6. Қолданылатын әдебиеттер:

Негізгі :

1. Боровский Е.В., Макеева И.М., Вагнер В.Д. Терапевтическая стоматология. 3-е изд., перераб и доп.- М., 2007. – 544 б.

2. Максимовский Ю.М. Фантомный курс терапевтической стоматологии – Москва, 2005 . – 320 б.

4. Лукиных Л.М. Кариес зубов. Нижний Новгород, 2004 – 172б.

Қосымша:

1. Борисенко А.В. Кариес зубов - Киев, 2005 – 416б.

2. Мамедова Л.А. Кариес зубов и его осложнения – Нижний Новгород, 2002 – 192б.

3. Костромская Н.Н., Глотова О.Н. Лечебные и изолирующие прокладки в стоматологии – Нижний Новгород, 2001. – 78б.

4. Баскакова И.В. Современные пломбировочные материалы. Лечебные прокладки. Стеклоиономерные цементы. Компомеры. (учебное пособие) – Алматы, 2008. – 70б.

5. Биденко Н.В. Стеклоиономерные цементы в стоматологии – Киев, 1999.- 110б.

6. Борисенко А.В. Композиционные пломбировочные материалы. Москва, 1999.- 172б.

7.1 Когнитивті компетенцияны бағалау :

Сұрақтары :

1. Тісжегінің жүйесі.

2. Тісжегінің этиологиясы, патогенезі.

3. Тісжегінің жедел және баяу дамитын ағымы туралы түсінік.

4. Беткей тісжегінің патоморфологиялық суреті.

5. Беткей тісжегінің ақ дақ сатысының клиникасы.

6. Беткей тісжегінің пигментті дақты сатысының клиникасы.

7. Витальді бояу әдісі, түсінік, жүргізілу.

8. Трансиллюминационды әдісті қолдану арқылы беткей тісжегінің диагностикасы.

9. Беткей тісжегінің дифференцияльды диагностикасы.

10. Беткей тісжегіні емдеу кезеңдері..

11. Эмальдің деминерализациясымен реминерализациясы туралы түсінік..

12. Беткей тісжегіні емдеу әдістері.

13. Беткей тісжегінің емдеудегі реминерализациялы терапияны жүргізу әдістері..

14. Беткей тісжегіні емдеуде қолданылатын реминерализацияға арналған дәрілік заттар..

15. Беткей тісжегідегі реминерализациялы терапияның тиімділігі.

16. Тісжегіні емдеудің негізгі қағидалары: деонтологиялық, анестезиологиялық, биологиялық мақсаттылық, рациональді, пунктуальді, пародонты сақтау. Түсінік қалыптастыру.

17. Тісжегінің пигменттелген дақты кезеңіндегі оперативті емнің кезеңі.

Тесттік түрдегі тапсырмалар :

Тапсырма № 1.

Тісжегі қуысы кіреуке қабатында орналасқан. Тісжегінің қай түрі:

1) дақты

2)+ беткей

3) орта

4) терең

5) күрделіленген

Тапсырма № 2.

Тісжегі пайда болуына әсер ететін негізгі себепші микроорганизмдерді атаңыз?

1) Лактобактериялар

2)+ Стрептококктер

3) Нейссериялар

4) Фузобактериялар

5) Вейлонеллар

Тапсырма № 3.

Тісжегі қуысы пайда болған кезде болады:

а) Гидроксиапатитердің бұзылысы

б) Фторапатитердің бұзылысы

в) Полисахаридтердің бұзылысы

г) +ақуыз матрицасының бұзылысы

д) көмірсулардың бұзылысы

тапсырма № 4.

Ішетін судың құрамындағы фтордың мөлшері НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) 0,2 мг/л

2) 0,5 мг/л

3) 3. 4 мг/л

4)+ 1 мг/л

5) 2 мг/л

Тапсырма № 5.

Төменде көрсетілген дәрілік препараттардың қайсысы НЕҒҰРЛЫМ реминерализдеуші терапия кезінде қолданылады?

1) Натрий хлориді

2) Аскорбин қышқылы

3)+ Натрий фториді

4) Натрий гидроксиді

5) Магний сульфаты

Тапсырма № 6.

Беткей тісжегінің клиникалық белгілеріне томендегілердің қайсысы НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) +Кіреукенің түсінің өзгеру

2) Тісқуысы кіреуке маңында

3) Тісқуысы жабынды дентин маңында

4) Тісқуысы ұлпа маңында

5) Тісжегі қуысы тіс қуысымен байланысқан

Тапсырма № 7.

Тісжегі қуысын емдеудің негізгі қағидалары БІРЕУІНЕН басқасы:

1) Деонтологиялық

2) Анестезиологиялық

3) Рациональді

4) Пунктуальді

5) +Эмпиризмдік

Тапсырма №8.

Қандай клиникалық көрініс беткей тісжегіге НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) Ақ дақтың көп болуы

2) + Жалғыз ақ дақтың бар болуы

3) Сүңгілеу кезінде зондтың тірелуі

4) Кіреуке қабатында ақаудың болуы

5) Дентин қабатында ақаудың болуы

Тапсырма №9.

Жасөспірім 18 жаста косметикалық ақаумен шағымданады. Қарап тексергенде: 1.2 тісінің вестибулярлы бетінде анық ақ дақтың болуы. Зонд дақ бетінде сырғиды.

Қандай қарап тексеру әдісі дұрыс диагноз қою үшін НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек?

1) Рентгенография

2) Термометрия

3) +Трансиллюминация әдісі

4) Электроодонтометрия

5) Перкуссия

Тапсырма №10.

Жасөспірім 18 жаста жоғарғы жағының алдыңғы тістерінің косметикалық ақауына шағымданады. Қарап тексергенде:1,2 тісінің вестибулярлы бетінде анық ақ дақтың болуы. Зонд дақ бетінде сырғиды.

Төменде көрсетілген қайсы емдеу тәсілі НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек?

1) Егеу

2) Динамикалық бақылау

3) +Реминерализдеуші терапия

4) Өңдеу, пломбылау

5) Егеу, реминерализдеуші терапия

Тапсырма №11.

Жасөспірім 18 жаста жоғарғы жағының алдыңғы тістерінің косметикалық ақауына шағымданады. Қарап тексергенде:1,2 тісінің вестибулярлы бетінде анық ақ дақтың болуы. Зонд дақ бетінде сырғиды.

Төменде көрсетілген болжам диагноз НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) Гипоплазия

2) Флюороз

3) +Беткей тісжегі

4) Сына тәрізді ақау

5) Кіреуке эрозиясы

Тапсырма №12.

Гипоплазия және беткей тісжегі кезінде кіреуке түсі өзгеріп, бетінде ақ дақ пайда болады.

Төменде көрсетілген клиникалық белгілердің бәрі жатады БІРЕУІНЕН басқасы:

1) Локализация

2) Көптілігі

3) Симметриялығы

4) Жүйелілігі

5)+ ЭОД көрсеткіштері

Тапсырма №13.

Жалпы клиникалық беткей тісжегінің және кіреуке эрозияларының пайда болуы кіреукеде ақаудыңпайда болуынан.

Төменде көрсетілген клиникалық белгілердің бәрі жатады БІРЕУІНЕН басқасы:

1) Көптілігі

2) Ақау түрлері

3) Сүңгілеу нәтижесі

4) + ЭОД көрсеткіші

5) Жүйелілігі

Тапсырма №14.

Тісжегі белсенділігіне қолданылатын сынама:

1) CPITN

2) ПИ

3) +КПУ

4) PMA

5) ГИ

Тапсырма №15.

Тісжегі негізінде патологиялық процесс жатыр,атауы қандай:

1. Реминерализация

2. +Деминерализация

3. Склерозирование

4. Резорбция

5. Деструкция

Тапсырма №16.

Беткей тісжегінің дақты сатысында қолданылатын витальді бояу:

1) Гематоксилин

2) Бриллиантты жасыл

3) Негізгі қоңыр

4) Метилен көгі

5) Альдегид-фуксин

Задание №17.

Тісті егеу кезінде сәуленің көмегімен 1,8мм² үшбұрыш тәріздес аумақ байқалды. Үшбұрыштың негізі кіреукенің беткей қабатына қараған, беткей асты қабаты анық үш аймақта күңгірт және мөлдір аймақ байқалады .

Төменде көрсетілген аурулардың қайсысы НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) Бастапқы тісжегі

2) Сына тәрізжі ақау

3) Кіреуке эрозиясы

4)+Беткей тісжегі

5) Орта тісжегі.

Задание №18.

Төменде көрсетілген өзгерістер беткей тісжегінің кіреуке қабатындағы көрініс БІРЕУІНЕН басқасы:

1) Кристалл бағыттарының өзгеруі

2) Кристалл пішінінің өзгеруі

3) Кристалл өлшемінің өзгеруі

4) Атипиялық кристалл өзгерістері

5)+ Кіреуке қабатындағы өзгеріс

Тапсырма №19.

19 жастағы қызбала дәрігер-стоматологка косметикалық ақаумен шағымданады. Қарап тексергенде:2.2 тісінің вестибулярлы бетінде ақ дақтың пайда болуы. Сүңгілеу кезінде зонд дақтан сырғиды . Метилен көгінің 2% ерітіндісімен бояғанда интенсивті көк түске боялды.

Төменде көрсетілгендердің қайсысы болжам диагнозыеа НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) Сына тәрізді ақау

2) Кіреуке некрозы

3) Кіреуке гипоплазиясы

4) + Беткей тісжегі

5) Кіреуке эрозиясы

Тапсырма №20.

19 жастағы қызбала дәрігер-стоматологка косметикалық ақаумен шағымданады. Қарап тексергенде:2.2 тісінің вестибулярлы бетінде ақ дақтың пайда болуы. Сүңгілеу кезінде зонд дақтан сырғиды.Тіс сауытына галогенді лампаны түсіргендесауыт көкшіл түстес, дақты аймақта сәуле өшеді.

Төменде көрсетілгендердің қайсысы болжам диагнозыеа НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді?

1) + Беткей тісжегі

2) Кіреуке эрозиясы

3) Кіреуке гипоплазиясы

4) Сына тәрізді ақау

5) Кіреуке эрозиясы

Тапсырма №21.

19 жастағы қызбала дәрігер-стоматологка косметикалық ақаумен шағымданады. Қарап тексергенде:2.2 тісінің вестибулярлы бетінде ақ дақтың пайда болуы. Сүңгілеу кезінде зонд дақтан сырғиды.

Төменде көрсетілген тексеру әдістерінің кайсысы НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек ?

1) Цитологиялық

2) +Витальді бояу

3) Микробиологиялық

4) Рентгенологиялық

5) Анализ анықтау

Тапсырма №22.

Төменде көрсетілген тісжегінің ықпал етуші факторлары БІРЕУІНЕН басқасы:

1) Тамақтану рационы

2) Судағы фтор мөлшері

3) Жалпы соматикалық аурулар

4) Жүйкенің нашарлауы

5) + Ауыз сұйықтығының құрамы мен құрылысы

Тапсырма №23.

Томенде көрсетілгендер тісжегінің жергілікті ықпал етуші факторлары БІРЕУІНЕН басқасы:

1) Ауыз қуысының гигиенасының күтімін бағалау

2) +Тамақтану рационы

3) Тіс шөгінділеріндегі микроорганизмдер

4) Ауыз сұйықтығының құрамы

5) Ауыз сұйықтығының құрылысы

Тапсырма №24.

Тісжегінің дамуына және ауыз қуысының сұйықтығының болуы ?

1) Секреция сілекейінің жоғарлауы

2) Сілекейдің жоғары реминерализдеуі

3) Сілекейдкгі жоғары концентрациялы sIgA

4) + Сілекейде жоғарғы тұтқырлық

5) Ауыз сұйықтығындағы фтордың құрамы 1 мг/л

Тапсырма № 25.

Интактілі кіреукедегі жалпы кіреуке көлемі микрокеңістікті құрайды:

1)+ 0,5-1%

2) 2-2,5%

3) 3-3,5%

4) 4-4,5%

5) 5-5,5%

Тапсырма №26.

Беткей тісжегіде жалпы кіреуке көлемі микрокеңістікті құрайды:

1) 0,5-1%

2) 5-5,5%

3) 3-3,5%

4) 10-15%

5) +20-25%

Тапсырма № 27.

Поляризациялық әдісімен беткей тісжегіні егегенде микроскоп арқылы бастапқы тісжегіні зерттеу кезінде анық 5 аймақ айқындалды, үшбұрыш пішінді, фтор құрамы бес аймақтардың бірінде жалпы эмаль 3 % -ға дейін өсті. Анықтаңыз аймақтардан деминерализация, дисминерализация және реминерализации.

Қабаттар және аймақтары НЕҒҰРЛЫМ тән сипатталған патологиялық аймақ ?

1) 5 зона (ішкі қабат)

2) 3 зона (орталық қабат )

3) 4 зона (аралық қабат)

4) 2 зона (беткей асты қабаты)

5) +1 зона (беткі кабат)