш

4.Грам-терiс

5.Капсула тѕзедi

22.ОБАҒА БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫЄ ДИАГНОЗ ҚОЮ ҮШIН АЛЫНАТЫН ЗЕРТТЕУ ЗАТЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Несеп

2.Нәжiс

3.Бубон бјлiндiсi

4.Қақырық

5.Қан

23.ОБАҒА ЄАРСЫ СПЕЦИФИКАЛЫҚ ПРОФИЛАКТИКА МАҚСАТЫНДА ҚОЛДАНАДЫ:

1.Тiрi вакцина

2.Анатоксин

3.Өлi вакцина

4.Гамма-глобулин

5.СТИ- вакцина

24.ОБА АУРУЫМЕН ЖАНАСҚАН АДАМДАРДЫҢ АРАСЫНДА ЖҮРГIЗIЛЕТIН ЖЕДЕЛ ПРОФИЛАКТИКАЛЫҚ МАҚСАТТА ҚОЛДАНЫЛАДЫ:

1.Тiрi вакцина

2.Өлi вакцина

3.Иммунды сарысу

4.Химиялыє вакцина

5.Стрептомицин

25.КҮЙДIРГI ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ МОРФОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГIЛЕРIНЕ ЖАТПАЙДЫ:

1.Капсуласы болады

2.Қозғалмайды

3.Спора түзедi

4.Грам оң боялады

5.Грам терiс боялады

26.ТУЛЯРЕМИЯ ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛIГI:

1.Ортасында орналасқан спора түзедi

2.Коккобактериялар

3.Қозғалады

4.Полиморфтыє єасиетi бар

5.Грам оң

27. ТУЛЯРЕМИЯ ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ ЈСУ ЕРЕКШЕЛIГIНЕ ЖАТПАЙДЫ:

1.Ұйытылған тауық тұқымыны» сары уызы єосылған ортада өседi

2.Өсiп-өнуi ѕшiн єоректiк ортаға цистеин қосылуықєажет

3.Қарапайым орталарда өседi

4.Факультативтi анаэроб

5.Грам оң

28.ТУЛЯРЕМИЯНЫҢ ЖҰҒУ ЖОЛДАРЫ:

1.Аурумен тiкелей жанасєанда

2.Трансмиссивтi жолмен

3.Жыныстық жолмен

4.Плацента арєылы

5.Жабайы жануарлар тiстегенде

29.ТУЛЯРЕМИЯНЫҢ ПАТОГЕНЕЗI МЫНАЛАРМЕН БАЙЛАНЫСТЫ:

1.Кене, маса шаєєанда єанмен єоздырғышты» таралуымен

2.Токсиннiң гематогендiк жолмен таралуымен

3.Қоздырғышты» заєымданбаған терi арқылы енуiмен

4.Энтеротоксиннiң әсер етуiмен

5.Лимфа түйiндерiнде қоздырғышты көбеюiмен

30.ТУЛЯРЕМИЯҒА МИКРОБИОЛОГИЯЛЫЄ ДИАГНОЗ ҚОЮ ҮШIН ҚОЛДАНЫЛАДЫ:

1.Биосынама

2.Қанды микроскопта қарау

3.Видаль реакциясы

4.Бюрне сынамасы

5.Дик сынамасы

31.КҮЙДIРГI:

1.Ерекше єауiптi инфекция

2.Зоонозды инфекцияларға жатады

3.Трансмисивтi инфекцияларға жатады

4.Iшек инфекцияларына жатады

5.Ауалы-тамшылы инфекцияларға жатады

32.ЭНДОСПОРА ТЅЗЕТIН ГРАМ ОҢ ТАЯҚШАЛАР:

1.Күйдiргi бациллалары

2.Листериялар

3.Коринебактериялар

4.Микобактериялар

5.Актиномицеттер

33 .АНТРАКСИН:

1.Аллерген

2.Анатоксин

3.Экзотоксин

4.Эндотоксин

5.Гамма-глобулин

34 .КҮЙДIРГI ҚОЗДЫРҒЫШТАРЫНЫҢ МОРФОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГIЛЕРIНЕ ЖАТАДЫ:

1.Грам оң

2.Капсуласының болуы

3.Грам терiс

4.Талшыєтары жоқ

5.Спора түзбейдi

35 .КҮЙДIРГI ҚОЗДЫРҒЫШЫНЫҢ АНТИГЕНI:

1.О-антиген

2.Протектив6тi

3.Н-антиге4н

4.К-антиген

5.Vi -антиген

36 .КҮЙДIРГIНIҢ ЖҰҒУ ЖОЛДАРЫ:

1.Алиментарлы

2.Контактылы

3.Трансмиссивтi

4.Вертикальды (трансплацентарлы)

5.Жануарлардың тiстеуiнен жұғады

37.БРУЦЕЛЛЕЗ КЕЗIНДЕ ТОЛЫҚ ЕМЕС АНТИДЕНЕЛЕРДI АНЫҚТАУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН РЕАКЦИЯ:

1.Кумбс реакциясы

2.Кунс реакциясы

3.ПГАР (РПГА)

4.Оспонды-фагоцитарлы реакция

5.Бюрне сынамасы

38.БРУЦЕЛЛЕЗ КЕЗIНДЕГI ЖОҒАРЫ СЕЗIМТАЛДЫҚТЫ АНЫҚТАУҒА ЄОЛДАНЫЛАТЫН РЕАКЦИЯ:

1.Бюрне сынамасы

2.Антраксинмен сынама қою

3.Манту сынамасы

4.Закс сынамасы

5.Пизу сынамасы

39 .ОБА ИНФЕКЦИЯСЫНЫҢ НЕГIЗГI ТАБИҒИ РЕЗЕРВУАРЫ (САҚТАУШЫСЫ):

1.Кемiргiштер (саршұнақтар, құм тышқандары, тарбағандар)

2.Кенелер

3.Қойлар

4.Түйелер

5.Егеуқұйрықтар (крысы)

40.FRANCISELLA TULARENSIS ДАҚЫЛДАНДЫРЫЛАДЫ:

1.СТА (ЖСА)

2.Цистеин мен жұмыртєа ақуызы бар ортада

3.Цистеин мен глицеринi бар қанды агарда

4.Эндо ортасында

5.Тинсдаль ортасында

ТЕЗАУРУС (глоссарий):

Күйдіргі

Асколи термопреципитация реакциясы

Алдын алу шаралары

Тұнбаға түсуі

Оң нәтиже

Теріс нәтиже

Санитарлы-эпидемиялық режима ережелері

Сабақтың болжамды хронометражы:

№ р/н	Сабақтың этабы	Сабақ этабының мазмұны	Оқу әдісі (оқытушының таңдауы бойынша )	Бақылау әдістері (оқытушының таңдауы бойынша )	Берілген уақыт, этап / мин
1	Кіріспе	Сәлемдесу, белгілеу, тақырыпты, мақсаты мен міндеттерін айту, компетенцияларға тоқталу, мотивациялық сипаттама	-	-	5 мин.
2	Ақырғы білім деңгейлерін бақылау	Тақырып бойынша ақырғы және ағымды білім деңгейлерін анықтау	-	Тестілеу Ауызша	5 мин. 35 мин.
3	Серпіндіру	-	Интерактивті	-	5 мин.
4	Үзіліс	-	-	-	5 мин.
5	Негізгі этап	Хедельсон және Райт реакцияларын қою. Алынған нәтижелерді бағалау. Ситуациялық есептерді шығвру.	Пассивті (түсіндіру, демонстрация, бақылау). Белсенді (Тәжірибелік жұмыстарды орындау және талқылау, хаттамаларды, жұмыс дәптерін толтыру,мультимедиялық мәліметтер базасымен, компьютерлік моделдермен және бағдарламалармен жұмыс жасау.) Интерактивті (ситуациялық есептер, кроссвордтар шығару, кішігірім топтарда жұмыс жасау, блиц-сауал, ролдік ойындар, оймен штурм, критикалық ойлау, мини-зерттеулер)	Жұмыс дәптерлерін тексеру	30 мин.
6.	Сабақты қортындылау. Жеткен жетістіктерді талқылау және қойылған міндеттерді, үйренген компетенцияларды шешу. Бағаларын айту және жорналға қою	Бағалау парағын толтыру	Пассивті	-	5 мин.
7.	Үй тапсырмасына комментарии келесі сабақ тақырыбы бойынша	-	Пассивті	-	10 мин

Тақырып -11. Патогенді және шартты –патогенді коринебактериялар. Бордетеллалар. Аурудың патогенезіне байланысты микробиологиялық диагностикасының негіздері. Емдеу принциптері және алдын-алуы. Патогенді және шартты -патогенные микобактериялар. Туберкулез. Аурудың патогенезіне байланысты микробиологиялық диагностикасының негіздері. Туберкулездің зертханалық диагностикалық алгоритмі. Аурудың алдын алу шаралары.