2.4 Жұмыс нәтижелерін рәсімдеу және талдау
1. Ом заңы бойынша тізбектің барлық бөліктеріндегі кедергілерді есептеу. Нәтижелерін 2.4 кесте түрінде көрсету.
2.4 кесте
R1 |
R2 |
R3 |
R4 |
R5 |
ОM |
ОM |
ОM |
ОM |
ОM |
|
|
|
|
|
2. Тәжірибе мәліметтерін қолдана отырып, Кирхгофтың екінші заңы бойынша сыртқы контурға арналған теңдеу құрастыру, Кирхгофтың екінші заңының орындалуын тексеру.
3. Тізбектің сыртқы контурына арналған потенциалдық диаграмма тұрғызу.
4. Тәжірибелердің мәліметтері бойынша қуаттардың тепе - тендігін құрастыру.
5. Орындалған жұмыс бойынша талдау және қорытынды жасау.
Бақылау сұрақтары:
1. ЭҚК бар тізбек бөлігі үшін Ом заңының тұжырымдамасын келтіру.
2. Кирхгоф заңдарының тұжырымдамасын келтіру.
3. Энергияның қандай көзін кернеу (ЭДС) және қайсысын ток көзі деп атайды?
4. Кернеу мен токтың нақты (реалды) және идеалды көзінің электрлі сұлбаларын келтіру.
5. Тізбектің потенциалдық диаграммасы дегеніміз не және тәжірибеде оны қалай алуға болады?
№3 зертханалық жұмыс
ТҰРАҚТЫ ТОҚ БЕРІЛІС ЖЕЛІСІ
Жұмыстың мақсаты: тұрақты тоқ беріліс желісінің сипаттамаларын зерттеу.
3.1 Негізгі теориялық ережелер
Электроэнергетикада үлкен қуатты жіберу кезінде нақты беру желісінде ПӘК = 0,94 ден 0,98 дейін, ал желі соңындағы кернеуі желі басындағы кернеуден бірнеше пайызға ғана аз болады. Сондықтан үлкен қуатты жіберу кезінде ПӘК η артуының әрбір пайызының маңызы зор, демек жүктемеге қарағанда (R1 « R2) желінің кедергісі аз болған дұрыс.
3.1 суретте P1 сызығы басындағы қуаттың, P2 жүктемесіндегі қуаттың, ПӘК η және U1 = const. Rл = const. кезінде ток қызметіндегі U2 жүктемесінде кернеудің өзгеру кестесі және сәйкесінше келесідей есептейтін теңдеулермен көрсетілген.
P1 = U1·I; P2 = U2·I = U1·I – I2Rл; η = P2 / P1 = 1 – Rл· I/U1 = R2 /Rл + R2,
U2·= U1 – Rл·I.
Imax = U1 / Rл тогының максимальды маңызы жүктеменің қысқа тұйықталуы кезінде орын алады.
3.1 Сурет
Автоматты басқару жүйесінде, радиотехникалық сызбаларда (төменгі тоқтар тізбектер) аса маңызды тәжірибелі есептердің бірі электрлік энергияны жүктемеге оңтайлы беруі болып табылады.
Оптимум әдетте P2 жүктемесінде қуаттылықты максималды алу деп түсіндіріледі. Есептейтін формула мен 3.1 суреттен көріп отырғанымыздай, оған R2 = Rл кезінде қол жеткіземіз, онда КПД η = 0,5.
3.2 Жұмысқа дайындық
ЭТТ курсының «Тұрақты токтың желілік электрлік тізбектері» бөлімін қайталау: // Л1 // 59-60б.; // Л2 // 64-67б.
Белсенді екіполюстіктен жүктемеге максимальды энергияны беру шарттарын анықтау.
3.3 Жұмысты орындау тәртібі
1. Нұсқа бойынша (3.1 кесте) мәліметтерді пайдалана отырып, сызбаға (3.2 сурет) сәйкес тізбек құрастыру.
3.1 кесте
Нұсқа |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
U1,В |
10 |
15 |
20 |
30 |
40 |
25 |
RЛ,Ом |
20 |
30 |
20 |
40 |
25 |
15 |
