2.3 Тәжірибелік (cеминар) сабақтардың жоспары

1-семинар.Философияның қызметі мен оның қоғамдағы ролі

Тапсырма:

1Көзқарас, оның қоғамдық-тарихи сипаты.

2.Мифологиялық және діни көзқарас философияның алғышарты.

3.Философиялық көзқарастың мәні. Философияның пәні.

4.Философияның негізгі қызметі. Қазіргі замандағы философияның рөлі. Философия және ғылым.

Әдістемелік ұсыныстар:Философия, оның ғылыми білім жүйесіндегі орны және қоғамдағы рөлі. Дүниетаным, оның қоғамдық-тарихи сипаты. Дүниетанымның тарихи типтері: миф, дін, философия. Мифтік дүниетанымның ерекшеліктері. Діни дүниетанымның негізгі белгілері мен ерекшеліктері. Діннің функциялары. Философиялық дүниетаным. Философияның негізгі мәселесі. Философиялық проблемалардың мәні. Философия, оның функциялары. Философия және ғылым. Философия, саясат, қазіргі заман.

Негізгі әдебиеттер:1(68-85),3(14-26),5(25-40)

Қосымша әдебиеттер:1(101-125),2(39-41),3(12-19),4(68-78),8(39-41)

Бақылау сұрақтары:

1.Көзқарас, оның қоғамдық-тарихи сипаты.

2.Мифологиялық және діни көзқарас философияның алғышарты.

3.Философиялық көзқарастың мәні. Философияның пәні.

4.Философияның негізгі қызметі. Қазіргі замандағы философияның рөлі. Философия және ғылым.

2-семинар. Шығыс философиясы.

Тапсырма:

Ежелгі Египет және қос өзен философиясының мәдениет типі ретінде қалыптасуы. Ежелгі Үнді және Қытай философиясының қалыптасу ерекшілігі. Үнді философиялық ойларының негізгі қағидалары, оның негізгі мектептері мен бағыттары.Ежелгі Қытай философиясының әлеуметтік-өнегелік, тұрмыстық-практикалық сипаты, оның негізгі мектептері мен бағыттары.

Әдістемелік ұсыныстар:Философия тарихын зерттеудің басты мәні - дүниежүзілік философиялық ойлар туралы білім, олардың даму логикасы, мазмұнын түсіну. Әртүрлі мәселелердің қойылу және шешілу жолдарын табу. Үнді мен Қытай философиясының негізгі ерекшеліктерін қарастырып, оған баға беру.

Негізгі әдебиет:1(6-68),2(3-17),3(5-14),4(5-13),5(11-22)

Қосымша әдебиет:1(3-43),2(11-20),4(7-40),5(3-5,19-33)

Бақылау сұрақтары:

1.Ежелгі Египет және қос өзен философиясының мәдениет типі ретінде қалыптасуы.

2.Ежелгі Үнді және Қытай философиясының қалыптасу ерекшілігі.

3.Үнді философиялық ойларының негізгі қағидалары, оның негізгі мектептері.

4.Ежелгі Қытай философиясының әлеуметтік-өнегелік, тұрмыстық-практикалық мектептері мен бағыттары.

3-семинар. Антика философиясы.

 Тапсырма:

1.Антикалық философияның өзіндік ерекшелігі және пайда болуы. Космоцентризм.

2. Ежелгі Гректің Сократқа дейінгі философиялық бағыттары мен мектептері.

3. Ежелгі Грек философиясының классикалық кезеңі.

4.Антикалық философияның эллиндік-римдікдәуірі. Эллиндік-римдік философияның негізгі мектептері.

Әдістемелік ұсыныстар:Антикалық философия көбінесе космоцентризмге негізделген, алғашқы көзқарастары материалистік және идеалистік болып бөлініп, милет пен элеат мектебін құрды. Бұл Сократқа дейінгі кезең, ал Сократтан кейінгі кезеңге Аристотель, Платон, т. б. жатады.

Негізгі әдебиет: (132-159),2(27-40),3(36-52),5(101-131)

Қосымша әдебиет::1(125-148),3(132-137),8(75-77)

Бақылау сұрақтары:

1.Орта ғасыр философиясындағы теоцентризм. Патристика және Схоластика.

2.Орта ғасыр философиясындағы номинализм жән реализм.

3. Араб философиясындағы орта ғасырдағы антикалық мұра.

4.Шығыс орта ғасырындағы классикалық философиясының дамуы. Араб тілді философиядағы әмбебаптық, пантеизм, перипатетизм.

4-семинар. Орта ғасыр философиясы.

Тапсырма:

1.Орта ғасыр философиясындағы теоцентризм. Патристика және Схоластика.

2.Орта ғасыр философиясындағы номинализм жән реализм.

3. Араб философиясындағы орта ғасырдағы антикалық мұра.

4.Шығыс орта ғасырындағы классикалық философиясының дамуы. Араб тілді философиядағы әмбебаптық, пантеизм, перипатетизм. 

Әдістемелік ұсыныстар:Орта ғасыр философиясы теологиялық өрісте дамығанына ерекше көңіл аудару керек. Ол діни ілімнің құлы болды. Оның негізгі бағыттары ─ апологетика, патристика, схоластика, догматизм. Орта ғасыр Шығыс философиясының өзінідік ерекшеліктері бар. Қиыр Шығыста ежелгі философиялық мектептер сақталып, дінге бет бұру байқалады. Араб философиясында антикалық мұра (перипатетизм) кең пайдаланылып, нақты ғылымдырдың дамуына аса зор ықпалын тигізіп, Батысеуропалық философияның жаңаша дамуына жол ашты.

Негізгі әдебиет: (132-159),2(27-40),3(36-52),5(101-131)

Қосымша әдебиет::1(125-148),3(132-137),8(75-77)

Бақылау сұрақтары:

1.Орта ғасыр философиясындағы теоцентризм. Патристика және Схоластика.

2.Орта ғасыр философиясындағы номинализм жән реализм.

3. Араб философиясындағы орта ғасырдағы антикалық мұра.

4.Шығыс орта ғасырындағы классикалық философиясының дамуы. Араб тілді философиядағы әмбебаптық, пантеизм, перипатетизм.

5-семинар. Қайта өрлеу дәуірі Жаңа заман және Ағартушылық кезең философиясы

Тапсырма:

1.Қайта өрлеу дәуіріндегі антропоцентризм және гуманизм.

2.Ғылыми революция және таным тәсілдері: эмпипризм мен рационализм.

3.Жаңа заман философиясындағы материализм мен идеализмнің ерекшеліктері.

4.Ағартушылық дәуір философиясы және оның идеологиясы. 

Әдістемелік ұсыныстар:Қайта өрлеу дәуірінде антропоцентризм және пантеизм жетілді, бұлар ғылыми танымға жол ашты. Жаңа заманда жаңа ғылыми жаңалықтарды философиялық тұрғыдан талдау қажеттілігі туып, танымның жалпы әдістемесі қарастырыла бастады. Сондықтан екі негізгі бағытты толық талдаған жөн. Олар: эмпиризм және рационализм.

Негізгі әдебиет::1(159-180),2(40-43),3(52-74),4(26-44,45-56,76-93)

Қосымша әдебиет::1(149-170),3(138-152),8(94-96)

Бақылау сұрақтары:

1.Қайта өрлеу дәуіріндегі антропоцентризм және гуманизм.

2.Ғылыми революция және таным тәсілдері: эмпипризм мен рационализм.

3.Жаңа заман философиясындағы материализм мен идеализмнің ерекшеліктері.

4.Ағартушылық дәуір философиясы және оның идеологиясы

6-семинар. Немістің классикалық философиясы.

Тапсырма:

1.Классикалық неміс философиясының әлеуметтік, тарихи алғышарттары.

2.Классикалық неміс философиясындағы метафизика мен натурфилософия.

3.Классикалық неміс философиясындағы диалектикалық әдіс пен идеалистік жүйе.

4.Л.Фейербахтың философиялық іліміндегі антропологиялық материализм және гуманизм 

Әдістемелік ұсыныстар: Негізгі назарды мына мәселелерге аудару керек: немістің классикалық философиясы И. Кант, И. Г. Фихте, В. Ф. Шеллинг, Г. В. Гегель, Л. Фейербах аттарымен белгілі. Олардың әрқайсысы өзіндік ерекшелігі бар ойшыл ретінде танымал. Сонымен қатар, ілімдердің әрқилығына қарамастан олар белгілі – бір идея мен принципті үстанған.

Негізгі әдебиет: 3(138-152),8(94-96)1(68-85),3(14-26),5(25-40)

Қосымша әдебиет 3(52-74),4(26-44,45-56,76-93)1(149-170),

Бақылау сұрақтары:

1.Классикалық неміс философиясының әлеуметтік, тарихи алғышарттары.

2. Классикалық неміс философиясындағы метафизика мен натурфилософия.

3. Классикалық неміс философиясындағы диалектикалық әдіс пен идеалистік жүйе.

4.Л.Фейербахтың философиялық іліміндегі антропологиялық материализм және гуманизм

7-семинар. ХІХ-ХХ ғасырдың бей классикалық философиясы.

Тапсырма:

1.Маркстік философия: негізгі идеялары мен қағидалары. Марксизм және қазіргі заман.

2.Позитивизм және оның тарихи түрлері.

3.Өмір философиясы. А. Шопенгауэр, Ф. Ницше.

4.Фрейдтің психоанализ теориясы.

5.Діни философия. Неотомизм. Персонализм.

Әдістемелік ұсыныстар:Марксизм философиясының негізгі идеялары мен қағидаларын және қазіргі замандағы сыни көзқарастарды талдау. Марксизмдегі материалистік диалектиканың дүние игерудегі мәнін түсіну. Марксизмдегі принциптік жаңалық – адам тек табиғатта өмір сүрмейді және оны өзгерту мақсатын талдау.«Өмір философиясы», Иррационализм. Санасыздық және психоанализ

А. Шопенгауэр, Ф. Ницше және З. Фрейд ілімдерінің даму барысындағы ықпалын түсіну. .

Позитивизм және оның тарихи түрлері мен міндетін түсіну: О. Конт, Э. Мах, Р. Авенариус. Діни философияның эволюциясы. Неотомизм. ХХ ғ діни философия: традиционализм және оның жаңартуға ұмтылуы. Осы күнгі неотомизмнің принциптері. Діни ой - өрістің түрлі бағыттарының өкілдері (Ж. Маритен, Тейар де Шарден, М. Нибур, Мұхамад Икбал, т. б.). Құдайдың барлығын дәлелдеу проблемасы. Персонализм

Негізгі әдебиет: 1(180-217),2(43-48),3(74-87)4(14-23,45-56,76-93),5(173-190,381-441)

Қосымша әдебиет: 1(171-207),3(158-180),8(97-100)

Бақылау сұрақтары:

1.Маркстік философия: негізгі идеялары мен қағидалары. Марксизм және қазіргі заман.

2.Позитивизм және оның тарихи түрлері.

3.Өмір философиясы. А. Шопенгауэр, Ф. Ницше.

4.Фрейдтің психоанализ теориясы.

5.Діни философия. Неотомизм. Персонализм.

8-семинар. Отандық философиясы.

Тапсырма:

1.Дәстүрлік көзқарастар мен наным-сенімдердегі (шамандылық, тәңіршілдік, Жер-Су, Умайға табыну, т. б.) философиялық аспектілер.

2.Бұхар жырау, Шалкиіз, Дулати және Асан-Қайғының философиялық шығармалары мен көзқарастары.

3.Сопылық дәстүр және оның қазақ философиясының қалыптасуындағы рөлі.

4.ХІХ ғ. қазақ ағартушыларының философиялық көзқарастары. Ш. Уәлиханов,

А. Құнанбаев, Ы. Алтынсарин.

5.ХІХ ғ. соңы – ХХ ғасырдың. бірінші жартысындағы қоғамдық-саяси жазушылар мен ақындардың әлеуметтік-философиялық және этикалық-гуманистік көзқарастары (Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, С. Торайғыров, Ш. Құдайбердиев, т. б.).

6.Қазақстандағы қазіргі замандағы философияның даму ерекшелігі мен негізгі ағымдары.

Әдістемелік ұсыныстар:Қазақтың ең көне діни көзқарастарын қарастырып, Тәңір, Жер-Су, Умайға табынулардың басқа әлемдік діндерге әсерін талдау. Исламның келуі, орта ғасырдағы қазақ жеріндегі ренессанс. Ресейге қосылуға байланысты әртүрлі бағыттардың пайда болуы. Алашорда қайраткерлерінің көзқарастары.

Негізгі әдебиет::15(217-225),2(48-49),3(87-97),14(14-25,45-55,57-75,76-93,

Қосымша ¸әдебиет::14(249-270),8(101-102), 24-107,108-119,120-127)

Бақылау сұрақтары:

1.Дәстүрлік көзқарастар мен наным-сенімдердегі (шамандылық, тәңіршілдік, Жер-Су, Умайға табыну, т. б.) философиялық аспектілер.

2.Бұхар жырау, Шалкиіз, Дулати және Асан-Қайғының философиялық шығармалары мен көзқарастары.

3.Сопылық дәстүр және оның қазақ философиясының қалыптасуындағы рөлі.

4.ХІХ ғ. қазақ ағартушыларының философиялық көзқарастары. Ш. Уәлиханов, А.Құнанбаев, Ы. Алтынсарин.

5ХІХ ғ. соңы – ХХ ғасырдың. бірінші жартысындағы қоғамдық-саяси жазушылар мен ақындардың әлеуметтік-философиялық және этикалық-гуманистік көзқарастары (Ә.Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Дулатов, С. Торайғыров, Ш. Құдайбердиев, т. б.).

6.Қазақстандағы қазіргі замандағы философияның даму ерекшелігі мен негізгі ағымдары.

9-семинар. Қазіргі заман философиясы.

Тапсырма:

1.ХХ─ХХІ ғ. басындағы саяси-әлеуметтік шындық, рухани мәдениеттің ерекшеліктері және олардың философиядағы көрінісі.

2.Прагматизм. Позитивизм мен рационализмнің дәстүрлері мен жаңалықтары: структурализм, герменевтика, постпозитивизм.

3.Экзистенциализмдегі рухани бостандық пен жауапкершілік мәселелері.

4.Постмодернизм философиясындаºы т¿й³нд³ ойлар.

Әдістемелік ұсыныстар:Осы заманғы Батыс философиясының негізгі бағыттары. Классикалық философияның негізгі қағидалары және оларды осы заманғы ғылым мен әлеуметтік практиканың жетістіктеріне сәйкес кейбір философиялық ағымдардың сын елегінен өткізуі.Сциентизм және антисциентизм. Информациялық (ақпараттық) қоғам идеясы. Технократизмге сын.Адам дүние ортасында және адам дүниесі. Экзистенциалдық философия және оның түрлері (экзистенциализм, антропологиялық философия). Өмір мен өлім проблемасы (С. Кьеркегор, М. Хайдеггер, Ж. Сартр).Постмодернизм ХХ ғасырдың екінші жартысында ерекше дамып, қазіргі Батысеуропалық философияның дамуына ерекше әсерін тигізіп отыр.

Негізгі:5(132-159),2(27-40),8(36-52),5(101-131)

Қосымша:6(125-148),3(132-137),8(75-77)

Бақылау сұрақтары:

1.ХХ─ХХІ ғ. басындағы саяси-әлеуметтік шындық, рухани мәдениеттің ерекшеліктері және олардың философиядағы көрінісі.

2.Прагматизм. Позитивизм мен рационализмнің дәстүрлері мен жаңалықтары: структурализм, герменевтика, постпозитивизм.

3.Экзистенциализмдегі рухани бостандық пен жауапкершілік мәселелері.

4.Постмодернизм философиясындаºы т¿й³нд³ ойлар.

10-семнар. Онтология негізгі ұғымдары мен мәселелері.

Тапсырма:

1.Болмыс, субстанция дүние бірлігі ұғымдары. Қазіргі заман философиясындағы онтология мәселесі ( М. Хайдеггер).

2.Материя категориясы, оның тарихи жетілуі.

3.Қазіргі заманғы жаратылыстану ғылымдарындағы материяның құрылымы мен қасиеті туралы түсінік.

4.Қозғалыс, кеңістік, уақыт олардың материямен бірлігі. 

Әдістемелік ұсыныстар: Дүниені философиялық тұрғыдан түсіну. Болмыс категориясы, оның мән-мағынасы, ерекшелік сипаты. Болмыстың негізгі формалары және олардың диалектикасы. Дуализм мен монизм. Субстанция түсінігінің методологиялық маңызы.

Материя түсінігінің ғылыми-философиялық тұрғыдан қалыптасуы. Материя категориясының табиғат пен қоғамды танып-білудегі рөлі. Осы заманғы ғылым - материяның күрделі әрі жүйелі құрылымы. Дүниенің көп түрлілігі мен бірлігі туралы идеялар. Қозғалыс түсінігі, оның негізгі сипаттамалары. Қозғалыстың формалары және оларды жіктеудің осы заманғы мәселелері.

Негізгі: 21(12-19),20(27-40)1,8(36-52),15(101-131)

Қосымша: 16(125-148),13(132-137), 18(75-77)

Бақылау сұрақтары:

1.Болмыс, субстанция дүние бірлігі ұғымдары. Қазіргі заман философиясындағы онтология мәселесі ( М. Хайдеггер).

2.Материя категориясы, оның тарихи жетілуі.

3.Қазіргі заманғы жаратылыстану ғылымдарындағы материяның құрылымы мен қасиеті туралы түсінік.

4.Қозғалыс, кеңістік, уақыт олардың материямен бірлігі. 

11-семинар. Гносеологияның және эпистемологияның негізгі ұғымдары мен мәселелері.

Тапсырма:

1.Таным – шындықты бейнелеу. Танымның субъектісі мен объектісі.

2.Білім құрлымы. Сезімдік және рационалдық таным.

3.Философиядағы ақиқат мәселесі. Ақиқаттың объективтілігі. Абсолютті және салыстырмалы ақиқат дилектикасы. Ақиқат өлшемі.

4.Ғылыми таным және оның әдістері.

Әдістемелік ұсыныстар:Таным мәселелерінің философияда қойылуы, соған сәйкес қалыптасқан түрлі философиялық ағымдар. Таным барысы мәнінің күрделілігі мен қайшылығы: Танымның субъектісі мен объектісі, олардың диалектикасы. Практиканың мәні, оның таным процесіндегі орны. Таным процесінің диалектикасы. Сезімдік таным, оның формалары. Логикалық таным оның формалары. Сезімдік және логикалық танымның біртұтастығы. Шығармашылық және интуиция. Ақиқат теориясы. Ақиқаттың объективтілігі. Абсолюттік және салыстырмалы (относительно) ақиқаттардың диалектикасы. Ақиқатың нақтылығы. Прктика – ақиқат өлшемі.

Негізгі әдебиет:5(159-180),2(40-43),23(52-74),14(26-44,45-56,76-93)

Қосымша әдебиет:12(149-170),23(138-152),18(94-96)

Бақылау сұрақтары:

1.Таным – шындықты бейнелеу. Танымның субъектісі мен объектісі.

2.Білім құрлымы. Сезімдік және рационалдық таным.

3.Философиядағы ақиқат мәселесі. Ақиқаттың объективтілігі. Абсолютті және салыстырмалы ақиқат дилектикасы. Ақиқат өлшемі.

4.Ғылыми таным және оның әдістері.

12-семинар. Қоғам философиялық талдаудың негіздері.

Тапсырма:

1.Қоғам түсінігі. Философия тарихындағы қоғам концепциясы. Әлеуметтік шындықтың түсінігі және негізгі принциптері.

2.Социумның негізгі сферасы: материалдық әлеуметтік, саяси, рухани.

3.Биосфера мен ноосфера.

4. ХХ ғ философиясындағы қоғамның модельдері мен теориялары.

Әдістемелік ұсыныстар:Қоғамды тарихи материалистік және идеалистік тұрғыдан зерттеп, танып-білудің мәні. Қоғамдық болмыс пен қоғамдық сана. Материалдық өндіріс - қоғамдық дамудың негізі. Ғылыми-техникалық прогресс және материалдық өндіріс. Қоғамдық қатынастар. Материалдық және идеологиялық қатынастар. Базис пен қондырма. Нарықтық экономикаға өту кезеңіндегі экономика мен саясат (Қазақстан мысалында

Негізгі әдебиет:1(217-225),2(48-49),3(87-97),4(14-25,45-55,57-75,76-93,94-107,108-119,120-127)

Қосымша әдебиет:1(249-270),8(101-102)

Бақылау сұрақтары:

1.Қоғам түсінігі. Философия тарихындағы қоғам концепциясы. Әлеуметтік шындықтың түсінігі және негізгі принциптері.

2.Социумның негізгі сферасы: материалдық әлеуметтік, саяси, рухани.

3.Биосфера мен ноосфера.

4. ХХ ғ философиясындағы қоғамның модельдері мен теориялары.

13-семинар. Философиядағы адам мәселесі.

Тапсырма:

1.Философиядағы адам концепциясы: оның табиғаты, мәні, мақсаты.

2.Философия тарихындағы адам мәселесі.

3.Адам және адамзат.

4.ХХ ғ. философиясындағы және антропология антропты принципке бетбұрудың мәні.

Әдістемелік ұсыныста:Философия тарихындағы адам мәселесі. Оның табиғаты, мәні. Адамның өмір сүруінің, табиғи-биологиялық алғы шарттары. Адамның әлеуметтік мәні. Адамның қалыптасып, өмірге келуіндегі еңбектің рөлі. Адамның табиғи және қоғамдық сипаты. Адам өміріндегі үйлесімділік пен үйлесімсіздік диалектикасы. Ғылыми-техникалық революция жағдайындағы адам өмірі. ).

Негізгі әдебиет:1(85-132),2(27-40),3(26-36)5(71-108)

Қосымша әдебиет:1(101-125),3(122-131),8(45-75)

Бақылау сұрақтары:

1.Философиядағы адам концепциясы: оның табиғаты, мәні, мақсаты.

2.Философия тарихындағы адам мәселесі.

3.Адам және адамзат.

4.ХХ ғ. философиясындағы және антропология антропты принципке бетбұрудың мәні.

14-семинар. Адамның рухани әлемі. Сана.

Тапсырма:

1.Адамның санасы мен рухани әлемі туралы философиялық және діни түсініктер.

2.Сана және сана-сезім. Өзіндік сана және көзқарас.

3.Жеке және қоғамдық сана, олардың диалектикалық байланысы.

4.Қоғамдық сананың құрылымы, формалары мен қызметі.

Әдістемелік ұсыныстар:Адамның санасы мен рухани әлемі туралы философиялық, діни және ғылыми түсініктер. Адам психикасының құрылымы: сана, санасыздық, өзіндік сананың қазіргі заманғы философиялық және ғылыми концепциялары. Сана бейнелеу және қызмет ретінде. Шығармашылық және интуиция мәселесі. Ғылым мен философия көзқарасындағы адамзат психикасының феноменалдық қасиеті.Сана және өзіндік сана. Өзіндік сана – субьектіні тану әдісі, сыртқы әлем мен адам бірлігін сезіну. Өзіндік сана және адамның рухани әлемі.

Негізгі әдебиет:1(217-225),2(48-49),3(87-97),4(14-25,45-55,57-75,76-93,94-107,108-119,120-127)

Қосымша әдебиет:1(249-270),8(101-102)

Бақылау сұрақтары:

1.Адамның санасы мен рухани әлемі туралы философиялық және діни түсініктер.

2.Сана және сана-сезім. Өзіндік сана және көзқарас.

3.Жеке және қоғамдық сана, олардың диалектикалық байланысы.

4.Қоғамдық сананың құрылымы, формалары мен қызметі. 

15-семинар. Ғылым мен техника философиясы.

Тапсырма:

1.Философиядағы құндылық мәселелері: құндылықтар түсінігі, олардың иерархиясы.

2.Техника және адам. Техниканың әлеуметтік мәселелерге әсері.

3.Техникалық ғылымның ғылыми білім жүйесіндегі орны.

4.Техника және мәдениет. Техникалық білімді гумманизациялау мәселесі.

5.Ақпарат-технотрондық әлемдегі адам. Оның мүмкіндігі мен келешегі. 

Әдістемелік ұсыныстар:Аксиология (гр. ахіа – құндылық және нақты әлеммен қатынасы). Құндылық түсінігі алғашқы рет Канттың философиясында пайда болды. Ол үшін құндылық болмыс болмайды. Құндылықтың алғышарты – болмыс пен міндеттенуді ажырату. ХІХ-ХХ ғасыр философиясындағы ағымдар, адамның жоғарғы рухани қабілетін ырық деп санады. Құндылық мәселесін олар әлеуметтен тыс феномен ретінде қарайды. Обьективтік – идеализм философиясының ағымдары неокантшылдық, неотомизм, интуитивизм құндылықты кеңістік пен уақыттан тыс тұрған о дүниелік нәрсе ретінде түсіндіреді. Логикалық позитивизм құндылықты сананың құбылысы адамның бағалайтын обьектіге субьективтік қатынасы деп карады.

Негізгі әдебиет :1(85-132),2(27-40),3(26-36)5(71-108)

Қосымша әдебиет:1(101-125),3(122-131),8(45-75)

Бақылау сұрақтары:

1.Философиядағы құндылық мәселелері: құндылықтар түсінігі, олардың иерархиясы.

2.Техника және адам. Техниканың әлеуметтік мәселелерге әсері.

3.Техникалық ғылымның ғылыми білім жүйесіндегі орны.

4.Техника және мәдениет. Техникалық білімді гумманизациялау мәселесі.

5.Ақпарат-технотрондық әлемдегі адам. Оның мүмкіндігі мен келешегі.