Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
1.5- ОСӨЖ.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
298.29 Кб
Скачать

2.Мақсаты:

Қалқанша және қалқанша маңы бездерінің гормондары, қалқанша безінің гипер- және гипофункциясы туралы білімдерді қалыптастыру.

3. Оқытудың міндеттері:

Студенттер осы ОСӨЖ-ден кейін тиіс:

    1. Қалқанша және қалқанша маңы бездерінің гормондарының түзілу орнын, нысана-жасушаларын, әсер ету механизмін, физиологиялық эффектерін және секрециясының реттелуін білу.

    2. Жағдайлық есептерді және оқу-ғылыми жағдаяттарды шешуге (интерпретациялау және ұсыныстар беру) гормондар тақырыбын талдағанда алынған білімдерді қолдану.

    3. Биохимияның басқа тақырыптарын және постреквизиттерді талдағанда бұл тақырыптың мәліметтері бойынша білімдерді қолдану.

  1. Өткізу формасы:

    1. Тақырыптың қиын сұрақтарынан кеңес:

А) тиреоидты гормондар- түзілу орнын, нысана-жасушаларын, әсер ету механизмін, физиологиялық эффектерін және секрециясының реттелуін білу;

Б) қалқанша безінің гипер- және гипофункциясының биохимиялық механизмдері;

В) кальций –фосфор алмасуын реттейтін гормондар- түзілу орнын, нысана-жасушаларын, әсер ету механизмін, физиологиялық эффектерін және секрециясының реттелуін білу;

2) кестенлерді толтыру.

3) Шағын топтарда жұмыс- визуалдық ұйымдастырушыларды дайындау (мысалы, Эйлер дөңгелегі).

4) жаттығулар мен жағдайлық есептерді жасау

5.Тақырып бойынша тапсырма:

1) «Тиреоидты гормондар» №1 кестені толтыру (жауаптар өте қысқа болу керек).

2) «Кальций-фосфор алмасуын реттейтін гормондар» №2 кестені толтыру (жауаптар өте қысқа болу керек).

3) Шағын топтарда жұмыс- гипотиреоз бен гипертиреоз бойынша визуалдық ұйымдастырушыларды дайындау (мысалы, Эйлер дөңгелегі).

4) жаттығулар мен жағдайлық есептерді жасау.

6.Таратылатын материал: кесте, кафедраның оқу құралы, 2 бөлігі, оқу-ғылыми жағдаяттар мен жаттығулар.

№1 кесте. Тиреоидты гормондар

Тиреоидты гормонның аталуы

Формуласы

Нысана-жасушалар

Рецептордың жасушада орналасуы

Әсер ету механизмі

Қандай белоктардың синтезін күшейтеді?

Негізгі физиологиялық әсері

Оқытушылар үшін

№1 кесте. Тиреоидты гормондар

Тиреоидты гормонның аталуы

Трийодтиронин, тироксин

Формуласы

Нысана-жасушалар

Көк бауыр мен ұрық безінен басқа барлық мүшелер мен тіндер

Рецептордың жасушада орналасуы

Жасушаның ядросы

Әсер ету механизмі

екінші

Қандай белоктардың синтезін күшейтеді?

Ферменттер-оксидоредуктазалардың

Негізгі физиологиялық әсері

Калорийгенді гормондар (тіндерде АТФ түзілуін жоғарлатады)

1 кесте: Кальций мен фосфор алмасуын реттейтін гормондар

Гормон

Түзілетін жері

Химиялық табиғаты

Бүйрек

Қан

Ішек

Сүйек

Кальцитонин

Паратгормон

Кальцитриол

Оқытушылар үшін

Кальций мен фосфор алмасуын реттейтін гормондар

Гормон

Түзілетін жері

Химиялық табиғаты

Қан

Ішек

Сүйек

Бүйрек

Кальцитонин

Қалқанша

Безі

Полипептид

(32 АҚ)

С а,Р

С а сің.

Сүйектің

м инерали

зациясы

Са, Р экскре

ц иясы

Паратгормон

Қалқанша маңы безі

Жай белок

(84 АҚ)

С а

Р

С а, Р сің

Сүйектің

д еминерали

зациясы

Са реабсорб

ц иясы

Р экскре

ц иясы

Кальцитриол

1,25(ОН)2Д3

Тері

Холесте

риннің туындысы

Са

Р

Са, Р сің

Сүйектің

м инерали

зациясы

Фосфаттың

реабсорб

ц иясы