[Введите текст]

Патофизиология – 2. «жүйке жүйесі» модулі

МОДУЛЬДІҢ МАҚСАТЫ: студенттерді іргелі және клиникалық пәндердің біріктірілуі негізінде ересектер мен әр түрлі жастағы балалардың қалыпты және дерттік жағдайдағы жүйке жүйесінің жұмысын қамтамасыз ететін басты физиологиялық үрдістер және синдромдарды қалыптастыратын патофизиологиялық тетіктерді түсіне отырып қалыпты және патологиялық жағдайларды клиникалық зерттеу негіздеріне үйрету.

Патофизиология-2 модулінің мақсаттары: жүйке жүйесінің дерті кезінде дамитын , негізгі әйгіленімдер мен синдромдардың дамуының тетіктерін түсінуді үйрету.

Дәріс жинағы

№ 1 тақырып. «Жүйке жүйесі қызметі бұзылуының жалпы этиологиясы және патогенезі. Мый қанайналымы бұзылыстарының патофизиологиялық тетіктері»

Мақсаты:

1. Жүйке жүйесі қызметі бұзылуының жалпы этиологиясы және патогенезінің сұрақтарын меңгеру.

2. Мый қанайналымы бұзылыстарының патофизиологиялық сұрақтарын меңгеру.

Дәріс жоспары:

1. Жүйке жүйесі қызметі бұзылуының жалпы этиологиясы

2. Жүйке жүйесі қызметі бұзылуының (нейрондардың, аксондардың, дендриттердің, синапстық аппараттың зақымданулары) патогенезі.

3. Жүйелі қанайналым өзгерісі кезінде мый қанайналымының бұзылысы (артериялық гипертензия, артериялық гипотензия).

4. Мыйдың өзіндегі қантамырлы жүйесінің дерттік өзгерістері кезіндегі мый қанайналымының бұзылысы: мый тінінің ишемиясы, веналық гиперемиясы, артериялық гиперемиясы

5. Инсульт туралы түсінік, ишемиялық және геморрагиялық инсульттің этиологиясы мен патогенезі

Дәріс тезистері

Жүйке жүйесі қызметі бұзылуының этиологиясы

Экзогенді жайттар: Физикалық оттегі жеткіліксіздігі иондаушы радиация электр ағымы вибрация механикалық жарақат жоғары - төменгі температура шу Химиялық - нейротропты улар (қорғасын, ванадий, кураре, есірткі, этил және метил спирті , дәрі-дәрмектер) Биологиялық - микробтар - сіреспе, ботулизм қоздырғыштары, менингококк, - вирустар - құтыру, полиомиелит, тұмау Әлеуметтік нәруыз, витаминдер тапшылығы психогендік

Эндогенді жайттар: Туа біткен: тұқым қуалаушылықпен негізделген зат алмасу бұзылыстары (гликогеноз II түрі, липидоздар, фенилкетонурия) тұқым қуатын аурулар (Даун ауруы) даму ақаулары, туылу жарақаттары Жүре пайда болған: мый ишемиясы гипогликемия қышқылдық-сілтілік үйлесімділіктің бұзылыстары электролит алмасуының бұзылуы бүйрек, бауыр жеткіліксіздіктері кезіндегі нейрондардың зақымдануы. өспелер және т.б. дерттік үрдістер

Жүйке жүйесінің қорғаныстық тетіктері

• Мый қабықтары, нейронды қоршаған глиальды және шванн жасушалары

• микроглия (мононуклеарлы фагоциттер жүйесі)

• гематоэнцефалдық тосқауыл

• қарсы жүйелер (антиноцицепті, антиэпилепсиялық)

• жүйкелік түзілістердің қызмет етуінің жоғарғы дәрежесі.

Этиологиялық жайттар әсерінің ерекшеліктері

• күшті және ұзақ болған сайын әсері маңызды болады

• жалпы мөлшерде аз, әлсіз, бірақ ұзақ және ұдайы әсер ететін жайттар бір реттік әсер еткенге қарағанда зақымдаушы әсер көрсетуі мүмкін ( Беринг эффектісі).

• қызметі бұзылуының дәрежесі зақымданған нейрондар санына ғана байланысты емес, қызметтік ақауды жоғарылататын тежелу аймағының түзілуіне де байланысты

Жүйке жүйесіне дертті агенттердің түсу жолдары

• гематоэнцефалдық тосқауыл арқылы

• жүйке бағанасы бойымен.

Жүйке жүйесі қызметі және жүйке қызметі реттелуі бұзылуы шартты-рефлекторлы түрде шақырылуы мүмкін.

Экзогенді және эндогенді этиологиялық жайттар

эндогенді тетіктер зақымдануының қалыптасуы

(салдарлық ішкі этиологиялық жайттар )

• нейрондар зақымдануы

• нейрон аралық байланыстардың зақымдануы

• ДКҚО- дерттік күшейген қозу ошағының қалыптасуы

• дерттік детерминанта және жүйе қалыптасуы

Нейрондар зақымдануы

• нейрондар денесінің зақымдануы

• аксондардың зақымдануы.

• дендриттердің зақымдануы

• синапстық аппарат қызметінің бұзылысы

Нейрондар зақымдануының патогенезінде маңызы бар :

• мембрана және ферменттік жүйе зақымдануы

• қажыммен қамтамасыз етілуінің бұзылысы

• иондық теңсіздік

• жасуша реттелуінің бұзылысы

НЕЙРОНДАР МЕМБРАНАСЫ ЗАҚЫМДАНУЫНЫҢ патогенезІ

• ЛАТ әсерленуі

• мембраналық фосфолипаза және басқа гидролазалар белсенділенуі

• осмостық зақымдануы

• иммундық зақымдануы