АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ		КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
Халықаралық денсаулық сақтау кафедрасы Тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқау

1. №9 Сабақтың тақырыбы: «Медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздікті басқару негіздері. Риск-менеджмент негіздері. Медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздік сұрақтарының өзара байланысы. Аккредитация стандарттары (EFQM, JCI). Халықаралық және отандық тәжірибе».

2. Сабақтың мақсаты: Медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздікті басқарудың негізгі принциптерін, риск-менеджмент негіздерін, медицналық мекемелердегі сапа және қауіпсіздік сұрақтарының өзара байланысын, аккредитация стандарттарын (EFQM, JCI) оқып үйрену, Халықаралық және отандық тәжірибемен танысу.

3. Оқыту тапсырмалары:

Студентте келесі дағдыларды қалыптастыру:

Білім аудиториясында үйренетін келесі жағдайларға бағытталған когнитивтік біліммен:

- риск-менеджмент негіздері. Медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздік сұрақтарының өзара байланысын;

- аккредитация стандарттарын (EFQM, JCI);

- шетелдің денсаулық сақтау жүйесінде реформалаудың әлемдік тәжірибесі мен дағдыларын;

- отандық денсаулық сақтау жүйесі мен медициналық мекемелерді реформалаудың мемлекеттік саясатының негізгі бағыттарын;

- Қазақстан Республикасындағы меншіктің әртүрлі формасындағы медициналық мекемелердің әрекетінің нормативті-құқықтық базасын;

- тұрғындарға көрсетілетін медициналық көмектің түрлерін;

- медициналық мекемелердің (медициналық ұйымдардың) болмысын анықтаудағы жаңа амалдарды;

- Бірыңғай Ұлттық денсаулық сақтау жүйесі (БҰДЖ);

- тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі (ТМККК);

- ақпараттық менеджментті;

- басқарудағы қауіпсіздіктің кешенді сұрақтарын;

- басқарудағы этика және коммуникация сұрақтарын.

Тәжірибелік дағдылар:

Студенттерде келесі дағдыларды қалыптастыру:

- денсаулық сақтау жүйесіндегі басқарудың әлемдік негізгі даму бағыттарын талдау және Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесіндегі сапа және қауіпсізідікті басқарудың негізгі принциптеріне сүйене отырып әрекет ету;

- медициналық мекемелердің (ұйымдардың) жұмысында қолданылатын негізгі құжат топтарын талдау;

- медициналық көмек және денсаулық сақтауды ұйымдастырудың жаңа үлгілерін дайындау мен енгізу дағдыларын меңгеру;

-денсаулық сақтау мекемелерін басқаруда экономикалық және әлеуметтік-психологиялық әдістерді, менеджмент және маркетинг қағидаларын енгізу;

- бекітілген формаларға сәйкес есептеме жинау және құру;

- күнделікті медициналық қызметкер тәжірибесінде, науқас және олардың туысқандарымен қарым-қатынаста, стационар жағдайында туындайтын конфликтті жағдайларды шешуде коммуникативтік дағдыларды қолдану;

-тәжірибеде заңнамалық-нормативтік актілерді қолдану.

Коммуникативті дағдылар:

-Кәсіптік деңгейде барлық субъектілермен арақатынаста тиімді тілдесу қағидаларын ұстану;

-Ең тиімді коммуникативті арақатынас үлгісінде адекватты жағдайды таңдау және қолдану;

-Студентте медициналық мекеме қызметкерлері, әріптес/студенттермен тиімді қарым-қатынас орнату мақсатында өзара түсіну қабілеті және байланыс орната алу дағдысын қалыптастыру, коммуникативті қарым-қатынастың сәйкес үлгісін таңдау және қолдану;

-Өз көзқарасын айтып, оны дәлелдей алу.

Құқықтық дағды:

Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық негізін білу:

ҚР Конституциясы, құқықтық заңнамалық акт, «еңбек туралы Заң», Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі» Кодексі, «Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласының кадрлық ресурстарын дамытудың 2012-2020 жылдарға арналған тұжырымдамасы», «Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау секторындағы технологияларды беру және институционалдық реформа жүргізу» жобасы, «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы 30.12.2009 ж. №2295. ҚР ДСМ бұйрықтары; дәрігер және науқас құқығы мен міндеттері.

Өзін-өзі дамыту:

-Қоғамдық денсаулық сақтау және менеджмент сұрақтары бойынша білімін әрдайым жетілдіру және өздігінен білім алу;

-өз бетімен оқып және оның қажеттілігін түсіну, кәсіби қызметтің барлық кезеңінде өзінің біліктілігін арттыру;

-оқу және ғылыми әдебиеттерді, нормативтік құжаттарды өз бетімен оқып үйрену, ақпаратты электронды тасымалдаушылармен жұмыс, желі ресурстары мен мүмкіндіктерін пайдалана алу;

-тест тапсырмаларын өз бетімен шеше алу, реферат дайындау, өз бетімен оқуға арналған тақырыптарды оқытышумен кеңесу қажеттігін түсіну;

-коммуникативті дағдыны үздіксіз жетілдіру;

-жұмыс жағдайының стрессогенділігінің өзгерісі;

-медициналық мекемелерде пайда болатын күрделі жағдайларда психикалық өзін өзі реттеу.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

- медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздікті басқарудың негіздері;

- риск-менеджмент негіздері;

- медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздік сұрақтарының өзара байланысы;

- аккредитация стандарттары (EFQM, JCI);

- стандартизация аккредитация;

- халықаралық және отандық тәжірибе.

5. Оқытудың әдістері:

Теориялық материалды оқытушымен бірге талқылау, интерактивті әдістерді қолданып проблемалық-бағытталғн оқыту: шағын топтарда рөлдерді үлгілеу, алған ақпараттарды талдау «ой-талқы», рөлдік ойындар, рөлдік ойындар, дискуссиялар, ситуациялық есептерді және тесттік тапсырмаларды шешу.

6. Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Аканов А.А., Мейманалиев Т.С., Комаров Ю.М Реформы здравоохранение в мире. Реформы здравоохранение в мире, в Казахстане, Кыргызской Республике и России. –Palmariumacademicpublishing, 2013.-347c.

2.Аканов А.А., Мейманалиев Т.С., Кульжанов М.К Национальное счета здравоохранения Казахстана и мировой опыт. -Алматы, 2013. -110с.

3.Аканов А.А., Хамзина Н.К., Ахметов В.И., Мирзабекоа О.М., Турдалиева Б.С., Аимбетова Г.Е., Искакова Э.Е., Изекенова А., Абикулова А., Исследования в области здоровья и здравоохранения. Часть 2: опыт США. –Алматы, 2012. -222с.

4.Аканов А.А., Мейманалиев Т.С. Здоровье населения и здравоохранение Республики Казахстан. –Алматы, 2012. -81с.

5.Аканов А.А.,Джолдошева Д., Мейманалиев Т.С., Комаров Ю.М. Три постсоветские модели здравоохранения (Казахстан, Кыргызстан, Россия). Часть 1. Современные модели здравоохранения:состояние, проблемы, перспективы. –Алматы-Бишкек-Москва-2012.-157с.

6.Аканов А.А.,Джолдошева Д., Мейманалиев Т.С., Комаров Ю.М. Три постсоветские модели здравоохранения (Казахстан, Кыргызстан, Россия). Часть 2. Системы здравоохранения Казахстана, Кыргызстана, России:состояние, проблемы и перспективы. –Алматы-Бишкек-Москва-2012.-135с.

1.Конституция РК от 30.08.1995 г. персмотрено 21.03.2007 г;

2.Стратегия Президента страны «Казахстан-2030»

3.Миняев М.А., Вишняков Н.Н. и др. Общественно здоровье и здравоохранение.-Москва.2009г- 656 с.

4.Кучеренко В.З. Организация и оценка качества лечебно-профилактической помощи населению.Учебное пособие, Москва, 2008 г -560с.

5.Соложенкин В.В. Психологические аспекты врачебной деятельности.М.,1997.

6.Lloyd and Bor. Communication skills for medicine.- Edinburgh London N-Y Oxford, 2004.

7.Мохов А.А.Медицинское право. Волгоград 2003.

7.Бақылау (сұрақтар, тест тапсырмалары, есептер):

1. Бақылау сұрақтары-5

2. Тесттік бақылау – 10 тест.

3. Ситуациялық есеп- 3 есеп

Бақылау сұрақтары:

1. Медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздікті басқарудың негіздері.

2. Медициналық мекемелердегі сапа мен қауіпсіздік сұрақтарының өзара байланысы.

3. Аккредитация стандарттары (EFQM, JCI).

4. Стандартизация аккредитация.

5. Халықаралық және отандық тәжірибе.

Тест сұрақтары:

1. Сапаны бақылаудың негізгі принциптері:

*жүйелілік

*объективтілік

*ашықтылық

*кері байланыс

*барлығы дұрыс

2. ҚР-сы тұрғындарының денсаулығын қорғаудың негізгі принциптері:

*денсаулықты қорғау саласындағы адам құқықтарын сақтау

*профилактиканың басымдылығы

*медициналық көмектің қолжетімділігі, сапасының үнемі жоғарылауы, профилактиканың басымдылығы

*мемлекеттің, жұмыс берушілер мен азаматтардың денсаулықтарына жауапкершілігінің төмендеуі

*жоғары мамандандырылған медициналық көмектің басымдылығы

3. А.Фойаль менеджменттің негізгі принциптерін қалыптастырды. Сипаттама: - «... Ұйымның үйлесімділігі мен бірлігіне мүмкіндік беретін, бір топтың рухын қалыптастыру» менеджменттің келесі принципіне сәйкес келеді:

*тәртіп

*дара билік

*реттілк

*әділеттілік

*корпоративтілік

4. Тайм-менеджменттің негізгі принциптері:

*уақытты жоспарлау

*артықшылықтарды орналастыру

*шешімнің даралығы

*өзіндік эффективтілікті бақылаудың қажеттілігі

*эффективтілік резервтерінің сарқылмауы

5. Медицналық көмектің заманауи тәсілдерінің артықшылықтары:

*пациенттердің денсаулық бағдарламаларына қатысты пікірлері

*дәрігер мен науқас арасында серіктестік қатынастарын орнату, медициналық қызметтің сапасын және пациенттердің қанағаттанушылыған жоғарлату

*пациенттің қаржы төлей алуы

*медициналық ұйымдардан максимальды пайда алу

*дәрілік заттармен қамтамасыздандырылу

6. Денсаулық сақтаудағы сапаны бағалау келесі көрсеткіштер бойынша жүргізіледі:

*Әлеуметтік көрсеткіштер

*Тұрғындар білімінің көрсеткіші

*Медициналық технологиялардың орындалу сапасы

*Тұрғындар денсаулығы көрсеткіші

*Демографиялық көрсеткіштер

7. Медициналық қызметтің сапасын бақылау жүйесі 3 модульді жүйеге негізделген

*Сыртқы аудит+ішкі аудит+санитарлық-эпидемиологиялық бақылау

*Ішкі аудит+стандартизация+лицензиялау

*Стандартизация+лицензиялау+аккредитация

*Лицензиялау+аккредитация+сыртқы аудит

8. Медициналық қызмет сапасының сараптамасы жіктеледі:

*медициналық және медициналық емес

*сыртқы және ішкі

*клиникалық және параклиникалық

*ішкі және финанстық аудит

*ведосмстволық және ведомстводан тыс

9. ҚР-да денсаулық сақтау саласында сараптамалардың келесі түрлері жүзеге асырылады:

*медициналық қызмет сапасының сараптамасы; уақытша еңбекке жарамсыздық сараптамасы; әскери-дәрігерлік сараптама; сот-медициналық, сот-психиатриялық және сот-наркологиялық сараптама; санитарлық-эпидемиологиялық сараптама; дәрілік заттардың, медициналық құралдардың және техниканың сараптамасы; ғылыми-медициналық сараптама

* уақытша еңбекке жарамсыздық сараптамасы; дәрілік заттардың сараптамасы

* медициналық қызмет сапасының сараптамасы; уақытша еңбекке жарамсыздық сараптамасы; әскери-дәрігерлік сараптама

* уақытша еңбекке жарамсыздық сараптамасы; әскери-дәрігерлік сараптама; сот-медициналық, сот-психиатриялық және сот-наркологиялық сараптама

* уақытша еңбекке жарамсыздық сараптамасы; әскери-дәрігерлік сараптама; сот-медициналық, сот-психиатриялық сараптама