Неге ақпараттық сервис? Жақындаудың дәйектемесі.

Ақпараттық қызмет көрсету ретінде мүмкіндіктерін дәлелдеу үшін ұйымдастыру меноқудың мақсатқа сәйкестігін білу үшін келесі сұраққа жауап беру керек:

• Оның қаралуында қандай артықшылықтар бар

• Сервисология облыстарында ақпараттық қызмет көрсетуде қолданылатын қандай жалпы ережелер мен жұмыстар бар?

• Ақпараттық қызмет көрсетудің спецификасы және сервисттің басқа облыстармен салыстырғандағы ақпараттық қызметі кітапханада және ақпараттық қызметте қандай жолмен ескеілуі қажет.

Ақпараттық қызмет көрсетуді сервисттің және болжаудың призмасы ретінде қарастыру, осы сферада орналасқан, кітапханалық ғылымда және практикада қабылданған үйреншікті көзқарасынан шығуға көмектеседі. Бұл жалпы жақындауда қазіргі жағдайды қызмет көрсетудің дамуының тенденциясын іштен емес оқуға, сервисттік қызметтің дамуының перспективасы ретінде оқуға мүмкіндік туады. Сондай-ақ бұл свераның фундаментальды қалыптасуы ақпараттық қызмет көрсетуге де әділетті. Осындай маңызды постулаттар қатарына мыналар кіреді:

• Тұтынушы қажеттілігінің нақты приоритеттері; қажеттілікті қанағаттандыру; кітапханаларды ақпараттық қызметті қажеттіліктерімен қанағаттанадыру; техникалық процесстің қызмет көрсету сапасын арттыру үшін жоба құру

• Тұтынушының құқықтарын қорғау; қызмет көрсету сапасы қабылданған стандарттарға сай болуы керек және стандарттарды өңдеу;

• Қызмет көрсету индивидуализациясы, демек, қызмет көрсету процессінің жоғарлауы

• Қызмет көрсету сапасына тұтынушы бағасының екі жақтылық мінезі; қызмет көрсету және талаптарын ұсына білу

• Психологиялық, этикалық, эстетикалық, техникалық компоненттерді «комфорт» түсінігін қалыптастыру

• Тұтынушыға бақылау жұмысына, қызмет көрсету сапасына басқару жұмысына қатысуларына мүмкіндік беру

• Тұтынушыға түсінікті тілде қызмет көрсету

• Тұтынушының пайдалану құқықтарын анықтайтын және қорғайтын регламентті құжаттарды нормативті материалдар ретінде өңдеу.

Ақпараттық қызмет көрсету тапсырмаларын және мазмұнын сервиске ғана жатқызуға болмайды. Бұл жерде білім қызметін бір жақты қарастыруға болмайды, дегенмен, соңғы уақытта «білімді қызмет көрсету» термині жиі қолданылып жүр. Әрбір кітапхнана ақпараттық қызмет орталықтары тек ақпараттық ғана емес, сондай-ақ мәдени, білім мекемесі болып табылады. Кітапхана ақпараттық орталық, музей, архив және тағы басқа да мекемелерден ұқсастық байқауға болады. Ақпараттық қызмет көрсету сараптамасына әлеуметтік мәдени ыңғай табу қажет. Қызмет көрсету спецификасын анықтап, кеңістікке коп салалы дамыту. Ақпараттық қызметтті қамтамасыз етуге талпыныс жасап азаматтардың барлық категорияларына қызмет етеді, бірақ жеке адам жаңа қалыптасқан процессін шығармашылықпен ауыстыру мүмкін емес.

Қандай да мекеме немесе автосервис не болмаса химиялық тазарту өзінің жұмысына клиент алады, уақыт өте келе жоғары спасына баға бере отырып, адам өзі істегеннен гөрі осындай орындарға тапсырыс берген тиімді әдіс екенін байқайды. Кітапхана және ақпараттық қызмет сапалы қызмет көрсету кезінде өзіне жауапкершілікті ақпаратты толық тауып беруді міндеттейді. Д.И. Блюменау ақпараттық сервис өнімнен басқа өнім қызметтерінен әр түрлі қызмет болып табылатын кез-келген интелектуальды қызмет болатынын айтты. Сол себептен ақпараттық қызмет көрсетудің сапасының бағасы басқа орта сервисінің болғанымен тең келмейді.

Міндетті түрдегі сұраным және кітапханадағы ақпараттық бөлімді сөзсіз қызмет етуші оқырмандар болып табылады. Бірақ басқа ортада бұд жолдағы оқыту мен сұранымды толықтыру үшін, мұндай жағдайда ақпараттық қызмет көрсетуді үйретуге тура келеді, яғни қажеттілік орындалмаған немесе анықталмаған жағдайда болады.

Қызмет көрсетудің спецификасы одан әрі көптеген сұраныс жасайтын тұтынушыға типтік, стандарттық категорияларымен сәйкес келмейді. Туристтік агент және басқа да мекемелер ортасындағы қызмет түрі өздерін «меню» бойынша қызмет түрін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Кітіпхана және ақпараттық бөлімдер «меню» мен жұмыс атқаруды ұсына отырып, бұл жағдай қызмет көрсетудің бірден сапасын төмендетіп жіберетіні де сөзсіз. Бұның бәрі үлкен жеке адамдық қызмет көптеген басқа және күнделікті тәжірибе болмақ. Осындай ерекшеліктерінен келесілерді қарастырады: өлкелік тәртіптің қиыншылығы, қызмет көрсетудің стандартты процессі. Сонымен бірге сапасын арттырумен қызмет түрін қалыптастыру оқырмандардың көзқарасы бойынша қызмет көрсетудің спасына байланысты. Ақпараттық қызмет көрсету басқа сервис орталықтарынан қарағанда жаңа өңдеуді қажет етеді. 20 ғасырдың 2 жартысында адам өмірінің қызметін құрайтын маңызды болып табылатын ақпаратты қолдану мен оның пайда болуына байланысты процесстерді белсенді оқумен көзге түсті. Бұл процесстер әртүрлі облыстағы зерттеулерді көрсеттті және қызығушылықтарын арттырды. Кітапханашылар, әлеуметтік психологиялар, ғалымдар,коммуникациялар теориясы ақпаратты басқару бойынша мамандар.

Ақпараттық қызмет көрсету сервисттік қызмет ретінде даму үшін өте маңызды зерттеудің нәтижесін сипаттап берейік.