- •«Басқарушылық шешім» термині процесс ретінде және құбылыс ретінде
- •Басқарушылық шешімдердің экономикалық мәні неде?
- •3. Басқарушылық шешімдердің құқықтық мәні нені білдіреді?
- •Шешімді қандай белгілер сипаттайды?
- •Басқарушылық шешімдердің ерекшеліктері қандай?
- •«Басқарушылық шешім» түсінігінің мәнін ашыңыз.
- •Басқарушылық шешімдердің ұйымдық мәнін сипаттаңыз.
- •Басқарущылық шешімдер қалай жіктеледі?
- •Тіркеу әдісі бойынша басқарушылық шешімдердің түрлерін атаңыз.
- •Шешімдерді қабылдау процесі қандай сипатқа ие болуы мүмкін?
- •Интуитивті шешім дегеніміз не?
- •3. Пайымдауға негізделген шешімнің мәні неде?
- •«Басқарушылық шешім» термині процесс ретінде және құбылыс ретінде
- •Басқарушылық шешімдердің экономикалық мәні неде?
- •3. Басқарушылық шешімдердің құқықтық мәні нені білдіреді?
- •3. Басқарушылық шешімдерді дайындау мен іске асырудың ұйымдық құрылымын сипаттаңыз.
- •Ынталық-мақсаттық технологияның мәнін ашыңыз.
- •2. Ынталық-мақсаттық технологияны қолдану шарттары қандай?
- •3. Бағдарламалық-мақсаттық технология мақсатқа жетуге кепілдік бере ме?
- •Бағдарламалық-мақсаттық технология неге негізделеді?
- •Регламенттік технологияның мәні неде?
- •Регламенттік технология қандай шарттарда қолданылады?
- •П роцессорлық технологияның жиынтығын атаңыз.
- •Нәтижелер бойынша басқару технологиясының мәні неде?
- •3. Нәтижелер бойынша басқару технологиясын іске асыру кезеңдерін атаңыз.
- •1. Қажеттіліктер мен қызығушылықтар негізінде басқару технологиясы неге негізделеді? Ол қайда тиімді іске асырылады?
- •2. Тұрақты түрдегі тексерулер мен нұсқаулар арқылы басқару технологиясы шеңберінде басшының әрекеттері қандай?
- •3. Ерекше жағдай дегеніміз не? Оған не жатады?
- •1. Ерекше жағдайларда басқару технологиясы шеңберінде жұмысшының әрекеттерін сипаттаңыз.
- •2. Жасанды зерде негізінде басқару технологиясының мәнін ашыңыз.
- •3. Қызметті белсендендіру қандай түсініктерді біріктіреді?
- •1. Басқарушылық шешімдерді әзірлеу мен іске асыру қандай процедуралардан тұрады?
- •2. Сыртқы және ішкі келістіру дегеніміз не?
- •3. Басқарушылық шешімді қабылдау процедурасын сипаттап беріңіз.
- •1. Басқарушылық шешімді бекіту процедурасы кезіндегі әрекеттер қандай?
- •2.Басқарушылық шешімді орындауды ұйымдастыру процедурасының мәнін ашыңыз.
- •3.Басқарушылық шешімдерді дайындаудың негізгі формалары атаңыз және оларға сипаттама беріңіз.
- •1. Басқарушылық шешімдерді жүзеге асырудың негізгі формалары қандай?
- •2. Басқарушылық шешімдерді дайындау мен жүзеге асыру формаларын бірлесіп қолданудың механизмі қандай?
- •3. Жүзеге асыру формасы дегеніміз не?
- •Абырой дегеніміз не? Оның түрлері қандай?
- •Қашықтық абыройы қай жағдайда тиімді?
- •3. Қызықсыз және ауыр жұмыстар үшін абыройдың қай түрін қолдану қажет?
- •Басқарушылық шешімдерді дайындау мен жүзеге асыруға басшының қандай сипаттары ықпал етеді?
- •Сәтсіз басшыға қандай сипаттар тән?
- •1. Басқарушылық шешімді дайындау мен жүзеге асыру кезінде «белгісіздік» пен «тәуекелдік» түсініктерінің мазмұндары қандай?
- •2. Тәуекел мен белгісіздіктің өзара байланысын айқындап беріңіз.
- •2. Белгісіздіктердің көбеюінен пайда болатын типтік қателердің тізімі
- •3. Басқару ісінің сипаты мен белгісіздіктің деңгейіне байланысты тиімді шешімдердің облыстары қандай?
- •1. Модель дегеніміз не?
- •2. Басқарушылық шешімдерді қабылдау процесі моделінің жіктелуін атаңыз
- •3. Индуктивті және дедуктивті модельдерге сипаттама беріңіз.
- •1. Модельдерді қолдану қай кезде орынды болып табылады?
- •2. Модельдердің негізгі элементтерін атаңыз.
- •3.Басқарушылық шешімді дайындау мен жүзеге асыру кезінде әдістер мен модельдердің әрекеттестігі қандай?
- •Проблеманы шешу үшін не қажет?
- •Экономикалық және материалдық жауапкершіліктердің айырмашылықтары неде?
- •Жауапкершіліктің гуманитарлық түрлеріне сипаттама беріңіз.
- •Жауапкершіліктің мәні неде?
- •Жауапкершілікті қалай жіктеуге болады?
- •3. Жауапкершіліктің технологиялық түрлерін атаңыз.
1. Басқарушылық шешімді бекіту процедурасы кезіндегі әрекеттер қандай?
Жоғары тұрған органдармен, тапсырушылармен немесе клиенттермен басқарушылық шешімдерді бекіту процедурасы үшін басқару аппараты мен басқарушының келесі әрекеттері қажет:
1) басқарушылық шешімдерді бекітуге қажетті жеке немесе заңды тұлғалар туралы құжаттаманы ресімдеу;
2) құжатта бекітудің уақыттық кезеңдерін, сонымен қатар жолдама құжаттардың атауы мен мазмұнын анықтау мен жазу;
3) бекітудің жалпы актін құжатпен ресімдеу.
2.Басқарушылық шешімді орындауды ұйымдастыру процедурасының мәнін ашыңыз.
Басқарушылық шешімдерді орындауды ұйымдастыру процедурасы үшін басқару аппараты мен басқарушының келесі әрекеттері қажет:
1) нақты тапсырманы, орындаушылар құрамы мен олардың бағыну жүйесін, тапсырманы орындау уақытын, орындалу барысын бақылаудың аралық кезеңдерін, бөлінген ресурстарды көрсетумен басқарушылық шешімдерді іске асыру туралы құжаттаманы ресімдеу;
2) орындаушыларды басқарушылық шешімдерді орындау мазмұнымен және тіртібімен таныстыру мен түсіндіру;
3) басқарушылық шешімдер орындаушыларына жұмысты орындау кезінде олардың құқықтарын, жауапкершіліктері мен құзыреттілігін түсіндіру;
4) жұмысты сәтті орындау үшін есепке алынбаған егжей-тегжейлерді басқарушылық шешімдер әзірлеушілерімен талқылау;
5) ұсынылатын жұмыстың маңыздылық дәрежесіне орындаушылардың ерекше назарын аудару;
6) орындаушыларға қажетті ұйымдық техниканы, бөлмені беру және қажетті іскерлік ақпаратың көздерін көрсету;
7) басқарушылық шешімдерді тиімді іске асыру бойынша орындаушылардың жұмысын белсендендіру;
8) басқарушылық шешімдерді орындаушылармен орындау барысын жиі бақылауын жүзеге асыру;
9) іске асырылған басқарушылық шешімдердің тәжірибелік бағалауын жүзеге асыру;
10) басқырушылық шешімді әзірлеу мен іске асыру бойынша құжаттаманы мұрағатқа тапсыру.
Ұйымдық-әкімшілік қызмет шеңберінде басқару аппараты мен басқарушылар (шешім субъектілері) басқарушылық шешімдерді іске асыратын қызметкерлермен әлеуметтік-психологиялық және насихаттық жұмыспен белсенді айналысуы керек.
Басқарушылық шешімдерді әзірлеу мен іске асыру бойынша мамандарының көбі басқарушылық шешімдерді әзірлеуге орындаушыларды, олар басқарушылық шешімдер тұжырымдамасымен және одан шығатын міндеттермен алдын ала танысу үшін тартуға кеңес береді. Басқарушылық шешімдерді іске асыруға қатысатын болашақ орындаушылар оған нақтылық элементтерін енгізеді, себебі басқарушылық шешімдер пәнін, оның резервтері мен қиындықтарын жақсы біледі.
Басқарушылық шешімдерді әзірлеуге алғыр ақылдары басқарушылық шешімдерді әзірлеу кезінде өзіндік тәсілдерді табуға көмектесетін жаңашылдарды және өндіріс озаттарын тарту мәні бар
3.Басқарушылық шешімдерді дайындаудың негізгі формалары атаңыз және оларға сипаттама беріңіз.
Басқарушылық шешімдерді дайындау жағдайларына байланысты келесі формаларды қолдануға болады:
Акт – мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың кең өрісті шешімі. Акт халықаралық болуы мүмкін.
Акцепт – офертте ұсынылған жағдайлар негізінде келісім жасау туралы ұсынысты қабылдау туралы шешім. Акцепт – бұл контракттың екінші жағы. Оферта және акцепт контрактты құрайды.
Бюллетень – қоғамдық мәні бар оқиғалар бойынша бағыныштыларды қысқаша хабарлау туралы басшының шешімі.
Декларация – басшының маңызды бағдарламалық мәлімдемесі.
Келісім – қызметтің коммерциялық және коммерциялық емес сфераларындағы өзара құқықтары мен міндеттемелерін көрсетумен бірлескен жұмыстарды өткізу туралы шешім.
Заң – жалпыға міндетті және бұлжымайтын сипатқа ие жоғары мемлекеттік биліктің шешімі.
Мәлімдеме – жоғары дәрежесі бар басшының ресми хабарлауы.
Өзгерту – қандай да бір қызметтегі түпкілікті өзгерістер туралы шешім.
Нұсқаулық – қандай да бір әрекеттерді орындау тәртібі мен әдісін бекітетін шешім.
Кодекс – заңдар жинағы.
Контракт – әдетте коммерциялық сипатқа ие, өзара құқықтар мен міндеттемелерді көрсетумен бірлескен жұмыстарды өткізу туралы шешім. Контракт шарттың бір түрі болып табылды.
Тұжырымдама – қандай да бір құжатта көрсетілген басшының көзқарастар жүйесі.
Қандай да бір процестің немесе құбылыстың үлгісі – бұл сыртқы ықпалдарға нақты процестің немесе құбылыстың реакциясын анық көрсететін, белгілі элементтер мен байланыстардың жиынтығынан тұратын шешім. Мысалы, зауыттың үлгісі өзіне қосады: анықтамалық мәліметтер (мысалы, потенциалды жабдықтаушылар және олардың өнімі туралы толық мәліметтер); ұйымның имитациялық үлгісі; экономикалық есептеу мен болжаудың әдістемелері; басқа ұйымдардың ұқсас жағдайларындағы шешімдер мен нақты алынған нәтижелер туралы ақпарат; заңнамалық актілердің жиынтығы және т.б.
Норма – қандай да бір облысындағы мемлекетпен, саламен немесе компаниямен заңдастырылған әрекеттер тәртібі, мысалы, құқық нормасы, тәртіп нормасы.
Норматив – норманың ұйымдастырушылық, технологиялық, экономикалық, әлеуметтік көрсеткіші, онымен сәйкес қызмет жүзеге асырылады.
Шолу – қандай да процестер немесе құбылыстар туралы қысқа хабарлау.
Оферта - әдетте коммерциялық сипатқа ие, көрсетілген шарттар негізінде нақты немесе кез келген тұлғаға келісім жасауға ұсыну туралы шешім. Оферта контракттың екі жағының бірі болып табылады.
Тізім – қандай да бір тәртіп бойынша жіктелген хабарлама.
Жоспар – қызметтің мақсаттарын және нақты міндеттерін, оларды іске асыру құралдарын, әдістері мен уақытын көрсететін шешім.
Ереже – қандай да бір қызметті реттейтін заңдар, қағидалар мен нұсқаулықтар жиынтығын көрсететін шешім.
Тәртіп – жөнге салынған қызмет үшін объектілердің лайықты орналастыру туралы құжат.
Қаулы – қандай да ұйым үшін биліктің жоғары органының ұжымдық немесе жеке шешімі. Әдетте өкім мәртебесі бұйрық мәртебесінен жоғары.
Қағида – ұйымның дәстүрлерін есепке алатын және қызметкерлердің белгілі топтарының орындау үшін ұсынылатын қызметі мен тәртібінің бекітілген нормаларының жиынтығын көрсететін.
Прейскурант – тауарлар мен қызметтерге тарифтерден, бағалардан тұратын анықтамалық.
Баспасөз хабарламасы – бұқаралық ақпараттар құралдарында жедел жариялау үшін арнайы бюллетень. Үкімет мекемелерімен, халықаралық ұйымдармен және пресс-бюромен құрастырылады.
Бұйрық (жазбаша немесе ауызша) – ұйымда немесе оның ірі бөлімшесінде билікке ие басшының шешімі. Бұйрық орындау үшін оның бағыныштыларына міндетті және басшы құзыреттілігіне кіретін сұрақтар бойынша дайындалуы мүмкін. Бұйрық – бұл мұрағатта сақталатын номативтік құжат.
Хаттама – қандай да оқиғаларды көрсету туралы шешім.
Өкім – әкімшілік қызметтерге ие емес басшының шешімі. Өкім әдетте қауіпсіздік техникасы мен еңбекті ұйымдастыру, технологиясы сұрақтарына қатысты болады. Ол басшының тікелей бағыныштыларымен орындау үшін міндетті.
Шарт – қандай да қызметтің жалпы жағымды инфрақұрылымын қалыптастыратын шешім.
Жарлық – парламентпен бекітілген мемлекет басшының шешімі. Жарлық заңның күшіне ие.
Нұсқау – әдістемелік, технологиялық сипатқа ие шешім, өсиет немесе түсіндіру формасында жүзеге асырылады.
Жарғы – қандай да ұйымдардың қызметін реттейтін ережелер жиынтығы.
Емтихан билеті № 18
