Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Тезисы лекций по матем каз.doc
Скачиваний:
1
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
298.5 Кб
Скачать

I. «Ондық» деген түсінікті қайталау

Кең түрде ондықты және бірліктерді білдіретін көрнекіліктерді пайдалану қажет. Мысалы:

  • Таяқшаларды сана. Қанша?

  • Он таяқша ббір бірден жеке – жеке бірліктерді білдіреді.

  • Енді буыңдар. Бұ тұтас бір ондық болып саналады

II. Санын құрылуы

Санның құрылуының 3 жолы қарастырылады, негізгісі біріншісі болып табылады:

  • ондыққа бірнеше бірлікті қосу арқылы;

  • алдындағы санға бірді қосу жолымен;

  • кейінгі саннан бірдіі алу жолымен.

Мысалы: тақырып: «13 саны»

Оқушыларға 10 –ға бұылған таяқшалар көрсетіледі.

- Бұл нені білдіреді?

- 3 кубик нені білдіреді?

- Мен 3-ін 1 ондыққа қоямын.

ОН ҮШ

Көрсетіледі

- Бұл сан қалай аталады

- Бұл неге бұлай аталады

- Осы санда неше ондық бар? Неше бірлік бар?

Оқушылардың өздерімен аналогиялық жұмыс жүргіздіреміз: брусоктармен және кубиктермен, жолақшалар мен квадраттармен, есеп шотында.

III. Санның ондық құрамы

Санның ондық құрамын анықтау кезінде сандағы ондықтар мен бірліктері анықталады.

Мысалы сұрақтар:

- 13 санында қанда неше бірлік бар?

- 13 санында неше ондық бар?

IV. Санды жазу.

Екінші ондықтағы сандарды жазуды үйретуде есеп шотымен, разрядттық кестемен жұмыс жасаған тиімді.

Оқушылардың назарын 13 санының жазылуы қалай пайда болғанына аудару керек: алғаш ондықтарды жазамыз, содан кейін бірліктерді.

V. Екі таңбалы санда әр цифр орнының бекіту.

- 13 санын жазуға бізге неше цифр керек болды?

- Ол қай цифрлар?

- 13 санындағы 3цифры нені білдіреді?

- Осы сандағы 1 цифры нені білдіреді ?

- 13 санында бірліктер қай орында тұрады? (оң жақтан бірінші).

- Ондық қай орында орналасқан? (оң жақтан екінші).

Мұндай сұрақтарды қою арқылы екітаңбалы сандағы цифрлардың орындарының маңызын бекітеміз.

VI. Сан қатардағы санның орнын келесі сұрақтар арқылы бекітеміз

- 13 саны қай саннан кейін тұрады?

- 13 саны қай санның алдында тұрады?

VII. Сандар мен көптіктерді сәйкестендіру.

Сандарды және көптіктерді сәйкестендіру келесі тапсырмалар арқылы жүргізіледі: санға бірнеше затты таңдап алу, керісінше бірнеше затқа соған сәйкес санды таңдау. Мысалы: мен қандай санды көрсетемін, сендер соншалықты шапалақтайсыңдар. Немесе, мен бірнеше затты қойып шығамын, сендер соған сәйкес санды таңдайсыңдар.

Мысалы тапсырмалар:

- Берілген санға сәйкес цифрді таңда.

- Мен қанша сан көрсетем, сен соншалықты заттар қойып шық.

VIII. Сандарды салыстыру.

Балаларды салыстыруға үйретуде шартты түрде 3 кезеңнен өтеміз:

1 - кезең: көрнекі құралдарды қолдану арқылы сандарды салыстырамыз (бумалар мен таяқшалар, брусоктар және кубиктер, жолақшалар мен квадраттар қолдана отырып). Разряд бойынша салыстыруды үйретеміз, салыстыруды ондықтар разрядынан бастаймыз.

2 - кезеңде көрнекілікті ауыстырамыз: разрядтық кестені сүйеніп салыстыру.

3-кезеңде көрнекі-дидактикалық материалдарды қолданбай, натурал сандардың сандық қатардағы қасиетіне сүйенеміз.

-2б-