8 Билет.
Бір шешен қарияды жалғыз ұлы болды, дүние салатынын сезіп, баласынды шақырып, оған байлықты береді. Баласы байлықтын мәнін түсінбей, айылдағы қариядан сұрайды, сонда қария байлығын тілде деді. Сонда бала түсінді тілден қымбат байлық жоқ.
Қазақстан Республикасының байлығы – мұнай мен газ.
-Сәлем, Сабина! Сен қай облыстан боласын?
-Сәлем, Дәулет! Батыс Қазақстан облыстан боламын.
-Қалайша жақсы! Сен білесің бе, батыс Қазақстан мұнай мен газға өте бай өлке.
-Әрине білемін, мен Орал қаласында тұрғандықтан, бізде Қарашығанақ деген газ сипаты бар!
-Ал Каспий теңізінен мұнайды алып жүреді.
-Дұрыс айтасын, Каспий мұнай қазбаларымен бай. Ал басқа мұнай мен газға бай облыстарды білмейсің бе?
- Оңтүстік Маңғыстау мен Солтүстік Үстірт-Бозащы аймағындағы ең ірі кен орындар – Өзен, Жетібай, Қаражанбас, Солтүстік Бозащы.
-Рахмет, енді біздің мемлекетіміздің байлық орналасқан жерлерін білдім.
-Сау бол.
3)
А.с. үй
І.с. үйдің
Б.с. үйге
Т.с. үйді
Ж.с. үйде
Ш.с. үйден
К.с. үймен
А.с. қанаты
І.с. қанатың
Б.с. қанатына
Т.с. қанатынды
Ж.с. қанатында
Ш.с. қанатыннан
К.с. қанатымен
9 Билет.
1. Шоқан Уалиханов деген кім?
2. Суреттік өнері қалай сақталған?
3. Ол суреттер қандай шығармаға енген?
4. Қандай кітап белгілі суреттерінің бәрі басылып шықты?
5. Шоқан туралы қандай кітап шықты?
6. Бұл еңбектерді кім дәлелдейді?
2) 1961 жылы 12 сәуірде космос әлеміне ұшып шықққан тұңғыш адам Юрий Алексеевич Гагарин болды. Ол 80 минутте жер шарын айналып келгенде, Мәскеудің адамдары оны салтанатпен қарсы алып жатқанда, Алматыда 25 жасар ақын Олжас Сүлейменовтің «Адамға табын, жер, енді!» деген қолма – қол жазған дастаны қағаздарға басылып, ұшақтармен аспаннан таратылып жатты. Сонда осы уақытқа дейін құпия болып келген Сырдария жағасындағы Төретам стансасынан ұшқаның білдірмес үшін сол жерден тура солтүстікке қарай орналасқан Жезқазған жеріндегі, Қарсақбай қасында Байқоңыр деген елді мекенді еске түсіріп, Гагарин ұшқан жерге соның атын бере қойған. Содан, тұңғыш космонавт ұшып шыққан жер Байқоңыр деп аталып, қазақ сөзі әлемге тарап кетті. Байқоңырдан «Восток», «Восход», «Союз» ғарыш кемелері, «Салют», «Мир» орбиталық станциялары және т.б. тері ұшырылды.
Байқоңыр ғарыш алаңын салуға әр жылдары түрлі мамандықтағы көптеген қазақстандықтар қатысты. Олардың арасында Байқоңыр ғарыш қызметкерлері Қ.Тоқмұхамедов, К.Әбілғазин, Қ.Нұрмағамбетов, Б.Құлмырзаев, М.Мұқанов, т.б. болды.
3) жігіттеріне - құрамына қарай: дара
түлғасына қарай: негізгі
сұрақ: кімге? Сөз табы: зат есім. жігіт-түбір, тер-көптік жалғау, і-тәуелдік жалғау, ІІІ жақ, не-барыс септік жалғауы.
мағынасына қарай: жанды, жалпы, көпше, деректі.
Сөйлемде толықтауыш.
Бесеуден- құрамына қарай: дара
түлғасына қарай: туынды
сұрақ: қаншадан? Сөз табы: сан есім. Бес-түбір, еу-жинақтық сан есімнің жұрнағы, ден-Шығыс септіктің жалғауы.
мағынасына қарай: жинақтық сан есім.
сөйлемде пысықтауыш.
Ойланып отыр - құрамына қарай: күрделі
түлғасына қарай: туынды
сұрақ: не істеп отыр? Сөз табы: етістік. Ой,отыр-түбір, лан-бұйрық райдың жұрнағы, ып-күрделі осы шақтың жұрнағы.
мағынасына қарай: сабақты, болымды.
сөйлемде баяндауыш.