7. Бақылау: (сұрақтар, тесттер, есептер және т.Б.) Өз білім деңгейін анықтау арналған жаттығулар:

1. ЦТК оттегісіз жағдайда жұмыс жасай алады ма? Неге?

2. -кетоглутарқышқылының тотығудан декарбоксилдену реакциясын жазыңыз.

3. ҚСҚ-ның ЦТК-ға ролі.

4. Янтарь қышқылының тотығу реакциясын жазыңыз. Қай фермент катализдеуге қатысады.

5. ЦТК толық жанған кезде қанша молекула НАДН₂ түзіледі, түзілетін жерлерін көрсетіңіз:

6. Энергия алмасуының І және ІІ сатыларының арасында қандай байланыс бар?

7. Клеткада анаэробты жағдай болса ЦТК-ның реакциялары қандай өзгеріске ұшырайды? Неге?

8. Клеткада АТФ саны көп, ал АДФ саны аздау. Биологиялық тотығу тізбегінің жүру жылдамдылығы қалай жүреді? Неге?

9. а) Р/О=2 коэффициент; бұл деген не?

б) Р/О=1 коэффициент; қалай түсіндіруге болады.

10. Энергетикалық алмасудың І, ІІ, ІІІ, ІV-сатыларының бір-бірімен байланыстылығын көрсетіңіз.

11. Флавинферменттер тотыққан кезде 19 кДж энергия бөлінеді. Тотығудан фосфорлану реакциясы жүреді ме?

12. КоQ және цитохромдар ферментті комплекстің құрамына кіреді ме, олардың ролі?

13. Цх а-дан цх в-ға электродтар тасымалдануы мүмкін бе?

14. Флавинферменттер пиридинферменттермен тотыға алады ма?

Ситуациялық есептер

1. Клеткада анаэробты тотығу жүрді. ЦТК-да қандай реакциялар жүреді, қалай жүреді?

2. ЦТК-да 3 молекула НАД тотықсызданады, сол реакцияларды көрсетіңіз

3. -кетоглутарқышқылының тотығудан декарбоксилденуі, нәтижесінде сукцинил-КоА түзіледі. Реакцияны қандай ферменттер катализдейді.

Тест сұрақтары:

1. ЦТК субстраты:

а/ лактат

б/ ацетил - КоА

в/ ПЖҚ

г/ глюкоза

д/ бетта-гидроксимай қышқылы

2. ЦТҚ - “метаболиттік қазан” -онда

а/ АСҚ = 2СО₂ + 3НАДН₂ + ФПН₂ + 2АТФ

б/ АСҚ = СО₂ + НАДН₂ + 3ФПН₂ + АТФ

в/ АСҚ = 2СО₂ + 2НАДН₂ + 2ФПН₂ + АТФ

г/ АСҚ = 2СО₂ + 3НАДН₂ + ФПН₂ + АТФ

д/ АСҚ = СО₂ + 4НАДН₂ + 4АТФ

3. АСҚ мен ҚСҚ конденсациялану нәтижесінде түзілетін қосылыс:

а/ альфа-кетоглутар қышқылы

б/ янтарь қышқылы

в/ лимон қышқылы

г/ алма қышқылы

д/ изолимон қышқылы

4. Лимон қышқылы дегидратацияланған кезде түзілетін қосылыс:

а/ изолимон қышқылы

б/ цис-аконит қышқылы

в/ альфа-кетоглутар қышқылы

г/ янтарь қышқылы

д/ фумар қышқылы

5. Цис-аконит қышқылына суды қосқанда түзілетін қосылыс:

а/ лимон қышқылы

б/ малат

в/ ҚСҚ

г/ сукцинат

д/ изолимон қышқылы

6. Изоцитрат дегидрленеді ;

а/ ФП және ФМН әсерінен

б/ убихинон қатысуымен

в/ ФП және ФАД-тың қатысуымен

г/ ФП мен НАД-тың қатысуымен

д/ ПФ және НАД-тың қатысуымен

7. Изоцитрат дегидрленген кезде түзілетін қосылыс:

а/ қымыздық янтарь қышқылы

б/ лимон қышқылы

в/ альфа-кетоглутар қышқылы

г/ алма қышқылы

д/ сукцинил-КоА

8. Қымыздық янтарь қышқылы декарбоксилденгенде түзіледі:

а/ янтарь қышқылы

б/ альфа-кетоглутар қышқылы

в/ сукцинил-КоА

г/ лактат

д/ алма қышқылы

9. Альфа-кетоглутар қышқылы тотығудан декарбоксилденген кезде түзіледі:

а/ янтарь қышқылы

б/ лимон қышқылы

в/ сукцинил-КоА

г/ лактат

д/ алма қышқылы

10. ЦТК-да АТФ түзілетін реакция:

а/ тотыға фосфорлану

б/ ГТФ + АДФ

в/ АМФ + Н₃РО₄

г/ АМФ + ЦДФ

д/ ГДФ + АДФ

11. Янтарь қышқылы дегидрленгенде түзіледі:

а/ сүт қышқылы

б/ ПЖҚ

в/ фумар қышқылы

г/ ацетосірке қышқылы

д/ алма қышқылы

12. Фумар қышқылы гидратацияланған кезде түзіледі:

а/ янтарь қышқылы

б/ ҚСҚ

в/ изолимон қышқылы

г/ алма қышқылы

д/ сүт қышқылы

13. Малатдегидрогеназаның коферментті:

а/ ТГФК

б/ ФМН

в/ НАД

г/ ФАД

д/ НSКоА

14. Алма қышқылы тотыққан кезде түзіледі:

а/ фумар қышқылы

б/ сүт қышқылы

в/ ҚСҚ

г/ цис-аконит қышқылы

д/ янтар қышқылы

15. БТ-тотығу-тотықсыздану реакцияларының нәтижесінде:

а/ СО₂ түзіледі

б/ аммиак түзіледі

в/ субстрат тотығып эндогенді су және энергия түзіледі

г/ энергияны пайдалану арқылы субстрат тотығады

д/ су мен СО₂ түзіледі

16. БТ тізбегіндегі неше қабысу нүктелері бар:

а/ 5

б/ 12

в/ 1

г/ 9

д/ 3

17. Оттегінің молекуласы иондалу үшін қажет :

а/ 12 е

б/ 6 е

в/ 2 е

г/ 4 е

д/ 3 е

18. Тотығудан фосфорлану дегеніміз :

а/ АТФ-ң АМФ пен фосфор қышқылынан түзілуі

б/ БТ энергиясын пайдалану арқылы АТФ-ң АМФ пен фосфор қышқылы түзілуі.

в/ АТФ-ң АМФ пен пирофосфаттан түзілуі

г/ АТФ-ң АДФ пен УМФ түзілуі

д/ АТФ-ң АДФ және АМФ түзілуі

19. Қалыпты жағдайда Р/О коферментті тең:

а/ 2, егер субстрат ПФ тотықса

б/ 4,егер субстрат ФП тотықса

в/ 3,егер субстрат ФП тотықса

г/ 3,егер субстрат ПФ тотықса

д/ 1,егер субстрат ПФ тотықса

20. АСҚ СО₂-мен Н₂О дейін толық тотыққан кезде түзіледі:

а/ 15 АТФ

б/ 3 АТФ

в/ 12 АТФ

г/ 30 АТФ

д/ 9 АТФ

21. БТ пен ТФ байланыстырмайтын заттар (байланысуын бұзатын заттар) олар :

а/ БТ пен ТФ қабысуын бұзады

б/ АТФ энергиясының түзілуіне мүмкіндік жасайды

в/ АТФ-ң ыдырауын күшейтеді

г/ сіңіру жылдамдығын төмендетеді.

д/ клеткаға заттардың енуін бұзады

22. ТФ процесінде АТФ түзілуіне қажет энергия:

а/ 10 кДж

б/ 5 кДж

в 18 кДж

г/ 27 кДж

д/ 33 кДж

23. Оксидазды тотығу нәтижесінде түзіледі:

а/ СО₂ және су

б/ тотыққан субстрат, су және энергия бөлінеді

в/ гидроксилденген субстрат пен су

г/ тотыққан субстрат пен су

д/ альдегидтер мен кетондар

24. Пероксидазды тотығу кезінде түзіледі.

а/ СО₂ және су

б/ тотыққан субстрат, су және энергия бөлінеді

в/ гидроксилденген субстрат және су

г/ тотыққан субстрат және су

д/ альдегидтер мен кетондар