5. Алкоголизм кезіндегі абстиненттік синдромның ерекшеліктері, терапия бағыттары.

Алкогольды абстиненттік синдром дегеніміз – алкогольды сусындарды ұзақ уақыт пайдаланғаннан кейін болатын жағдай. Алкоголизмнің II және III дәрежелерінде кездеседі. Жағдайдың ұзақтығы, вегетативті, соматикалық, неврологиялық және психикалық бұзылыстардың болуы алкоголизм дәрежесіне және адамның физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты. Абстиненттік синдроммен қоса «тоқтату синдромы» түсінігі бірге жүреді, яғни ұзақ уақыт алкогольды сусынды қолданып жүріп тоқтатса абстинентті синдром пайда болады.

Алкогольды абстиненттік синдром дәрежелер бойынша ажыратылады.

Алкоголизмнің II дәрежесі:

I ауырлық дәрежесі (бірінші этап): Терлегіштік, ауыздың құрғауы, тахикардия, бас жазусыз активті қимыл-қозғалыс жасай алады - вегетативті- астеникалық бұзылыстар дәрежесі.

II ауырлық дәрежесі (көп күн шектен тыс пайдалану) гиперемия, көздің ақ қабығының қызаруы, тахикардия немесе қан қысымынынң кенет төмендеуі, бастың ауырлауы, құсу, қолдың қалтырауы, жүрістің бұзылысы. Бас жазусыз адам активті қимыл-қозғалыс жасай алмайды – вегетативті-соматикалық және неврологиялық бұзылыстар дәрежесі.

III ауырлық дәрежесінде үрейлі көңіл-күй, қорынышты түстермен көрінетін беткей ұйқы, өзі-өзі кінәлау, айналадағы адамдарға негетивтің болуы көрінеді – писихикалық бұзылыстадың басым болуы.

Алкоголизмнің III дәрежесі- психикалық және физикалық бұзылыстардың толық жинағы.

Абстиненттәк синдромның сау адамдардағы постинтоксиксикациялық жағдайынан айырмашылығы 3-5 күнге созылады және науқас алкоголик шыдамай алкоголь ішіп қояды. Ал сау адамдардын посинтоксикациялық жағдайы түскі уақытта қайтып кетеді.

ЕМі:

детоксикациялық терапия – энтеросорбенттер, мысалы: белсенді көмір 4-6 г тәулігіне 3-4 күн аралығында. Сонымен қатар инфузионды терапия да қолданылады.

метадоксил 600 мг тәулігіне, көк тамырға, 3 күн аралығында; сосын 1000мг тәулігіне, таблетка түрінде; ем 5-14 күн;

плазмаферез – тәулігіне бір рет жасалынады, 2-3 күн аралығында,алынатын плазма көлемі айналымдағы плазма көлемінің 10—15% құрайды.

инфузионды терапия – детоксикация мақсатында, су-электролит баллансының бұзылыстарын қалыптастыру мақсатында және сілтілі-қышқыл бұзылысты қалыптасытру үшін қолданылады. Көп жағдайда қолданылытын ерітінділердің көлемі 10-20мл/кг; инфузионды терапияны диурезді бақылай отыра жүргізу керек.

Психофармакотерапияда қолданылатын заттар:

•аффетивті, вегетативті бұзылыстар мен ұйқы бұзылысынын емдей мақсатында транквилизаторлар қолданылады; қолданылытындары: диазепам ерітіндісі (реланиум) 0,5% 2—4 мл в/м, в/в, в/в тамшылы, тәуліктік доза0,06 г дейін; феназепам ерітіндісі 0,1% 1—4 мл в/м, в/в, в/в тамшылы немесе феназепам таблетка түрінде 0,0005,-0,001, тәуліктік дозасы 0,01 г дейін; лоразепам 0,0025,тәуліктік дозасы 0,015 г дейін;

•ұйықтатқыш заттар транквилизаторлардың әсері жеткәләксіз болғанда қолданылады. фенобарбитал 0,1—0,2г-нан түнге.

•тырыспаға қарсы заттар тырыспаны алдын алу үшін. карбамазепин (финлепсин) 0,2г-нан,тәулігіне 1,2 г.

витаминотерапия – В және С тобындағы витаминдер; тиамин хлориды 5% 2—4 мл в/м, в/в тамшылы, пиридоксин гидрохлорид 5% 5—8 мл в/м, в/в тамшылы; никотин қышқылы 0,1% 1—2 мл в/м; аскорбин қышқылы 5% 5—10 мл в/м, в/в тамшылы;

ноотропты терапия - семакс 2-4 тамшыдан мұрынға күніне 2 рет, немесе пантогам 0,5-тен күніне 3 рет.

1. Псевдобульбарный синдром, центральный правосторонний гемипарез, симптом Бабинского с обеих сторон.

2. поражение корково-ядерного пути, очаг в прецентральной извилине слева.

3. ТИА в бассейне левой средне мозговой артерии, вертебро-базилярная артерия АГ 3ст.

4. ОАК, ОАМ, ЭКГ, осмотр глаз.дна, люмбальная пункция, Эхо-ЭГ, Рео-ЭГ, Ангиография, КТ, МРТ

5. Лечение:

Антикоагулянты: гепарин, варфарин (5 мг/сут в первые 4 дня. На 5-й день поддерживающую дозу 2,5-7,5 мг/сут)

Антиагреганты: трентал(0,6 мг/кг/час макс 1200мг в сут), дипиридамол(25 мг 3р/сут)

Гипербарическая оксигенация

Тромболизис(актуально в первые 3 часа) активатор тканевого плазминогена – Альтеплаза (9 мг/кг (максимум 90 мг) и вводится инфузионно капельно на протяжении 60 мин. 10% общей дозы изначально назначают в/в струйно.)

Базис-терапия: ИВЛ, санация дых.путей, предотвращение отека мозга(контроль сут.диуреза, ОЦК), стабилизация АД, купирование болевого синдрома, борьба с гипертермией.

Нейропротекторы: Цераксон 0.5 - 1 г 2р/сут в/в

14-Билет

1.Жүйке – бұлшық ет аурулары. Спинальды амиотрофия. Жіктелуі, этиологиясы, эпидемиологиясы, клиникасы, диагностикасы, емі.Нерв-бұлшықет аурулары тұқым қуалайтын аурулардың ең жиі кездесетін түрі. Негізінде жұлынның алдыңғы мүйізінің перифериялық нервтердің,және қаңқалық бұлшықеттердің генетикалық зақымдануы жатыр. Бұл топқа прегрессирлеуші бұлшықеттік дистрофиялар,неврогенді және жұлындық амиотрофия ,пароксизмальді миоплегияның әр-түрлі формалары,миотония,және миостения кіреді. Аурудың жетекші симптомы-бұлшықет гипотониясы және семуімен қосарланатын бұлшықет әлсіздігі.Спинальді амиотрофия –жұлын мотонейрондарының алғашқы зақымдануынан болатын үдемелі нерв бұлшықет ауруы. Аутосомды рецесивті,аутосомды-доминантты Х –хромосомамен тіркесіп тұқым қуалайды. Вердинг-Гоффман спинальді амиотрофиясы –мектеп жасына дейінгі балалар арасында жиі кездесетін ауто-рецесивті жолмен тұқым қуалайтын ауру. 3 клиникалық түрі ажыратылады:1.Туа біткен түр-туа сала балалар әлсіз парездермен туылады. Генерализденген бұлшықеттік гипотония және терең рефлекстер болмайды,бульварлық рефлекстер бұзылыстар байқалады,әлсіз сорады,жұтыну рефлексі төмендеген. Сонымен қоса тірек –қимылдық деформациясы(сколиоз,воронко тәрізді, немесе куринный кеуде клеткасы,буын контрактуралары).Балалар басын ұстай алмайды ,отыра алмайды. Интеллект төмендеген. Жиі тума ақаулармен жүреді, ағымы тез прогрессирлеуші,колайсыз. 9 –жасқа дейін өмір сүруі мумкін.2. Ерте балалық түр-бала өмірінің 2-ші жартысында басталады. Бала жасына сай дамып келе жатады да,инфекция,тағамдық уланудан соң ауру көріністері біртіндеп басталады. Алғашында аяқ бұлшықеттерінің парезі кейін бірден дене және қол бұлшықеттері парезденеді. Диффузды бұлшықеттік атрофиясы тіл фасциякуляциясымен бірге жүреді, саусақ дірілі және сіңір контрактуралары. Бұлшықеттік тонус терең рефлекстер төмендеген. Ағымы қолайсыз,бала 14-15 жасына дейін өмір сүреді. 3. Кешеуілденген формада –баланың 1,5-2жасында байқалады. Бала жасына сай дамып келе жатады да ауру кенеттен басталады. Қимылдары қопал және сенімсіз, жиі құлап қалады. Жүріс озгереді. Олар тізе тұсында аяғын бүгіп жүреді(заводной куклой). Алғашында проксимальді топ бұлшықеттері кейіннен жоғарғы шеткі мүшелер ,дене бұлшықеттері парезденеді.( 2-ші түрдегі симптомдарды жазып,жалгастырыңдар!!!) Ағымы қолайсыз,20-30 жасына дейін өмір сүреді.

Кугельберг-Веландер спинальді амиотрофиясы –ауто-рец.ті түрде тұқым қуалайды. Алғашқы белгілері 8-10 жаста басталып,аяқ пен қолдың жоғарғы бөліктерінде семуімен ,фибрилярлық жыбырлаулар арқылы білінеді. Ауру біртіндеп үдеиді де 8-10 жыл өткенде өзіне тән клиникалық белгіге ие болады. Олар жалпы бұлшықет әлсіздігі,жалған гипертрофиямен қосарланатын бұлшықет семуі,омыртқа бағанының қосалқы деформациялануы. Ағымы баяу прогресирлеуші.Диагностикасы. Генетикалық анализге,клиникаға байланысты қойылады. Қаңқа бұлшықетінен биопсия алып,зерттеледі. Емі. ЛФК,массаж тағайындаймыз. Нерв тінінің қоректенуін жакқсартатын препараттар:-Церебролизин,кортексин,аминолон.

2.Миастения. Жіктелуі, эпидемиологиясы, клиникасы, диагностикасы, емі. Миастениялық және холинергиялық криздер.Миастения –әр-түрлі топ бұлшықеттерінің жоғары әлсіздігімен ,нерв импульстерін бұлшықетке жеткізу қызметі бұзылған,нерв бұлшықет синапстарынң аутоиммундық ауруы.Ауру патогенезінде ацетилхолин жеткіліксіздігі жатыр. Мионевральді синапс аймағының қозғалтқыш аппараты зақымдалады. Кез-келген топ бұлшықеті көбіне бет,ерін,көз,тіл,мойын бұлшықеті. Әйелдер ерлерге қарағанда 2 есе жиі ауырады,ауру жиі ерте жаста басталады. Этиология. Аутоиммунды. Миастения тимус безінің ісігі немесе гиперплазиясымен қосарланып жүреді. Клиникасы.Бұлшықеттер әлсіздігімен,әсіресе көз бұлшықеттері(қылилық,1 немесе 2 жақты птоз,күн соңына қарай). Шайнау және бет бұлшықеттерінің алсіздігі. Сойлеу және жұтынудың қиындауы. Терең рефлекстердің төмендеуі. Ауру ерекшелігі-демалғаннан кейін бұлшықеттердің күшеиуімен қайтадан күш түскенде әлсіреуі. Кенет басталатын миастениялық криздер инфекциялар,стрессті жағдайлардан соң басталады және өмірге қауіпті. Ағымы, ауру прогресирленеді. Ремиссия болып отырады. Миастениялық криздер жиіленуінен оліммен аяқталуы мүмкін.Диагностика. Шағымдарға негізделе отырып яғни үдемелі бұлшықет әлсіздігі,птоздың айқын білінуі. Диагностикалық мақсатта прозеринді сынақ жасалады. Тері астына 1-2 мл\л 0,05 пайыз ерітіндімен жіберіледі. 30-60 мин соң симптомдар жоғалады. Прозериннің парасимпатикалық әсерін тоқтату үшін 0,01 мл\кг атропин береді. Емі. Ацетилхолин жеткіліксіздігін жоюға және аутоиммунды процесті басуга бағытталған. Антихолинэстероза препараттары :прозерин,оксазил,калимин. Преднизолон. Миастениялық криз кезінде прозерин дозасын жоғарылатып бұлшықет ішіне 2-3мл 2-3 саг сайын енгіземіз. Су электролид балансын қадағалай отырып 1 пайыз гидрокарбонатнатрий в/в .Патогенетикалық ем мақсатында операция жасалынады(тимэктомия), бірақ тимус безі ігігі қарсы көрсеткіш болып табылады.

3.Дорсопатия. Жіктелуі, эпидемиологиясы, клиникасы, диагностикасы, емі.

Дорсопатия-тірек –қимыл және жүйке жүйесінің омыртқа бөліктерінің зақымдалуымен жүретін полифакториальді дегенеративті –дистрофиялық өзгерістермен сипатталатын аурулар тобы. Этилогия.Гиподинамия,дурыс тамақтанбау,қолайсыз жерде жұмыс істеу,микро-макро жарақат,зат алмасу бұзылыстары,вит тапшылық,инфекциялық зақымданулар,климаттық жетіспеушілік.Жіктелуі. Ағымына байланысты;Жедел-3 аптаға дейінЖеделдеу-3-12 аптаСозылмалы-12 патадан көпОрналасу орнына байланысты;

1.Мойын-омыртқалық бөлігі

2.Кеуделік бөлік

3.Бел-сегізкөздік

Омыртқаны –зақымдау түріне байланысты

1.Деформациялаушы дорсопатиялар яғни лордоз,сколиоз т.б

2.Спондилопатия

3. Басқада дорсопатиялар-дисктер дегенерациясы,грыжа дегенерациясы

Клиникасы.Рефлекторлық синдром-бел ауырсынуы кенеттен басталады(люмбаго)ауырсыну жөтелгенде ,түшкіргенде,аласа орынға отырғанда күшеие түседі. Керілу симптомыТақта симптомы-тізерлейді,қолды тізеге қойып ,еңкейіп тұрады,бұлшықет қатаюы байқалады.Көпір симптомы-орындық шетіне отырады өйткені нерв тітіркеніп ауырсыну тудырады. Дуылдап,куйдіретін, қысатын ауырсыну тән.Мачкевич симптомы-ішпен жатқанда тізе буынын бүккенде жамбастың алдыңғы бетінде ауырсынудың пайда болуы. Вассерман-ішпен жатып созылған аяғын тізе-жамбас буынында жазады,ауырсыну пайда болса L-3 зақымдануын көрсетеді.Ласег-арқамен жатады патологиялық аймақта аяғын көтеру қиындайды.Бармақпен батыра басқанда паровертебральдық нүктелер мен қылқанды өсінділерде (гар ауырсыну нүктелері)және шонданай нерві(валле нүктесі)бойында ауырсыну білінеді.

Аса айқын білінетін түбіршектік синдромдар:

L1 сегменті -зақымдалса шап аймағында ауырсыну мен сезімталдықтың төмендеуі

L2-санның алдыңғы 3\1 мен іш жағында сезімталдықтың төмендеуі,тізе реф төмендеуі

L3-вассерман симптомы пайда болады,сирақтың ішкі жағында

L4-бел аймағынан санның алдыңғы сырт жағы,сирақтың алдыңғы ішкі жиегі және аяқ ұшына дейін таралатын ауырсыну синдромы

L5-бөксенің жоғарғы бөлігі,сан сыртында сирақтың алдыңғы сыртында ,аяқ ұшының устінде ауырсыну,үлкен бақай жазылмайды.

Диагностика. Науқастан сұрастыру ,шағымы,неврологиялық тексеру,ауырсыну синдромын бағалау,пальпация,рентгенологиялық зерттеу

Емі. Медикаментозды,медикаментозды емес және оперативті.

Төсектік режим 7-күн. Иммобилизациялайтын протездер,ауырсынуды басатын опиойдтық емес анельгетиктер(спазмалгон,беналгин)

стеройдты емес қабынуға қарсы препараттар нимесулид 100мг күніне 2 рет.

Антигистаминді препаттар

Тырысуға қарсы нейролептиктер

Хондропротекторлар. Ем нәтижесіз болса операция жасалынады яғни дискэктомия. Сонымен қоса лазерлі терапия,массаж,ЛФК,балшықпен емдеу.

4.Жабысқақ жағдайдағы невроз. Обсессивті-компульсивті бұзылыстар (клиникасы, АХЖ-10 бойынша диагностикалық критериі, емі)

Жабысқақтық невроздар-бұл науқастарда еркінен тыс жабысқақ ойлар,қорқыныштар,қимылдар пайда болуымен жүретін невроз формасы.

Обсессивті –компульсивті бұзылыстар(МКБ10 F-42)- науқаста жабысқақ естеліктерге, елестерге шағымданады. Бұл психикалық құбылыстардың бөтендігін түсінеді,но олардан арылуға дәрменсіз. Қандайда бір әрекетті орындауға кедергі жасайды. Бірақ,науқас моральді ұстанымдарына қарама-қайшы әрекет жасауға ,ойлар пайда болады. Бұл процестер созылмалы прогресирлеуші немесе эпизодтық сипатта журуі мүмкін.

МКБ-10 бойынша классификациясы:

F 42.0 –жабысқақ ойлар немесе оссессия

F 42.1 – жаысқақ идеялар,әуестік немесе компульсивті асер

F 42.2 – аралас жабысқақ ойлар және арекеттер

F 42.8 – басқада обсессивті-компульсивті бұзылыстар

F 42.9 – анықталмаған обсессивті-компульсивті өзгерістер

Клиникасы. Обсессивті –компульсивті бұзылыстар(ОКБ) –жабысқақтықтар үмені күмәндәнумен көрініс береді,өз мінез құлығына сын көз қараспен қарайды. Ластанудан қорқады. Религиозды ойлар пайда болады. Науқастардың ойына қоғамдық орындарда ұятты іс жасау тілегі келеді. Шамалы уақытқа өз қозғалыс әрекеттерін тежей алады. Жиі науқастарда қимылдық ритуалдар дамиды(аяқпен жерді тепкілеу,қолдарымен ерекше қимылдар жасау).

Диагностикасы.Диагнозді тек психиатр дәрігер белгілі бір ОКБ белгілеріне қарай отырып қояды.

МКБ-10 бойынша диагностикалық критерийлары:

Кемінде 2 апта бойына ОКБ –га тән белгілердің көрінісі.

Кем дегенде 1 жабысқақ ой немесе әрекет болу керек.

Ол жабысқақ ой науқас үшін жағымсыз болуы керек

Емі. Психиотерапия. Когнитивно-поведенческой психотерапия қолданылады.

Америкалық психиатр Джеффри Шварцтың 4 қадамды әдісі арқылы ем жүргізіледі.

Психоаналитикалық психотерапия

Психотропты препараттарды қолдану терапиясы:антидепресанттар,транквилизаторлар.

5.Алкогольді тәуелділіктің біріншілік және екіншілік кезеңінің сипаттамасы.

Алкоголизмнің бірінші сатысы -невростениялық саты. Ол кезде жабысқақ сипаттағы алкогольге патологиялық әуестік, қолданылатын алкогольдің молшерін бақылау қабілетінің төмендеуі артынан мүлдем мөлшерін бақылауды жоғалту болып табылады.

Алғашқы симптомы қорғаныстық кұсу рефлексінің жоғалуы.Яғни спирттік ішімдікті ішкенде артық мөлшерде қабылдағанда құсу болмайды. Алкогольді мастану сипаты өзгереді.Олар ызалы,жабысқақ,ренжігіш,күдікшіл бола түседі. Астениялық синдром көрініс береді. Яғни сылбырлық,әлсіздік,шаршағыштық,зейін бұзылуы,интеллектуалды үрдістің төмендеуі болып табылады. Оларда ұйқы бұзылысы ерте пайда болып,үдей түседі,ұйқыдан кейін сергектік сезімі жоқ, тітіркенгіш,айналадагылармен конфлекттер үнемі сипат алады.

Алкогольдің тәуліктік молшері 1-литр кушті шарапқа тең.

1-саты ұзақтығы 1-6 жылға дейін. Алкоголизмнің алғашқы сатысында ақ сомотоневрологиялық бұзылыстар пайда болады.

Екіншілік кезең-абстинентті синдроммен жүреді.Бұл синдром ұзақ уақыттық массивті алкогольді интоксикация аяқталған соң бірнеше сағат немесе тәуліктен кейін дамиды. Алкогольге патологиялық әуестік күшейе түседі. Ол мәжбүрлік сипатын алады. Бастапқы сатыдағы симптомдар жойылмайды. Күшейе түседі. Психикалық,неврологиялық,соматикалық бұзылыстар түрінде көрінеді. Абстиненция жағдайында көру, есту галлюцинациялары пайда болады. Ішімдікті қабылдаудың тәуліктік дозасы 1,5-2 литр арақ мөлшеріне жетеді. Бұл кезде салынып ішу тән. Зейін ,ес бұзылысы тереңдейді. Ішімдік табу жолында жануя,қызметтік,қоғамдық жағдайларды елемейді. Ерік үрдісі терең бұзылады. Бұрынғы қызығушылығы жоғалып,басты қажеттілігі спирттік ішімдік табу болып табылады. Орынсыз әзіл пайда болады.

6.Емханаға жалпы нашар күйіне, арықтауына, тәбетінің нашарлауы, нәжісінің бұзылуының шағымдарымен науқас қаралды.

1. астенизация, нарушение сна, абулия, гипотимия, суицидальные наклонности.

2. Депрессивный синдром

3.Аффективные расстройства, F 32 депрессивный эпизод. Дифференцируют с другими аффективными расстройствам(биполярное), с МДП, апато-абулический синдром, с прием ЛС(резерпин, аминазин), абстинентный с-м. Выявление соматической патологии которая могла послужить причиной депрессии.

Методы доп обследования: Опрос больного и наблюдение, субъективный (со слов больного) и объективный анамнез (со слов родных).

4. Экстренная помощь в стационаре ?показания

5. Антидепрессанты: Трициклические антидепрессанты – амитриптилин (внутрь 50-75мг )25мг в 2-3 приёма), длительность 2-4 недели, макс доза до 200-250 мг в сут). Четырехцикличные –пиразидол. Ингибиторы обратного захвата серотонина – флюоксетин

15-Билет